تحقیق مقاله نماز

فضایل نماز

چنانچه پیش بیان شد فضایل نماز بسیار است و من بطور نمونه اندکی را بعرض میرسانم. پیش از هر چیز خوب است بدانیم که نماز بعد از واقعه اسری و معراج نبی کریم (صلعم) فرض گردیده نخست از جانب خداوند متعال پنجاه وقت نماز در شبانه روز تعیین شده بود و بعد از بار بار رفت و آمد و درخواست حضرت پیغمبر (صلعم) برای کم کردن، نماز از پنجاه وقت به پنج وقت تخفیف یافته و خداوند کریم به آن حضرت (صلعم) فرموده است که هر یک از امتانِ تو این پنج وقت نماز را ادا کند ثواب همان پنجاه وقت را به او خواهیم داد پس اگر از ما یک وقت قضا شود گویا ده وقت نماز را از دست داده ایم. خداوند متعال در کلام پاک خود میفرماید:

حفاظت کنید بر همه نمازها خصوصاً بر نماز میانه و بایستید برای خدا فرمانبردارندگان در این آیت آفریدگار جهان حکم فرموده است که بر نمازها حفاظت کنید یعنی نماز را دره وقت آن ادا کنید و نگزارید قضا شود. و از نماز وسطی بیشتر علماﺀ مراد نماز عصر را گرفته اند زیرا که در حدیث آمده و در وسط نمازها هم واقع است. و بعضی نماز بامداد را و بعضی نماز ظهر را مراد گرفته اند. و در حدیث است که در نماز ظهر چون هوا بسیار گرم میشد بعضی از حاضر شدن به مسجد کوتاهی میکردند.

این آیت نازل شد و اما جمله دوم این آیت قُومُو قانتین را بعضی مفسرین بر ... صلولله قا یمین ... تفسیر کرده اند، یعنی نماز را بخوانید برای خدا در حالیکه ایستاده باشید. و این را باید دانست که فرمان خداوندی برای منفعت خود ما است و اگر نه به نماز ما چه احتیاجی دارد. نماز بخوانیم به خداوند فایده ای نمیرسد و اگر نه خوانیم باو ضرر نمیرسد، بلکه ضرر آن به خود ما میرسد. این لطف خداوند مهربان است که راه فایده را بما نشان میدهد. پس باید که راه فایده خود را در پیش گرفته بر نمازها مواظبت کنیم و تا جایکه گنجایش دارد ترک نکنیم. مثلاً اگر کسی مریض است و استاده نماز خوانده نمیتواند باید نشسته بخواند، و اگر نشسته هم نتواند باید به پهلوی راست دراز کشیده ره به قبله نماید و یا خود را به پشت بیندازد و پا های خود را بطرف قبله دراز کرده و بالشتی زیر سر نهد تا روی او متوجه قبله گردد سپس به اشاره سر نماز بخواند. در صورتیکه به اشاره هم نماز خوانده نتواند پس نماز او تأخیر میگردد تا وقتیکه صحت یابد و سپس نماز های که از او قضا شده ادا نماید و نماز از او ساقط نمیشود.

از حضرت عثمان (رضی الله عنه) منقول است که فرمودند:

کسیکه حفاظت کند بر نماز های پنجگانه و مداومت کند بر آنها تکریم میکند او را خدا یتعالی به نه کرامت و آنها اینند:

·  اول خدایتعالی او را دوست میگرداند.

·  دوم اینکه بدن او سالم میماند

·  سوم اینکه فرشتگان به حکم خدا از او نگهبانی میکنند

·  چهارم اینکه در منزل آن برکت نازل میشود.

·  پنجم اینکه بر چهره آن علامات صالحین ظاهر میگردد.

·  ششم اینکه خداوند متعال دل او را نرم میگرداند.

·  هفتم اینکه از پل صراط مثل برق خواهد گذشت.

·  هشتم اینکه خداوند پاک او را از دوزخ نجات خواهد داد.

·  نهم اینکه خدای تعالی او را بهمراه بندگان خود در بهشت داخل خواهد کرد. آنچنان بندگانیکه نه بر آنها ترس خواهد بود و نه غمگین خواهند شد.

این خیال را نباید داشت که اگر نماز بخوانیم از این انعامات بهره مند خواهیم شد و اگر نه این انعامات به ما داده نخواهد شد پس از اینرو در ادای نماز ما اختیار داریم. این چنین تصور کاملاً نادرست میباشد. نماز بر ما فرض میباشد زیرا که خداوند متعال میفرماید:

هر آیینه نماز است بر مومنین فرض بوقت معین کرده شده.

