بهداشت مرغداری
مقدمه:
مسئله بیما ری دربین گله های مرغ امروزه یکی ازمشکلات درایران به شمار می رود . نگهداری تعداد زیادی مرغ یا جوجه در زیر یک سقف وتراکم بیش از حد توسعه مرغداری ، تشکیلا ت مرغداری در منا طق اطراف شهرها ، کنترل بیماری را بسیار مشکل می نما ید . بروز بیماری در بین گله های مرغ سبب ضرر و زیا ن مستقیم و غیر مستقیم مرغدار می گردد . برای تو سعه پرورش طیور درایران باید توجه زیادی به مسئله کنترل بیماری نمود . دراین مورد پیشگیری فوق العاده اهمیت دارد و مهمتر از درمان است . زیرا
اولا : نگهداری تعداد زیا دی مرغ دریک جایگاه مسئله درمان را مشکل می سازد
ثانیا : درمان گران تمام می شود .
ثالثا : بسیاری از بیماریهای خطرناک طیور مانند بیماریهای ویروسی درمان مطمئنی ندارند .
برای پیشگیری از بیماری های طیور درگله سه راه عملی وجود دارد که عبارتند از :
رعایت بهداشت و بهسازی
2- رعایت اصول ضد عفونی
3- استفاده از وا کسیناسیون لازم
رعایت بهداشت و بهسازی در مرغداری :
از نظر تعریف امروزه بهداشت را به عنوان علم سلا متی و بهسازی را به عنوان علم از بین برد ن شرایط مضر محیطی که در سلا مت موجود موثر است معنی کرده اند . نکته ای را که هر مرغدار می داند تهیه جوجه سالم واصیل است . هیچ مرغداری نمی تواند از پر ورش جوجه های ضعیف و مشکوک انتظار نتیجه خوب و کسب فواید کافی داشته باشد . در این مورد رعایت موارد زیر ضروری است :
- انتخاب جوجه انتخاب جوجه سالم
برای این منظور جوجه را باید از تشکیلاتی تهیه نمود که :
الف- جوجه ها از نظر نژادی کاملآ مطمئن باشد .
ب- از مادرها یی تو لید شده باشند که عاری از بیماریهای عفونی قابل انتقال باشند .
ج - رعایت بهداشت در تشکیلات مذکور درحد استاندارد انجام گرفته باشد .
برای تشخیص جوجه های سالم وقوی از جوجه های ضعیف وبیمار در هنگام تحویل گرفتن جوجه بایدموارد زیر را مد نظر قرارداد
جوجه هایی که تمام یا قسمتی از بدنشان مرطوب است حذ ف گردند . جوجه هایی که آثار فلجی نشان می دهند حذف گردند .جوجه هایی که ورم ناف دارند .
جوجه های ریز و ضعیف را نباید به هیچ وجه وارد مرغداری نمود . زیرا علا وه برآن که تلف خواهند شد منشا عفونت وآلود گی برای جوجه های سالم هستند . در جوجه ها طول پرها اصلی بیشتر از پرهای کرکی است .
تغذیه مناسب
جیره های غذایی مناسب چه از نظر کیفی وکمی در اختیار جوجه قرار گیرد در غیر اینصورت به سرعت آثار کمبود مواد غذایی و بیماریهای ناشی از ان ظاهر می گردد . برای اینکه بیماریها به آسا نی از یک مرغداری به مرغداری دیگر منتقل نشود باید از هم فاصله کافی داشته باشند .
- شرایط لانه و تراکم مناسب :
باید به تهویه توجه کافی داشت . جریا ن هوای داخل باید با تعداد و وزن طیور محبوس در آن رابطه مستقیم داشته باشد .
- نگا هداری گله بر حسب سن :
مسئله سن در پیشگیری از بیما ریها بسیار مهم است .مرغها ی بالغ ممکن است اغلب حامل بیماریهای عفونی وانگلی به خصوص انگلهای روده ای ( کو کسیدوز) باشند . در این مورد باید به اصول کلی توجه نمود .
- نگهداری انواع مختلف پرندگان :
نگهداری انواع مختلف پرندگان در یک محل از نظر بهداشتی واحتمال اشاعه بیماری خطرناک است . زیرا بعضی از پرندگان ناقل بیماری برای دیگر پرندگان هستند (مثل بیماری سر سیاه ) توسط بوقلمون به آسانی مرغ منتقل میشود . باید بوسیله تور کشی پنچرهها از ورود پرندگان وحشی به داخل مرغداری جلوگیری کرد .
- تشخیص مرغهای ضعیف وبیمار :
مرغ ضعیف وبیمار منشاء آلودگی درگله می باشد . که بوسیله دقت در رفتار وخصوصیات افراد گله می توان مرغهای ضعیف وبیمار تشخیص داد وازگله خارج نمود . تاج بی رنگ وچروکیده نشانه آلودگی انگلی وبیماری مزمن وتغذیه بد است . پوسته پوسته بودن پلک چشم علامت کمبود اسید پانتو تنیک است.
