مقدمه
تصادفات جادهای و ترافیکی یکی از شایعترین سوانح و حوادث است که سالانه جان بسیاری از مردم را در جهان به خطر میاندازد. کشور ما، ایران از این نظر یکی از کشورهای دارای بیشترین موارد تصادف و مرگ و میر و ناشی از آن معرفی شده است. این مسئله باعث افزایش هزینههای مستقیم (مانند هزینههای درمانی ناشی از تصادفات و مراقبت از معلولین حادثه) و غیرمستقیم (نظیر ایجاد مشکلات روانی و افسردگی در افراد خانواده، از دست دادن نیروی کار فعال بصورت دائم یا موقت) میگردد. به همین جهت مرکز تحقیقات محیط زیست دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1382 به انجام تحقیقی در این زمینه اقدام نمود.
در این مطالعه که توسط آقای دکتر مسعود یونسیان و آقای علی مرادی با همکاری 220 نفر از رانندگان به اجرا درآمد، آگاهی، نگرش و عملکرد رانندگان وسایط نقلیه در زمینه مقررات راهنمایی و رانندگی در شهر تهران مورد بررسی قرار گرفت و نتایج حاصله مورد تحلیل آماری قرار گرفت. براساس این مطالعه آگاهی، نگرش و عملکرد مناسب در افراد مورد بررسی در زمینه مقررات راهنمایی و رانندگی به ترتیب 7/67%، 4/56%، 7/47% بود. پس از حذف متغیرهای مخدوش کننده، آگاهی، نگرش و عملکرد رانندگان در زمینه مقررات راهنمایی و رانندگی از نظر آماری دارای ارتباط معنیدار نبودند، اما ارتباط آگاهی رانندگان مورد بررسی در مورد مقررات راهنمایی و رانندگی با تحصیلات آنها، نگرش رانندگان به قوانین و مقررات با تاهل و عملکرد آنان با متغیرهای تحصیلات، تاهل، شغل و نوع اتومیبیل از نظر آماری معنیدار بود. این مطالعه نشان داد که در مجموع عملکرد رانندگان درشهر تهران در زمینه مقررات راهنمایی و رانندگی ضعیف است و با توجه به اهمیت نقش عوامل انسانی در وقوع سوانح و حوادث رانندگی، انجام مطالعه جهت یافتن راهکار مناسب مداخله و انجام مداخلات مقتضی ضروری مینماید.
به عنوان مثال 5/95% از رانندگان مورد بررسی اتومبیل خود را بطور صحیح پارک نکرده بودند که این امر میتواند بر دامنه مشکلات ترافیکی شهر تهران بیافزاید. 4/11% از رانندگان مورد بررسی اتومبیل خود را بطور صحیح پارک نکرده بودند که این امر میتواند بر دامنه مشکلات ترافیکی شهر تهران بیافزاید. 4/11% از رانندگان اتومبیلهای مورد بررسی کمربند ایمنی بسته بودند و 2/13% اتومبیلها جلوبندی مناسب نداشتند و در 1/54% موارد گردش صحیح حین ورود به خیابان اصلی صورت نمیگرفت
رابطه زنان بدحجاب و آمار تصادفات
درصد بالایی از ترافیک، کندی حرکت و تصادفات در خیابانها به حضور زنان با پوششهای زننده و جلب توجه کننده بازمی گردد.حضور زنان بدپوشش در معابر عمومی بویژه در فصل تابستان مهمترین عامل حواس پرتی و تصادف رانندگان در خیابانهای اروپاست.
یکی از دلایل اصلی تصادفات رانندگی عدم حضور ذهن و تمرکز رانندگان است. این حالت بیشتر اوقات توسط عوامل خارجی در راننده ایجاد می شود. بنا بر پژوهشهای صورت گرفته زنان بدپوشش مهمترین نقش را در این میان بازی می کنند.
مجله تخصصی “موتور” با همکاری یک موسسه پژوهشی در مونیخ آلمان اقدام به یک نظرسنجی در یکی از بزرگترین شهرهای این کشور کرده و به نتایج قابل ملاحظه ای دست یافته است. بر اساس این گزارش درصد بالایی از ترافیک، کندی حرکت و تصادفات در خیابانها به حضور زنان با پوششهای زننده و جلب توجه کننده بازمی گردد. پوشش نامناسب زنان بویژه در ایام تابستان توجه رانندگان را به خود معطوف کرده و موجب بروز تصادفات و یا راه بندان در معابر می شود. این نظر سنجی که تنها در بین مردان به اجرا در آمده است همچنین نشان می دهد، مردان اروپایی با دید جنسیتی به زنان نگریسته و در وهله اول درصدد ارزیابی آنان از لحاظ جنسی هستند.
به اعتقاد کارشناسان مهمترین دلیل بوجود آمدن چنین دیدگاهی در مردان نوع پوشش و بی حجابی زنان است. هر چند پیروی زنان اروپا از انواع مدها و پوشیدن لباسهای تحریک آمیز توسط آنان می تواند به تمایل آنان برای روز بودن تعبیر شود، اما این مساله علاوه بر تغییر دیدگاهها در جامعه معضلات دیگری را نیز به بار آورده است.
اوج مساله بدپوششی زنان در ایام گرم تابستان مشاهده می شود و این امر با تحت تاثیر قرار دادن بسیاری از فاکتورهای اجتماع از جمله سلامت اخلاقی جامعه، حتی بر عبور و مرور وسایط نقلیه نیز تاثیر می گذارد.
نکته دیگری که از نظر روانشناسان قابل بررسی است، عدم وجود کنترل چشمی در مردان اروپایی است. از نظر درصد بسیاری از رانندگان مردی که با تماشای زنان بدپوشش در حین رانندگی حادثه می آفرینند، یک نگاه کوتاه بی ضرر است.
اما آمارهای بدست آمده در این مورد عکس این قضیه را ثابت می کند. به اعتقاد روانشناسان این میل مردان ناشی از نوعی بیماری روانی است و شمار مردان مبتلا به چنین بیماری روز به روز در حال افزایش است.
صرفنظر از علل واقعی چنین رویدادهایی، امروز در غرب لزوم ایجاد سازوکاری که بتواند از بروز بیشتر بی اخلاقی ها و سوانح ناشی از آن جلوگیری کند، بیش از پیش احساس می شود. اما مقابله دولتها با چنین پدیده هایی بدلیل به خطر افتادن آزادیهای فردی! با محدودیتهای بیشماری روبرو است.