مَغز عضوی است که در بدن تمام جانوران نقش مرکز سیستم عصبی را دارد. فرمان تمام حرکات ارادی بدن از مغز صادر میشود و تمام احساسها در مغز پردازش میشود. مغز انسان شبکه گسترده و پیچیدهای از مدارهای عصبی است که به شکلی بسیار دقیق طراحی شدهاند. مغز درون جمجمه قرار دارد و در واقع یکی از دو بخش دستگاه عصبی مرکزی میباشد. مغز واژهای با ریشهٔ پارسی میانه میباشد.[۱]
در ماهیهای اولیه و دوزیستان، نخاع و مغز در یک راستا قرار دارند. ولی در سایر مهرهداران بویژه در پستانداران بین مغز و نخاع یک خمیدگی پدید آمدهاست که در پستانداران عالی به ۹۰ درجه میرسد. این خمیدگی ناشی از حجم زیاد نیمکرههای مخ است. حجم مغز بویژه نیمکرههای مخ در مهرهداران اولیه رشد اندکی دارد. ولی در مهرهداران عالی وسعت زیادی دارد.[۲]
کالبدشناسی مغز انسان
مغز انسان اندامی بسیار پیچیده است که حدود ۲ درصد وزن بدن انسان ر دارا میباشد، بنابراین یک انسان ۷۵ کیلوگرمی مغزی در حدود ۱٫۵ کیلوگرم دارد. با این وجود مغز میان ۲۰ تا ۳۰ درصد از انرژی بدن انسان را مصرف میکند.[۳]
در مغز انسان حدود ۱۰۰ میلیارد یاخته مغزی وجود دارد که بصورت یک شبکه بسیار پیپچیده با یکدیگر در ارتباط هستند. محاسبات نشان میدهد که در حدود ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ میلیارد ارتباط نقطه به نقطه میان یاختههای مغزی در مغز انسان وجود دارد. این شماره از شمار ستارگان جهان بیشتر است.[۴]
مغز انسان
مغز انسان به سه قسمت تقسیم میشود:
مغز پسین که خود شامل سه قسمت است:
مخچه
بصلالنخاع
پل مغز یا پونس
مغز میانی
مغز پیشین