مقدمه:
سرد خانه تحت پوشش آستان قدس رضوی = با ظرفیت ton 3000- دارای 17 اتاق- 15 اتاق زیر صفر- 12 اتاق بالای صفر- اتاق بالای صفر جهت نگه داری میوه ها، رب و ... استفاده می شود دارای ظرفیت ton 400- 150 است. درجه ی حرارت میوه جات نسبت به نوع میوه متفاوت است به عنوان مثال برای نگهداری سیب لبنانی برای مدت 6 ماه درجه ی حرارت باید بین 0 تا 5/0 و رطوبت نسبی بین 85 تا 95% باشد. برای سیب عباسی درجه ی حرارت 5/0+0 و مدت ماندگاری 4 ماه است. درصد رطوبت 75 تا 80%- برای گلابی درگزی 65 تا 70% در درجه حرارت c8/0 تا 0 (گلابی نطنز 8/0- تا 0)
فشار ورودی مایع اواپراتور bar 10- 8 است. مایع که عبور می کند فشار شکسته شده و به 5/2 تا 2 بار می رسد.
مرحله سوم: کمپرسور- (دستگاه متراکم کننده). تشکیل شده از 3 قسمت: 1- الکتروموتور 2- کمپرسور 3- سپراتور روغن. فشار مکش کمپرسور بین atm 5/3- 2- فشار خروجی کمپرسور atm 10- 8- درجه حرارت ورودی مکش کمپرسور: c10- 8 زیر صفر- و خروجی کمپرسور: c10- 8 بالای صفر-
مرحله ی چارم: کنداسور: (دستگاه تقطیر کننده) شامل: 1- پرزهای مشبک گاز گرم- 2- دوش های آب- 3- کوئل یا رادیات- 4- شیر بالانس- 5- شیر هواگیری- 6- فن ها. فشار داخل کنداسور بین atm10- 8- درجه حرارت ورودی گاز c100- 80- خروجی گاز مایع برابر با درجه حرارت محیط است.
رطوبت دهی اتاق به وسیله ی سماتیک یا رطوبت زن- به وسیله ی دستگاهی بنام هیدروقمر رطوبت تنظیم می گردد. (از یال اسب استفاده می شود که به صورت ردیفی چیده می شود وقتی رطوبت بالا رود این ها کشیده و باز می شوند و هنگامی که رطوبت کم می شود خشک می شود.) وقتی رطوبت کم و زیاد می شود روی پلاتین اثر گذاشته وآن را قطع و یا وصل می کند-فشار داخل کمپرسور:bar2/3- 3-
سپراتور: در قسمت برگشت از اواپراتور در داخل موتورخانه سپراتور مرکزی را جهت جلوگیری از برگشت هرگونه ذرات مایع از قسمت اواپراتور و هدایت به سمت کمپرسور جلوگیری نماید. ذرات معلق در گاز در داخل سپراتور مرکزی جمع می شود و در شیفت کاری در داخل سیستم تخلیه می گردد. سپراتورها در داخل سیستم وظیفه ی جدا کردن مایع از گاز را انجام می دهند- در سیستم زیر صفر گاز خروجی چون می بایستی به قسمت مکش کمپرسور بالای صفر هدایت شود و درجه حرارت خروجی بالا باشد. گاز داغ از داخل مخزنی بنام اینترکولر- عبور داده تا حرارت گاز گرفته شود و به صورت گاز سرد به داخل مکش کمپرسور بالای صفر برسد-
در های سردخانه از عایقی بنام پلاستی فرم یا عایق تزریقی- دور درب اتاق های زیر صفر Heater به کار می رود که جلوگیری از یخ زدگی است. عایق پلاستی فرم در اتاق زیر صفر: cm35- 30 بالای صفر cm20- 15.
کف اتاق های سردخانه: 1- ابتدا قیر می ریزیم. 2- عایق گذاشته می شود. 3- مجدداً قیر ریخته می شود. 4- دوباره عایق گذاشته می شود. 5- قیر ریخته می شود. 6- بتن آرماتور ریخته می شود به ضخامت cm10.
