اصولا در ترانسهای قدرت در اثر القای متقابل سیم پچها ، تولید گرما و حرارت می شود که بسته به بار اعمالی به ترانس این گرما میتواند حتی منجر به آسیب دیدن سیم پیچ ها شود . یکی از اجزای اصلی در خنک شدن ترانس ها روغن ترانس است که با توجه به ویسکوزیته آن و مدت زمان بهره برداری از ترانس میتواند نقش مهمی در خنک شدن ترانس داشته باشد . در ترانسهای با کار کرد بالا تر بدلیل رسوبات روغن و ناخالصی های موجود در آن میزان خنک شوندگی ترانس کمتر خواهد شد.عموما در ترانس ها با قدرت بالا ، از رادیاتورها استفاده میشود که در ترانسهای با قدرت 500 کیلو ولت آمپر به بالا تنها از پره های خنک شونده و در ترانسهای 1000 کیلو ولت آمپر به بالا از رادیاتورهایی که روغن در آن به جریان می افتد استفاده می شود. در ترانسفورماتورهای با توان بالا و ولتاژ بالا از سیستمهایی چون فن های کنترل شونده و پمپ ها جهت خنک کردن ترانس استفاده میشود که به هر یک اشاره خواهیم کرد .
ساختمان ترانس های قدرت روغنی :
قسمتهای اصلی در ساختمان ترانسفورماتور های قدرت روغنی عبارتند از:
١ - هسته یک مدار مغناطیسی
٢- سیم پیچ های اولیه و ثانویه
٣- تانک اصلی روغن
به جز موارد فوق اجزا دیگری نیز به منظور اندازه گیری وحفاظت به شرح زیر وجوددارند :
١- کنسرواتوریا منبع انبساط روغن
٢ - تپ چنجر
٣ - ترمومترها
٤- نشان دهنده های سطح روغن
٥ - رله بوخهلتز
٦- سوپاپ اطمینان یا لوله انفجاری / شیر فشار شکن
٧- رادیاتور یا مبدلهای حرارتی
٨- پمپ و فن ها
٩- شیرهای نمونه برداری از روغن پایین و بالای تانک
١٠ - شیرهای مربوط به پرکردن و تخلیه روغن ترانس
١١ - مجرای تنفسی و سیلیکاژل مربوط به تانک اصلی و تب چنجر
١٢ - تابلوی کنترل
١٣ - تابلوی مکانیزم تب چنجر
١٤ - چرخ ها
١٥ - پلاک مشخصات نامی
ساختمان ترانسهای قدرت روغنی :
قسمتهای اصلی در ساختمان ترانسفورماتورهای قدرت روغنی عبارتند از:
١ - هسته یک مدار مغناطیسی
٢- سیم پیچ های اولیه و ثانویه
٣- تانک اصلی روغن
به جز موارد فوق اجزا دیگری نیز به منظور اندازه گیری وحفاظت به شرح زیر وجوددارند :
١- کنسرواتوریا منبع انبساط روغن
٢ - تپ چنجر
٣ - ترمومترها
٤- نشان دهنده های سطح روغن
٥ - رله بوخهلتز
٦- سوپاپ اطمینان یا لوله انفجاری / شیر فشار شکن
٧- رادیاتور یا مبدلهای حرارتی
٨- پمپ و فن ها
٩- شیرهای نمونه برداری از روغن پایین و بالای تانک
١٠ - شیرهای مربوط به پرکردن و تخلیه روغن ترانس
١١ - مجرای تنفسی و سیلیکاژل مربوط به تانک اصلی و تب چنجر
١٢ - تابلوی کنترل
١٣ - تابلوی مکانیزم تب چنجر
١٤ - چرخ ها
١٥ - پلاک مشخصات نامی
١- هسته :
هسته ترانس یک مدار مغناطیسی خوب با حداقل فاصله هوایی و حداقل مقاومت مغناطیسی است تا فورانهای مغناطیسی براحتی از آن عبور کنند . هسته بصورت ورقه ورقه ساخته شده و ضخامت ورقه ها حدود0.3 میلیمتر و حتی کمتر است . برای کاهش تلفات فوکو ورقه ها تا حد امکان نازک ساخته می شوند و لی ضخامت آنها نباید بحدی برسد که از نظر مکانیکی ضعیف شده و تاب بردارد .
در ترانسهای قدرت ضخامت ورقه ها معمولاً 0.3 یا 0.33 میلیمترانتخاب می شود که این ورقه ها توسط لایه نازکی از وارنیش عایقی با یک سیم نازک عایقی ، نسبت به هم عایق می شوند .
٢- سیم پیچی های ترانس
در ساختمان سیم پیچ های ترانس باید موارد متعددی در نظر گرفته شوند که در ذیل به مهمترین آنها اشاره می نمائیم :
١ - در سیم پیچ هاباید جنبه های اقتصادی که همان مصرف مقدار مس و راندمان ترانس می باشد ، مراعات شود .
٢ - ساختمان سیم پیچ ها برای رژیم حرارتی که باید در آن کار کند محاسبه شود ، زیرا در غیر این صورت عمر ترانس کاسته خواهد شد .
٣- سیم پیچ ها در مقابل تنش ها و کشش های حاصل از اتصال کوتاه های ناگهانی مقاوم شوند
٤ - سیم پیچ ها باید در مقابل اضافه ولتاژهای ناگهانی از نقطه نظر عایق ، مقاومت لازم را داشته باشند .
سیم پیچ ترانس ها نسبت به هم در نوع سیم پیچ ، تعداد حلقه ها درجه و اندازه سیمها و ضخامت عایق بین حلقه ها متفوت خواهند بود . هر چه ولتاژ ترانس بالا برود ، تعداد حلقه های سیم پیچ بیشتر می شود و هر چه ظرفیت ترانس بیشتر شود ، اندازه سیم ها بزرگتر می گردد .
در ترانس با هسته ستونی ، سیم پیچها اعم از فشار قوی ، متوسط و فشار ضعیف و سیم پیچ تنظیم – بصورت استوانه متحدالمرکز روی ستونهای هسته قرار می گیرند . معمولاً سیم پیچ فشار ضعیف در داخل و فشار قوی در خارج واقع می شوند و ترتیب فوق به این دلیل رعایت می شود که عایق کاری فشار ضعیف نسبت به هسته راحت تر است .
٣- تانک اصلی روغن
تانک ترانس یک ظرف مکعب یا بیضوی شکل است که هسته و سیم پیچ های ترانس در آن قرار می گیرند و نقش یک پوشش حفاظتی را برای آنها ایفا می کند داخل این ظرف از روغن پر می شود بطوریکه هسته و سیم پیچ کاملاً در روغن فرو می روند . سطح خارجی تانک تلفات گرمایی داخل ترانس را به بیرون منتقل می کند از هر مترمربع سطح تانک حدوداً 400 الی 450 وات توان گرمایی به خارج منتقل می شود ، بطوریکه در ترانسهای کوچک ، همین سطح برای خنک کاری کافی است و به تمهیدات دیگری نظیر رادیاتور وفن نیاز نمی باشد . در ترانسهای تا KVA 50 بدنه تانک از ورق ساده فولادی به ضخامت حدوداً MM3 میلیمتر ساخته می شود ، سطح آن صاف بوده و نیازی به میله های تقویتی یا لوله های خنک کن ندارد . هر 4 وجه ترانس از یک ورق یک پارچه درست می شود و فقط در یک گوشه جوشکاری می گردد .