شورا
"مقدمه"
شورا هاسر فصل جدیدی از نظام مردم سالاری دینی که تحقق چنین امری را تسریع می نماید لذا وجود چنین نهادی ضرورتی اجتناب ناپذیر و حقیقتی تمام عیار است اما در واقعیت این پدیده چه قلمرویرا در بین سایر نهادی مدنی می تواند دست وپا کند تا انتظارات محتمل را بر آورده و نقش حقیقی خود را ایفا نماید بستگی به طرز تلقی و آگاهی نیروی انسانی این نهاد نو پا دارد بنابر این چنین نگرشی ما را بر آن داشت تا زیر بنای واقعی وانتظار اولیه که همان اجرای وظایف وقوانین مربوطه بعنوان نرم افزار قضیه به عهده اعضای شورای اسلامی روستا نهاده شده است را در این مقوله بطور خلاصه جمع آوری تا در اختیار این گروه جهت مطالعه واقع شود لذا با عنایت به این که موضوع شورا ودهیار به مثابه دو بال یک پرنده هستند در این راستا بطور خلاصه به وظایف دهیار نیز پرداخته شده است
ماده 1 عناصر تقسیمات کشوری عبارتنداز:روستا،دهستان،شهر،بخش شهرستان،استان
ماده 2روستا واحد مبداء تقسیمات کشوری است که از لحاظ محیط زیستی ( طبیعی ،اجتماعی ،فرهنگی واقتصادی ) همگن بوده که با حوزه و قلمرو معین ثبتی یا عرفی مستقل که حداقل تعداد 20 خانوار یا صد نفر اعم از متمرکز یا پراکنده در آنجا سکونت داشته باشند واکثریت ساکنان آن بطور مستقیم یاغیر مستقیم به یکی از فعالیت های کشاورزی ،دامداری، باغداری بطور اعم وصنایع روستای وصید ویا ترکیبی از این فعالیتها اشتغال داشته باشند ودر عرف به عنوان ده آبادی ،دهکده یا قریه نامیده می شود.
ماده 3 دهستان کوچکترین واحد تقسیمات کشوری است که دارای محدوده جغرافیایی معین و از به هم پیوستن چند روستا ، مکان ،مزرعه همجوار تشکیل می شود که از لحاظ محیط طبیعی ،اقتصادی،اجتماعی همگن بوده وامکان خدمات رسانی و برنامه ریزی در سیستم وشبکه واحدی را فراهم می نماید.
تبصره 3 مرکز دهستان منحصرا روستایی ازهمان دهستان است که مناسبترین مرکز خدمات روستایی آن محدوده شناخته می شود.
ماده 4 شهر محلی است با حدود قانونی که در محدوده جغرافیایی بخش واقع شده و از نظر بافت ساختمانی ،اشتغال وسایر عوامل ،دارای سینما با ویژگی های خاص خود بوده بطوریکه اکثریت ساکنان دائمی آن در مشاغل کسب ،تجارت،صنعت،کشاورزی ،خدمات وفعالیت های اداری اشتغال داشته ودر زمینه خدمات شهری از خود کفایی نسبی بر خوردار وکانون مبادلات اجتماعی،اقتصادی،فرهنگی وسیاسی حوزه جذب ونفوذ پیرامون خود بوده وحداقل دارای 10 هزارجمعیت باشد .
ماده 5 بخش عشایری واحدی است از تقسیمات کشوری که با داشتن یک بخشدار سیار مسئول گرفتن خدمات وهماهنگی با ادارات مربوطه خواهد بود وعشایر در فصول مختلف در هر منطقه که اسکان می کنند تابع فرمانداری واستانداری همان منطقه هستند .
ماده6 بخش واحدی است از تقسیمات کشوری که دارای محدوده جغرافیایی معین بوده واز به هم پیوستن چند دهستان همجوار مشتمل بر چندین مزرعه ،مکان،روستا واحیانا شهر که در آن عوامل طبیعی واوضاع اجتماعی ،فرهنگی ،اقتصادی وسیاسی واحد همگن رابوجود می آورد.
تبصره 3 مرکز روستا یا شهری از همان بخش است که مناسبترین کانون طبیعی ،فرهنگی ،اقتصادی ، وسیاسی آن محدوده شناخته شود.