در این آیت فرضیت نماز بهمراه تأکید و اثبات ذکر شده است. کسانیکه از علم نحو و معانی چیزی میدانند. در مییابند که ...ان...برای تأکید و ...کانت... که فعل ماضی است برای اثبات میباشد خداوند قادر ذوالجلال در این آیت مبارک فرضیت نماز را واضح میسازد، چنانچه بطور تأکید ذکر شده که ابداً نماز نیست مگر فریضه از جانب ما در وقت معین بر هر ایماندار و خدا شناس. در آیت دیگر خداوند میفرماید:

هر آیینه نماز باز میدارد از کارهای بیحیایی و فعل نا پسندیده.

شاید سئوال پیدا شود که بسیاری هستند که نماز هم میخوانند اما نماز آنها را از اجرای کار بد باز نمیدارد. جواب این سئوال اینست که مقصود از نماز آن نمازیست که با خشوع و خضوع و حضور قلب و اطمینان خاطر بوده باشد، نه اینکه جسد انسان در نماز استاده باشد و فکرش بدنبال کاری دیگری، چنانچه گفته شده:

شب چه عقد نمازبندم *** چه خورد بامداد فرزندم و یا اینکه با جماعت نماز میخوانیم و نمیدانیم که چند رکعت از نماز خوانده شده و چند رکعت باقی مانده، همچنین اگر کسی از ما بپرسد که امام کدام سوره را خواند نمیتوانیم جواب بدهیم. پس بین حاضر و غایب چه فرق شد. اگر نماز را به طریقه آن ادا کنیم. حتماً ما را از کارهای زشت باز خواهد داشت. در زمان پیغمبر صلی الله علیه و سلم صحابه کرام عرض کردند که یا رسول الله فلان شخص بسیار نماز میخواند لیکن دزدی هم میکند آنحضرت صلعم فرمودند که عاقبت نماز آن او را از اینکار باز خواهد داشت. مدتی چندی گذشت و آن شخص دزدی کردن را ترک کرد.

اهمیت نماز

نماز مهمترین اعمال دینى است که اگر قبول درگاه خداوند عالم شود،عبادتهاى دیگر هم قبول مى‏شود. و اگر پذیرفته نشود، اعمال دیگر هم قبول نمى‏شود. و همانطور که اگر انسان شبانه روزى پنج نوبت در نهر آبى شستشو کند، چرک در بدنش نمى‏ماند، نمازهاى پنجگانه هم انسان را از گناهان پاک مى‏کند. و سزاوار است‏که انسان نماز را در اول وقت بخواند. و کسى که نماز را پست و سبک شمارد،مانند کسى است که نماز نمى‏خواند. پیغمبر اکرم صلى الله علیه و آله و سلم فرمود:"کسى که به نماز اهمیت ندهد و آن را سبک شمارد، سزاوار عذاب آخرت است".روزى حضرت در مسجد تشریف داشتند، مردى وارد و مشغول نماز شد، و رکوع و سجودش را کاملا به جا نیاورد. حضرت فرمودند: "اگر این مرد در حالى که نمازش این طور است از دنیا برود، به دین من از دنیا نرفته است". پس انسان باید مواظب باشد که به عجله و شتابزدگى نماز نخواند، و در حال نماز به یاد خدا و با خضوع و خشوع و وقار باشد، و متوجه باشد که با چه کسى سخن مى‏گوید، و خود را در مقابل عظمت و بزرگى خداوند عالم بسیار پست و ناچیز ببیند. و اگر انسان در موقع نماز کاملا به‏این مطلب توجه کند، از خود بى‏خبر مى‏شود. چنانچه در حال نماز تیر را از پاى مبارک امیر المؤمنین علیه‏السلام بیرون کشیدند و آن حضرت متوجه نشدند. و نیز باید نمازگزار توبه و استغفار نماید و گناهانى که مانع قبول شدن نماز است مانند حسد،کبر، غیبت، خوردن حرام، آشامیدن مسکرات و ندادن خمس و زکات، بلکه هر معصیتى را ترک کند. و همچنین سزاوار است کارهایى که ثواب نماز را کم مى‏کند بجانیاورد، مثلا در حال خواب آلودگى و خوددارى از بول به نماز نایستد و در موقع نماز به آسمان نگاه نکند. و نیز کارهایى که ثواب نماز را زیاد مى‏کند بجا آورد، مثلا انگشترى عقیق به دست کند، و لباس پاکیزه بپوشد، و شانه و مسواک کند، و خود را خوشبو نماید

اهمیت نماز جماعت

غیر از آثار فردى و اجتماعى نماز جماعت(که به آنها اشاره خواهدشد)پاداش‏هاى عظیمى براى آن بیان شده که در اینجا به بعضى ازروایات،اشاره مى‏شود. از رسول خدا(ص)نقل شده که:«من سمع النداء فلم یجبه من غیرعله فلا صلاه له‏» (1) نماز کسى که صداى اذان را بشنود و بى دلیل،در نماز جماعت‏مسلمانان شرکت نکند،ارزشى ندارد.