تحقیق مقاله حشرات مضر و حشرات انگل

حشرات مضر و حشرات انگل

حشرات مضر

حشرات مضر بطور کلی به سه گروه اصلی تقسیم می شوند:
۱- حشراتی که از گیاهان تغذیه می‌کنند؛
۲- حشراتی که از فرآورده‌های انباری تغذیه می‌کنند؛
۳- حشراتی که انسان و سایر جانوران را مورد حمله قرار می‌دهند.
حال به شرح هر یک از این سه گروه می‌پردازیم.

1- حشراتی که از گیاهان تغذیه می‌کنند

الف) حشراتی که از گیاهان تغذیه می‌کنند ممکن است بصورت مستقیم به گیاه خسارت وارد کنند. مثل ملخ‌ها، لارو پروانه‌ها و سوسک‌ها که مستقیماً از بخش‌های مختلف گیاه تغذیه می‌کنند اعم از برگ، گل، میوه و چوب.

ب) ایجاد خسارت از طریق تخم گذاری است، بعضی از حشرات مخصوصاً زنجرک‌های خانواده سیکادیده (Cicadidae ) و زنجرک‌های خانواده سیکادلیده (Cicadellidae ) از طریق تخم‌گذاری در سر شاخه‌های ظریف گیاهان به آن‌ها خسارت وارد می‌کنند.

ج)ایجاد خسارت از طریق انتقال بیمارهای ویروسی،باکتریایی و مایکوپلاسمائی و احتمالاً قارچی
در بین حشرات دو گروه شته‌ها و زنجرک‌های خانواده سیکادلیده (Cicadellidea ) از اهمیت بیشتری در نقل و انتقال عوامل بیماری‌زا گیاهی برخوردار هستند. همچنین سخت بالپوشان خانواده اسکولیتیده (Scolytidae ) در نقل و انتقال عوامل قارچی نقش دارند.

۲-حشراتی که به فرآورده‌های انباری خسارت می‌زنند و خود نیز به سه دسته تقسیم می‌شوند

الف) اولین گروه آفات چوب می‌باشند.

چوب یکی از مهم‌ترین محصولات است که در زندگی بشر نقش دارد. چوب‌های صنعتی گاهی مورد حمله بعضی از حشرات قرار می‌گیرند از جمله مهمترین این حشرات موریانه‌ها هستند.
چگونگی هضم چوب بوسیله‌ی موریانه‌ها.

موریانه‌ها خود قادر به هضم سلولز یا چوب نیستند. در داخل دستگاه گوارش موریانه تک سلولی‌های فلازل‌داری زندگی می‌کنند که آنزیم‌های مورد نیاز برای تجزیه سلولز را تولید می‌کنند و آن تک سلولی‌ها هستند که باعث هضم سلولز می‌شوند. در واقع نوعی همزیستی بین تک سلولی و موریانه‌ها از این طریق ایجاد شده است.

ب) دومین گروه از آفات فرآورده‌های انباری، آفات پارچه و منسوجات هستند. تعدادی از حشرات از جمله پروانه‌های خانواده تی‌نی‌ده (Tineidae) و سخت بالپوشان درمستیده (Dermestidae) گاهی به منسوجات خسارت سنگینی وارد می‌کنند.

ج) سومین گروه از آفات مواد غذایی، انباری است. حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد محصولات کشاورزی بعد از مرحله کاشت و پس از برداشت در انبار توسط آفات مختلف از بین می‌روند. در بین آفات انباری سوسک‌های خانواده درمستیده (Dermestidae ) و بروخیده ( Bruchidae ) و کورکولینیده (Curculionidae)، در بین پروانه‌ها تعدادی از گونه‌های خانواده پیرالیده (pyralidae ) مثل پلودیا اینترپونکتلا (Plodia interpunctella) و افیستیا کونیلا (Ephestia Kuhniella ) از اهمیت زیادی برخوردارند.

3- حشراتی که انسان و سایر جانوران را مورد حمله قرار می‌دهند. آن‌ها نیز به چند گروه تقسیم می‌شوند:

الف) حشرات آزار دهنده مثل تعدادی از پشه‌ها و مگس‌ها. گرچه ممکن است که ناقل بیماری مهمی نباشد ولی به هر ترتیب باعث سَلب آسایش از انسان می‌شوند. ب) حشراتی که نیش آن‌ها سمی است. تعدادی از زنبورهای خانواده وسپیده (Vespidae) و اسفسیده (Sphecidae) و در مواردی زنبورهای بالاخانواده آپویدا (Apoidea ) که جزء حشرات مفید و گرده افشان هستند و انسان را نیش می‌زنند.

بعضی از انسان‌ها به نیش زنبورها حساسیت شدیدی دارند و دچار شوک شدیدی می‌شوند و در مواردی مشاهده شده که نیش زنبور منجر به مرگ انسانی شده است.

