برای تشخیص مفهوم مخلوط معمولی در ذهن بچّه ها می توانیم بدین صورت اقدام کنیم . از هر کدام می خواهیم که یکی مقداری نخودچی ، یکی مقداری نقل ، یکی مقداری کشمش ، یکی مقداری بادام و . . . به همراه خود بیاورند و آنها را روی میز قرار دهند بعد همه را در یک جا جمع و به هم می زنیم و از آنها می خواهیم که بگویند ما چکار کردیم . جواب می دهند که آنها را قاطی کردید . ( آجیل درست کردید ) . می توان به کمک این کلمه ی قاطی کردن مفهوم مخلوط را آموزش داد .
برای ادامه ی تدریس از بچه ها می خواهیم که هر کس مواد خود را از روی میز جدا کرد . و بردارد پس از آنها می پرسیم که آیا موادشان تغییر کرده ( مزه ، رنگ و بو ) آنها پاسخ خواهند داد که خیر پس از این طریق به خواص مخلوط معمولی نیز پی می برند .
مثالی دیگر برای مخلوط معمولی نیز می توان عنوان کرد که یکی از اجزاء آن آب باشد . از تمام گروه ها می خواهیم که یک لیوان آب تهیه و مقداری شن درون آن بریزید و بهم بزنند پس بوسیله ی قاشق شن ها را از آب بیرون بیاورند از آنها می خواهیم که نظر خودشان را درباره ی آزمایش بیان کنند . نهایتاً گروهی را که به این نتیجه برسند که اجراء مخلوط قابل تشخیص اند و به راحتی می توان آنها را از هم جدا کرد . مورد تشویق قرار می گیرد .
برای تکمیل این بحث جدولی مانند نمونه روی تابلوی کلاس رسم می کنیم و از گروه ها می خواهیم با یکدیگر مشورت کنند و هر کدام نام مخلوطی را در جدول بنویسند و نظر خود را درباره ی مثال های گروه های دیگر بیان کنند . دانش آموزان را عادت می دهیم تا به نظرات یکدیگر توجه کنند و در تأیید یا تکذیب نظر دیگران استدلال کنند به این ترتیب تفکر نقاد را در آنان پرورش می دهیم .
نام مخلوط
موادی که در آن وجود دارد
برای آموزش مخلوط یکنواخت ( محلول ) از مثال حل شدن قند در آب استفاده می کنیم. از گروه ها می خواهیم که قند را در آب بیاندازند و به آن دقت کنند . می پرسیم که چه می شود . جواب می دهند که قند در آب پخش می شود یا قند در آب نا پدید می شود . نهایتاً به کمک آموزگار به این نتیجه خواهند رسید که ذره های قند بعد از جدا شدن از هم ، در بین ذره های آب قرار می گیرند . می توانیم از آنها بخواهیم تا تصورشان را نقاشی کنند و بهترین نقاشی را انتخاب و در کلاس نصب می کنیم .
این کار باعث می شود که دانش آموزان جرئیات را نیز مشاهده کنند بدین صورت برای همیشه مفهوم مخلوط یکنواخت ( محلول ) در ذهن آنها جا می گیرند . در ادامه ی بحث دو محلول قند و آب و نمک در آب را به آنها نشان می دهیم و می گوییم که به نظر شما کدام محلول قند در آب و کدام نمک در آب است . بچه ها برای اثبات وجود قند در آب یا نمک در آب صد در صد راه حل منطقی مثل مزمزه کردن یا چشیدن را ارائه می دهند . برای تکمیل این بحث یا تشخیص بهتر انواع نیز جدول زیر را رسم و از گروه ها می خواهیم آنرا کامل کنند .
نام محلول
جامد در مایع
مایع در مایع
نمک در آب
سرکه در آب
برای آموزش مفهوم حلال و حل شونده هم می توان از این جدول کمک گرفت هم می توان بدین صورت آنرا بیان کرد .
از بچه ها می خواهیم قند یا نقل را که به همراه دارند در درون دهان قرار دهند و از آنها می پرسیم که چی شده چند بار این جملات را تکرار می کنیم مانند : چی توی دهن قرار گرفت ( قند ) چی در دهن حل شد ( قند ) پس قند حل شونده است . قند توی چی قرار گرفت ( دهن ) . توی دهن چی بود ( آب دهن ) . چی قند رو کرد ( آب دهن ) . پس آب می شه . حلال . لازم به ذکر است که توجه به بهداشت ضروری است .
برای تشخیص محلول و مخلوط از همدیگر . مقداری نشاسته در اب می ریزیم و بهم می زنیم آنرا در پنجره ی کلاس قرار می دهیم و از گروه ها می خواهیم که بعد از مدتی به آن نگاه کنند و در نتیچه ی مشاهدات خود را گزارش دهند و بگویند که این ترکیب مخلوط است یا محلول . گروهی که به این نکته اشاره کند و بگوید که چون ترکیب مدتی بی حرکت در جایی ماند و نشاسته در ته آب قرار گرفت و اجزاء آن قابل تشخیص شدند این ترکیب مخلوط است نه محلول برای دادن به این سئوال که آیا همه ی مخلوط ها محلول اند یا نه می توانیم بگوییم که محلول ها چون دو یا چند چیز قاطی می کنیم مخلوط هستند ولی مخلوط ها چون اجزاء شان قابل تشخیص اند و در هم ناپدیدنمی شوند محلول نیستند .