چکیده
این مقاله سیستمهای عاملی که برای PDA ها (Personal Digital assistants) استفاده می‌شود را، توصیف می‌کند. سه سیستم با نامهای Windows CE ،Palm OS ، Symbian OS مورد بحث قرار گرفته‌اند. در ابتدا خصوصیات عمومی سیستمهای عامل PDA معرفی شده‌اند سپس تفاوتهای این سه سیستم از لحاظ عملیاتی (Funtionality) ،قابلیت استفاده (Usability) و (Scalability) مورد بحث قرار گرفته است و بعد از آن بعضی پیش بینی‌ها در مورد آینده این سیستم ها داده شده و مورد تجزیه تحلیل واقع شده است.
مقدمه
این مقاله سه مورد از برجسته‌ترین سیستم های عامل PDA را ارائه می‌کند. سیستم های عامل مورد بحث به شرح زیر می‌باشند.
1) Windows CE که توسط کمپانی مایکروسافت (Microsoft) عرضه شده است و به منظور ارائه یک سیستم عامل همه منظوره برای سیستمهای بی‌سیم (Wireless) و شخصی (Personal) طراحی ساخته شده است
2) Palm OS که در اصل برای دستگاههای handheld که توسط کمپانی PalmComputing ساخته شده است ایجاد شده است.
3) Symbian OS که یک سیستم عامل که باز می‌باشد که توسط کنسرسیوم طراحان ارشد برای دستگاههای سیار (mobile) و قابل حمل (Partable) طراحی و ساخته شده است.
هدف این مقاله نشان دادن تفاوتهای این سیستم ها و هدف آنها و به ویژه تجزیه و تحلیل هر سیستم از لحاظ عملیاتی و آینده آنها می‌باشد.
2- پیش زمینه
دستگاههای کوچک در شکلها و اندازه‌های متنوع می‌آیند. هر کدام از آنها بازار هدف متفاوت و نیازهای مختلفی دارند. حوزه این مقاله در مورد دستگاههای اطلاعات بی‌سیم (Wireless Information device) می‌باشد. این حوزه شامل طیفی از PDA های سنتی (با عملکرد کامپیوتر handhel) تا تلفن های همراه (با ارتباط صدا و ظرفیت داده کافی برای پشتیبانی از دفتر تلفن و رد و بدل و پیغام ساده) می‌باشد.
این نکته مهم است که به بازار WID (Wireless Information Device) به تنهایی نگاه کنیم این حوزه شامل نیازهای بخصوصی است که آن را از بیشتر بازارها مثل بازار PC (Personal Computer) یا بازار لوازم خانگی ثابت متمایز می‌سازد.
Symbian اعتقاد دارد که WID پنج خصوصیت کلیدی در اصل و هسته خود دارد که آن رامنحصر به فرد ساخته و این نیاز را پدید آورده که سیستم عاملی به طور خاص برای آن طراحی شود:
دستگاهها هم کوچک و هم سیار می‌باشند.
دارای بازار بزرگی از مشتری و کاربرهای حرفه‌ای و خبره می‌باشد.
دستگاهها وابسته به ارتباط هستند: آنها می‌توانند هم در حالتی که به یک شبکه تلفن بی سیم متصلند و هم در حالتی که به صورت محلی با دیگر دستگاهها متصل هستند استفاده شوند و همچنین وقتی که به هیچ گونه شبکه‌ای متصل نیستند.
تولید کنندگان احتیاج دارند تا بین این محصول و محصولات دیگر تفاوت قائل شوند چون باید در بازای که درگیر حرکت و رشدی سریع می‌باشد باید نوآوری و رقابت کنند.
آخرین و نه کم اهمیت‌ترین مورد اینکه قالب مجبور است برای توسعه برنامه سه قسمتی باز (open) باشد.
توجه به این خصوصیات تنها راه ساختن محصولات خوب است جائیکه تکنولوژی عملکرد رامحدود نمی‌کند. و ساختن محصول خوب راهی برای رشد در بازار WID می باشد.