ج) سومین گروه از حشراتی که به انسان خسارت می‌زنند حشرات انگل هستند و به دو گروه تقسیم می‌کنیم.

حشرات انگل

1) انگل خارجی؛
2) انگل داخلی.

1) حشرات انگل خارجی مثل کک‌ها و شپش‌ها و در مواردی ساسها که با تغذیه از خون انسان گاهی بیماری‌هایی را به انسان منتقل می‌کنند. ساس‌ها در واقع نوعی سن هستند. در مبحث‌های بعدی توضیح داده خواهد شد.

2)حشرات انگل داخلی مخصوصاً تعدادی از مگس‌ها مثل خانواده کالیفوریده (Calliphoridae) و خانواده اُستریده (Oestridae) و خانواده تابانیده (Tabanidae) که از اهمیت زیادی برخوردارند. این مگس‌ها عموماً تخم خودشان را بر روی چهارپایان وحشی و اهلی قرار می‌دهند. بعد از اینکه لارو از تخم خارج می‌شود وارد بدن چهار پایان می‌شود و مراحل نشو و نمای لاروی خود را در داخل بدن طراحی می‌کند و زمانی که می‌خواهد تبدیل به حشره کامل بشود در بسیاری از مگس‌ها پوست سوراخ می‌کند. مثل خانواده استریده (Oestridae) که از اهمیت زیادی برخوردارهستند. سپس وارد خاک می‌شوند و تبدیل به شفیره و حشره کامل می‌شوند. و از این طریق کاملاً باعث ضعف جانوران مخصوصاً احشام و چهارپایان وحشی می‌شوند.

آخرین گروه از حشراتی که به انسان حمله می‌کنند حشرات ناقل از جمله خانواده کولیسیده (Culicidae) و سایکودیده (Psychodidae) هستند که از اهمیت زیادی برخوردارند. پشه‌های خانواده کولیسیده مراحل نشو و نمای لاروی خودشان را در داخل آب سپری می‌کنند. حشرات ماده قادر هستند انسان را نیش بزنند و همراه نیش زدن عوامل مختلف ویروسی و باکتریایی را وارد بدن می‌کنند. مثل پشه‌ی مالاریا که چندین مرحله را در بدن انسان طی می‌کنند و در گذشته منجر به مرگ انسان می‌شده اما در حال حاضر واکسن مخصوص بیماری مالاریا ساخته شده است.

نمونه دیگر پشه‌های خاکی خانواده سایکودیده زیر خانواده فلابوتومینا (phlaebotominae) هستند که عامل بیماری سالک در انسان می‌باشند. این پشه‌ها وقتی در روی صورت مستقر می‌شوند یک تک سلولی بنام لشمانیوز را وارد بدن می‌کنند و ایجاد بیماری سالک در روی پوست می‌کنند.

طبقه بندی حشرات

حدود یک میلیون گونه شناسایی شده و شاید چندین برابر این مقدار گونه های ناشناخته وجود داشته باشد، حشرات به عنوان بخش اکثریت گونه های جانوری روی زمین به شمار می روند. حشرات تقریباً در تمام زیستگاه های خاکی و وابسته به آب شیرین یافت می شوند، از خشک ترین بیابان ها تا دریاچه های آب شیرین، از تاج پوشش گیاهان در یک جنگل بارانى منطقه استوایی (که در آنجا تنوع آنها به طرز باورنکردنی زیاد است) تا مناطق دور افتاده قطب شمال. حتی تعدادی از گونه‏های حشرات در دریا یافت می شوند. بدین ترتیب عادت های غذایی آنها نیز گوناگون است؛ تقریباً هر ماده ای که ارزش غذایی داشته باشد توسط گروهی از حشرات برای تغذیه استفاده می شود.

تنوع حشرات در شکل نیز بسیار گسترده است. تقریباً تنها حالتی که در این گروه دیده نمی شود داشتن ابعاد خیلی بزرگ است. با این حال، حشرات در شمار زیادی از ویژگی ها با هم اشتراک دارند. علاوه بر مشخصه های کلی uniramian ها، اینها یک بدنه متشکل از سه قسمت شامل سر، قفسه سینه و شکم می شوند، یک جفت چشم مرکب (compound eyes) نسبتاً بزرگ و معمولاً سه چشم ساده (ocelli) که روی سر قرار گرفته اند؛ یک جفت شاخک، که آنها هم روی سر قرار دارند؛ زائده هایی نزدیک دهان شامل یک جزء لب مانند (labrum)، یک جفت اندام آرواره مانند بالایی برای گاز زدن (mandibles)، یک جفت اندام آرواره مانند پایینی (maxillae)، یک لب زیرین (labium) و قسمت زبان مانند کف دهان (hypopharynx)؛ دو جفت بال که از روی بدنه خارجی آنها رشد کرده اند (برخلاف مهره داران)؛ و سه جفت پا برای راه رفتن. 

