هرس کردن درختان زیتون
به تعداد نظریه های گوناگون در مورد هرس کردن ،شیوه های مختلف هرس وجود دارد.از اطلاعات ذیل می توان فقط به عنوان راهنما استفاده کردودر مورد فواید روش های مختلف هرس کردن واحتیاجات شیوه های گوناگون برداشت محصول به هرس بایستی تحقیق و بررسی نمود.هرس بیش از حد در میان باغداران بدون تجربه مرسوم است.
*وقتی ارتفاع درخت به300میلیمتر تا 600میلیمتری رسید، شاخه هاییکه از زیر 300 میلیمتر شروع به رشدمی کنند حذف کنید.
*شاخه هاییکه از بالای 300میلیمتری رشد می کنند ،شاخه های اصلی هستند بایستی نصف آنها را قطع نمود تا رشدشان کند گردد.
*شاخه های رشد سریع و قوی را جایگزین شاخه های اصلی آسیب دیده یا کند رشد نمایید.
*وقتی ارتفاع درخت بین 900میلیمتر و 2/1متر باشد،شاخه های در حال رویش از تنه در فاصله بین 300میلیمتر و600میلیمتر را حذف کنید.
*بسته به رقم،تهیه زمین واقلیم،درمدت رشد از 300میلیمتر تا 2متر درختی با تنه راست2/1متر که برای برداشت مکانیکی لازم می باشد بایستی در مدت 18ماه تا 2سال بدست آید.
هرس کردن بایستی محدود به تثبیت شکل درخت به صورت:
* شکل گلدانی بسیار متداول،یا
*شکل تک تنه یا تک مخروطی،یا
*شکل هرمی،یا
8شکل چند هرمی.
سال دوم تا چهارم به درخت اجازه رشد روی تاج خود می دهند.
*هرس کردن را محدود به حذف شاخه های پایینتراز یک مترو ترمیم یافتن هر آسیبی می کنند.
*درخت بایستی به شکل گلدانی قابل تشخیص در مدت 4سال رشد نماید.
هرس کردن درخت بالغ
*هرس کردن بطور معمول هردو سال انجام می شود.
*بطور سنتی هرس کردن را بعد از برداشت محصول شروع می کنند.
*در مناطق بسیار سرد از هرس کردن در زمستان بایستی اجتناب گردد.
*از هرس کردن در زمان جریان شیره گیاهی اجتناب گردد چون زخم های هرس بطور کامل مسدود وبسته نیستند.
*شدت هرس کردن را بایستی در نظر گرفت.
بارندگی در طی دوره پاییز-زمستان بلافاصله قبل از هرس کردن.
محصول سال های قبل.
وضعیت رویشی درختان در زمان هرس کردن.
محصول مورد استفاده جهت ترش کردن یا روغن.
تراکم کشت و نوع تربیت
درخت را طبق اندام آن به ترتیب ذیل هرس کنید.
*پایه
*پیش بر
*مرکزی
*تاج
درخت زیتون را به چهار قسمت تقسیم کنید.
هرس را از پایه درخت شروع و به سمت تاج ادامه دهید.
پایه
ضمن هرس کردن،مسیر های جریان آزاد عناصر غذایی از ریشه ها به تاج وپیش بر و برعکس را با هرس تثبیت کنید.ترتیب آزاد راه ها را به صورت جاده های اصلی،جاده های فرعی،خیابان ها،کوچه ها وکوچه های فرعی تصور کنید.
*پاجوش ها عدم تعادل درخت را نشان می دهند.
*سعی در یافتن علت خسارت،هرس بیش از حد،بیماری نمایید.
*پاجوش های رویش یافته را حذف کنید مگر اینکه آنها برای جایگزینی درخت بیمار لازم باشند.
* هر نوع جوانه رویش یافته در زیرشاخه دهی تنه اصلی را حذف کنید.
پیش بر(apron)
بیشترین میوه درخت در این قسمت تشکیل می شود.
در صورتیکه شک داشته باشید،شاخه ای را قطع نکنید.
*حذف پاجوش ها،شاخه های راست قوی با رشد کم برگ.
*حذف شاخه های پژمرده وآویزان ضعیف که به سمت داخل پیش بر در حال رویش هستندو سایه اندازی دارند.
*حذف شا خه های ضعیف پژمرده که برای فضا رقابت می کنند.
مرکزی
· شاخه هاراباکمترین مقدار لازم برای جریان هوا و نفوذ نور، قطع کنید.
· نمو شاخه بایستی تقریبا نصف شاخه های پیش بر و تاج باشد.
تاج فوقانی
*تاج برای نمو درخت مهم است.
*تاج درخت به دو دلیل هرس می شود.
محدود کردن ارتفاع درخت
تطبیق دادن به شکل گلدانی
*تاج را فقط از محلی هرس کنید که شاخه اصلی سالم مشخص جای شاخه هرس شده را بگیرد.
هرس سیب
سال اول
نهال ها درسال اول باید بعد از کاشت با قیچی باغبانی تیز سر برداری شوند.قبل از برش مطمئن شوید در پایین محل برش حداقل چهار جوانه وجود داشته باشد وگرنه محل برش را بالای جوانه چهارم انتخاب نمائید.
سال دوم
زمان هرس در فصل خواب درخت(زمستان)می باشد.بخش های صورتی رنگ رشد سال قبل را نشان میدهند ؛این قسمتها نبایستی هرس شوند.شاخساره با رنگ سیاه را تا یک سوم آن(محل های علامت گذاشته)قطع نمایید.برش درست در بالای جوانه ای باشد که بطرف بیرون میباشد.این جوانه در بهار تولید یک شاخه جانبی مینماید.
سال سوم
زمان هرس فصل استراحت گیاه می باشد.روش هرس شبیه سال دوم می باشد.بخش های صورتی رنگ نبایستی هرس شوند.و بخش سیاه رنگ تا یک سوم آن باید هرس شود.
سال چهارم
روش هرس مشابه سال سوم می باشد.بخش صورتی نبایستی هرس شوند مگر اینکه آلوده به بیماری باشند.بخش های سیاه رنگ باید تا یک سوم آن هر شوند.
در سال پنجم درختان به باردهی مرسند و شکل اصلی درخت تشکیل میشود.بخاطر داشته باشید میوه ها بطور انتهایی یا جانبی در روی سیخک های یک تا سه ساله یابر روی شاخه هایی که در سال قل تولید شده اند،بوجود می آید.پس از تشکیل فرم درخت وشروع باردهی میزان هرس به حداقل کاهش می یابد و هرس محدود به حذف شاخه های آلوده به بیماری ؛آفت زده؛شاخه های ضعیف ؛ خشک؛پاجوش و شاخه های مزاحم و پیر میگردد.