مقدمه
یک قرن پیش اختلالاتی که امروزه در طیف اوتیستیک قرار دارند، از نظر دیگران نوعی مشکل انضباطی یا رفتار ضد اجتماعی قلمداد میشدند، چرا که به نظر میرسید افراد مبتلا به اوتیسم، با وجود برخورداری از تواناییهای هوشی، بر تداوم رفتارهای نامناسب خویش اصرار میورزند. در آن زمان اطلاعات فعلی در مورد انواع و اجزای مختلف هوش وجود نداشت. امروزه میدانیم که هوش از مجموعهای از تواناییهای متنوع در تعامل با یکدیگر و محیط تشکیل شده است که به درجات متفاوت و در ترکیبهای خاص در افراد مختلف جلوهگر میشود. در جهان کم نیستند افرادی که تجزیه و تحلیل هندسی را سادهتر از صحبت کردن میدانند.
اوتیسم درشکل کلاسیک یک بیماری ناتوان کننده است. اگرچه علل این بیماری ناشناخته است، اما شواهد علمی حاکی از آن است که ژنتیک در ایجاد آن نقش مهمی دارد. بسیاری از مبتلایان، دچار کم توانی ذهنی نیز هستند. اما اوتیسم چهرههای متنوعی دارد، و علائم آن (مانند افزایش فشار خون) دارای طیفی است که افراد مبتلا، بسته به این که در کدام قسمت آن قرار داشته باشند، از درجات مختلف اختلال رنج میبرند. اما آیا علائم اوتیستیک را میتوان توسط مقیاسی اندازهگیری کرد؟ در این صورت آیا مرزی مشخص بین حالت طبیعی و غیر طبیعی وجود دارد؟ آیا غیر طبیعی بودن این حالات همیشه مشکل زا است؟ سیمون بارون کوهن روانشناس دانشگاه کمبریج با ارائه فرضیهای سعی کرده است به تمامی این سؤالات پاسخ دهد. او اوتیسم را عدم تعادل میان دو نوع هوش میداند، یعنی هوشی که برای درک دیگران استفاده میشود (همدلی کردن یا Empathizing) و هوشی که برای درک اشیاء استفاده میشود ( نظم بخشیدن یا Systematizing). اگرچه اکثر افراد هر دو توانایی را دارند، اما مطالعات نشان میدهد که زنها در همدلی کردن و مردان در نظم بخشیدن قویتر هستند. طبق نظریه کوهن، اوتیسم صرفاً حالت تشدید یافتهای از الگوی هوشی مردانه است، یعنی اشتیاق شدید به نظامهای قانونمند و ناتوانی در دست یافتن به احساسات و مقاصد افراد.
هر چند واقعیت ممکن است که پیچیدگی بیشتری داشته باشد، اما مفاهیم فوق چارچوب نظری جدیدی را در ارتباط با پسران، دختران و اوتیسم ایجاد میکند. بنا بر این نظریه، اوتیسم تنها یک بیماری نیازمند درمان نیست، بلکه نوعی الگوی ذهنی است که افراد میتوانند انطباق با آن را بیاموزند. حتی گاهی اوتیسم میتواند هدیه ای برای فرد محسوب شود.
معرفی بیماری
اختلا لات طیف او تیسم (Autism spectrum disorders (ASDs) به عنوان یک گروه از نا توانی های رشدی به شمار می آیند که به وسیله یک نا هنجا ری در مغز ایجاد می شوند .
اوتیسم به معنای یک اختلال رشدی است که به صورت قابل ملا حظه ای برروی ارتبا طات کلامی (verbal) و غیر کلامی (non –verbal) و واکنش های اجتما عی افراد تا ثیر میگذارد . این اختلال عموما درسنین قبل از سه سالگی مشاهده می شود وبه صورت مخربی بر روی عملکرد یاد گیری و تحصیلی فرد سایه می افکند .بسیاری از افراد مبتلا به طیف اختلالات اوتیسم از روش های یاد گیری غیر طبیعی برخو دارند و روش توجه آنها به وقایع اطراف و همچنین واکنش آنها در جامعه با دیگران متفا وت است
کو دکان مبتلا به او تیسم ( autistic children) اغلب خجالتی و دور از اجتماع هستند و دلبستگی به دیگران ندارند.همچنین این کو دکان مایل به انجام کار های تکراری هستند .
تصور نمودن یک دنیای اوتیستی برای افراد سالم کار بسیار مشکلی است .جهان از دید گاه یک کودک مبتلا به اوتیسم به صورت یک مکان بینظم و پر هرج و مرج است اگر چه باور من این است که بسیاری از مردم میتوانند با یک محیط او تیستی ارتباط برقرار کنند چونکه بیشتر آنها در درون خودشان کم و بیش به این مشکل دچار هستند.
اپیدمیو لو ژی
محیط اطراف یک فرد (او تیستی) مملو از پارا مترها ی دوره ای گو ناگون است .طیف های گوناگون اختلا لات اوتیستی در همه نژاد ها و کلاس های اجتما عی مشاهده می شوند . در بسیاری از آمارها اعلام می شود که اختلال اوتیسم در 04/0% ( 5/4 مورداز هر 10000 تولد زنده ) وجود دارد.ولی بسیاری ها معتقدندکه اگر بخواهیم آمار واقعی این اختلال را بیان نماییم باید گفت که این آمار به 1% کل جمعیت ( یک نفر از هر صد نفر ) میرسد.میزان بروز این اختلال درافراد مذکر 5/3 برابر افراد مونث است .این نسبت در سایر اختلالات رشدی از قبیل دیس لکسیا (dis lexia)نیز مشاهده می شود .