دیواره: 1- لایه قیر. 2- عایق. 3- قیر. 4- عایق. 5- تور مرغی (به خاطر اینکه سیمان به عایق بچسبد). 6- سیمان. سقف به همین صورت است و در آخر کار قیر ریخته می شود.
از منبع آمونیاک به دلیل ارزان بودن استفاده می شود- بیشترین نشتی دستگاهها از شیرآلات یا اتصالات است- منبع آمونیاک کپسول lit60- 45. فشار bar16- 13- اگر نشت کند به داخل اتاق سردخانه آن میوه ها قابل استفاده نیست. مثلاً گوشت در صورت وجود آمونیاک سبز می شود- سیب قهوه ای می شود- هر دو ساعت یکبار به طور کلی باید کنترل شود.
پرتغال: انبار مانی 2 ماه. نگه داری زیاد داخل انبار روی میوه اثر می گذارد-
سیب پس از 6 ماه نگه داری افت پیدا می کند و آردی می شود افت محصول %6- 4 است.
گلابی نطنز: 1 سال- رب گوجه فرنگی: 1 سال.
Box و پیلت: در اتاق های زیر صفر از پیلت آهنی استفاده می شود. اتاق بالای صفر پیلت چوبی در داخل سردخانه باید از لیفتراک برقی استفاده کرد چون ایجاد دود نکند. کلاً پیلت ها و Box نیز وسیله ای برابر جا به جایی و حمل و نقل می باشند.
طریقه ی چیدن میوه: هر 5 جعبه روی یک پالت- 3 پالت روی هم چیده می شود- ارتفاع 15 جعبه می شود- میوه ای که در اول فصل می آید آخر سردخانه چیده می شود چون نارس چیده شده- میوه ای که در آخر فصل می آید اول گذاشته می شود چون رسیده تر است. دو محصول را نمی توان کنار یکدیگر در اتاق های سردخانه ی بالای صفر نگه داشت فقط به شرط اینکه درجه ی حرارت و رطوبت یکسان لازم داشته باشند.
اواپراتور = عمل سرما دهی را انجام می دهد.
تورنومتر = عمل قطع و وصل کردن کولر ها را انجام می دهد.
درجه حرارت انبار =
درجه حرارت اگر پایین رود یخ زدگی ایجاد می شود و اگر بالا رود میوه حالت زرد و رسیده به خود می گیرد و زودتر خراب می شوند. دستگاهی بنام لوماتیک که رطوبت پاش است. انبار نگهداری رب که حرارت c2 در آن برقرار است. فصل تولید تولید بالا بوده نتوانسته اند آنها را بسته بندی کنند در بشکه نگهداری می شود و برای صادرات استفاده شود.
اتاق های زیر صفر =
برای نگهداری مواد پروتئینی و گوشتی است درجه حرارت 18 تا 20 درجه سانتیگراد زیر صفر است. مدت زمان ماندگاری نسبت به نوع جنسی که در اتاق گذاشته می شود متفاوت است برای ماهی یکسال، برای گوشت دو سال، مرغ یک سال، و کنساتره ها دو سال ولی کنساتره هایی که زودتر خراب می شوند مثل آلبالو و ... مدت زمان کمتری نگهداری می شوند.
اتاق های بالای صفر =
در طول مدت نگهداری دوبار ضد عفونی می شوند یکی اول بهره برداری که در توسط آب آهک و سمی بنام بنومین که ضد قارچ است و بعد از 48 ساعت بارگیری می شود. در آخر بهره برداری هم چون اتاق رطوبت می گیرد و مخمرها در آن رشد کرده اند. اتاق خاموش می شود و درجه حرارت بالا می رود و مخمر رشد زیادی می کند. اتاق دوباره ضد عفونی می شود با همان مواد ذکر شده تا مخمر از بین برود.
سیستم تبرید سردخانه =
از 4 قسمت اصلی تشکیل یافته است: 1- رسیول = یا مخزن ذخیره آمونیاک که دارای شیرهای ورودی و خروجی است و فشار داخل رسیول 8 تا 10 bar است. 2- شیشه های سایتی گولاز. 3- شیر اطمینان. 4- شیر هواگیری و تخلیه روغن ظرفیت رسیول نسبت به سردخانه ها متفاوت است و در سردخانه رضوی حدود 7 هزار لیتر می باشد.