پیتر اف. دراکر در پیشگفتار خود می نویسد: جامعه دچار تحولی بنیانی و اساسی شده، انقلاب اطلاعات تنها یکی از عوامل این تحول بود و شاید بتوان گفت که حتی نیرومندترین عامل هم نبود. عوامل جمعیت شناسی، دست کم به اندازه انقلاب اطلاعات اهمیت دارد. در حالی که انقلاب اطلاعات تنها اوج یک روند جاری بیش از یکصد ساله بود، کاهش جمعیت جوان یک تغییر جهت صددرصد و پدیده ای کاملاً پیش بینی نشده بود. ما با یک تغییر جهت صددرصد دیگر هم رو به رو هستیم، که عبارتست از کاهش مداوم موقعیت تولید کارخانه ای به عنوان فراهم کننده ثروت و شغل، تحول بی سابقه دیگر دگرگونی نیروی کار و تجزیه و ویرانی آن است.
این تغییرات، به همراه تاثیرات و پیامدهای اجتماعی انقلاب اطلاعات، محورهای اصلی بحث این کتاب است و تغییرات مذکور هم اینک روی داده اند. در واقع، جامعه آینده هم اکنون وجود دارد.
در واقع فرض و گزاره ای اصلی و زیربنایی همه فصول این کتاب این است که اهمیت تحولات اجتماعی در کامیابی و یا شکست یک سازمان و مدیریت آن، به احتمال زیاد بیشتر از رویدادهای اقتصادی خواهد بود.
جامعه اطلاعاتی
1 - آثار و نتایج انقلابی و واقعی انقلاب اطلاعات تازه دارد احساس می شود. ولی این آثار ناشی ازاطلاعات نیستند. ناشی از هوش مصنوعی، تاثیر رایانه ها و پردازشها بر تصمیم گیری، سیاستگذاری نیستند. همه این نتایج ناشی از تجارت الکترونیک - ظهور انفجارگونه اینترنت به عنوان یکی از کانال های اصلی و شاید مهمترین کانال توزیع جهان گستر کالاها، خدمات و با کمال شگفتی، مشاغل مدیریتی و حرفه ای - هستند.
این پدیده در حال تغییر و تحول بنیانی اقتصادها، بازارها و ساختار صنعت - کالاها، خدمات و جریان آنها - طبقه بندی مصرف کننده، ارزشهای مصرف کننده و رفتار او و مشاغل و بازارهای نیروی کار شده است.
اما آثار و نتایج این پدیده بر جوامع و امور سیاسی و از همه آنها مهمتر بر چگونگی نگرش ما به جهان و جایگاه خود در آن، احتمالاً حتی بیشتر هم خواهد بود. (21)
نقش تجارت الکترونیک برای انقلاب اطلاعات نظیر راه آهن برای انقلاب صنعتی - پدیده ای کاملاً جدید، کاملاً بدون نمونه قبلی، کاملاً غیرمنتظره - است. و باز هم همانند راه آهن در حدود دوقرن پیش، تجارت الکترونیک نیز در حال ایجاد یک ترقی و رونق ممتاز جدید است که به سرعت اقتصاد، جامعه و امور سیاسی را دگرگون می کند.(32)
در جغرافیای ذهنی ایجاد شده توسط راه آهن، انسان بر فاصله چیره شد. در جغرافیای ذهنی تجارت الکترونیک، فاصله اصلاً محو و نابود شده است. در این جغرافیای ذهنی فقط با یک اقتصاد و یک بازار رو به رو هستیم. (33)
آنچه را که انقلاب اطلاعات نامیده ایم در واقع یک انقلاب دانش مدار است. عامل کلیدی در این فرایند نه الکترونیک، بلکه دانش ادارکی است. این سخن به معنای این است که کلید حفظ رهبری در اقتصاد و فناوری در شرف ظهور آینده به احتمال زیاد در حفظ موقعیت اجتماعی حرفه ای های دانش مایه و پذیرش اجتماعی ارزشهای آنها قرار دارد. دانشگران کلیدی و اصلی این کسب و کارها به طور قطع کماکان انتظار مشارکت مالی در بهره برداری از میوه های ناشی از کار خود را خواهند داشت. (49)
2 - لابد این ضرب المثل دست اندرکاران منابع انسانی را شنیده اید که می گویند شما نمی توانید یک دست را استخدام کنید، زیرا همیشه تمام بدن فرد استخدام شده به همراه دست او وارد مجموعه می شود. حالا این ضرب المثل را هم از من - دراکر - داشته باشید که شما نمی توانید فقط یک فرد را استخدام کنید. زیرا همواره همسر او هم وارد میدان می شود.
