راه های جلوگیری از انجام شدن واکنش های شیمیایی
خشک نگه داشتن – سرد نگه داشتن – دور از نور نگه داشتن
سوال : انسان برای کند کردن یا جلوگیری از انجام شدن واکنش های شیمیایی از راه های گوناگونی استفاده می کند.فهرستی از راه هایی را معرفی کنید که به این منظور در زندگی روزانه به کار می بریم.
پاسخ :
روش مورد استفاده برای جلوگیری یا کند کردن واکنش ها بستگی به سیستم و مواد موجود دارد. در برخی موارد تنها با سرد کردن و کاهش سیستم، می توان از انجام واکنش جلوگیری نمود
در برخی سیستم ها نیز از موادی به نام بازدارنده ها استفاده می شود. بازدارنده ها، کند کننده ی واکنش نیستند، بلکه این مواد با مواد واکنش دهنده یا کاتالیزوری که در محیط است، یک کمپلکس تشکیل می دهد و آن را در بند قرار می دهد و در نتیجه از انجام واکنش جلوگیری می کند. مواد نگهدارنده ای که در تهیه ی خوراکهاو مواد دارویی به کار می روند و از فاسد شدن آنها جلوگیری می کنند، نمونه هایی از مواد بازدارنده به شمار می روند.
در سیستم هایی که آنزیم وجود دارد نیز عوامل بازدارنده نق موثری ایفا می کنند:
بعضی از ترکیبات میتوانند با آنزیم – سوبسترا ترکیب و فعالیت سوبسترا ایجاد فرآورده اختصاصی سوبسترای آن را تحت تاثیر قرار دهند و در صورتیکه این ترکیبات موجب تشکیل نشدن فراورده شوند، به نام بازدارندههای آنزیمی نامیده میشوند که به سه نوع زیر موجودند.
بازدارندههای رقابتی.
بازدارندههای نارقابتی.
بازدارندههای بیرقابتی.
در تولید انرژی هسته ای:
بوریک اسید به عنوان ماده ی بازدارنده در کارخانه های انرژی هسته ای برای کنترل سرعت شکافت مورد استفاده قرار می گیرد، زیرا بوریک اسید می توان انرژی گرمایی نوترونها را که در زنجیره ی هسته ای تولید می شوند، جذب کند و با کم شدن انرژی نوترونها، سرعت شکافت کنترل می