ماده 7 شهرستان واحدی از تقسیمات کشوری است که با محدوده جغرافیایی معین که از بهم پیوستن چند بخش همجوار که از نظر عوامل طبیعی ،اجتماعی ،اقتصادی و سیاسی و فرهنگی وهمگنی را بوجود آورده اند.
تبصره 3 مرکز شهرستان یکی از شهرهای همان شهرستان است که مناسبترین کانون طبیعی ،فرهنگی اقتصادی و سیاسی و اجتماعی آن محدوده شناخته می شود .
ماده 9 استان واحدی از تقسیمات کشوری است با محدوده جغرافیایی معین که از بهم پیوستن چند شهرستان همجوار با توجه به موقعیتهای سیاسی ، اجتماعی ،فرهنگی ،اقتصادی وطبیعی تشکیل میشود .
ماده 12 از لحاظ نظام اداری دهستان تابع بخش وبخش تابع شهرستان وشهرستان تابع استان واستان تابع تشکیلات مرکزی خواهد بود .
قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور مصوب 1375
( قوانین مربوط به شوراهای اسلامی روستا)
ماده 1 برای پیشبرد سریع برنامه های اجتماعی ،اقتصادی،عمرانی ،بهداشتی ،فرهنگی آموزش و سایر امور رفاهی از طریق همکاری مردم با توجه به مقتضیات محلی اداره امور هر روستا ،بخش ،شهر ،شهرستان و استان با نظارت شورایی به نام شورای ده و بخش وشهر وشهرستان واستان صورت می گیرد که اعضای آن را مردم همان محل انتخاب می کنند .
ماده 3 دوره فعالیت هر شورا ا زتاریخ تشکیل چهار سال خواهد بود و انتخاب مجدد آنان بلا مانع است .
ماده 4 تعداد اعضای شورای اسلامی روستاها تا 1500 نفر جمعیّت 3 نفر و روستاهای بیش از 1500 نفر جمعیت وبخش 5 نفر می باشد .
تبصره ذیل ماده 10 شوراها در صورت
ضرورت و بنا به دعوت دهیاری ،بخشدارو فرماندار ذیربط موظف به تشکیل جلسه فوق العاده می باشند این دعوت باید کتبی و با تعیین وقت قبلی و ذکر دستور جلسه باشد .
ماده 11 در صورت دعوت شوراهای اسلامی روستا از دهیار، دهیار موظف به شرکت در جلسه شورای مربوط می باشد این دعوت باید کتبی وبا تعیین وقت قبلی وذکر دستور جلسه انجام پذیرد در غیر اینصورت توسط ما فوق مورد تذکر ودر صورت تکرار توبیخ می شود.
ماده 15 جلسات شوراها با حضور 3/2 اعضای اصلی رسمیت می یابد و تصمیمات با اکثریت مطلق آرا حاضرین معتبر می باشند .
تبصره 2 ماده 26 اعضای شوراها باید در محدوده حوزه انتخابیه خود سکونت اختیار نمایند تغییر محل سکونت هر یک از اعضای شورا از محدوده حوزه انتخابیه به خارج از آن موجب سلب عضویت خواهد شد .
ماده 29 قانون اصلاح موضوع ماده 68 وظایف واختیارات شورای اسلامی روستا عبارتند از :
الف نظارت بر حسن اجرای تصمیم های شورای اسلامی روستا
ب ارائه پیشنهاد جهت رفع کمبودها ، نارسایی ها ونیازها به مقدمات ذیربط ومقامات موظف هستند حداکثر ظرف دو ماه به روستا پاسخ بدهند در صورت عدم ارائه پاسخ مراتب برای پیگیری قانونی به اطلاع مقامات مافوق میرسد .ج تشکیل گردهمایی عمومی جهت ارائه گزارش کار و دریافت پیشنهاد ها و پاسخ به سوالات وجلب مشارکت وخود یاری مردم برای پیشبرد امور روستا حداقل دو بار در سال و با پانزده روز اعلام قبلی .
د تبیین وتوجیه سیاست های دولت وتشویق و ترغیب روستائیان جهت اجرای سیاست های مذکور.
ه نظارت وپیگیری اجرای طرح ها و پروژههای عمرانی اختصاص یافته به روستا .
