تحقیق مقاله چگونه می توانیم پرخاشگری را در دانش آموزان ابتدایی برطرف کنیم ؟

چگونه می توانیم پرخاشگری را در دانش آموزان ابتدایی برطرف کنیم ؟

چکیده

پژوهشی که در مقابل شماست برای برطرف کردن پرخاشگری در دانش آموزان از راه ورزش تنظیم گردیده است برای رفع این مشکل به جمع آوری اطلاعات و شواهد از راههای مختلف از جمله همکاری از همکاران ، خانواده ها ، مسئولین و مشاور و ورزشهای مختلف پرداختم پس از بررسی راههای مختلف راه مناسب را انتخاب و در مدرسه اجرا کردم . در مدتی که مشغول  به تدریس بودم ، همواره دوست داشتم ، در کنار تربیت بدنی دانش آموزانی عاری از هر گونه مشکل اخلاقی داشته باشم و به بهداشت روانی و ایجاد محیطی سالم و پر نشاط و به دور از عوامل مختلفی که باعث ایجاد اختلال در روند کارم می شدند توجه داشتم و با استفاده از روشهای مؤثر و مفید به رفع عوامل مشکل زا پرداخته ام در اینجا نیز در کلاس با مشکلی رو به رو شده ام که باعث ایجاد اختلال و بی نظمی و ناآرامی در کلاس و مزاحمت جهت ادامه کارم شده است که آن مشکل وجود یک نفر دانش آموز پرخاشگر در کلاسم بود که در زنگ ورزش خیلی کارم را سخت کرده بود در نتیجه تصمیم به رفع این مشکل و تغییر در وضعیت نامطلوبی که در کلاس به وجود آمده بود گرفتم . در ابتدا در وقتهای آزاد بصورت شخصی و صمیمانه با او گفتگو کرده و سعی در شناخت رفتارش کردم و دریافتم که ریشه اصلی پرخاشگری و استرس در خانواده است چون خانواده ای بودند که کاری به ورزش نداشتند و شغل پدر و ارتباط عاطفی والدین با فرزند تأثیر معنی داری بر وضعیت پرخاشگری و باورهای هنجاری دانش آموز درباره پرخاشگری داشت . پس از مشورت با دیگر دبیران و اطلاع از اتفاق نظر آنان با بنده جلسات خصوصی با حضور مدیر مدرسه و ولی دانش آموز برگزار شد که طی این مذاکرات ارتباط پرخاشگری با دیگر عوامل و نتایج پرخاشگری و رفتار فرد پرخاشگر و عوامل تقویت کننده و بازدارنده این رفتار مشخص شد . سپس به جمع آوری اطلاعات از طرق مختلف مطالعه کتاب های تربیت بدنی ، مجلات زیور ورزش ، صحبت با متخصصین و صحبت با دبیران تربیت بدنی و دیگر دبیران این دانش آموز پرداخته و این اطلاعات را تجربه و تحلیل نموده و انواع پرخاشگری و اصول درمان آن و روشهای درمان با انواع ورزشها و عوامل مرتبط با آن را مشخص کردم . و مهمترین عامل مرتبط را که همانا فقر عاطفی خانواده و توجه نکردن به وضعیت بدنی بچه ها و بی توجهی به ورزش و سلامتی بوده از میان آنها مشخص کرده و سعی در کاهش و حذف عامل کرده و کاهش قابل توجه رفتار پرخاشگرانه را ملاحظه کردم جهت اطمینان حاصل کردن از روش کار مرتب با خانواده و دبیران در ارتباط بوده و از نتیجه کار مطمئن شدم نواقص کار را برطرف کرده و نتایج را مشخص و در پایان تحقیق آوردم امید است که با تلاش و سعی در این زمینه توانسته باشم نشاط و شادابی را در این دانش آموز به ارمغان آورده و خانواده ای را شاد و مسرور کرده باشم و امیدوارم توانسته باشم با کمک گرفتن از اولیاء با توجه به سال حماسه ی سیاسی و حماسه اقتصادی بتوانم پرخاشگری را کم کرده تا نه به جامعه و نه به خانواده ضربه ی اقتصادی و روحی و روانی وارد نشود . امام (ره ) فرموده است : « مملکت ما همانطور که به علما و دانشمندان احتیاج دارد به شما ورزشکاران نیز نیاز دارد »  انشاءالله