ورم ملتحمه ووجود پلاکها در چشم علامت کمبود ویتامین آ است . وجود اسهال خونی دلیل (کوکسیدیوز) و وجود اسهال سفید(پلوروز) است.
-معدوم کردن تلفات:
لاشه های مرغهای تلف شده اغلب منشاء خطر ناکی برای بیماری در مرغداری میباشد از این رو باید در صورت امکان آنها را بلا فاصله در کوره های مخصوص سوزانده ویا از جاه برای دفن تلفات استفاده کرد.
جلوگیری ورود آلودگی از خارج به مرغداری:
معمولاً هر تشکیلات مرغداری به روشهای مختلف با محیط خارج درتماس است. این ارتباط روزمره گاهی ممکن است سبب انقال عوامل بیماریزا به داخل مرغداری گرد د که برای جلوگیری باید تدابیر زیر را اتخاذ کرد.
الف) ماشین حمل غذای مرغ
ب) کارتنهای حمل تخم مرغ
د ) جلوگیری از ورود افراد مختلف به مرغداری
اصول ضد عفونی کردن مرغداری:
به وسیله ضدعفونی کردن صحیح لانه ووسائل میتوان به آسانی با حداقل هزینه جلو بسیاری از بیماریها را گرفت از این رو ضد عفونی کردن اساسی ترین عملی است که یک مرغدار برای حفظ سلامتی گله خود انجام دهد .
تعریف ضد عفونی:
اصولا هر ماده ای که بتواند ا ز رشد و نمو میکروب و عوامل بیماریزا در داخل ویا روی سطح بدن و محیط زندگی جلوگیری بعمل آورد . تاثیر مواد ضد عفونی کننده تابع عوامل زیر است :
غلظت
2- حرارت
3- مدت مجاورت ماده ضدعفونی کننده با محیط آلوده
4- میزان آلودگی محیط
موادی که برای ضد عفونی کنندگی بکار می رود:
ضدعفونی کننده های طبیعی
1- نور آفتاب
2- سرما و برودت
ضد عفونی کننده های فیزیکی
- حرارت که بر دو نوع حرارت خشک و حرارت مرطوب است .
مواد ضد عفونی کننده شیمیایی :
فرمالد ئید
ترکیبات چهار تایی آمونیوم
مواد فنولی
مواد یدی و کلرین
ضد عفونی کننده های گازی:
فرمالین
پارا فرمالدئید
بخار گوگرد
تسخیر بازارهای منطقه ایی طیور ، هدفی در همین نزدیکی
حقیقت آن است که با گذشت زمان ، جهان روز به روز کوچکتر می شود . در صورتی که فردی به تهران مسافرت نماید ، به حومه شهر تایلند برود یا مناطق وسیع کشاورزی اروپا را مورد بازدید قرار دهد ، شباهتهای بسیار زیادی را در روند تولید و پردازش جوجه های گوشتی مشاهده خواهد نمود . در واقع ، تفاوتهای اندکی در این روند در نقاط مختلف جهان وجود دارد
تحکیم و ترکیب شرکتهای تهیه کننده گله های مادر ، تجهیزات تولیدی و پردازشی طیور ، تجارت جهانی و صادرات و واردات را به روندی ضروری مبدل ساخته است .
روند یاد شده ، در بهبود خصوصیات ژنتیکی ، فرمولاسیون دان و تکنولوژی های پردازش محصولات طیور نقش بزرگی را ایفا می نمایند . تحت چنین شرایطی ، صنعت تولید جوجه های گوشتی ، توانایی تولید به صرفه جوجه های گوشتی را پیدا کرده است
اما عموم تولیدات و اقدامات پردازشی ، پتانسیل رقابت تولیدکنندگان گوشت طیور را در عرصه بازارهای جهانی فراهم آورده است .
رقابت برای نفوذ در بازارهای جهانی :
سرویس خارجی کشاورزی USDA در اکتبر سال جاری ، مطالبی را تحت عنوان (( تولیدات طیور : بازارهای جهانی و تجارت )) منتشر نمود . صنعت تولیدات طیور ایالات متحده ، طی دهه اخیر رشد مناسبی را داشته است . اما بایستی توجه داشت که در حال حاضر ، رشد تولید یاد شده کاهش یافته است . از سوی دیگر ، برخی از مفسرین نیز از قطع رشد تولید این کشور سخن به میان آورده اند .
به عبارت دیگر ، ظرف سالهای اخیر ، چین و برزیل رشد ثابتی را در تولید داشته اند . جالب آن که این رشد ، موقعیت آمریکا را در میان تولیدکنندگان بزرگ جوجه های گوشتی در جهان دچار تهدید کرده است
اما سوالی در این بین مطرح می گردد . چگونه میتوان شرکتهای پرورش طیور اهلی را گسترش داد ؟
این قبیل شرکتها با حمایت ارگانهای ذی ربط و همچنین یافتن بازارهای مناسب مصرفی محصولات تولیدی آنها ، تقویت شده و رشد می کنند .
