انواع مواد قابل اشتعال:
بطور کلی انواع مواد سوختنی و قابل اشتعال که در زندگی روزمره با آنها مواجه هستید عبارتنداز:
1-مواد سوختنی جامد ( مانند چوب، پارچه،لاستیک و غیره )
2-مواد سوختنی مایع ( مانند فراورده های نفتی، الکلها و غیره )
3-مواد سوختنی گازی ( مانند انواع گازهای قابل اشتعال مثل بوتان، متان، استلین و غیره )
بر اساس نوع مواد قابل اشتعال و عوامل دیگر، راههای خاموش کردن آتش ها متفاوت است اما بطور کلی 3 روش زیر در خاموش کردن و مهار آتش استفاده می شود:
1-سرد کردن توسط عواملی مانند آب و گاز کربنیک ( CO2 )
2-خفه کردن توسط عواملی مانند خاک ، ماسه ، پتوی نمدار، خاموش کننده های پودری
3-گرفتن سوخت از طرق مختلف از جمله قطع جریان گاز، قطع جریان سوخت، دور کردن مواد قابل اشتعال
نکات ایمنی در انبار داری مواد قابل اشتعال
مواد قابل اشتعال شامل موادی است که به صورت جامد ،گرد ،مایع ، بخار یا گاز و با اختلاط با اکسیژن هوا در حرارت معینی (بسته به نوع ماده ) به وسیله شعله جرقه یا منابع حرارتی دیگر محترق و سپس مشتعل می شوند . برای ادای توضیح بیشتر باید گفت که در عمل معمولاَ از اختلاط بخار یک سوخت (ماده قابل اشتعال) و یا ذرات ریز گرد آن در حرارت معینی با مقدار هوای کافی و روشن کردن آن عمل احتراق و سپس اشتعال رخ می دهد. بنابراین برای آنکه سوخت جامد قابل اشتعالی را بسوزانیم لازم است مقداری از آن را که به قدر کافی بخار ایجاد کند و آتش بگیرد حرارت دهیم . ضمناَ چون در یک حرارت معین مایعات دارای فشار بخار بیشتری نسبت به جامدات می شوند لذا مایعات قابل اشتعال سریعتر از جامدات قابل اشتعال آتش می گیرند . مسلم است که گردها و گازهای قابل اشتعال خیلی سریعتر از دو دسته مذکور محترق و مشتعل می شوند. در این صورت اختلاف و نسبتی را که در احتراق و اشتعال مواد جامد ، مایع ، گرد ، بخار و یا گازهای قابل اشتعال وجود دارد می توان به ترتیب زیر بیان کرد .
جامدات قابل اشتعال اهسته تر محترق و مشتعل می شوند . مایعات نسبتاَ سریعتر و گازها آنقدر سریع محترق و مشتعل می شوند که اغلب تولید انفجار نیز می کنند .
در انبار کردن مواد قابل اشتعال مراتب زیر باید رعایت گردد :
1- مواد جامد ،مایعات ، پودر ، بخار و گازهای قابل اشتعال خطرناک را در انبارهایی نگهداری کنید که درجه برودت آنها مانع از آتش گرفتن خود بخود در مواردی که بخارات مواد مذکور با هوا مخلوط است بشود .
2- انبار باید از تهویه کافی برخوردار باشد تا در صورت نشت و انتشار معمولی بخارات قابل اشتعال از ظروف به حد کافی در هوا رقیق شوند و جرقه ای نتواند آنها را روشن و مشتعل سازد .
3- استعمال آتش های باز مثل جوش کاری و کلیه وسایلی که ممکن است موجب ایجاد جرقه بشود در اینگونه انبارها بایستی ممنوع شود . به طور کلی این قبیل انبارها را دور ازاماکنی که خطر ایجاد حریق در آن یافت می شود منظور کنید.
4- استعمال دخانیات و بردن کبریت و فندک به این اماکن باید اکیداَ ممنوع باشد تابلوهایی بدین منظور در محلهای لازم نصب کنید.
5- برای گرم کردن اتاق کارکنان در این قبیل انبارها از شوفاژ برقی ضد اشتعال یا شوفاژ بخار آب استفاده کنید.
6- برای تأمین روشنایی از سیم کشی استاندارد و چراغ ضد شعله استفاده کنید . کلیدهای برق جعبه فیوز و غیره نیز بید از نوع ضد شعله باشند.
7- قسمت های فلزی انبار از نظر جریانات الکتریسیته باید دارای اتصال زمین کامل باشند.
به طور کلی برای جلوگیری از مخاطرات صاعقه و الکتریسته ساکن انبار باید دارای تجهیزات کافی باشد . تجهیزات مذکور را به طور مرتب مورد بازرسی قرار دهید و در فواصل زمانی معین آزمایش کنید.
8- ساختمان انبار باید در مقابل آتش سوزی مقاوم باشد.