جلوبندی ماشین
به قسمت جلویی سیستم تعلیق اتومبیل جلوبندی می گویند (سیستم تعلیق اعمال شده بر 2 چرخ جلو) و به سیستم تعلیق اعمال شده بر دو چرخ عقب خودرو عقب بندی می گوند. اما بعضا رایج است که به کل سیستم تعلیق نیز جلوبندی میگویند که اشتباه است.
اگر بخواهیم قسمت های مختلف جلوبندی را بگوییم یک لیست بلند بالا باید اینجا بیاوریم.
می توانیم 3 دسته اصلی برای جلوبندی ذکر کنیم، که مهمترین بخش های هر یک عبارت است از:
1 - از سمت سیستم انتقال نیرو: پلوس ها(گردگیر پلوس+ مشعلی + بدنه اصلی پلوس) (در ماشین های با محرک در چرخ های عقب وجود ندارد)
2 - از سمت فرمان : قرقری فرمان، سیبک های فرمان
3 - از سمت فنر ها: شاه فنر، کمک فنر، طبق، بوش طبق و ... (تعداد زیادی قطعات پلاستیکی با نام بوش و سیبک های گوناگون وجود دارد)
بسیار مهم بوده و میتواند باعث این عیب شود. لاستیکهای جلو بسیار مهم هستند. آج تایرها، کیفیت آنها و نحوه قرارگیریشان میتواند در بسیاری از پارامترها تاثیر بسیار زیادی بگذارد. حتی تفاوت میزان آج لاستیک چپ و راست میتواند غربیلک را تا حدودی بلرزاند. پس در کیفیت لاستیکهای خودروی خود دقت کنید تا از عوارض آن به دور بمانید.
۲- دومین نکتهای که باید به آن دقت کنید بالانسبودن چرخهای جلو است. نابالانسی در چرخها میتواند به راحتی فرمان را بلرزاند و حتی در صورت عدم برطرف کردن آن جلوبندی را نیز با عیوب غیرقابل پیشبینی مواجه کند.
۳- میل تعادل همانگونه که از اسمش پیداست برای حفظ تعادل خودرو به کار میرود. این میله با شکل خاصی که دارد و نحوه اتصالش در سر پیچها نیروی پیچش را بین دو چرخ تقسیم کرده و از خم شدن بیش از حد خودرو به یک سمت جلوگیری میکند. این میله توسط دو بوش محکم نگه داشته میشود. در صورت خرابی این بوشها نیز غربیلک فرمان میلرزد یا اصطلاحاً فرمان میزند. بوشهای میلتعادل در بی سر و صدا کار کردن سیستم تعلیق و جلوبندی نقش به سزایی دارند.
۴- اما قسمت دیگری که در جلوبندی نقش موثری دارد بلبرینگ چرخ بوده که خرابی آن میتواند عیوب زیادی را به وجود آورد که از جمله آنها لرزش فرمان خودرو است. خرابی بلبرینگ چرخ صدای خاصی دارد که از آن میتوان به معیوب بودن این قطعه پی برد. توجه داشته باشید تنظیم بلبرینگ چرخ بسیار مهم است و در عمر بلبرینگ و کارکرد آن نقش زیادی دارد.
۵- نقش اصلی در گرفتن ضربات جاده و کنترل نوسانات را در سیستم تعلیق کمک فنر بازی میکند. این وسیله که خود میتواند عیوب و مشکلات زیادی را شامل شود (که معمولاً تعمیرکارها با تعویض آن اقدام به رفع عیب میکنند) اگر خراب شود مشکلات زیادی را به وجود میآورد. گاهی لرزش فرمان نیز از خستگی شدید کمک یا فنر بوده که استحکام لازم را نداشته و ارتعاشات را به سیستم فرمان و در نهایت غربیلک منتقل میکند. گاهی مواقع شل بودن کمک فنر نیز باعث ایجاد صدای اضافی و لرزیدن فرمان نیز میشود.
۶- سیبک نیز یکی از عوامل و ریشههای این عیب است. وقتی سیبک خراب شده و حرکت مفصلی خود را به درستی انجام ندهد میتواند این عیب را به وجود آورد. سیبک نباید در راستای محور Y حرکتی داشته باشد. به زبان سادهتر سیبک نباید حرکت عمودی آنچنانی داشته باشد. لقی مجاز سیبک در راستای عمود آنقدر کم است که با دست حس نمیشود. پس خرابی و لقی سیبک موجب لرزش فرمان و زدن آن میشود.
۷- تنظیم زوایای فرمان نیز در لرزش فرمان بسیار تاثیرگذار است. پس اگر فرمانتان میلرزد در اولین فرصت یک تنظیم فرمان انجام دهید.
۸- گاهی خرابی اتصالات و شل بودن بیش از اندازه آنها نیز این مشکل را به وجود میآورد که با آچارکشی و کنترل مجدد برطرف میشود.
۹- اما گاهی لرزش فرمان فقط در هنگام ترمزگیری بوده که این عیب از دیسکهای ترمز است. وقتی دیسک تاب داشته باشد در هنگام ترمزگیری این حالت مشاهده میشود. برای برطرف کردن این عیب دو راه دارید. ابتدا باید قطر دیسکها سنجیده شود. اگر به حد لازم بود با تراشکاری و برداشتن لایهای نازک از روی دیسک این عیب برطرف میشود. اما اگر قطر دیسک کم باشد باید حتماً عوض شود.
