شهرستان تربت جام با مساحت تقریبی 8166 کیلومتر مربع در شرق خراسان قرار دارد. این شهرستان از شمال به مشهد از مشرق به رودخانه هریرود و ادامه آن در جنوب مرز افغانستان و شهرستان تایباد و از مغرب به شهرستان تربت حیدریه و فریمان منتهی می شود. ارتفاع این ناحیه از سطح دریاهای آزاد 928 متر است. فاصله تربت جام تا مرز افغانستان 66 کیلومتر است. که در مسیر جاده آسفالته مشهد- فریمان- تایباد به فاصله 161 کیلومتر در جنوب شرقی شهر مشهد قرار گرفته است. مرکز این دهستان شهر تربت جام و بر اساس آخرین تقسیمات دارای سه بخش به نام های: مرکزی- صالح آباد- نصرآباد و 10 دهستان و 447 آبادی دارای سکنه می باشد. چهره اقلیمی شهرستان تربت جام در بخش شمالی، کوهستانی است و رشته کوههای معروف شاه نشین بر آن تکیه زده اند، در جنوب و مغرب نیز کوههای باخرز و بزد واقع است. کوههای شاه نشین با ارتفاع تقریبی 2080 متر و عرض 48 کیلومتر به صورت پدیده ای طبیعی در امتداد شمال غربی و جنوب شرقی بین تربت جام و بخش جنت آباد قرار گرفته اند. این رشته کوه دارای جنگل های طبیعی پسته بوده و پر آب ترین کوهستان منطقه تربت جام محسوب می شود.
SITUATION AND
GEOGRAPHICAL SPECIFiCATIONS
Torbat Jam is 81 84Sqm that locates on the east of Khorassan. This city is restricted with Mashad from the north, Harir Rood River from the east, Afghanistan and Taybad from the south and Torbat Heidarieh and Fariman from the west. The height of this area is 92 8km from the sea. The distance of Torbat Jam from Afghanistan border is 66km.The center of this city is Tothat Jam and on the basis of the last divisions of the country has 3 districts named cential, Salehabad, Nasrabad and 10 villages. Ecological condition of Torbat Jam is mountain named Shahneshin in the north. Shahneshin castle is about 2080m in high and 48km in width that locates between Torbat Jam and Janatabad. This mountain has a closed frost and the fullest river in this area.
مجموعه معماری مزار شیخ احمد جامی
این مجموعه از فضای معماری بر گرد یک صحن وسیع مرکزی شکل گرفته است. مهمترین و با شکوه ترین فضاهای معماری این مکان در مجاورت آرامگاه شیخ بنا شده که شامل گنبد خانه، ایوان، مسجد کرمانی، گنبد سبز و سفید، مسجد عتیق، آب انبار و ملحقاتش می باشد.
ARCHITECTURAL COMPLEX OF SHEIKH AHMAD JAM’S TOMB
This architectuml complex is around of a big yard. The most important of architectural space has been built near to Sheikh’s tomb that includes domed house, porch, Kermani mosque, green and white dome, Atigh mosque and water reservoir.
گنبدخانه
به استناد متون کهن تاریخی و بررسی های انجام شده گنبدخانه پیش از ابنیه دیگر توسط اعقاب سلطان سنجر سلجوقی به سال 633 ه.ق پایه ریزی شده و به همت غیاث الدین محمد بن ابوبکر کرت (متوفی 643 ه.ق) توسعه یافت. فضای داخلی گنبدخانه با نقاشی های رنگارنگ و زیبا روی گچ زینت یافته و تاریخ 763 و 771 ه.ق بر انتهای کتیبه ها حکایت از مرمت و بازسازی بنا دارد. ساختار معماری گنبدخانه یادآور طرح مقبره سلطان سنجر در مرو است. گنبد بنا نیز با تلفیقی موزون از سه کنج و چهار تاقنمای هشت ضلعی ایجاد شده که سطح زرین آن با تزئینات کاربندی پوشش یافته است.