تحقیق مقاله سیستم مدیریت خودرو های فرسوده

مطالعه بر روی روش های یک سیستم خودرو های فرسوده مانند چگونگی طراحی، چگونگی اجرا، نوع ابزار استفاده شده و تأثیر عوامل و رفتارشان در کارهای مختلف در مرحله بعدی قرار می‎گیرد.

نه تنها مسائل زیست محیطی از اهداف یک سیستم می‎باشد، همچنین اقتصاد یک سیستم نیز یک جنبه مهم می‎باشد. بنابراین، این تحقیق به جنبه های مالی و اقتصادی سیستم ها نیز می­پردازد. کلیه موارد به ما کمک می‌کند تا درک بهتر و عمیق تری از سیستم داشته باشیم. سایر جنبه ها. مانند رقابت، بازار فروش و مباحث بازرگانی تحت بررسی و مطالعه می‎باشد. ولی به علت محدودیتهای موجود، در این تحقیق از این جنبه ها صرفنظر می‎شود تا به سایر جنبه ها رسیدگی بهتری گردد.

انتخاب معیار برای گزینش کشورها:

انتخاب کشورهای برای بررسی سیستم های مدیریت خودروهای فرسوده آنها، بر اساس چند معیار می‎باشد یکی از مهمترین این معیارها عبارت است از: واردات خودروها می‎باشد. سعی بر آن است تا کشورهایی انتخاب گردند که واردات تقریباً شبیه به یکدیگر دارند و طول و مدت اجرای مدیریت خودروهای فرسوده در آنها طولانی باشد تا دارای خروجی زیادی باشیم و همچنین این سیستم ها دارای تنوع زیادی باشند تا بتوان ابزارهای زیادی را برای آنها آزمایش کرد و معیارهایی از این قبیل.

بر این اساس کشورهای زیر انتخاب گردیدند:

سوئد: که دارای سابقه زیاد در زمینه سیستم مدیریت خودروهای فرسوده دارد که این سابقه به سال 1975 برمی گردد. سیستم اولیه به صورت دستمزد و پاداش بود و از زمانیکه مسئولیت خودروهای فرسوده به دوش سازندگان افتاد یک سیستم جدید نیز به موازات آن شروع به کار کرد.

هلند: از سال 1995 شروع به سازماندهی دوباره خودروهای فرسوده خودکرد که اساس آن بر مبنای توافق بین دولت و یک شرکت خصوصی، ARN، که مسئولیت سازماندهی و مدیریت خودروهای فرسوده را دارد، می‎باشد.

 آلمان: سیستم مدیریت خودروهای فرسوده این کشور به صورت اختیاری بود که از سال 1997 اجباری شد. در این سیستم مسئولیت تولید کنندگان پائین می‎باشد بنابراین کلیه هزینه ها به عهده آخرین مالک می‎باشد.

قابل ذکر است که آلمان با توجه به دستور اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه مسئولیت تولید کننده، سیستم خود را عوض کرده ولی از آنجا که این دستور از سال 2001 فعال شده، امکان بررسی خروجی های آن در این مدت کوتاه نمی باشد، بنابراین تمرکز بیشتر بر روی روش سابق می‎باشد.

فرانسه: سیستم مدیریت خودروهای فرسوده این کشور به صورت توافقات اختیاری می‎باشد که از تاریخ 1993 شروع به کار کرد. یک واحد به نام مدیریت انتشار (MD) به منظور گسترش صحیح، سلسله مراتب تصفیه خودروهای فرسوده دایر شده است. این واحد بر روی قسمتهای مختلف تصفیه خودرو از جمله اوراق کردن، بازیافت و بخصوص تکه کردن و پرس کردن نظارت دارد و جریان فیزیکی خودروهای فرسوده از خودروهای جمع شده توسط معامله گران تا سلسله مراتب دیگر را کنترل می‌کند.

انگلستان: سیاست این کشور بر اساس توافق بین صنایع مختلف بازیافت کننده می‎باشد. بعلاوه یک تعهد در همه قسمتهای مدیریت سیستم های فرسوده را هدایت می‌کند و سیستم مدیریت مشخصی وجود ندارد.

