تاریخچه آموزشی
همانند بسیاری از دولتهای پیشین بلوک شرق، دولت فدراسیون روسیه از سال 1993، به اجرای سیاست اعمال حداقل حمایت ملی از نظام آموزش ملی مبادرت نمود.دراین اثنا، بنا بربند40قانون آموزش و پرورش، 10درصد از درآمد ملی به عنوان بودجه آموزشی بدین امر اختصاص یافت.بدهی های مراکز آموزشی و نبود تجهیزات به روز ، از جمله عمده ترین مشکلات پیش روی مراکز آموزشی مستقر درنواحی فقیر نشین کشور و شهرهای کوچک و حاشیه ای بوده است و این در حالیست که مدارس ایالتی و حرفه ای مستقردر نواحی بزرگ شهری، از جمله مسکو و پترزبورگ، درشرایط بسیار مناسب مالی قرار داشته اند.
با توسعه مدارس خصوصی افزایش بی عدالتی در برخورداری شهروندان روسی از حق آموزشی عمومی با کیفیت بالا مشهود گردید.به نحویکه در طراحی سیاست آموزشی ملی فدراسیون روسیه طی سال 1998، این معضل بطور اختصاصی مورد توجه قرار گرفت.در این اثنا همچنین،افزایش نرخ برنامه های آموزش پایه حرفه ای فاقد راندمان بالای کاری بواسطه حذف شتابزده بیکاری در بازارکار،شکست نظام مدیریت قدیم آموزش پایه حرفه ای و کاهش نرخ افراد استخدامی ثابت در بازار کار، به بروز تنش اجتماعی در کشور منتهی گردیدکه اول از همه در جامعه معلمین مشهود است.طی سالهای 1996-1994،افزایش اعتراض معلمین تا سرحد اعتصاب به پیش رفت.بروز چنین حوادثی درزمینه آموزش، با انعکاس گسترده ای در حوزه فعالیتی مجلس دومای ایالتی مواجه گردیدکه به نوبه خود به اتخاذ سیاست « آموزش و پرورش و امنیت ملی» در می سال 1996 منجر گردید.متعاقب اتخاذ چنین سیاستی، نظام آموزشی روسیه مستقیماً تحت تاثیر پایه امنیت ملی قرار گرفته و مشخص گردید که نقاط ضعف موجود در حوزه آموزش خود عامل اصلی بروز نتیجه غیر منطقی وخطای سیاسی دولت است.
از جمله دستاوردهای اتخاذ سیاست آموزش و پرورش و امنیت ملی می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
تضمین فراهم سازی آموزشی عمومی متوسطه آزاد برای کلیه شهروندان روسی
افزایش سهم هزینه های آموزشی و پرورشی در بودجه کشور
برقراری فرصتهای متساوی برای کلیه شهروندان روسی جهت دستیابی به آموزش وجلوگیری از طبقاتی شدن سطوح مختلف اجتماع دردستیابی به امکانات آموزش و پرورش بر اساس قانون اساسی فدراسیون روسیه و قانون آموزش و پرورش
ایجاد شرایط مناسب جهت توسعه تاسیسات آموزشی با اشکال متفاوت ملکیتی
توسعه برنامه های آموزشی درجهت جلوگیری از کاهش نرخ سواد و پائین آمدن توسعه روشنفکری و فرهنگی شهروندان روسی
با اتخاذ سیاست آموزش و پرورش و امنیت ملی و تصویب آن در مجلس دومای روسیه،در خواست دولت روسیه فدرال جهت درنظرگرفتن شرایط اصلاحات آموزشی مورد پذیرش واقع گردید.از این روی،ماموریت اجرای طرح سوم اصلاح نظام آموزشی در دستور جولای سال1997دولت گنجانیده شد.
از جمله مهمترین مسائل پیش روی اعمال اصلاحات آموزشی مذکور می توان به موارد ذیل اشاره نمود :
عدم تعیین معیاری مشخص جهت افزایش سرمایه گذاری آموزشی توسط دولت روسیه و کاهش چشمگیر بودجه فدرال طی سالهای1997-1995
عدم برآورد نیازهای قانونی جاری آموزشی در روند اجرای اصلاحات آموزشی توسط دولت فدراسیون روسیه
عدم تخصیص بودجه جبرانی در حوزه اصلاحات آموزشی
کاهش سریع بودجه فدرال در ارائه خدمات عمومی آموزشی
عدم مسئولیت پذیری دولت فدراسیون روسیه در انتشار کتب درسی مقاطع مختلف آموزشی
افزایش نرخ جرم و جنایت درمیان کودکان به واسطه آموزش سهم عمده ای ازآنان درخارج از نظام رسمی آموزشی
(جدول در فایل اصلی موجود است)
سیاستهای آموزشی
اصلی ترین سیاست آموزشی مراکزپیش دبستانی،تدوین برنامه های آموزشی ناحیه ای برخورداراز خصوصیات تاریخی، فرهنگی و جغرافیائی نواحی مختلف کشور است.
