تحقیق مقاله فساد مواد غذایی

مقدمه:

یکی از راهکارهای مهم دربه حداقل رساندن فساد مواد غذایی استفاده از بسته بندی صحیح ومتناسب با محصول درتمامی مراحل تولید ماده غذایی است. درجاییکه روشهای بسته بندی ضعیف باشد، مقادیر زیادی از غذا وکالاهای دیگر از بین خواهد رفت . علاوه براین، هربسته بندی اصولی، جذاب وقابل رقابت دربازار، ارزش افزوده قابل توجهی در پی خواهد داشت چرا که بسته بندی قابل رقابت با دیگر کشورها باعث حضور موفق دربازارهای جهانی خواهد بود. روش اتمسفر تغییر یافته (MAP) یکی ازروشهای سودمند ومفید دربسته بندی موادغذایی است. این روش به معنای بسته بندی یک محصول فساد پذیر درهوایی است که تغییر یافته وترکیب آن باهوای معمولی فوق می کند. ازجمله فواید بسته بندی های MAPمی توان به موارد زیر اشاره کرد:‌- به عنوان جایگزینی برای نگهداری محصولات ازطریق انجماد

- تهیه محصول با ماندگاری پایاتر           - فروش درمغازه های کوچک ودور افتاده فاقدامکانات سرمایش

- تسهیل جابجایی ونمایش محصول

این نوع بسته بندی برای میوه وسبزیجات، نان وفرآورده های نانوایی، گوشت، خشکبار و...... قابل استفاده می باشد.

معمولا اتمسفر درون بسته های  MAP، بسته به نوع محصول از غلظت بالای CO2 و پایین O2 جهت کاهش سرعت تنفس  وکاهش تولید اتیلن استفاده می شود. البته تغییرات درمقادیر O2 و CO2نباید از حد بحرانی تجاوز کند.

عوامل موثر درایجاد وابقاء اتمسفر درون بسته های MAP :

1- سرعت تنفس محصول                   2- نفوذ پذیری  فیلم ها نسبت به O2 و CO2

هر دو فاکتور نامبرده تحت تاثیر دما می باشند. مهمترین فاکتور درحفظ کیفیت وطولانی نمودن زمان نگهداری میوه و سبزیجات پس از برداشت درجه حرارت است. بیشتر واکنشهای فیزیکی، بیوشیمیایی، میکروبیولو‍‍ژی، فیزیولو‍ژی که درنابودی محصول شرکت دارند بطور گسترده ای وابسته به دما هستند.

فرآیند های متابولیک شامل تنفس، تعرق ورسیدن، خصوصا متاثر ازدرجه حرارت می باشند.

افزایش دما تاثیرات متفاوتی برروی این دوپارامتر دارد که به دوصورت  و  تعریف شده است. باتوجه به اهمیت تاثیر دما برروی بسته های MAP، هدف از انجام این مطالعه وتحقیق دریافت اثرات نوسانات دمایی بر روی اتمسفر درون بسته های MAP واثرات آن برروی کیفیت میوه وسبزیجات بسته بندی شده می باشد.

مطالعات پیشین

(1976) Kim, B. D. Hall , C. B.  مطالعه برروی ثبات واستحکام گوجه های قرار گرفته درمعرض غلظت پایین اکسی‍ژن

(1985) Geeson, J.d. Brawne , K. D , Maddison, K., Sheered, J. Guarraldi, f.  مطالعه برروی بسته بندی اتمسفر تغییر یافته جهت افزایش عمر نگهداری گوجه ها

(1987) Lougheed E.c. مطالعه بررروی اثرات متقابل اکسیژن ، دی اکسید کربن، دما واتیلن که ممکن است منجر به آسیب هایی در سبزیجات شود.

(1995) Beaudry , R. M , Cameron ,A. C. , Shirazi , A. , Lange ,D. D مطالعه برروی بسته بندی اتمسفر تغییر یافته برای زغال اخته : تاثیر دما برروی اکسیژن ودی اکسید کربن بسته

(2001) Bastrash , s. , Malhlouf ,j. Castaigne , F., Villemot , C. مطالعه برروی شرایط کنترل شده مطلوب برای گلچه های بروکلی

(2003) Roy , S., Anantheswarn, R. C. , Beelman , R. B.  مطالعه برروی کیفیت قارچ تازه که به وسیله بسته بندی تغییر یافته تحت تاثیر قرارمی گیرند.

شرایط آزمون:‌

قارچ ها، بروکلی وگوجه فرنگی ها درظروف بااتمسفر تغییر یافته دروضعیت ثابتی از اتمسفر بسته‌بندی شدندکه این وضعیت ثابت اتمسفر درقارچها، بروکلی وگوجه فرنگی ها به ترتیب ،‌ %5o2  - %10co2 ، %8co2 - %3 o2 ، %5co2 -  %5o2دردماهای 4، 3، 13 درجه سانتی گراد بود.

سپس بسته‌بندی ها  در معرض یک رشته نوسانات دمایی طی 12، 30و 35 روز به ترتیب برای قارچ ها ، بروکلی وگوجه فرنگی هاقرار گرفتند.

