لیمو ترش جز مرکبات می باشد جنس مرکبات سیتروس است که این جنس گونه های متفاوت مرکبات را شمال می شودو
در این مبحث گونه های لیمو ترش Lemon and lime را بررسی می کنیم
پراکندگی این گونه در مناطق خشک و نیمه خشک در نواحی نیمه گرمسیری بادمای زمستان بالاتر از 4- درجه سانتیگراد مشاهده می شود. در زمستان این گونه نسبت به سایر گونه های مرکبات بسیار حساس تر به دمای پایین می باشد به لحاظ حساسیتی که به امراض قارچی و بیماریهای جلبیکی دارند در مناطق نیمه گرمسیری و یا گرمسیری مرطوب رشد خوبی ندارد. بعلاوه کیفیت میوه خصوصا بافت داخل پوست در مناطق مرطوب ضعیف می باشد.
میوه بیشتر لیموها هم در تابستان هم پایین و نیز زمستان قابل برداشت است غیر از آنهائیکه به عنوان پایه می باشند.
سه گروه بزرگ لیمو داریم: 1- فمینولا 2- ورها 3- سیسیلی ین
از مهمترین ارقام متداول در ایران دقم محلی – رقم اورکا و رقم لیبون می باشد که ارقام اورکا و لیبون به گروه سیسیلی ین متعلق می باشند.4
اورکا: در جنوب ایران به خصوص میناب کشت می شود. کیفیت میوه در نواحی ساحلی عالی می باشد. در ایران این رقم معمولا بی بذر بوده ضخامت پوست میوه متوسط و صاف گوشت زرد متمایل به سبز بوده و خیلی اسیدی می باشد و میوه آن همه سال آور است.
رقم لیبون: پوستی صاف تر و نازک تر از اورکا دارد. برای جنوب کشور با بادهای داغ و تند رقمی است که می توان توصیه کرد.
رقم محلی: رقم محلی را در شمال لیمو محل و در جنوب لیمو سنگی می نامند.
مناطق سطح زیر کشت لیمو در ایران
سواحل دریای خزر: 5% کل سطح زیر کش این منطقه مربوط به لیمو است.
ناحیه مرکزی : 4/10کل سطح زیر کشت این ناحیه را لیمو می کارند که روزهای آفتابی و رطوبت نسبی پایین دارد. لیمو بیشتر در مناطق جیرفت و بم کاشته می شود.
ناحیه بندر عباس و دریای عمان: 5% سطح زیر کشت منطقه لیمو کاشته می شود که این ناحیه عاری از بخبندان و رطوبت نسبی بالا و گرمای زیاد در تابستان، دمای مناسب از مهرماه تا اوائل فرودین سال بعد برای رشد و نمو مرکبات بخصص لیمو ترش مناسب است.
اگر رقمی دیر رس بود بهتر است در منطقه جنوب کشت شود.
لازم به ذکر است که درختان مرکبات در خاکهای با pH بین 6 تا 5/7 بخوبی رشد می کنند.
آبلیمو
تعریف: آبلیمو فراوده ای است تخمیر نشده ولی قابل تخمیر که به روش های مکانیکی از آندوکارپ میوه تازه رسیده و سالم لیمو های citrus. Persa. Latifolia var بدست آمد. و با روشهای فیزیکی نگهداری می شود.
خصوصیات آبلیمویی استاندارد:
وضعیفت ظاهری: آبلیمو باید یکنواخت بوده و ذرات گوشت میوه به صورت معلق در آن وجود داشته باشند. میزان گوشت میوه در آبلیمو نباید از 5% بیشتر باشد.
رنگ: رنگ آبلیمو بایت طبیعی و از زرد کمرنگ تا زرد کهربایی باشد.
بو: آبلیمو باید دارای بوی طبیعی و عار از هر گونه طعم نامطلوب اکسید شدگی و تلخی شدید باشد.
مواد خارجی: در فراورده نباید شن و خام وجود داشته باشد آبلیمو باید فاقد هر گونه آفت زنده یا مرده و آثار و بقایای آنها مثل تخم و شفیده و لارو باشد. همچنین فراورده باید فاقد بقایای گیاهی مثل پوست هسته و پره های درشت آندوکارپ می باشدو
چگالی: چگالی آبلیمو باید خدال 030/1 در 20 درجه سانتیگراد باشد.
مواحد جامد محلول در آب: مواد جامد محصول در آب آبلیمو نباید از 9 گرم درصد گرم کمتر باشد و اندازه گیری با رفراکتومتر برحسب ریکس در 20 درجه سیلیسیوس.
اسیدیته کل : اسیدیته کل آب لیمو برحسب اسید سیتریک نباید از 6 گرم در صد میلی لیتر کمتر باشد.
Ph: Ph فراوده باید 8/2-3/2 باشد.
باقیمانده خشک: باقیمانده خشک آبلیمو نباید از 5/8 گرم در صد میلی لیتر کمتر باشد.
خاکستر کل: خاکستر کل آب لیمو باید 5/0-3/0 گرم در صد باشد.
قلیائیت خاکستر: خاکستر آبلیمو باید قلیایی بوده و میزان آب برحسب کربنات پتاسیم 25/0-15/0 گرم درصد میلی لیتر باشد.
اسانسهای روغنی: اسانسهای روغنی موجود در فرآورده نباید از 5/0 میلی لیتر در کیلوگرم تجاوز نماید
ویتامین ث: ویتامین ث موجود در فراوده نباید از 20 میلی گرم در صد میلی لیتر کمتر باشد.
اندیس فرمالین: اندیس فرمالین آبلیمو ترش طبیعی باید حداقل 15 لیتر درصد میلی لیتر باشد.
مواد افزودنی : افزودن هر گونه مالو طعم دهنده رنگ دهنده و نگهدارنده ه به آب لیمو غیر مجاز است.
ترکیبات آب لیمو
کربوهیدراتها: آب مرکبات به دلیل وجود مخلوطی ناهنگن از مواد سلولی و سوسپانسیون امولسیونی ناشی از پکتین مات می باشد. کربوهیداتهای آب مرکبات شامل دو دسته کربوهیداتهای محلول و کربوهیداتهای ساختمانی می شوند.
کربوهیدات های محلول: شامل قندها می شوند که میزان قندها در لیمو ترش کمتر از میزان قند در بقیه مرکبات است.