4-1- محدودیتها:

در طول انجام پروژه به چندین محدودیت برخورد کردیم که بطور مختصر عبارت است از دسترسی به اطلاعات، اعتبار اطلاعات، محدودیت زبانی، محدودیت زمانی.

دسترسی به اطلاعات: در پاره ای از موارد جمع آوری و دسترسی به اطلاعات سخت و غیرممکن می‎باشد بخصوص وقتی که این اطلاعات محرمانه باشند.

اعتبار اطلاعات: در بعضی موارد ممکن است اطلاعات جمع آوری شده دارای اعتبار نباشند مخصوصاً زمانیکه در بعضی از موارد با تناقض برخورد می کنیم. در نتیجه قضاوت برای اینکه بدانیم اطلاعات درست است یا نه سخت می‎باشد.

زبان: بعضی از اطلاعات موردنظر به زبان اصلی بعضی از کشورها می‎باشد و دستیابی به آن سخت است مانند بعضی از کارخانجات ژاپنی که اکثراً با این مشکل مواجه می شویم.

زمان: مهمترین محدودیت از نظر زمانی می‎باشد که باعث می‎شود اهداف پروژه محدودتر گردد.

5-1- متدولوژی

در این تحقیق از متد زیر استفده گردیده است:

مرور ادبیات سیاست پایدار مواد زائد و مشکلات زیست محیطی مربوط به موضوع خودروهای فرسوده به منظور گسترش معیارهای ارزیابی سیستم

مطالعه سیستم های خودروهای فرسوده در چندین کشور مختلف از جمله ایران

ارتباط با قسمتهای مختلف که نقش هایی را در این سیستم ایفا می‌کنند.

آنالیز اطلاعات جمع آوری شده

مرور بر ادبیات سیاست پایدار مواد زائد:

مطالعات تئوریک بر روی مفهوم سیاست پایدار مواد زائد و ضرورت آن، در طبقه بندی مدیریت مواد زائد، ضروری می‎باشد. در این تحقیق سیاست های بکار گرفته شده در زمینه مواد زائد کشورهای مختلف بررسی می گردد. همچنین در این تحقیق ابزار و وسایل اجرای این سیاستها بررسی می گردد. مطالعه بر روی این ابزار این امکان را به ما می‎دهد تا درک بهتر و بیشتری از خروجی های آن در زمینه خودروهای فرسوده داشته باشیم. چندین خصوصیت از سیاست پایدار مواد زائد، اهمیت زیادی دارند و اطلاع از آنها جهت انتخاب ابزارهای موجود ضروری می‎باشد. بنابراین مطالعه این خصوصیات که در تحقیقات گذشته مورد بررسی قرار گرفته اند امری ضروری به نظر می رسد.

در زمینه معیارهای زیست محیطی نیز باید مطالعاتی صورت بگیرد تا به معیارهای سیاست پایدار مواد زائد، معیارهای زیست محیطی نیز اضافه گردد و باعث بهبود معیارها در زمینه خودروهای فرسوده گردد. سرانجام، معیارهای انتخاب شده معیارهایی هستند که از همه مناسب تر به نظر می رسند.

مطالعه بر روی سیستم های خودروهای فرسوده کشورهای مختلف

بعد از انتخاب کشورها، انواع اطلاعات مختلف جمع آوری می‎شود. منابع اصلی اطلاعات و داده ها شامل موارد زیر می‎باشد. مقالات و مدارک منتشره توسط سایرین، اطلاعات اینترنتی از سازمانهای مختلف، شرکت ها و منابع دولتی، اطلاعات آماری از اینترنت که از منابع و سازمانهای آماری بدست آمده، گزارشات سالیانه از سازمانها و تولید کنندگان خودرو در سراسر جهان و غیره.

سیستم ایران نیز مورد بررسی قرار گرفته است. در این تحقیق وضعیت کنونی ایران و راهکارهایی جهت بهبود آن مورد بررسی قرار گرفته است.

