بخش اول
احداث حفظ و نگهداری ساختمانی وتأسیساتی
اماکن و فضا های ورزشی
بهره برداری تعمیر ونگهداری ساختمان
امروزه در روند رو به رشد وتکامل جوامع وملل دانستن اطلاعات در زمینه های مورد نیاز در درجه نخست قرار گرفته و یک الزام میهنی است
اهمیت طرح موضوع به لحاظ حفظ و نگهداری از ساختمان وایجاد شرایط بهینه در حقیقت تلاشی است برای بهره برداری مناسب از این اماکن در عمر طولانی شان که با در نظر گرفتن این موارد ، ارائه و انتقال یافته های علمی، پژوهشی ، بصورت فنی و کاربردی می تواند مارا در دستیابی به اهداف فوق یاری نماید .زیرا ساختمانها جز‍ء سرمایه های ملی یک کشور محسوب می شوند و افزایش عمر مفید وبالا بردن کارائی آنها بازده سرمایه را بیشتر می نماید
در کشورهای پیشرفته از طریق رعایت نکات فنی لازم در روند ساختمان سازی ونیز بهره برداری مناسب و نگهداری و مراقبت مستمر از ساختمان در افزایش طول عمر مفید آن از نکات بسیار مهم تلقی گردیده زیرا از اتلاف سرمایه‌های ملی جلوگیری می نماید
بنابراین با هدف افزایش عمر مفید وبالا بردن کارآیی ساختمان به چگونگی روند ساخت وساز به شیوه ای درست و همچنین روش نگهداری ساختمان و اجزای آن پرداخت . بر مبنای این طرح دو گرایش به موازات هم شکل می یابد
1 تحقیق وآموزش در مورد نحوه ساخت وساز
با توجه به اهمیتی که اجرای عملیات صحیح ساختمانی در افزایش عمر مفید آن دارد انجام دادن درست وآگاهانه برخی فعالیتها می تواند بر کارائی ساختمان بطور چشمگیری بیفزاید
2 تحقیق وآموزش در نگهداری وتعمیر ساختمان و اجزای آن
مقوله حفظ ونگهداری در سه مرحله مدنظر میباشد
الف
نگهداری ، تعمیر ومراقبتهای اضطراری
مواردی که به علت حوادث پیش بینی نشده درساختمان ، اجزاء یا ملزومات آن در ادامه عملکرد بنا وقفه ایجاد میشود
مانند: قطع آب ، برق نقص در تأسیسات بهداشتی خرابی اجزای ساختمان بر اثر حوادث غیر معمول ، کنترل حشرات و جانوران موزی
ب
نگهداری معمول و مستمر
فعالیتهایی که بطور روزانه و در فواصل کوتاه مشخص در ساختمان انجام می شود هدف این فعالیتها تداوم عملکرد ساختمان و پیشگیری از توقف وظایف روزانه است مانند تعمیرات جزئی ساختمان سرویسهای اداری ، موتورخانه تأسیسات بهداشتی نظافت و مراقبتهای روزانه تخلیه زباله و… …
ج
نگهداری و مراقبتهای ادواری
فعالیتهای تعمیراتی که در فواصل زمانی معین انجام می شود و هدف از آنها تأمین تداوم عملکرد ساختمان بوسیله تعمیر و تعویض قسمتهایی است که بر اثر کهنگی و فرسودگی در معرض عوامل جوی بودن ، ضربه و فشار یا عوامل دیگر دچار خرابی و نقض میگردند مانند: تجدید روکش بام تعویض کفپوش سیم کشی تعمیر نمای کار و ….
با توجه به اهداف بحث احداث تعمیر و نگهداری ضروری است بخشهای ذیل مورد توجه و دقت نظر شما عزیزان قرار گیرد
1- شناسنامه ساختمان
پرونده ای برای ساختمان تشکیل و توضیحات و راهنمای اجرائی از شروع تا پایان بنا همراه با نقشه های اجرائی ، تأسیساتی در آن گنجانده شود تا درزمانهای لازم برای تعمیرات به علل مختلف از آنها کمک فنی گرفت و نسبت به ترمیم و تعمیرات اقدام نمود .
وجود شناسنامه ساختمان سبب اجرای ساده تر و صرف هزینه کمتر و زمانی کوتاهتر بطور اصولی و صحیح می گردد.
2 شناسائی عوامل مخرب ساختمان و تأثیر آنها بر یکدیگر نظیر اجرای غلط ، مرور زمان و فرسودگی
3 جلوگیری از انجام اعمالی که می تواند از وارد آوردن صدمه بیشتر به بنا کمک کند مانند توسعه و گسترش غیر فنی و غیر اصولی بنا
4 آشنایی عوامل به آموزش در ارتباط با چگونگی برخورد با مشکلات که ممکن است برای ساختمان ایجاد شود .