حشرات دارای سیستم گوارش کامل و پیچیده ای هستند. زائده دهانی آنها، به ویژه، انواع گوناگونی دارد که به شکل پیچیده ای به عادت غذایی آنها مربوط می شود. حشرات از طریق یک سیستم نایی، با دریچه های خارجی به نام اسپیراکل (spiracles) و لوله های بسیار ریز و ظریف شاخه ای، برای رساندن دقیق گازها به بافت های ویژه ی متابولیسم، " نفس می کشند ". اشکال آبزی حشرات ممکن است از طریق پوست خود گازها را با محیط مبادله کنند یا ممکن است انواع مختلفی از آبشش داشته باشند. دفع ضایعات نیتروژن دار از طریق لوله هاى مالپیگى (Malpighian tubules) انجام می شود. سیستم عصبی حشرات پیچیده است و تعدادی گره عصبی و دو رشته عصبی شکمی را شامل می شود. گره ها در عملکردشان از یکدیگر کاملاً مستقل می باشند؛ برای مثال، اگر قفسه سینه از بقیه قسمت‏های بدن جدا شود، می تواند به صورت مجزا راه برود. این در حالی است که گره ها از خروجی های حسی (sensory output) نیز استفاده می کنند. یک ملخ حتی با از دست دادن یک بال می تواند با استفاده از ورودی‏های حسی (sensory output) از مغزش، این عیب را تصحیح کرده و به پرواز خود ادامه دهد. اندام های حس بسیار حساس و پیچیده هستند. علاوه بر چشم های ساده و چشم های مرکب، برخی از حشرات نسبت به صدا کاملاً حساس بوده و قدرت پاسخ دهی آنها در برابر محرک های شیمیایی بسیار شگفت آور است.

حشرات دو جنسی هستند و لقاح آنها اغلب داخلی است. البته روش های جفت گیری در آنها به طور غیر قابل باوری متغیر است. مطالعه این تغییر پذیری توسط زیست شناسان تکاملی، درک ما را نسبت به مسئله تکامل رفتار، تکامل اجتماعی و ویژگی هایی نظیر اندازه اولیه حشرات و الگوهای رشد گسترش داده است. در تولید مثل حشرات، معمولاً یک حشره نر از طریق مواد شیمیایی (فرومون) که از جنس ماده آزاد می شود به دنبال ماده دریافت کننده می گردد. در بیشتر گونه ها، حشره های ماده، اسپرم را در یک حفره خاص در شکمشان (receptacle) ذخیره می کنند؛ حتی آن دسته از حشراتی که تعداد خیلی زیادی تخم می گذارند (مثلاً تعداد تخم ها در مورد زنبورهای عسل ممکن است بیش از یک میلیون باشد)؛ زنبورهای ماده تنها یکبار جفت گیری می کنند و تا پایان عمرشان  از اسپرم های ذخیره شده حاصل از همان جفت گیری استفاده می کنند.

نحوه رشد حشرات یکی از مشخصه های مهم و منحصر به فرد آنها است. در برخی از گونه ها، حشرات وقتی از تخم بیرون می آیند شکلی مینیاتوری از حشرات بالغ هستند و اسکلت خارجی آنها (پوشش محافظ خارجی) باید در روندی به نام پوست اندازی  رشد کند. با این حال نزدیک به 90% از گونه های حشرات، وقتی از تخم بیرون می آیند شکل کاملاً متفاوتی نسبت به ظاهر پس از نمو خود دارند. این فرم کرمی شکل حشرات معمولاً در زیستگاه های مختلفی زندگی می کنند، غذاهای متفاوتی می خورند، و شکل اندام آنها با اندام پدر و مادرشان کاملاً فرق دارد. حشره کرمی شکل (لارو) غذا می خورد، رشد می کند و بدنش به صورت دوره ای پوست اندازی می کند. در یک زمان معینی، رشد حشره کرمی شکل کامل می شود و حشره تغذیه خود را متوقف کرده و در اطراف خود یک حفاظ یا پیله می سازد. این وضعیت که حشره در آن تغذیه نمی کند شفیره نام دارد. وقتی حشرات کرمی شکل در پیله هستند به طور کامل دچار تغییر شکل یا "دگردیسی" شده و به شکل کاملاً بالغ ظاهر می شوند. حشراتی که این سیر کامل تغییرات را طی می کنند، حشرات با دگردیسی کامل (holometabolous) نامیده می شوند، گونه های دیگر حشرات که در آنها  حشرات تازه از تخم بیرون آمده به شکل بالغ خود شباهت بیشتری دارند و تنها اندازه آنها کوچکتر بوده و بدون بال می باشند، از نظر جنسی نابالغ بوده و ممکن است از جهات دیگر متفاوت باشند. شکل نابالغ این حشرات نمف (nymph) نامیده می شوند و سیکل زندگی آنها بر اساس فرآیند "نیمه دگردیسی" (hemimetabolous) است.