مقدمه

عواطف و احساسات ، نحوه رفتار و عملکرد انسان را مشخص می سازد و در چگونگی اداره امور زندگی روزمره نقش بسزایی دارد . رفتار پرخاشگرانه که از انگیزه پرخاشگری سرچشمه می گیرد از دیدگاه های گوناگون به طرق مختلف تعریف شده است . پرخاشگری به معنی ستیزه جویی و جنگ طلبی و رفتار تندو خشن است و برای توصیف حالتهای عاطفی مختلف از رنجش عادی تا غیظ و غضب شدید بکار می رود . در پیرامون خویش شاید کودکانی را بیابیم که در همه زمینه های ارتباطی ، حتی بدون اندیشیدن  ، مایلند به نوعی مخالفت خود را ابراز کنند . این کودکان از ادامه زندگی خود رنج می برند و خانواده و افراد محیط خود را با مشکلات زیادی مواجه می سازند . هر چند ویژگی مخالفت کردن و پرخاشگری در نوع انسان یک پدیده هنجار بشمار می آید و در کودکان نیز این ویژگی با نوسان و توالی متغیری طبیعی به نظر می رسد . اما در برخی از کودکان ستیزه جویی از سطح ، عمق و شدت بیشتری برخوردار است که باید با آن به صورت یک رویکرد روانی برخورد کرد . این اختلال روانی به صورت مخالفت کردن در مقابل هر چیزی به همراه بحث و جدل کلامی دائم و تمایل نداشتن به انجام هر گونه رفتار منطقی بروز می کند این عارضه ی روانی قبلاً به عنوان پرخاشگری نهفته خوانده می شد . کودکان پرخاشگر مخالفت خود را به صورت رفتار منفی نشان می دهند ، به هنگام آموزش مهارت های حرکتی ، می توان اثرات تمرینات ورزشی را روی رفتار و اخلاق کودکان ورزشکار مشاهده کرد . برخی از گزارشهای والدین کودکان ورزشکار نشان می دهد که حضور فرزندانشان در ورزش ، در آرامش و مهار نسبی پرخاشگری مؤثر است . برخی تحقیقات انجام شده خاطر نشان می سازد که تمرینات رزمی دراز مدت موجب کاهش پرخاشگری در نوجوانان می شود . پرخاشگری در کودکان به صورت های مختلف است ممکن است دانش آموزی در حیاط مدرسه در حال توپ بازی باشد اگر توپش به طور تصادفی و بدون آنکه اراده کند به شیشه بخورد و آن را بشکند ، این عمل رفتاری پرخاشگرانه تلقی نمی شود . در حالیکه اگر همان کودک توپش را عمدی به قصد شکستن شیشه به سوی پنجره پرتاب کند ، رفتارش پرخاشگرانه است ، از این رو ، در شناسایی و تعریف پرخاشگری و رفتار پرخاشگرانه باید هدف از انجام دادن آن عمل مشخص شود .

مرحوم شهید رجایی در زمانی که تصدی وزارتخانه را به عهده داشت پس از بازدید از یک کلاس ورزش گفت : چنان مجذوب حرکات و رفتار شیوه کار معلم ورزش شده بودم که با صراحت اعلام کرده : اگر ورزش این است که من هم اکنون دیدم ..... من نه ریاضی می خواهم و نه ..... در همین یک ساعت همه چیز را دیدم و ادامه می دهد : « بروید و ادامه دهید و کارها را تقویت کنید و ما هم هستیم .

‌راههای کاهش‌ پرخاشگری دانش‌آموزان‌ در مقطع ابتدایی

رفتارهای تهاجمی یا پرخاشگرانه از شایعترین اختلالات رفتاری انسان است. براساس بررسی‌های انجام شده، درصد زیادی از مشکلات رفتاری کودکان تحت عناوین مختلف به پرخاشگری مربوط می‌شود. وجود نظریات متنوع در این مورد حاکی از پیچیدگی موضوع است.از نظر علمی باید گفت پرخاشگری یک کشش و یا یک گرایش درفرد است که به صورت زدن، کشتن و ویران کردن خود را نشان می‌دهد. امری که فرد به عنوان عکس‌العمل از خود بروز می‌دهد به گونه‌ای است که باید گفت مناسب عمل و یا رفتار طرف مقابل نیست. ظاهر این امر نشان دهنده یک شورش و انقلابی در درون فرد و حاکی از وجود احساساتی است که فردگویی از بازگو کردن آن وحشت دارد.رنجی در درون او وجود دارد که قادر به رفع و جبران آن نیست و ناگزیر تلافی آن را سر دیگران در می‌آورد اگرچه در مواردی این زجر دادن متوجه خودش نیز می‌شود. فروید معتقد است پرخاشگری امری غریزی و فطری بوده و انسان از هنگام تولد این نیرو را با خود به دنیا می‌آورد.

ابن‌سینا در این باره می‌گوید: اصل و مبنای پرخاشگری می‌تواند غریزی باشد و وجود چنین نیرویی در جهت صیانت ذات با نظام خلقت هماهنگی و سازش دارد و تنها نحوه بروز آن در جامعه است که تحت تأثیر عوامل تربیتی – اجتماعی می‌تواند متفاوت باشد.

درباره منشاء و ریشه پرخاشگری از چند مسأله باید سخن گفت‌

▪ منشاء غریزی و فطری :

طفل به همراه تولد خود این حالت را دارد و آماده پرخاشگری است که جلوه آن به صورت جنگ، دفاع، نزاع‌های شخصی و درگیری‌های جمعی در افراد دیده می‌شود.

▪ منشاء اجتماعی :

گروهی از روانشناسان این حالت را ناشی از آموخته‌های اجتماعی و مکتسبات آن می‌دانند و می‌گویند: نارضایتی فرد از محیط و اطرافیان و عقده‌هایی که از پدر و مادر، مدیر، معلم و مدرسه دارد سبب پیدایش این حالت و عقده در فرد می‌شود.