اتمسفر بسته‌بندی:

- اتمسفر بسته بندی در قارچها تحت شرایط ثابت ونوسانی دما

باتوجه به شکل مقابل

برای هردوگروه دمایی ثابت ونوسانی دمادرطی زمانی 24 ساعت، غلظت CO2 از 0% به 5/8 % افزایش وغلظت O2 از 21% به 6% کاهش یافت.

 درطی 12 روز انبارمانی ، اتمسفر درون بسته هاکه دردمای ثابت C °4 نگهداری شده بودند، غلظت O2 و CO2 به ترتیب در 5% و 5/9 % ثابت باقی ماند.

دربسته هایی که درمعرض نوسانات دمایی قرار گرفته بودند، درطی افزایش دما از به  دراولین سیکل نوسانی دما، غلظت CO2 سریعا افزایش یافت وبه 16% بعد از 24 ساعت رسید درحالیکه غلظت O2 از 5% به 5/1% بعد از24 ساعت کاهش یافت.

زماینکه بعد از دوروزدمایی ، دما به کاهش یافت، غلظت CO2 به 5/10 % کاهش یافت درحالیکه غلظت  O2  به 5/4 % افزایش یافت.

 درطی افزایش دمایی سیکل نوسانی بعدی، میزان CO2 به 14% افزایش یافت ولی به میزان قبلی 16% نرسید،‌ درحالیکه O2  دوباره به میزان 5/1 % بازگشت.

مقادیر CO2 دربسته های قارچ که درمعرض نوسانات دمایی قرارگرفته بودند، تغییرات دمارا پیگیری و دنبال کردنداما ماکزیمم مقدار CO2 درهر سیکل بعدی کاهش یافت درحالیکه غلظت O2  درحدود همان 5/1% بدون توجه به تغییرات دما از سیکل نوسانی دما، باقی ماند.

- اتمسفر بسته بندی دربروکلی تحت شرایط ثابت ونوسانی دما:

با توجه به شکل مقابل . (fig -2- ):

1- برای هردوگروه دمایی ثابت ونوسانی  - 3 بعد از 5 روز انبار مانی ، غلظت CO2 به 8% افزایش وغلظت O2 به 5/3 % کاهش یافت وبرای بروکلی هایی که دردمای ثابت  نگهداری شده بودند غلظت O2 و CO2 درطی 30 روز انبارمانی در همین مقادیر ثابت باقی ماند.

2- برای بسته هایی که درمعرض نوسانات دمایی قرارگرفته بودند درطی اولین افزایش دما به غلظت  O2  از 5/3%  به 5/1% کاهش و غلظتCO2  از 8% به 5/15% بعد از 24 ساعت ، افزایش یافت.

3- زمانیکه بعداز 2 روز دمایی ، دما به   کاهش یافت،‌ غلظت  CO2 تقریبا به همان  مقدار اولیه 8% خود بازگشت درحالیکه غلظت O2 افزایش یافت ولی به مقدار اولیه 5/3 % خود باز نگشت.

اتمسفر بسته بندی درگوجه فرنگی تحت شرایط  ثابت ونوسانی دما

غلظت O2  و CO2 بعد از 6 یا 7 روز انبار مانی به 5% رسید.

 غلظت O2 دردمای ثابت c130 درطی 35 روز انبار مانی تقریباثابت باقی ماند درصورتیکه غلظت CO2  ازروز دهم به بعد به طور تصاعدی کاهش یافت وبعد از 20 روز انبار مانی در 5% ثابت ماند.

باافزایش دما درطی سه سیکل نوسانی ، CO2 متوالیا  به 11% ، 10% و 5/8% رسید. درصورتیکه O2 به ترتیب به 8/1 %، 6/1 % و 5/1 % کاهش یافت.

زمانیکه بعد از 2 روز دمایی   دما مجددا به بازگردانده شد غلظت O2  افزایش یافت ولی به مقدار اولیه 5% خود باز نگشت درحالیکه  CO2 به سطح ثابت 5% کاهش یافت.

رطوبت نسبی داخل بسته های قارچ

رطوبت نسبی دربسته های قارچ ( هرگروه دمایی ثابت  و نوسانی  -4) ، به سرعت افزایش یافت وبعداز 36 ساعت انبارمانی به رطوبت نسبی 100% رسید.

با افزایش دما ، RH درون هر بسته به سرعت کاهش یافته  و در RH، 90% ثابت باقی ماند وزمانی که درجه حرارت به دمای Optimal  بازگردانده شد، بطور ناگهانی رطوبت نسبی به 100% بازگشت.

رطوبت نسبی داخل بسته‌های بروکلی

اشباع شدگی هوا ازرطوبت بعداز 9 روز انبار مانی درموردبروکلی  صورت گرفت.

باهر افزایش دما، RH درون هر بسته به سرعت کاهش یافته ودر RH ، 90% ثابت باقی ماندوزمانیکه درجه حرارت به دمای Optimal بازگردانده شد، به طور ناگهانی رطوبت نسبی به 100% بازگشت.