ارتباط با اشخاصی مرتبط با موضوع خودروهای فرسوده

از این قسمت می‎توان به عنوان یکی از قسمتهای اصلی نام برد. در زمانیکه تحقیقات انجام می‎گیرد با اشخاص مرتبط با موضوع تحقیق نیز ارتباط برقرار می‎شود. این قسمت می‎تواند در چند زمینه کمک ساز باشد؛ واضح سازی اطلاعات، بدست آوردن اطلاعات مهم، جستجو در زمینه اطلاعات مهم و سری مانند خودروهای ترک شده و متروک، برخوردار شدن از نظرات این اشخاص و غیره از جمله سودهای این ارتباط می‎باشد. جمع آوری و ارتباطات با این اشخاص می‎تواند به طرق مختلف صورت گیرد از جمله تماس با Email ، تماس تلفنی، شرکت در همایش ها و انجمن ها و … را می‎توان نام برد.

آنالیز اطلاعات گردآوری شده:

چندین روش برای آنالیز اطلاعات بدست آمده وجود دارد که از آنان در این تحقیق استفاده شده است.

 بحث آنالیزی بر روی یافته های سیستم های کشورهای مختلف و مکانیزمهای اقتصادی و مالی آنها

 آنالیز سیستم ها براساس معیارهای انتخابی از قبیل تاثیرات زیست محیطی- تاثیرات اقتصادی- پایش- تحریک نوآروی و ابداع

 بحث در تعیین فاکتورهای مؤثر برای داشتن یک سیاست پایدار و مؤثر در زمینه خودروهای فرسوده

6-1 - ساختار تحقیق

این تحقیق از چندین قسمت تشکیل شده است. بخش اول به معرفی می پردازد. در بخش دوم درباره مفاهیم سیاست پایدار مواد زائد و ابزارهای دسترسی به آن می‎پردازیم در این بخش همچنین خصوصیات یک سیاست پایدار در زمینه خودروهای فرسوده بررسی قرار می‎گیرد. در بخش سوم به ارزیابی و چگونگی کارکرد سیستم خودرو فرسوده و چارچوب کارکرد آن می‎پردازیم و با سلسله مراتب بازیافت خودروهای فرسوده، خصوصیات بخش های مختلف آن و بعضی از مشکلات و زحماتی که این سیستم دربردارد و غیره آشنا می شویم. در این بخش با قوانین موجود نیز آشنا می شویم در بخش های بعدی به بررسی سیستم های کشورهای مختلف می‎پردازیم. در هر مورد به مطالعه و بررسی قانونهای موجود، سیستم های مورد استفاده در زمینه خودروهای فرسوده و مکانیزم مالی هر کشور در این زمینه می‎پردازیم. در بخش بعدی به فاکتورهای مؤثر در زمینه مدیریت خودروهای فرسوده می‎پردازیم و در آخر به سیستم موجود در کشور و پیشنهادهای مربوطه می‎پردازیم.

- سیاست پایدار مواد زائد

1-2- مدیریت پایدار مواد زائد:

سابقاً کشورهای مختلف پیشرفت خودرو را در توسعه اقتصادی می دیدند. این توسعه اقتصادی با توجه به ملاحضات زیست محیطی به شدت کاهش پیدا می‌کند. توسعه پایدار به صورت مقابل تعریف می‎شود: توسعه‌ای پایدار می‎باشد که تمام نیازمندی های حال را بدست آورد و طوری عمل کند تا آیندگان نیز بتوانند به راحتی به نیازهایشان دست پیدا کنند و راه را برای آیندگان هموار سازد. توسعه پایدار شامل جنبه های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی می‎باشد.

