آیا می دانید که :
- مدفوع آلوده به آنفلوانزا میتواند یک میلیون پرنده را آلوده کند،
- ویروس آنفلوانزا در مواد دفعی (مدفوع)در 4درجه سانتیگراد 30 تا 35 روز و در 20درجه سانتیگراد 7 روز
باقی میماند،
- ویروس آنفلوانزا دمای 56 درجه سانتیگراد را برای
3 ساعتودمای60 درجه سانتیگراد را 30دقیقه تحمل میکند،
- ویروس آنفلوانزا نسبت به بسیاری از مواد ضدعفونی کننده خصوصاً ترکیبات پراکسید، ترکیبات چهارتایی، گلوتارآلدئیدها و فنل و ترکیبات یده حساس میباشد،
- پرندگان آبزی و پرندگان وحشی آلوده که از نظر بالینی سالم هستند میتوانند عامل انتقال بیماری باشند،
- تخممرغ های ترکدار در دستگاههای جوجهکشی میتوانند باعث انتقال آلودگی به جوجههای داخل هچری شوند،
- واکسیناسیون تنها راه پیشگیری از بیماری نمیباشد و ایمنی صددرصد ایجاد نمینماید. بنابراین رعایت مسائل بهداشتی و قرنطینهای جهت پیشگیری از بیماری اهمیت بسزائی دارد،
- گرد و غبار سالن مرغداری حاوی ذرات ناقل عوامل بیماریزا میباشد. از این رو تعبیه کانال در پشت هواکشها به منظور هدایت گرد و غبار خروجی هواکش ها به درون حوضچه ضدعفونی، راهی مناسب جهت جلوگیری از آلوده شدن محیط و انتقال آلودگی به مرغداریهای اطراف میباشد،
- رطوبت، حرارت و تهویه مناسب و کافی نقش مهمی در جلوگیری از بروز و کاهش تلفات ناشی از بیماریهای تنفسی دارد،
- مدیریت صحیح در امر واکسیناسیون و تغذیه نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی گله دارد.
برخی ازتمهیداتانجامگرفتهتوسطادارهکلدامپزشکیخراسانرضوی
به منظور پیشگیریاز وقوعآنفلوانزایفوقحادطیور :
1- تشکیل ستاد پیشگیری و مقابله با آنفلوانزای فوق حاد طیور در سازمان جهاد کشاورزی و ادارهکل دامپزشکی خراسان رضوی ،
2- تشکیل کمیته آنفلوانزا در شهرستانها،
3- انجام مراقبت فعال در مزارع طیور، کشتارگاهها، مرزهای شرقی و ...... ،
4- اعمال مقررات شدید بهداشتی- قرنطینهای در مورد واردات هرگونه پرنده و فرآوردههای آن از مبادی ورودی شرقی (زمینیو یا هوایی) باتوجه به احتمال وجود منبع خطر خارجی،
5- پیگیری سیاست امحاء و معدومسازی طیور از طریق سازمان جهادکشاورزی، در صورت بروز هرگونه کانون آلوده،
6- برنامه ریزی به منظوربرگزاری سمینارآنفلوانزا جهتمعاونین فنی، مسئولین طیور و آزمایشگاهها و کلینیسین های بخش خصوصی،
7- تشکیل جلسات متعدد با مسئولین دامپزشکی شهرستانها،
8- صدور اطلاعیههای بهداشتی از طریق رسانههای جمعی،
9- اطلاعرسانی به درمانگاههای دولتی، بخش خصوصی و مرغداران به منظور آشنایی با علائم بیماری و تأکید بر اعلام سریع موارد مظنون به ادارات دامپزشکی،
10- تشدید مقررات بهداشتی- قرنطینهای در مزارع پرورش طیور،
11- پیگیری تشکیل صندوق حمایت از مرغدار در مقابل بیماری آنفلوانزای طیور H5و H7 .
مواردیکه توسط تشکلهای مربوط به طیور و یا تعاونیهای مرغداران لازم است رعایت شود :
1- راهنمایی مرغدار جهت خرید نهادههای تغذیهای و جوجه از منابع مطمئن،
2- اعلام موارد بهداشتی توصیه شده از سوی دامپزشکی به مرغداران،
3- توصیه مرغداران به اجتناب از تجمع در مراکز مراجعه آنها از قبیل تعاونیها، کشتارگاهها، مراکز دامپزشکی و سایر مرغداریها در زمان بروز بیماری،
4- تأکید بر عدم عرضه مرغ زنده در بازارهای محلی،
5- پیگیری برگزاری کلاسهای آموزشی جهت مرغداران،
6- پاکسازی و ضدعفونی ماشینهای حمل نهاده های اولیه دان،
7- اعلام سریع گزارش تلفات احتمالی به شبکه دامپزشکی منطقه.