و همکاری با مسئولان ذیربط برای احداث ،اداره ، نگهداری وبهره برداری از تاسیسات عمومی ،اقتصادی ،اجتماعی ،رفاهی مورد نیاز روستا در حدود امکانات .
ز کمک رسانی وامداد در مواقع بحرانی واضطراری مانند جنگ وقوع حوادث غیر مترقبه ونیز کمک به مستمندان وخانواده های بی سرپرست با استفاده از خود یاری های محلی .
ح تلاش برای رفع اختلافات افراد ومحلات وحکمیت میان آنها .
ط پیگیری شکایات اهالی روستا از ادارات حوزه مربوطه از طریق مقامات مسئول .
ی همکاری با نیروی انتظامی جهت بر قراری امنیت ونظم عمومی
ک ایجاد زمینه مناسب وجلب مشارکت عمومی در جهت اجرای فعالیت های تولیدی وزارتخانه هاوسازمان های دولتی
ل فراهم نمودن زمینه مشارکت وجلب همکاری مردم در جهت ایجاد توسعه نهادهای مدنی ،کتابخانه ومراکز فرهنگی ،بهبود وارتقای فرهنگی اقشار مختلف به ویژه جوانان وبانوان وبرنامه ریزی در انجام خدمات اجتماعی ، اقتصادی ،عمرانی ،بهداشتی ،فرهنگی آموزشی ،سوادآموزی وسایر امور با موافقت وهماهنگی مراجع ذیربط.
ن ایجاد زمینه مناسب برای توسعه اشتغال وجلب مشارکت های عمومی در جهت گسترش فعالیت های تولیدی
س مشارکت در تهیه طرح های هادی روستا وبهسازی بافت های فرسوده وضوابط ومقررات ساخت وساز
ع نظارت بر حسن اجرای مقررات مربوط به حفاظت زیست روستا وبهره برداری از منابع طبیعی وجلوگیری از فرسایش خاک حفظ عمران،مزارع، باغها،مراتع ،جنگلها،محدوده های زیست محیطی احیاء ولایروبی قنوات ونهرهای متروکه وارائه طرح وپیشنهاد در این زمینه ها به شورای بخش
ف بررسی برنامه های پیشنهادی ارگانهای اجرائی در زمینه های اجتماعی ،اقتصادی ،عمرانی ،بهداشتی ،فرهنگی آموزش ،وسایر امور رفاهی از نظر تطبیق با ضرورت های موجود در حوزه انتخابیه شورا وارائه گزارش نارسایی هابه شورای مافوق ومراجع اجرایی ذیربط
ص نظارت بر حفظ ونگهداری تاسیسات عمومی ووعمرانی واموال ودارایی روستا.
م انتخاب فردی ذیصلا ح به سمت دهیاربرای مدت چهار سال بر اساس آئین نامه مربوط ومعرفی به بخشدار جهت صدور حکم.
امورداخلی وتشکیلات شورای اسلامی روستا
ماده 3 سمت اعضا در شوراهای با پنج عضو عبارت از رئیس و حداقل یک منشی ودرشوراهای دارای سه عضو رئیس ،نائب رئیس ومنشی می باشد که برای مدت 2 سال از سوی اعضای شورا انتخاب می شوند .
ماده 5 درصورتی که هر یک از اعضا بنا به دلایلی از عضویت شورا موظف است در اولین جلسه پس از قطعیت یافتن خروج آن عضو ،مراتب را به بخشداری محل کتبا گزارش دهد تابخشداری از اعضای علی البدل با احتساب آراء آنان دعوت به شرکت در جلسات وطی مراحل مورد نیازمانند صدور کارت شناسایی واطلاع از سمت عضو جدید در شورا بنمایند.
تبصره در صورتی که عضو خارج شده از شورا ریئس ویا نائب رئیس آن باشد باید در جلسه ای با هماهنگی بخشدار وحضور نماینده وی رئیس یا نائب رئیس را برای مدت باقیمانده هیات رئیسه انتخاب نماید .
ماده 6 فرد یا افرادی که از عضویت شورا خارج میشود موظفند حداکثر ظرف مدت دو روز پس از قطعیت خروج ،کارت عضویت خود را تحویل بخشداری ذیربط نمایند ورسید دریافت دارند.
ماده 8 اعضای شورا حق تفویض اختیارات خود به سایرین اعم از عضورا ندارند
ماده 9 شورای روستاهای واقع در حریم شهرها ،موظف به رعایت مقررات مربوط به حریم شهرها می باشند.