در چند سال اخیر سیاست توسعه پایدار به سایر سیاستها غلبه کرده است. بخصوص که این نوع سیاست بر سیاست زیست محیطی تأثیر بسزایی دارد. قبل از معرفی توسعه پایدار مواد زائد، بر روی ابزار مدیریت تمرکز می کنیم. به هر حال، هدف سیاست مواد زائد در زمینه توسعه پایدار، مدیریت اثرات زیست محیطی می‎باشد. مدیریت پایدار مواد زائد می‎تواند به عنوان مدیریت مواد زائد که به طبیعت و یا انسان صدمه می زند مطرح گردد. پایداری مدیریت زیست محیطی همچنین نیازمند تولیدات با قابلیت بازیافت بیشتر چه از نظر مواد و چه از نظر انرژی، مصرف انرژی کمتر و پراکندگی آلودگی کمتر در هوا، آب و خاک می‎باشد. در مفهوم توسعه پایدار، مدیریت مواد زائد بر روی بهبود و توسعه امکانات دفع به منظور کاهش اثرات زیست محیطی نیز تمرکز دارد. در مدیریت مواد زائد، نه تنها آسیب های زیست محیطی آخرین قسمت باید در نظر گرفته شود بلکه طراحی نیز مورد توجه قرار می‎گیرد. بدین معنی که می‎توان المانی را که در انتها ممکن است مثلاً‌ باعث سختی بازیافت شود حذف و یا طوری طراحی آن را تغییر داد که قابلیت بازیافت بیشتری داشته باشد.

طبقه بندی مدیریت مواد زائد که می‎تواند پایدار باشد در عمل از سیاست مواد زائد پیروی می‌کند. این سیاست کلید اصلی اجرای مدیریت پایدار مواد زائد می‎باشد.

جلوگیری و کاهش مواد زائد در مبدا از بیشترین اهمیت برخوردار است و در ابتدا هرم قرار دارد. هر قسمتی که نتواند کاهش و یا حذف شود باید یا استفاده مجدد شود و یا به صورت بهینه بازیافت شود. از مواد باقی مانده باید انرژی گرفته شود و به همین ترتیب کلاً این طبقه بندی را می توان به صورت زیر تعریف کرد.

جلوگیری از تولید مواد زائد: این قسمت در مبدأ کاربرد دارد. یک طراحی صحیح حذف المان های مواد زائد را ساده می سازد. به علاوه، جلوگیری از تولید مواد زائد می‎تواند شامل مراحل تغییر جهت انطباق با تکنولوژی جدید و یا روشهای جایگزین مواد نیز باشد.

کاهش مواد زائد: بعد از جلوگیری از تولید مواد زائد، کاهش مواد زائد بیشترین اهمیت را دارد. این مرحله شامل طراحی دوباره محصولات یا تولیدات با هدف کاهش موادی که نسبت به مواد دیگر قابلیت بازیافت بیشتری دارند می‎باشد.

استفاده مجدد: استفاده مجدد از تولیدات در شکل اصلی خود، از مصرف اضافی منابع و تولید ضایعات جلوگیری می‌کند. استفاده مجدد همچنین می‎تواند شامل استفاده مواد در سایر زمینه ها باشد.

بازیافت: وقتیکه قادر به استفاده مجدد نباشیم. مواد باید برای استفاده دوباره در همان سیکل به عنوان مواد اولیه برای تولیدات جدید و یا تولید مواد مشابه مورد استفاده قرار گیرند. عموماً تولید محصولات جدید با استفاده از مواد بازیافت شده انرژی کمتری مصرف می‌کند و باعث می‎شود تا محیط زیست آسیب کمتری ببیند و نیز مصرف مواد اولیه کمتر گردد.

بدست آوردن انرژی: گام بعدی پس از مراحل پیشین بدست آوردن انرژی می‎باشد. این قسمت می‎تواند شامل سوزاندن مواد زائد و آزاد کردن انرژی پنهان آنها باشد. انرژی گرمایی می‎تواند در سایر مصارف مفید از جمله تولید الکتریسیته استفاده گردد.

دفع: وقتیکه هیچ راه حلی برای استفاده باقی نماند و هیچ کدام از مراحل بالا جوابگو نبودند، آخرین چاره دفع مواد می‎باشد که البته باید روش دفع این مواد کاملاً صحیح باشد و قبل از دفع تصفیه گردند تا برای محیط زیست خطرناک نباشند.