▪ منشاء غریزی و اجتماعی :

شاید بهترین نظر این باشد که بگوییم این حالت در افراد دارای ریشه و منشاء غریزی و اجتماعی است بدین معنی که اصل آن در افراد غریزی است. در همه افراد کم و بیش به صورت آشکار و نهان وجود دارد ولی به تدریج و بر اثر اکتساب، دامنه آن گسترده خواهد شد. ‌

▪ کمبود توجه و عاطفه :

خصوصاً در هنگام کودکی و نیز طرد کودک از سوی والدین یا جدایی آنها که سبب احساس ناامنی در فرد می‌شود.همچنین غیبت پدر یا اعتیاد والدین عاملی است در جهت تشدید رفتارهای پرخاشگرانه.

هدف کلی : علل پرخاشگری دانش آموزان مقطع ابتدایی

هدفهای جزئی :

برای رسیدن به هدف کلی پژوهش اقدامات زیر را انجام دادم :

الف ) تعیین میزان پرخاشگری دانش آموزان

ب ) تعیین علل شخصیتی موثر در پرخاشگری

ج   ) تعیین علل آموزشگاهی موثر در پرخاشگری

د   ) تعیین علل اجتماعی موثر در پرخاشگری

ه ) تعیین علل خانوادگی موثر در پرخاشگری

و   ) تعیین سهم نسبی عوامل چهارگانه در تبین پرخاشگری

ز   ) بررسی و تعیین متغیرهای جنسی و دوره های تحصیلی

موانع و مشکلات :

آیا میان عوامل خانوادگی ، اجتماعی ، آموزشگاهی و و شخصیتی با پرخاشگری دانش آموزان پایه سوم راهنمایی و متوسطه شهرستان زرین شهر رابطه ای وجود دارد ؟

آیا میان دیدگاههای دانش آموزان پرخاشگر و دانش آموزان عادی در زمینه عوامل مؤثر بر پرخاشگری تفاوتی وجود دارد ؟

پرخاشگری :

( aggression  ) عبارتست از رفتاری که هدف آن صدمه زدن به خود یا به دیگری می باشد در این تعریف قصد و نیت فرد مهم است . یعنی رفتاری پرخاشگری محسوب می شود که از روی قصد و عمد برای صدمه زدن به دیگری یا به خود انجام گرفته باشد پرخاشگری به منظور توصیف محموعه ای از رفتارهای برون ریزانه مورد استفاده قرار می گیرد که در همه آنها مشخصه ی تجاوز به حقوق افراد دیگر اجتماع و تأثیر آزارنده ی این رفتار مشترک است . اعمال پرخاشگرانه شامل رفتارهای جسمی و کلامی پرخاشگری نظیر تهدید کردن ، مشاجره ی لفظی و… همچنین ویرانی دارایی است . برخی از روان شناسان پرخاشگری را رفتاری می دانند که به دیگران آسیب می رساند یا بالقوه می تواند آسیب برساند . پرخاشگری ممکن است بدنی ، لفظی یا به صورت تجاوز به حقوق دیگران باشد این روانشناسان بین پرخاشگری وسیله ای و پرخاشگری خصمانه تمایز قائل شده اند .  صاحب نظران حوزه علوم اجتماعی در مورد پرخاشگری به دو گروه تقسیم شده اند گروهی معتقدند که پرخاشگری ذاتی و فطری است و گروهی دیگر آن را حاصل عوامل اجتماعی در نتیجه اکتسابی می دانند و هر دو گروه برای تائید نظریات خود شواهد و دلایلی را مطرح می کنند

اولین سؤالی که در مورد رفتارهای نابهنجار افراد خصوصاً مشکلات رفتاری – ایذائی از جمله پرخاشگری مطرح می شود این است که علل پرخاشگری چیست ؟

از مطالعه و بررسی علل پرخاشگری دانش آموزان استفاده از نظریات صاحب نظران علوم اجتماعی و رورانشناسی و یافته های محققین می توان به عوامل شخصیتی ، عوامل آموزشگاهی ، عوامل اجتماعی و عوامل خانوادگی بعنوان علل پرخاشگری دانش آموزان نامبرد .

پرخاشگری :

برخی از روان شناسان پرخاشگری را رفتاری می دانند که به دیگران آسیب می رساند یا بالقوه     می تواند آسیب برساند . پرخاشگری ممکن است بدنی ، لفظی یا به صورت تجاوز به حقوق دیگران باشد این روانشناسان بین پرخاشگری وسیله ای و پرخاشگری خصمانه تمایز قائل شده اند

صاحب نظران حوزه علوم اجتماعی در مورد پرخاشگری به دو گروه تقسیم شده اند گروهی معتقدند که پرخاشگری ذاتی و فطری است و گروهی دیگر آن را حاصل عوامل اجتماعی در نتیجه اکتسابی می دانند و هر دو گروه برای تائید نظریات خود شواهد و دلایلی را مطرح می کنند .