5 تشکیل یک نظام اداری و مالی جداگانه با اعتبار کافی برای تأمین هزینه‌های نگهداری ساختمان و تجهیزات مورد نیاز آموزشی ، ورزشی
6 نوع استفاده از ساختمان متناسب با کاربری تعریف شده برای آن جهت جلوگیری از صدمات وارده نظیر بارهای فوق العاده زیاد و یا سرویس دهی بیش از حد از زمینهای چمن و …
7 تهیه نقشه های اجرائی بر اساس ضوابط و استانداردهای موجود
8 شروع و پایان عملیات اجرائی ساختمان با پیگیریهای مراحل مختلف اجرا بدون تعطیلی و سرعت زیاد دنبال شود تا در مدت زمان مشخص به مراحل پایانی برسد زیرا بدلیل وقفه های طولانی پروژه ها گاهی بدلیل اثرات جوی بارندگیها تغییر درجه حرارت بخصوص در فصل زمستان و یخبندان تأثیرات نامطلوبی بر مصالح و اجزاء ساخته شده بنا وارد می کند که باعث کوتاه شدن عمر مفید ساختمان و در نتیجه تعمیرات زود رس و مشکلات بعدی خواهد شد .
9 مشخص بودن محل دقیق چاهها معمولاً وقتی چاه پر می شود قابلیت آبکشی خود را از دست می دهد لذا بایستی در پوش چاه به گونه ای اجرا گردد که امکان بازبینی در زمانهای مشخص وجود داشته و براحتی بتوان نسبت به تخلیه آن اقدام نمود .
10 مشخص نمودن محل عبور لوله های تأسیساتی در کف با استفاده از موزائیک رنگی یا لوله کشی روی کار .
11 توجه به سطح آبهای زیرزمینی برای جلوگیری از نفوذ آب و رطوبت از لایه های زیرین ساختمان انجام زه کشی ، ایزولاسیون و …. جهت استحکام و افزایش عمر مفید بنا .
12 مشخص نمودن ضایعات ساختمانی ، تأسیساتی و روشهای مراقبت و نگهداری از ساختمان
13 قبل از شروع طراحی مقاومت زمین توسط واحدهای مکانیک خاک مشخص گردیده تا بتوان نسبت به انتخاب سطوح و مقاطع مختلف و مناسب سازه اقدام و از افزایش هزینه جلوگیری کرد شناخت خاک زمین جهت عملکرد طراح از مسائل اولیه و بسیار مهم برای ساخت یک بنا می باشد بی توجهی به آن علاوه بر کاهش عمر مفید ساختمان مشکلات و خسارات فراوانی را هنگام استفاده از بنا به بار خواهد آورد .
14 ساختن بنای مقاوم به دو عامل بستگی دارد :
1 مصالح مرغوب و مقاوم 2 اجرای صحیح
حفظ و نگهداری ساختمانی
پاکیزه نگهداشتن بام یا سقف از وجود هر گونه اجسام خارجی .
پاکیزه نگهداشتن محل آبروها برای جلوگیری از کند شدن روند تخلیه آب
توجه به نوع آبرو به جهت وجود فشار معکوس داخل لوله از پائین به بالا
دوغاب ریزی بام بصورت سالانه جهت درزگیری سقفهای صاف سقف موزائیکی
درزگیری سقفهای شیروانی ، ایرانیت ، آردواز و … با تعویض یا بتونه مخصوص .
ماهیچه کشی محل برخورد کف و دست انداز پشت بام و دوردودکشها ، کانال کولر و غیره
درزگیری آسفالت پشت بام ( محل شستشو داده شده و بعد از خشک شدن اقدام شود .)
تعمیر ایزو گام
برف روبی به موقع بام ، دست انداز ،خر پشته
کنترل آب دهی کولر و شیرهای مربوطه .
عبور و مرور روی ایزو گام با کفش لاستیکی بدون عاج در مواقع ضروری از دمپایی استفاده شود .
ارتفاع دودکشها از روی دست انداز حداقل یک متر بالاتر باشد .
دور دودکشها باید عایق پشم شیشه باشد و روی آن تیغه و بعد پلاستر سیمان لیسه‌ای و روی آن عایقکاری انجام شود .
کلاهک دودکشها از T نوع انتخاب شود .
تعمیر و مرمت چاه های فاضلاب ، طوقه چینی ، نصب گلدان ، هواکش ، دریچه بازدید ، استفاده نکردن از لوله جهت هدایت فاضلاب به ته چاه و انتقال فاضلاب به ته چاه با گلدان.
کنترل چفت و بست درها و پنجره ها و رنگ آمیزی آن و تعویض شیشه‌های شکسته و درز بندی در و پنجره از داخل و خارج .
کنترل و رگلاژ قفلها و روغن کاری لوله ها .
کنترل نرده های راه پله
تعویض کف پله های لق و شکسته و جلوگیری از لغزندگی آنها .
تمیز کردن ناودانهای بیرونی دورساختمانها
اطمینان حاصل نمودن از شیبهای دور ساختمان جهت دور نمودن آب از اطراف ساختمان
رفع آسیب دیدگی نمای ساختمان خصوصاً اگر در نما سنگ استفاده شده باشد .
برف بام در کنار ساختمان انباشته نشود .
نگهداری فضاهای سبز از ضروریات بوده و با توجه به عمر درختان موجود بایستی نسبت به نهال کاری و برنامه ریزی لازم اقدام شود .
نسبت به حفاظت و پاکیزه نگه داشتن کف شوی ها در محوطه اقدام شود.
از ریختن گازوئیل و نفت روی آسفالت محوطه جلوگیری شود .
آزمایش قیر هنگام حرارت دادن در تعمیرات مورد نیاز ضروری است.
عملیاتی که باید روی زیر کار نظیر سیمانکاری و گچ کاری انجام شود .
رفع ترکهای موجود در دیوار عمودی یا افقی