ماده 12 جلسات شورای با حضور حداقل 2 نفر در شوراهای دارای 3 عضو و4 نفر در شوراهای دارای 5 غضو ،تشکیل می شود وتصمیمات آن بارای اکثریت مطلق حاضرین معتبر خواهد بود .
تبصره حداقل آرای لازم برای تصویب تصمیمات در جلسات که با 5 ویا چهار نفر تشکیل می شود سه رای ودر جلساتی که با 3 ویا 2 نفر تشکیل می یابد 2 رای می باشد.
ماده 14 جلسات شورا به طور مستمر ماهی دو بار تشکیل می شود ودر صورت نیاز جلسات فوق العاده واضطراری شورا با پیشنهاد دهدار ، دهیار رئیس شورا ویا 3 نفر از اعضا در شوراهی دارای پنج عضو ودو نفر از اعضا در شوراهای دارای 3 عضو تشکیل خواهد شد.
ماده 15 شورا با تایید شورای بخش می تواند فعالیت های سالانه وهمچنین برنامه های آینده شورا که جنبه عمومی دارد را پس از تصویب در جلسات شورا با وسایل ممکن به اطلاع اهالی روستا برساند .
ماده 16 هر گاه شورا نظر خواهی از اهالی حوزه انتخابیه خود در زمینه موضوع یا موضوعاتی را ضروری تشخیص دهد با تایید بخشدار ذیر بط می تواند اقدام به تشکیل جلسه عمومی از اهالی نماید .
ماده 18 صورتجلسات شورا باید بگونه ای تنظیم شود که در آن تاریخ ودستور کار هر جلسه ،اسامی اعضای حاضر وغائب تعداد آرای مثبت ومنفی اعضا به هر یک از موضوعات مورد بحث ،اسامی مدعوین و حاضرین به همراه رئوس مطالب مطروحه در جلسه وتمامی مصوبات آمده باشد .
تبصره 1 کلیه اعضای حاضر باید ذیل صورتجلسات شورا را امضائ یا مهر نمایند .
تبصره 2 مدعوین وحاضرین در صورت تشخیص شورا می توانند ذیل صورتجلسات را امضاء ،انگشت ویا مهر نمایند .
ماده 19 شورا موظف است در پایان هر جلسه نسخه ای از کلیه مصوبات خود را در آن جلسه ودر صورت نیاز به پیوست سوابق ومطالب مفید دیگر را جهت اطلاع بخشدار وشورای اسلامی بخش ذیربط ارسال دارد همچنین نسخه ای از مصوباتی که مربوط به دستگاه های دیگر است را به آن دستگاه ارسال دارد.
ماده 19 شورا موظف است در پایان هر جلسه نسخه ای از کلیه مصوبات خود را در آن جلسه ودر صورت نیاز به پیوست سوابق ومطالب مفید دیگر را جهت اطلاع بخشدار وشورای اسلامی بخش ذیربط ارسال دارد همچنین نسخه ای از مصوباتی که مربوط به دستگاه های دیگر است را به آن دستگاه ارسال دارد.
ماده 20 شورا موظف است در پایان نیمه دوم فروردین هر سال گزارش کار سالانه خود را طبق فرمهای دریافتی در سه نسخه تنظیم ونسخه اصل را جهت اطلاع شورای اسلامی بخش ،نسخه دوم را به منظور اطلاع بخشدار محل ارسال کنند ونسخه سوم را به عنوان سابقه در بایگانی شوراثبت ونگهداری نماید .
ماده 22 تمامی مکاتبات شورا باید ممهور به مهر شورا وامضای رئیس ودر صورت غیبت از نائب رئیس شورا باشد .
ماده 23 شورا می تواند با مسئولین اجرائی تا سطح شهرستان مستقیما " مکاتبه نماید ودر صورت نیاز به مکاتبه با مسئولین بالاتر از طریق شورای اسلامی بخش ودر صورت نبودن شورای بخش از طریق بخشدار محل اقدام نماید .
ماده 24 شورا باید دارای دفاتر مجزایی جهت ثبت صورتحساب ،حضور وغیاب اعضا در جلسات ونامه های دریافتی وارسالی ،طبق دستور العمل های مربوطه باشد .