مفاهیم کلی:
با توجه به مباحث زیر فاصله زمانی برای سیستم قدرت به دو ناحیه تقسیم می شود:
فاز اجرایی و فاز عملکرد ، در عملکرد سیستم های قدرت ، بار باید تخمین زده شود و بر اساس آن تولید باید برنامه ریزی شود . ذخیره تولید نیز باید به منظور محاسبه تخمین بار ، بر نامه ریزی شود وقتی که این ظرفیت برنامه ریزی می شود و مشخص می گردد اپراتور برای بازده های زمانی به منظور تامین توان خروجی مورد نیاز دیگر نیروگاه ها را اختصاص می دهد: در این مواقع ممکن است چندین ساعت واحد های حرارتی مورد استفاده قرار گیرد . در حالی که برای دقایق کمی توربین های گازی و یا واحد های هیدروالکتریکی بکار گیری شوند ظرفیت ذخیره شد که همزمان شده و آماده بالاتر بردن بار است عموماً به عنوان ذخیره چرخان شناخته شده است . روشهای هماهنگ و واقع بینانه تر ممکن است بر پایه روشهای احتمالات استوار باشد.
یک اندیس ریسک که بر پایه احتمالات استوار باشد قادر است که یک مقایسه خوب بین استراتژی تغییرات عملکرد و استراتژی اقتصادی نظیر آن انجام دهد. چندین روش [ 2 و1 ] ، برای ارزیابی اندیس های خطر پذیری پیشنهاد شده و در این بخش شرح داده خواهند شد. بطور کلی دو مقدار ریسک (خطر) محاسبه می شود: ریسک (خطر) به مدار آوردن واحد ها و پاسخ خطر ریسک به مدار آوردن واحدها بسته به ارزیابی خود آن واحد هاست در حالی که ریسک پاسخگویی مربوط به بخش بار آن واحد است . سطح قابل قبول ریسک و تصمیم گیری مدیریت بر پایه فاکتور های اقتصادی می باشد.
2-5- روش PJM
1-2-5- مفاهیم :
روش PJM [3 ] در سال 1963 به عنوان ابزاری برای ارزیابی تجهیزات شبکه انتقال قدرت پنسیلوانیا – نیوجرسی – ما ریلند ( آمریکا) بکار رفت.
اساس روش PJM محاسبه احتمال تولید کافی یا از کار افتادگی برای ارضا کردن توان مورد انتظار در یک دوره زمانی است که تولید نمی تواند جایگزین بشود این دوره زمانی به عنوان زمان هدایت شناخته می شود اپراتور باید زمان هدایت (t=o ) تصمیم بگیرد که او آیا می تواند واحدی تا این زمان سپری شود به مدار بیاورد یا نه ؟ بنابراین ریسک ، فقط اندیس ریسک مربوط به تولید یا عدم تولید بار در وره زمانی نشان می دهد این روش نمایش سیستم را ساده تر می کند هر واحد بصورت دو حالت سر پا و از کار افتاده نمایش داده می شود.
2-2-5- نرخ جایگزینی واحد خارج شده ( OPR )
در سیستم های مهندسی نشان داده شده ( بخش 2-2-9- ) که اگر نرخهای خروج و تعمیر بصورت نمایی باشد احتمال مال خروج واحد در زمان T بصورت زیر داده می شود:
(1-5) (μ+λ )- P(down) =
اگر از پروسه تعمیر صرفنظر شود یعنی O μ معادله 1-5 بصورت زیر در می آید:
(2-5) T -λ 1-e = P(down)
سرانجام اگر 1 >> T λ که در حالت کلی برای مدت کوتاه در سمت راست معادله بصورت زیر است:
(3-5 ) T λ = P(down)
معادله (3-5) به عنوان نرخ جایگزین برای قطع برق (ORR ) شناخته می شود و احتمالی را نشان می دهد که واحد از کار بیفتد و در طول مدت زمان T جایگزین نشود.
به این نکته باید توجه شود که مقدار (ORR ) دارای توزیع نمایی می باشد اگر این توزیع نامناسب باشد (ORR ) با استفاده از مفاهیم مشابه و توزیع مناسب ارزیابی می شود.
ORR با نرخ نیروی خروجی بطور مستقیم متناسب است فرق آن ها این است که ORR دارای خصوصیات ثابت برای واحد نیست زیرا وابسته به مدت زمان می باشد.