یکی دیگر از مشکلاتی که در سیستم فرمان خودرو دیده میشود، انحراف خودرو به یک سمت در مسیر مستقیم است. وقتی در حال حرکت در مسیر مستقیم هستید، اگر فرمان را برای چند لحظه رها کنید، خودرو تمایل دارد از مسیر مستقیم خارج شود و اصطلاحاً گفته میشود فرمان به سمتی میکشد.
اتصالات فرمان و تنظیم زوایای چرخ میتواند باعث بروز این مشکل شود. پس آنها را نیز کنترل کنید.
۱۰- اما یکی از مهمترین دلایل این عیب شاسی خودرو است. وقتی شاسی خودرو از یک سمت مورد ضربه و آسیب قرار میگیرد تنظیمات اولیه کارخانه و ابعاد شاسی به سرعت به هم میریزد. برگرداندن آن به حالت اولیه بسیار مشکل بوده و گاهی این کار به درستی انجام نمیشود. خودرویی که در اثر تصادف شاسی آن تغییر حالت داده باشد به سرعت در سیستم جلوبندی مشکل پیدا میکند. سیستم فرمان و متعلقات آن هم که وابسته جلوبندی است سریع خراب شده و دچار مشکل میشود. کشیدن فرمان به یک سمت، خراب شدن سریع پلوسها، پاره شدن گردگیر آنها و در کل خرابی جلوبندی از عوارض اینگونه خودروها است. پس قبل از خرید خودروی کار کرده از سلامت شاسی اطمینان حاصل کنید.
۱۱- نقش بازوی سگ دست
این بازو که نقش اساسی در جلوبندی بازی کرده و بازیگر نقش اول است در صورت خرابی باعث کشیدن فرمان به یک سمت میشود. نگران نباشید قیمت این بازیگر نقش اول برخلاف بسیاری از بازیگران امروز زیاد نیست.
۱۲- فنر در سیستم تعلیق به همراه کمک نقش جذب ضربات را به عهده دارد. این فنر ضریب جذب انرژی خاصی داشته که باید به آن توجه کرد. در بسیاری مواقع وقتی فنر خسته میشود سیستم هدایت خودرو را تحت تاثیر خود قرار داده و باعث کشیدن فرمان به یک طرف میشود. به زبان سادهتر فنر ضعیف شده و نیرو را نمیتواند جذب کند. پس آن را باید عوض کنید. فنر نیز قیمت چندانی ندارد.
۱۳- گاهی خرابی سیستم ترمز نیز باعث این مشکل میشود. نیروی ترمز باید بین چرخها به یک اندازه تقسیم شود. این تقسیم مساوی سبب میشود تا در زمان ترمزگیری هر چرخ به یک اندازه تحت تاثیر نیروی ترمز قرار بگیرد. حال تصور کنید این نیرو به مساوات تقسیم نشده و یک چرخ کمیبیشتر تحت فشار قرار بگیرد. در نتیجه تغییر دور به سرعت انجام گرفته و فرمان به یک طرف منحرف میشود. در اینگونه مواقع خودرو و سیستم ترمز آن به یک ترمزساز ماهر نشان داده شود. ممکن است پمپ ترمز یک چرخ گریپاژ کرده باشد و نتواند به درستی ترمز بگیرد. درمان این درد باز شدن پمپ ترمز و شستوشوی بوشهای آن بوده تا کاملاً روان حرکت کند.
۱۴- اما عیب دیگر، سر و صدای غیرعادی سیستم تعلیق خودرو است. به گونه که شما در هر دست اندازی میافتید صدای تقتق یا هر نوع صدای دیگری از سیستم تعلیق به گوش میرسد. گاهی میشود که شما خودرو را با دست تکان میدهید، ولی صدای اضافی از سیستم تعلیق میشنوید. اینگونه سر و صداهای اضافی نشاندهنده خرابی سیستم تعلیق بوده که به راحتی قابل برطرف شدن است.
۱۵- کمک فنر باید نه زیاد سفت نه زیاد نرم باشد. همچنین پس از جمعشدن باید آرام به حالت اولیه خود بازگردد. پس قبل از هر چیزی باید نحوه کار کمک فنر کنترل شود. در این مواقع معمولاً کمک فنر تعویض میشود. ساییدگی سیبک و بدون روغن کار کردن آن هم سبب این سر و صدا میشود. سیبک نیز معمولاً قابل تعمیر نیست. چون به صورت پرسی ساخته میشود. پس سیبک نیز به راحتی تعویض میشود.
شل بودن میل تعادل و برخورد آن با سایر قسمتها سر و صدای اضافی تولید میکند. گیجزدن خودرو را تقریباً همه ما با آن دست و پنجه نرم کردیم.
این هم یکی از شایعترین عیوب بوده که دلایل و ریشههای خود را دارد. بار دیگر به میله تعادل بازمیگردیم. اگر این میله ضعیف شود و نتواند نیرو را به درستی در خود جذب کند خودرو به راحتی گیج میزند. سیستم تعلیق، فنر و کمک فنر نیز وقتی ضعیف میشوند باعث گیجزدن خودرو میشوند.