دیابت بیماری است که شخص میزان طبیعی قند خون خود را از دست می دهد. در هر فرد عادی میزان قند خون بین 70 تا 120 میلی گرم می باشد و اضافه بودن آن دلیل بیماری دیابت است. بیماران دیابتی در صورت عدم کنترل قند خون گاهی اوقات قند خونشان تا 600 میلی گرم در تغییر می باشد. به صورت کلی سازمان بهداشت جهانی WHO فردی را که قند خون او در زمان ثابت بیش از 125 میلی گرم و پس از 2 ساعت بیش از 200 میلی گرم باشد را دیابتی توصیف می نمایند.
امروزه دیابت یک بیماری اپیدمی قرن به حساب می آید که بیش از 150000000 نفر در جهان به آن مبتلا می باشند که تا 25 سال آینده به 300000000 نفر خواهد رسید. هر فرد دیابتی باید حس کند که تنها او در این جهان دیابتی نمی باشد و افراد زیادی در همان شهر یا محل زندگی اش مبتلا به دیابت می باشند. امروزه با پیشرفت علم تا حد بسیاری به بیماران در جهت یک کنترل مطلوب کمک می شود و شخص بیمار نباید خود را نا امید تصور کند. به عنوان مثال اگر شخصی یک پایش را از ناحیه مچ پا از دست دهد آیا نمی تواند زندگی کند؟ او می تواند مانند همه افراد در جامعه حاضر شود و فکر کند و مانند بقیه افراد از یک زندگی خوب برخوردار شود. ولی باید از یک عصا و یا کفش طبی خاص خود استفاده کند. پس باز هم شخص عادی محسوب می شود. بیماران دیابتی نیز باید متوجه باشند که دیابت در صورت کنترل صحیح حتی از سرماخوردگی هم ساده تر می باشد و در صورت عدم کنترل حتی از سرطان هم سخت تر می باشد.
علائم دیابت چیست؟
زمانی که قند خون بیش از 200 میلی گرم باشد قند خون موجود در خون در کلیه ها وارد می گردد و مغز فرمان شستشوی خون را جهت بیرون راندن قند را می نماید که این عمل باعث تشنگی زیاد جهت خوردن آب گردبده و آب مصرف شده به صورت شیرین از طریق ادرار دفع می گردد.
علائم اصلی دیابت عبارتند از
تشنگی زیاد
افزایش شدید ادرار و تعداد تکرار آن
کم شدن سریع وزن
اشتهای بیش از اندازه
ضعف طولانی مدت و خواب آلودگی و احساس خستگی و بی حالی
دیر خوب شدن زخمها
استشمام بوی آستون از دهان
در گاهی اوقات خارش بدن به خصوص دستگاه تناسلی
پس اگر یکی از آثار فوق در شماست سریعا به پزشک مراجعه یا آزمایش قند بگیرید!
چه کسانی آمادگی بیماری دیابت را دارند؟
اهنوز تعریف مشخصی جهت اینکه چه کسانی دیابتی می شوند در دست نیست ولی آمارها نشان می دهد که افرادی که دیابتی هستند عوامل زیر را نیز داشته اند:
افراد چاق
افرادی که با بعضی از مواد شیمیایی سر و کار دارند
افرادی که در خانواده بخصوص پدر یا مادر یا خواهر یا برادر دیابتی دارند
افرادی که به بعضی از بیماریهای ویروسی مبتلا می شوند
کم تحرکی
زندگی پر استرس
تولد فرزندان بالای 4 کیلو
انواع دیابت
متخصصین انواع مختلفی را از قبیل دیابت حاملگی، دیابت ژنتیکی، دیابت بیماری ها و غیره را گزارش نموده اند ولی به صورت کلی به دو نوع اصلی اول و دوم نامگذاری نموده اند که حدودا 10% تا 15% دیابتی ها از نوع اول و بقیه از نوع دوم می باشند. که مشخصات و ویژگیهای هر کدام را برایتان تشریح می کنیم.
دیابت نوع اول IDDM وابسته به انسولین
این نوع دیابت که بیشتر در کودکان و افراد نوجوان دیده می شود بیشتر جنبه ژنتیکی داشته و از خانواده بیمار در شرایط خاص منتقل می گردد. در این افراد سلولهای تبا که در لوزالمعده ( غده ای که در پشت معده وجود دارد و وظیفه ترشح انسولین را به عهده دارد) بصورت کم کم و یا یکباره نابود شده و ترشح انسولین را کم یا قطع می نماید. این افراد را بیماران دیابتی نوع اول یا وابسته به انسولین یا IDDM می نامند. در این افراد هیچگونه داروی ضد دیابتی کارساز نبوده و بیمار فقط باید توسط تزریق انسولین تحت کنترل باشد.
دیابت نوع دوم NIDDM غیر وابسته به انسولین این نوع دیابت که بیشتر در افراد بزرگسال و چاق دیده می شود افرادی هستند که هنوز غده لوزالمعده آنها سالم است ولی میزان ترشح انسولین نسبت به نیاز بدن بسیار کم می باشد. این افراد چنانچه تحت کنترل نباشند امکان از بین رفتن کل قسمت تبای لوزالمعده که ماموریت ترشح انسولین را به عهده دارند بسیار می باشد ولی این نوع دیابتی ها می توانند با روشهای موثر و استفاده از داروهای ضد دیابت که از طرف پزشک معالجشان تجویز می گردد تحت کنترل قرار بگیرند
نحوه کنترل
برای اینکه یک فرد دیابتی دچار عوارض وخیم نگردد باید دیابت خود را کنترل کند. جهت کنترل دیابت روشها و عوامل خاصی را متخصصان پیشنهاد نموده اند که تنظیم چهار عامل مهم
ورزش
برنامه غذایی صحیح
درمان داردیی مناسب
استفاده از وسایل و تجهیزات دیابت
را پیشنهاد می نمایند که در زیر به طور خلاصه عنوان می گردد.
الف- ورزش
ورزش یکی از مهمترین عوامل کنترل دیابت است. امروزه ورزش و فعالیت فیزیکی بدن جزو زندگی افراد می باشد. که متاسفانه زندگی شهرنشینی باعث تنبلی افراد گردیده و همین علت باعث بروز بسیاری از بیماریها می گردد. ورزش در افراد سالم نیز نقش بزرگی دارد. امروزه دانشمندان ورزش را علت بهبودی بسیاری از بیماریها به خصوص دیابت می دانند. نقش عمومی ورزش به خاطر آن است که ورزش باعث ترشح هورمونی به نام اندولفین (Endolphin) در بدن می گردد که آن را معجون جوانی نامگذاری نموده اند. متاسفانه این هورمون هنوز یه طور مصنوعی تولید نگردیده که بتوان برای آن دارویی را در نظر گرفت. ولی نقش این هورمون باعث طول عمر و سلامتی و بالا رفتن سیستم ایمنی بدن که جلوگیری از بسیاری از بیماریهای خطرناک و غیر قابل علاج را می نماید. ما در اینجا به سه اثر مهم ورزشی برای دیابتی ها اشاره خواهیم نمود.