3-2-5- مدل تولید
مدل تولید مورد نیاز برای روش PJ M جدول احتمال ظرفیت قطعی است که از تکنینکهای مشابه در فصل دوم برای توصیف آن استفاده شد. تنها تفاوت در ارزیابی این است که ORR مربوط به هر واحد به جای FOR استفاده می شود سیستم A را در نظر بگیرید که شامل واحد های 2*60MW, 2*10MW, 3*20MW می باشد فرض کنید هر کدام از واحد های حرارتی دارای نرخ از کار افتادگی به صورت جدول 1-5 باشند .
ORR مربوط به واحد برای زمانها گذر 4, 2, 1 در جدول 1-5 نشان داده شده اند.
(تصاویر در فایل اصلی موجود است)
واحد های این سیستم از تکنیکهای شرح داده شده در فصل 2 استفاده می کنند و مقادیر ORR در جدول 1-5 نشان داده شده است جدول احتمال ظرفیت قطعی برای سیستم A در جدول 2-5 آمده و دو ستون باقیمانده در جدول 2-5 به شرح زیر است:
(تصاویر در فایل اصلی موجود است)
سیستم B اساساً شبیه A است اما یکی از واحد های حرارتی 60MW به وسیله واحد 60MW (هیدرو) ترکیبی جایگزین شده است که دارای نرخ از کار افتادگی 1f/gr برای ORR معادل 0.000228 برای زمان گذر 2 ساعت ) اساساً واحد های سیکل ترکیبی( هیدرو ) نرخ از کار افتادگی کمتری نسبت به واحد های حرارتی دارند.
سیستم –C این سیستم دارای واحد های 10 MW × 20 که دارای ORR معادل واحدهای 10MW در سیستم می باشد.
(تصاویر در فایل اصلی موجود است)
4-2-5- ریسک ( خطر ) به مدار آوردن واحد ها:
در روش PJM فرض می شد که بار برای پریود زمانی ثابت باقی می ماند بنابراین مقدار ریسک به مدار آوردن واحد ها می تواند مستقیماً از مدل تولید استنتاج شود بنابراین مدل نیاز ندارد با مدل بار ترکیب گردد.
به منظور کاهش دادن ریسک به مدار آوردن واحد ها ، سیستم بحث شده در بخش 5-2-3 را در نظر بگیرید و بار مورد انتظار 180MW باشد با توجه به مدل 2-5 برای زمانهای گذر 1و2و4 ساعت ، مقادیر ریسک به ترتیب 0.001938 ،0.003874 و 0.007740 می باشند ریسک برای سیستم های B و C برای زمان گذر 2 ساعت و بار مشابه ، به ترتیب 0.003192 و .00.0021 0 می باشد.
در سیستمهای عملی ابتدا لازم است که مقدار ریسک قابل قبولی تعریف شود تا حداکثر باری که سیستم می تواند تحمل کند مشخص شود برای مثال در فرض کنید که مقدار ریسک قابل قبول 0.001 باشد اگر در سیستم a در مدت 1 ساعت تولید ی اضافه شود میزان ذخیره تنها 30MW و بار 170MW افزایش داده می شود و تنها 130MW قابل تولید خواهد بود . بنابراین ضروری است که بین ذخیره چرخان زیاد و کاهش زمان گذر برای نگهداشتن واحدهای حرارتی در حالت داغ (فعال ) یا سرمایه گذاری بر روی واحدهای با راه اندازی سریع شبیه واحدهای سیکل ترکیبی ( هیدرو ) یا توربین های گازی ، که از تنها فقط برای حالت ذخیره استفاده میشود از لحاظ اقتصادی مقایسه ای انجام شود.
نتایج نشان داده شده در جدول 2-5 نشان می دهند که مقدار ریسک مربوط ذخیره چرخان و زمان گذرا در سیستم B کمتر از A بوده اگر چه دو سیستم از نظر اندازه و میزان ظرفیت شان برابر است.
(تصاویر در فایل اصلی موجود است)
این تنها به خاطر نرخ از کار افتادگی کمتر مربوط به واحد های ترکیبی ( هیدرو ) می باشد . این نشان می دهد که استفاده از واحد های ترکیبی نه فقط به خاطر کاهش هزینه های عملکرد شان بلکه به خاطر قابلیت اعتمادی بالای آنها سودمندتر است در بخش 5-7-4 خواهیم دید که واحد های حرارتی نه بخاطر پخش بار کامل بلکه به خاطر تاثیر مفید آنها بر روی سطح به خطر بهتر می باشند.