توجه داشته باشیم که چنین شرکتهایی را نمی توان با معرفی بازارهای محدود مصرف داخلی به جایگاه مناسبی رسانید . در این بخش به مرور یک تجربه می پردازیم . در واقع شرکتهای بین المللی بسیاری را میتوان در سراسر جهان نام برد که همگام با شرکتهای تولیدکننده داخلی کشورها ، سالیان طولانی نقشی مهم را در تامین پروتئین مصرفی کشورها ایفا نموده اند
شرکت بین المللی Pilgrim نمونه واضحی از این قبیل شرکتهاست . این شرکت بین المللی نقش مهمی را در تامین طیور مصرفی کشور مکزیک ایفا نموده است . نکته جالب آن که قدمت شرکت مذکور با شرکتهای مشابه مکزیکی برابر بوده و همچنان نقش موثر خود را در این کشور ایفا میکند
یا میتوان به مدارک منتشره توسط شرکت تایسون اشاره نمود . این شرکت اخیرا ادعا کرده است که حجم سرمایه گذاری خود را در چین و برزیل افزایش داده است .
اما این قبیل شرکتهای تولیدکننده محصولات طیور در چه مناطقی سرمایه گذاریهای خود را انجام می دهند . در واقع ، این شرکتها چگونه بازارهای هدف خود را شناسایی میکنند ؟
کشور عزیز ما ممکن است بازار جذابی برای شرکتهای تولیدکننده تجهیزات مرغداری باشد . این در حالیست که نبایستی از نقش کشورهایی چون برزیل نیز در منطقه ما غافل شد . در واقع ، نباید با بررسی نگاه راسخ برزیل به بازارهای منطقه خود متعجب گردیم . توجه داشته باشیم که این کشور و کشورهایی از این دست ، بدنبال جای پای محکمی در منطقه جذاب ما بوده و به تلاشهای خود در جهت ایجاد بزرگراهی مناسب جهت سرازیر نمودن محصولات طیور خود به بازارهای مصرفی منطقه ادامه خواهند داد روزهای 28 تا 30 ژانویه سال جاری ، روزهای پرتلاطمی برای مفسرین و تلاشگران عرصه صنعت طیور جهان بود . طی این سه روز ، نمایشگاه بین المللی طیور در آتلانتا آمریکا برگزار گردید .
با بررسی نظرات مفسرینی که از نمایشگاه مذکور بازدید نمودن میتوان این نکته را دریافت که راههای تجارت بین المللی طیور برای رهبران پیشرو در این صنعت باز شده است . بطور عام ، منطقه ما و بطور خاص ، کشور عزیزمان ایران نیز بعنوان یکی از ده کشور برتر تولیدکننده محصولات طیور در سراسر جهان ، از فرصت یاد شده بایستی استفاده مناسبی را ببرد .
بر اساس آمارهای منتشره ، نزدیک به 4000 بازدیدکننده در سال 2008 میلادی از یکصد کشور جهان به بازدید از نمایشگاه فوق پرداختند . در این نمایشگاه اکثر بازدیدکنندگان از آمریکای لاتین و کشورهای اروپایی بوده و مابقی آنها از آسیا و اقیانوسیه بودند
پیش بینی میشود که برگزاری نمایشگاههایی از این دست در سال 2009 میلادی با استقبال بیشتری روبرو گردد . شکست قیمتهای برخی محصولات و همچنین ، تلاشهای صنعت در جهت فراهم نمودن منابع مورد نیاز پروتئین مردم با توجه به میزان افزایش تقاضا ، از دلایل اصلی این قبیل پیش بینی ها میباشد .
استفاده از فرصت در منطقه
آنچه را جهانی شدن می نامند اگر چه برای کشورهای توسعه یافته بیش از کشورهای در حالتوسعه یا کمتر توسعه یافته فرصت سود بردن از شرایط جدید را فراهم کرده است، لیکناین امکان را برای برخی از کشورهای در حال توسعه فراهم آورده تا با برنامه ریزیصحیح و تلاش بتوانند جایگاه خویش را در صحنه رقابت های بین المللی ارتقا دهند.
این در حالیست که با توجه به موقعیت جغرافیایی بسیار مناسب کشورمان و قرارگیری در مجاورت کشورهایی چون عربستان سعودی ، امارات متحده عربی و همچنین نزدیکی به قاره آفریقا با برنامه ریزی مناسب و مدون نقشی بسیار مناسب را در این منطقه ایفا نمائیم .
در پایان این نکته را یادآور می شوم که اینفرصت رشد، نیازمند بهره‌گیری بدون تأخیر و با سرعت و برنامه ریزی صحیح برای قرارگیری در مسیر توسعه می باشد.
حداث سالن مرغداری وتاسیسات آن
مقدمه
ساختمانهای مرغداری بایستی به طریقی ساخته شوند که در زمستان گرم ودر تابستان خنک باشد . رعایت اصول صحیح ساختمان وعایق بندی سقف ودیوارها ووجود دستگاههای تهویه مناسب از تراکم رطوبت جلوگیری می کند و مانع مرطوب شدن بستر شده به ترتیب از شیوع بیماریهای انگلی ازجمله کوکسیدوز جلوگیری به عمل می آورد .