(WWW.devx.com/wireless/articles/PDA/PDAlntro.asp)
3- مقدمه‌ای بر سیستم های عامل PDA
برای سیستم عامل PDA چندین نقطه نظر است که باید مورد توجه قرار گیرد آنها عبارتند از:
فرآیندهایی با خود راه‌اندازی سریع (fast bootsrtap processes)
پاسخ بلادرنگ و بلافاصله به تعویض از یک برنامه به برنامه دیگر
عملیات‌های پشتیبانی / همگام کارا
این نیازها به بهترین وجه با استفاده از سیستمهای عامل بلادرنگ (realtime) تأمین می‌شوند. زیرا این سیستم‌ها ابزارهایی را برای پاسخهای سریع و کارا برای اجزای PDA ها ارائه می‌دهند. عموماً سیستمهای عامل بلادرنگ باید موارد زیر را داشته باشند:
چند وظیفه‌ای (Multitasking)
نخهای پروسس که بتوانند اولویت بندی شوند
تعداد کافی از سطوح وقفه
سیستمهای عامل بلادرنگ معمولاً در سیستمهای عامل تعبیه شده (Embedded OS) نیاز هستند تا در بسته‌هایی به عنوان قسمتی از دستگاههای کوچک عمل کنند.
بعضی از هسته‌ها برای رفع نیازهای سیستمهای عامل بلادرنگ در نظر گرفته می‌شوند اگر چه سایر اجزاء مثل گرداننده‌های دستگاه
(device drivers) معمولاً برای یک راه حل بخصوص نیاز است و معمولاً یک سیستم عامل بلادرنگ بزرگتر از تنها یک هسته (Kernel) است.
توجه این نکته که بین یک سیستم بلادرنگ و سیستم عامل بلادرنگ تفاوت وجود دارد حائز اهمیت است. یک سیستم بلادرنگ شامل همه عناصر – سخت افزار، سیستم عامل و برنامه‌های کاربردی است . که به آنها احتیاج است تا نیازهای سیستم را برآورده سازند.
یک سیستم عامل بلادرنگ (RTOS) تنها یک عنصر از یک سیستم بلادرنگ کامل است و باید عملکرد کافی برای قادر ساختن تمام یک سیستم بلادرنگ برای رفع نیازهایش را ارائه کنند.
Windows CE 3.1
اگر چه سیستم عامل Windows CE پیشگام در کامپیوترهای شخصی دستی است اما تنها حدود 10% بازار PDA را در اختیار دارد و این اعداد به این میزان پایین نخواهد ماند.
آخرین نسخه Windows CE که با نام Windows CE for the Pocket PC (P/PC) شناخته شده است برای انتقام گیری آمده است . مایکروسافت بابعضی از کمپانی‌ها کلیدی در صنعت (Casio, HP, and Compay) شریک شده است. که تمامی این شرکتها از تولید کنندگان دستگاههای Pocket PC هستند.
(شکل در فایل اصلی موجود است)
شکل 1: نحوه تخصیص حافظه در فضای آدرس Windows CE نشان داده شده است.
(WWW.microsoft.com/windows/embedded)
Microsoft Windows CE یک سیستم عامل با قابلیت تغییر اندازه و 32 بیتی است که برای رفع نیاز حوزه وسیعی از دستگاههای هوشمند،از ابزارهای مثل کنترل کننده‌های صنعتی، هاب‌های ارتباطی و ترمینالهای point-of-sale تا محصولات مصرف کننده‌ها مثل دوربینها، تلفن‌ها، دستگاههای سرگرمی خانگی طراحی شده است.
یک سیستم تعبیه شده معمولی که مبتنی بر Windows CE است برای استفاده‌های خاص و معمولاً اجرا به صورت غیرمتصل از دیگر کامپیوترها مورد هدف قرار گرفته است و به سیستم عاملی احتیاج دارد که یک جای با food point کوچک و پاسخهای معین توکار (built-in) برای وقفه‌ها داشته باشد.