مواردیکه لازماست توسطکارخانه های جوجهکشیرعایتگردد:
1- خودداری از توزیع جوجههای فاقد کیفیت،
2- خودداری از خوابانیدن تخممرغهایکثیف،آلوده، غیراستاندارد و غیرمجاز،
3- تبدیل بهداشتی ضایعات کارخانه جوجهکشی،
4- شستشو و ضدعفونی دقیق روزانه کلیه سالن های جوجهکشی و محموله،
5- صدور گواهی بهداشتی مطابق معیارهای بهداشتی گله مادر،
6- تحویل جوجه به واحدهای پرورشی مجاز،
7- گزارش فوری هرگونه موارد غیرعادی.
مواردیکه لازم است توسط کشتارگاههای طیور رعایت شود:
1- درخواست ارایه مجوز حمل بهداشتی از سوی مرغدار قبل از کشتار،
2- شستشو و ضدعفونی دقیق قفسهای حمل مرغ،
3- شستشو و ضدعفونی کامیونهای حمل مرغ قبل از خروج از کشتارگاه،
4- استفاده از ماسک و دیگر وسایل ایمنی توسط تمامی افراد شاغل در کشتارگاه( به لحاظ خطر ابتلای انسان)،
5- شستشوی سالن کشتار با آب گرم و ضدعفونی آنجا بعد از پایان کشتار،
6- قرار دادن درپوش مناسب بر روی آبروهای فاضلاب جهت جلوگیری از تجمع پرندگان و حیوانات وحشی،
7- گزارش موارد احتمالی تلفات بیش از حد در زمان حمل،
8- فراهم نمودن امکانات لازم جهت بازرسین بهداشتی،
9- تبدیل بهداشتی ضایعات کشتارگاهی،
10- معدوم سازی بهداشتی موارد مشکوک یا آلوده.
ابقاء عامل بیماری و نحوه انتقال بیماری:
1- تماس با پرندگان وحشی و پرندگان آبزی آلوده،
2- تماس با طیور آلوده،
3- کفش، لباس ، خودرو، آب ، دان ، مدفوع و بستر آلوده،
4- سگ و گربه به عنوان ناقلین مکانیکی،
5- تهیه دان از منابع غیر مطمئن به خصوص کانونهای آلوده،
6- امحاء غیربهداشتی لاشههای آلوده،
7- عدم پاکسازی و ضدعفونی کامل سالن مرغداری و لوازم و تجهیزات قبل از جوجهریزی،
8- پراکنده شدن کود مرغداری به محیط اطراف،
9- عدم ضدعفونی وسائط نقلیه که به ناچار وارد مرغداری میشوند،
10- تهیه جوجه یک روزه از کارخانه های جوجهکشی غیرمعتبر،
11- پرورش چند سنی در یک واحد،
12- بارگیری گله مبتلا به فرم بالینی.
اقدامات مهّم بهداشتی- قرنطینهای
آنفلوانزای طیور :
آنفلوانزای طیور یک بیماری ویروسی پرندگان می باشد. ویروسهای آنفلوانزا دارای 3 نوع تیپ A ، B و C می باشند که فقط تیپ A می تواند در طیور ایجاد بیماری نماید. تیپ A علاوه بر طیور، سایر حیوانات از جمله خوک، اسب و همچنین انسان را درگیر مینماید. تیپ A شامل تحت تیپهای مختلف با درجات متفاوتی از نظر شدت بیماریزایی (از فرم خفیف تا بسیار شدید) میباشد. تحت تیپهای H5 و H7 باعث ایجاد فرم بسیارشدید بیماری میشوند.
مخازن بیماری:
پرندگان آبزی وحشی میتوانند بدون بروز نشانیهای بالینی بیماری ویروس عامل این بیماری را با خود جابجا کنند.
میزبانها :
مرغو خروس، بوقلمون، اردک و غاز، مرغشاخدار، پرندگان آبزی وحشی و زینتی و شترمرغ
علائم بیماری :
1- شروع ناگهانی تلفات با روند افزایش روزانه(درگله گوشتی تلفات بیش از 3 درصد در روز)،
2- انتشار ناگهانی بیماری در گله،
3- بیحالی شدید، پژمردگی و دور هم جمع شدن گله،
4- کاهش شدید مصرف دان،
5- افت ناگهانی و شدید تولید روزانه،
6- علائم حاد تنفسی ،
7- سیاه شدن و خونریزی تاج ، ریش و ساقها