اتیو لو ژی
1) ناهنجاری در بیوشیمی وساختارنرونی مغز. به نطر می رسد که برخی از نواحی مغز دارای رشد بالا و برخی دیگر دارای رشد کمتر از حد طبیعی می باشند .
2)وجود آلرژی و حساسیت :
در بسیاری از متون علمی پرهیز از برخی غذاها و مایعات سبب بهبودی شرایط کودکان بیمار شده است . در لیست این مواد می توان انواع مختلف رنگها، چسب ها ، لاک ناخن ؛ اسپری مو و پودر رختشویی را نام برد .
برخی از بیماران تصور می کنند که با تماس با این مواد ، سمهای خاصی وارد خون آنها میشود . برخی از کو دکان اوتیستی از استعداد های خارق العاده ای در برخی از رشته های علمی از قبیل ریاضیات ، هندسه ، موسیقی ، هنر ، حل جدول و قدرت حافظه بر خوردارند.
باید اعلام شود که همان گونه که در مورد افراد سالم نیز وجود دارد، رفتار یک فرد اوتیستی مرتبط با نحوه ادراک او از محیط اطراف است لذا او به خاطر ادراکات ناهنجارش از محیط واکنش های نا هنجار را از خود بروز می دهد.
عموما طیف اختلالات او تیسم را به سه بخش اختلال در تصور (imagination)، اختلال در ارتبا طات اجتماعی (social communication ) ، و اختلال در واکنش اجتماعی (social interaction) همراه با تمایل شدید برای انجام کار های تکراری و گاها رفتار های غیر طبیعی تقسیم بندی می نمایند .
علائم او تیسم
باید اعلام نمود که علایم اوتیسم در افراد مختلف دارای شدت و ضعف گوناگو نی است .به این معنی که در برخی از بیماران برخی از علایم بیماری بارزتر از بقیه بیماران است :ولی به طور کلی علایم مربوط به اوتیسم را می توان از جنبه های زیر مو رد بر رسی قرار داد .
مهارتهای اجتماعی (Social skills)
این بیماران معمولا نسبت به دیگران همانند افراد سالم واکنش نشان نمی دهند .اغلب آنها از تماس های چشمی(eye contact) با دیگران پرهیز می کنند و اغلب مایلند که تنها باشند .
آنها در درک احساسات دیگران مشکل دارند .و اغلب نمی توانند در باره احساسات خود صحبت نمایند . زمانی که دیگران با آنها صحبت می کنند توجه ای به آنها نشان نمی دهند .برخی از آنها علا قه ای به مردم نشان نمی دهند ولی برخی دیگر برعکس بسیار علا قه مند به مردم هستند اما نمی دانند چگونه با دیگران صحبت کرده و با آنها بازی نمی کنند وقادر به برقراری ارتباط با آنها نیستند .
اختلا لات زبان ، تکلم ، و برقراری ارتباط
استفاده از کلمات بدون توجه به معانی آنها
حدود 40 % کو دکان مبتلا به اوتیسم اصلا حرف نمی زنند .برخی دیگر مبتلا به عارضه اکو لا لیا (echolalia) (تکرار کردن حرفهایی که دیگران به آنها می زنند) می باشند .به طور مثال اگر شما به او بگو یید " چرا نا هارت را نمی خوری " او هم به جای آنکه جوابت را بدهد می گوید " چرا ناهارت را نمی خوری "
یا اینکه مکررا تبلیغات تلویزیون را بدون کم و کاست تکرار می کنند.
تن صدای ثابتی دارند و به نظر می رسد که نمی توانند در مواقع شادی یا غمگینی تن صدای خود را بالا و پایین ببرند .این کودکان ممکن است از لحاظ فاصله مکانی به افرادی که با آنها صحبت می کنند خیلی نزدیک شوند و یا ممکن است به یکی از مو ضوعات صحبت خود بچسبند و رهایش نکنند . برخی از آنها می توانند به خوبی صحبت نمایند و لغات بسیار زیادی را می دانند ولی حوصله گوش دادن به حر فهای دیگران را ندارند .هم چنین ممکن است در باره افرادی که بسیار به آنها علا قه مند هستند خیلی زیاد صحبت نمایند .
- انجام حرکا ت تکراری، مقاومت در برابر تغییرات محیطی ویا مقاومت در برابر تغییرات روزانه کار ها ی معمولی ، و عدم پاسخ دهی به صورت غیر طبی عی نسبت یه تجارب حسی . ( 1)
آنها یک سری از کا رها را بارها و بارها تکرار میکنند . اگر عادات روزانه آنها تغییر نماید به شدت نا راحت می شوند .به عنوان مثال اگر کودک هر روز ابتدا دستش را شسته و سپس لباسش را می پوشد، در صورتی که از او خواسته شود که عکس اعمال فوق ر ا انجام دهد ، به شدت ناراحت خواهد شد .
اوتیسم یک ناتوانی رشدی در تمام عمر بوده و به طور تیپیک در اوایل دوران کو دکی ظاهر می شود ..دانش آموزان مبتلا به اوتیسم در اوایل دو ان کودکی رفتاری را از خود نشان می دهند که به طور مخربی با فرآیندهای یاد گیر ی آنها در مواردزیر تدا خل می نما ید. ( 1) .
روند رشد کودکان مبتلا به او تیسم ممکن است درزمینه های حرکتی (motor) شناختی (cognitive)،به تاخیر بیفتد .