سیاستهای حمایتی
حمایت اجتماعی از کودکان
در عرصه حمایت اجتماعی کودکان روسی جهت های مذکور در ذیل از ارجحیت برخوردار بوده است :
- حفاظت از حقوق اجتماعی کودکان و عدم فقر اجتماعی آنان درجهت پیش گیری از بروز بزهکاری
- توسعه مدارس شبانه روزی و تاسیسات آموزشی ویزه کودکان جهت جلوگیری ازابتلای آنان به مشکلات اخلاقی و رفتاری نظیراعتیاد به مواد مخدر و .....
- سپارش کودکان بی سرپرست به شهروندان فدراسیون روسیه و افراد خارجی داوطلب جهت مراقبت از ین کودکان
- تشکیل مراکز ویزه کودکان مطرود از کانون خانواده و مهاجرین اجباری
- برقراری هماهنگی میان وزارت آموزش و پرورش و نهاد ریاست جمهوری درجهت برخورداری کودکان بی سرپرست روسی و کودکان مطرود از کانون خانواده و مهاجرین اجباری از امکانات مناسب آموزشی و تفریحی
دستاوردهای آموزشی دهه1990
- تاسیس1425مرکز پیش دبستانی و مدارس شبانه روزی برای4/218هزار نفر ازکودکان بی سرپرست و مهاجر
- تاسیس 566 مدرسه جامع شبانه روزی
- تاسیس35 مدرسه اختصاصی ویزه 6/5 هزار کودک بزهکار
- افزایش تعداد خانه کودکان به 268 مرکز با تحت پوشش قرار دادن 9/11هزار کودک
- افزایش تعداد مدارس شبانه روزی ویزه کودکان عقب مانده بی سرپرست
- افزایش نرخ کودکان بی سرپرست مدارس شبانه روزی به932/7 نفر )از میان این تعداد، 3495 نفر در مدارس تربیتی حرفه ای حضور یافته اند.(
- تاسیس736 مدرسه کارآموزی و 814 انستیتوی آموزش متوسطه و عالی حرفه ای
- افزایش 3/4درصدی تعداد فارغ التحصیلان خانه های کودکان ومدارس شبانه روزی جهت ورود به انستیتوهای آموزش عالی
توسعه آموزشی
تخصیص بودجه اختصاصی به تاسیسات آموزش پیش دبستانی اشکال مختلف سازمانی و حقوقی
حفظ نظام تاسیساتی آموزش پیش دبستانی در روند انتقال آن از مالکیت فدرال به نوع شهری
توسعه شبکه آموزش پیش دبستانی و ایجاد ساختار جدید برای آموزش پیش دبستانی
توسعه تاسیسات مختلف آموزش پیش دبستانی و تجربه علوم جدید
توسعه طرح قانون فدراسیون روسیه در حوزه آموزش پیش دبستانی
فراهم سازی قابلیت دسترسی کلیه کودکان روسی به برنامه های آموزش پیش دبستانی
غنای محتوایی برنامه های آموزش پیش دبستانی ازطریق بهره گیری ازامکانات تکنولوژیک آموزشی
تلاش جهت غلبه بر شکاف موجود میان کانون خانواده و جامعه پیش دبستانی
افزایش75 درصدی مراکز پیش دبستانی شهری
تفکیک مراکزآموزشی پیش دبستانی بواسطه نوع و طبقات آن ازسال 1995
افزایش تعداد مراکز آموزش پیش دبستانی به 288مرکز طی سال1998
اجباری سازی نظام آموزشی پیش دبستانی از سال1995
آماده سازی تعداد 3603مرکز آموزش پیش دبستانی برای کودکان رده سنی پیش دبستانی و سنین پائین تر جهت جذب بالغ بر 186083کودک
معضلات آموزشی
عدم کفایت و تاخیر درسرمایه گذاری که به نوبه خود برعدم ثبات و ایجاد شرایط بحرانی درنظام آموزش پیش دبستانی منجر گردیده است.
تجدید ساختار آموزش پیش دبستانی تنها درشکل و نه نوع فعالیت آموزشی
کاهش نرخ کودکان ثبت نامی مراکزآموزش پیش دبستانی13استان فدراسیون روسیه اعم از(DSKOV،
حور،ماسک،نیومن،تیژنی، نوگورد، ساخالین، کالوگا ، روستو، چیتا و...
کاهش نرخ ثبت نامی کودکان عمدتا بواسطه کاهش نرخ تولد و عدم توجه والدین به مقطع آموزش پیش دبستانی به جهت افزایش هزینه نگهداری کودکان در این مراکز بوده است.