هدف نهایی مدیریت پایدار مواد زائد، به حداقل رساندن آثار منفی ناشی از مواد زائد بر روی محیط زیست و سلامتی بشر بوسیله بکارگیری همه روشهای مدیریتی مواد زائد و تکنولوژیها، بخصوص آن دسته تکنولوژیها که هدف آنها کاهش، استفاده مجدد و بازیافت و بدست آوردن انرژی و در مرحله آخر دفن در زمین می‎باشد. به هر حال واضح است که تکنولوژی نمی تواند به تنهایی اثرات مواد زائد را در جهت رسیدن به هدف مدیریت پایدار مواد زائد حل کند. فاکتورهای زیاد دیگری بر روی مدیریت پایدار مواد زائد تأثیر می گذارند که یکی از مهمترین آنان مشارکت عمومی می‎باشد. اینکه چطور عموم را به مشارکت در مدیریت پایدار مواد زائد تشویق تحریک کنیم یکی از بخش های طراحی سیاست مواد زائد می‎باشد.

2-2- ابزار های سیاست مواد زائد پایدار:

ابزارهای سیاست برای دستیابی به اهداف سیاست ما را کمک می‌کنند. برای دولت مهم می‎باشد که روشی برای انتخاب ابزار صحیح داشته باشد. از آنجائیکه انتخاب درست ابزار سیاست ما را در موفقیت سیاست یاری می‌کند. در نتیجه انتخاب آن نیز از اهمیت خاصی برخوردار است. رنج گسترده ای از ابزارهای سیاست در زمینه محیط زیست مورد استفاده قرار می‎گیرد. مطالعه بر روی ابزارهای موجود و پتانسیل تاثیرشان اطلاعات باارزشی را جهت انتخاب ابزار سیاست برای داشتن سیاست پایدار مواد زائد فراهم می سازد. یک دسته بندی کلاسیک بر روی این ابزار آنها را به سه قسمت اجباری، اقتصادی، و آموزشی تقسیم می‌کند. استفاده از این ابزار می‎تواند اجباری و یا اختیاری باشد.

روشهای اجباری:

در سیاست های زیست محیطی بیشتر از روشهای اجباری استفاده می‎شود. دولتها این روشها را برای برپایی مکانیزم قانونی مانند ایجاد مقررات و لایحه و غیره استفاده می‌کنند. اغلب، این روشها بر روی نقش عوامل مختلف تأثیر مستقیم می گذارند. روشهای اجباری دارای راندمان بالایی هستند. به علاوه خطوط راهنمای مشخصی را برای اینکه بدانیم چطور قوانین مشخص را با ضمانت اجرای، اجرا کنیم مشخص می‌کند. این روشها می‎تواند عملکرد عوامل را بهبود بخشند.

در بوجود آمدن و اجرای این روشها دولت نقش بسیار مهمی را داراست. علت اینکه این روشها ممکن است جواب ندهد به علت ضعف دولت در اجرای این قوانین می‎باشد.

روشهای اختیاری و داوطلبانه:

روشهای داوطلبانه در جاهای مختلفی کاربرد دارند. این روش اصولاً مذاکرات بین دولت و صنایع می‎باشد.

آثار این روش را می‎توان به صورت زیر خلاصه کرد:

مذاکرات بر روی اینکه کار را چطور و چگونه آن را انجام دهیم صنایع را به انجام بهتر کارها تشویق می‌کند. به علاوه، مذاکرات باعث می‎شود تا درک صحیح تری از مشکلات داشته باشیم. این مطلب همکاری هر چه بیشتر بین صنایع و مسئولین را نشان می‎دهد.

مقرون به صرفه بودن روشهای داوطلبانه باعث آزادی صنایع برای پیدا کردن روشهای مقرون به صرفه می‎باشد و این چنین انعطاف پذیری باعث تشویق صنایع در بوجود آوردن نوآوری و اختراع می‎شود که نه تنها هزینه ها را کاهش می‎دهد بلکه باعث رقابت در بدست آوردن سود می‎شود.