چگونه بهره برداری دانشگران را اندازه گیری کنیم. ما کار را با طرح سه پرسش از دانشگران شروع می کنیم. توانائیهای شما چیست و فعالیت خود را باید صرف چه کاری کنید؟ این سازمان باید توقع چه کاری را و در چه مدتی از شما داشته باشد؟ و برای انجام کار خود به چه اطلاعاتی نیاز دارید و چه اطلاعاتی به دیگران خواهید داد؟ (55)
3 - ما در حال نوسازی سازمانها بر گرد اطلاعات هستیم، زمانی که مدیران عامل در مورد حذف سطوح مدیریتی و کاهش آنها به تعداد مطلوب صحبت می کنند، شروع به استفاده از اطلاعات به عنوان یک عنصر ساختاری می کنند. در بسیاری مواقع ما سریعاً به این واقعیت پی می بریم که بیشتر سطوح مدیریتی هیچ چیزی را مدیریت نمی کنند، بلکه تنها کار آنها تقویت علایم ضعیف صادره از بالا به پایین موسسه است. تصور می کنم بیشتر مدیران عامل نخستین قانون نظریه اطلاعات را در مورد اینکه هر رله ای صدای اضافی و زاید را دو برابر و پیام را نصف می کند» شنیده اند. (81)
ما به اطلاعات بیرونی نیازمندیم و مجبور به یادگرفتن خواهیم بود. بیشتر کسب و کارها دارای دو نظام اطلاعاتی هستند: یکی بر گرد جریان داده ها سازماندهی شده و دیگری بر گرد نظام حسابداری قرار دارد. نظام حسابداری با قدمت پانصد ساله خود به عنوان یک نظام اطلاعاتی، در وضعیت وحشتناکی قرار دارد. ما دارای یک مدیر حسابداری و یک مدیر علوم رایانه ای هستیم، که هیچ یک با دیگری صحبت نمی کنند. هر دو واحد سازمانی توسط کسانی که چیز زیادی در مورد اطلاعات نمی دانند اداره می شوند. ما کار عظیمی در مقابل خود داریم. ما نیاز داریم تا خودمان و کسب و کارهای مان را از نظر اطلاعاتی با سواد کنیم. دومین کار بزرگ پیش روی ما استفاده از ظرفیت و توانایی داده پردازی مان برای فهمیدن ودرک کردن رویدادهای بیرونی است.
انتظار نداشته باشید اگر سواد رایانه ای ندارید کسی در سازمان تان به شما احترام بگذارد. افراد جوان مشغول به کار این امر را بدیهی می پندارند وانتظار دارند که دست کم رئیس شان از این نظر با سواد باشد. (93) 4 - تجارت الکترونیک نه تنها موجب چیرگی انسان بر فاصله ها می شود، بلکه آنها را از میان بر می دارد. هیچ دلیلی برای اینکه در تجارت الکترونیک فروشنده جای بخصوصی داشته باشد وجود ندارد. (94)
5 - هزینه منبع اصلی اقتصادی شما، یعنی نیروی ذهن تان، در حال افزایش سریع است. نکته تقریباً بدیهی و قطعی این است که تاثیر اینترنت بر آموزش و پرورش خیلی بیشتر از تاثیر آن بر هرگونه کسب و کاری خواهد بود.
دانشگران بیش از سازمانهای استخدام کننده عمر خواهند کرد. چنین پدیده ای در تاریخ انسانی بی نظیر است و تاکنون سابقه نداشته است. شما امروزه باید دانش بسیار زیادی داشته باشید و این دانش معمولاً باید به شدت متمرکز هم باشد. بنابراین، مرکز شغل آموزش عالی در حال انتقال از آموزش و پرورش جوانان به آموزش مداوم بزرگسالان است. دانش با سرعتی باورنکردنی از رده خارج می شود. آموزش پیوسته حرفه ای بزرگسالان رشد یابنده ترین صنعت سی سال آینده خواهد بود