همانطور که میدانیم زندگی روزمره انسانی، در دنیای فیزیکی غالبا با تهدیدهائی از سوی مهاجمان، متجاوزان و قانون شکنان مواجه بوده است و برنامهریزان و مدیران جوامع با اتخاذ تدابیر و با بکارگیری نیروهای سازمان یافته در پی مبارزه با تهدیدهای مذکور و محافظت از جان و منافع انسانی و نهایتا ایجاد امنیت در جامعه میباشند.
طبیعی است با الزام حضور و ورود انسانها به دنیای مدرن ارتباطات و اینترنت ( که توسط متخصصان علوم ارتباطات و رایانه بوجود آمده است) خطرات و تهدید مهاجمان که با بکارگیری روشهای گوناگون درصدد ایجاد اختلال، انهدام و یا وارد آوردن صدمه هستند، همواره وجود خواهد داشت. به همین جهت مبحث امنیت و ایجاد آن در دنیای الکترونیکی ارتباطات، جایگاه ویژهای را در محافل گوناگون علمی فنآوری اطلاعات بدست آورده است.
حال در خصوص شبکههای اطلاعرسانی و بخصوص اینترنت مبحث امنیت را میتوان از دو جنبه مورد بررسی قرار داد :
*امنیت سرویس دهندگان (Servers Security)
*امنیت کاربران یا استفاده کنندگان (Client Security)
که در هر دو مورد با تهدیدهای بسیار جدی از سوی مهاجمان و مخربین هکرها مواجه هستیم. در حقیقت در این بخش سعی بر این است تا به بررسی جوانب گوناگون امنیت همچون بررسی انواع خطرات و تهدیدهای موجود با در نظر گرفتن زمینههای مورد علاقه مخربین، بررسی حفرهها و روشهای نفوذ و نحوه تخریب، بیان و معرفی نمونه پایگاه هایی که مورد یورش و تهاجم واقع شدهاند، بررسی روشهای رویاروئی و مقابله با تهدیدها و خطرات، شناخت نرمافزارهای مرتبط و موجود در زمینه حفاظت و امنیت شبکه و ... می پردازیم .
با توجه به گسترش زمینههای گوناگون استفاده از اینترنت بخصوص تبادلات بازرگانی و فعالیتهای اقتصادی و علاقمندی شدید مهاجمان به این نوع از تخریب ها در قدم اول سعی بر آنست تا به بررسی مباحث مربوط به تهدیدات سرویس دهندگان وب (Web Servers) و انواع آن پرداخته شود .
امنیت شبکه ها
وقتی بحث امنیت شبکه پیش می اید ، مباحث زیادی قابل طرح و ارائه هستند ، موضوعاتی که هر کدام به تنهایی می توانند جالب ، پرمحتوا و قابل درک باشند ، اما وقتی صحبت کار عملی به میان می اید ، قضیه یک جورایی پیچیده می شود . ترکیب علم و عمل ، احتیاج به تجربه دارد و نهایت هدف یک علم هم ، به کار امدن ان هست .
وقتی دوره تئوری امنیت شبکه را با موفقیت پشت سر گذاشتید و وارد محیط کار شدید ، ممکن است این سوال برایتان مطرح شود که " خب ، حالا از کجا شروع کنم ؟ اول کجا را ایمن کنم ؟ چه استراتژی را پیش بگیرم و کجا کار را تمام کنم ؟ " انبوهی از این قبیل سوالات فکر شما را مشغول می کند و کم کم حس می کنید که تجربه کافی ندارید و این البته حسی طبیعی هست . پس اگر این حس رو دارید و می خواهید یک استراتژی علمی - کاربردی داشته باشید ، تا انتهای این مقاله با من باشید تا قدم به قدم شما رو به امنیت بیشتر نزدیک کنم.
همیشه در امنیت شبکه موضوع لایه های دفاعی ، موضوع داغی هست و نظرات مختلفی وجود دارد . عده ای فایروال را اولین لایه دفاعی می دانند ، بعضی ها هم Access List رو اولین لایه دفاعی می دانند ، اما واقعیت پنهان این هست که هیچکدام از اینها ، اولین لایه دفاعی نیستند . یادتون باشد که اولین لایه دفاعی در امنیت شبکه و حتی امنیت فیزیکی ، Policy هست . بدون policy ، لیست کنترل ، فایروال و هر لایه دیگر ، بدون معنی می شود و اگر بدون policy شروع به ایمن کردن شبکه کنید ، محصول یک آبکش واقعی از کار در می اید .
با این مقدمه ، و با توجه به این که شما policy مورد نظرتان را کاملا تجزیه و تحلیل کردید و دقیقا می دانید که چه چیزی رو می خواهید و چی را احتیاج ندارید ، کار را شروع می کنیم . ما باید پنج مرحله رو پشت سر بگذاریم تا کارمان تمام بشود . این پنج مرحله عبارتند از :
1- Inspection ( بازرسی )
2- Protection ( حفاظت )
3- Detection ( ردیابی )
4- Reaction ( واکنش )
5- Reflection ( بازتاب)
در طول مسیر ، از این پنج مرحله عبور می کنیم ، ضمن اینکه ایمن کردن شبکه به این شکل ، احتیاج به تیم امنیتی دارد و یک نفر به تنهایی نمی تواند این پروسه رو طی کند و اگر هم بتواند ، خیلی طولانی می شود و قانون حداقل زمان ممکن را نقض می کند .
1- اولین جایی که ایمن کردن رو شروع می کنیم ، ایمن کردن کلیه authentication های موجود هست . معمولا رایج ترین روش authentication که مورد استفاده قرار می گیرد ، استفاده از شناسه کاربری و کلمه رمز هست.
مهمترین جاهایی که باید authentication را ایمن و محکم کرد عبارتند از :
- کلمات عبور کاربران ، به ویژه مدیران سیستم .
- کلمات عبور سوییچ و روتر ها ( من روی سوییچ خیلی تاکید میکنم ، چون این device به صورت plug and play کار می کند ، اکثر مدیرهای شبکه از config کردن ان غافل می شوند ، در حالی که می تواند امنیت خیلی خوبی به شبکه بدهد ، به مدیران امنیتی توصیه میکنم که حتما این device رو کنترل کنند ) .
- کلمات عبور مربوط به SNMP .
- کلمات عبور مربوط به پرینت سرور .
- کلمات عبور مربوط به محافظ صفحه نمایش .
آنچه که شما در کلاسهای امنیت شبکه در مورد Account and Password Security یاد گرفتید را اینجا به کار می برید . که من به خاطر طولانی نشدن بحث به انها اشاره نمیکنم .
2- قدم دوم نصب و به روز کردن آنتی ویروس بر روی همه دسکتاپ ، سرور و میل سرورها هست . ضمن اینکه آنتی ویروس های مربوط به کاربران باید به طور اتوماتیک به روز رسانی بشود و آموزشهای لازم در مورد فایلهای ضمیمه ایمیل ها و راهنمایی لازم جهت اقدام صحیح در صورت مشاهده موارد مشکوک یا اضطراری به کاربران هم داده بشود .