تحقیق مقاله یادگیری الکترونیکی

مقدمه

چندی قبل یک دانشگاه آمریکایی طی نظرسنجی از اقتصاددانان – برنده جایزه نوبل، از آنان خواست بئویند در زمان حاضر، ثروت پایدار یک جامعه کدام است، در صورتی که در گذشته معمولاً، برده ها، طلا، منابع کشاورزی و منابع طبیعی، صنایع، تجارت و غیر ثروت پایدار بوده است، اقتصاددانان عموماً پاسخ داده اند که در عصر فناوری پیشرفته، ثروت پایدار هر جامع، استعداد و نیروی انسانی ماهر و خلاق آن جامعه است و پیشرفت و رفاه هر جامع به قطعه های آن بستگی مستقیم دارد.[1]

امروزه نیز در همه کشورها به صورت آشکار مشخص شده که موتور حرکت هر جامعه ای منابع انسانی توانمند (وجهی از توسعه پایدار) است و این از طریق نظام آموزشی هر کشور میسر می شود که مستلزم استفاده از دانش روز و فناوری و آموزش نوین در این زمینه می باشد.

عصر کنونی را عصر ارتباطات، عصر انفجار اطلاعات، عصر فراصنعتی، عصر دانش و ... نامیده اند که در این عصر، قافله دانش و فناوری با سرعتی باور ناپذیر و شگفت انگیز به پیش می رود و اکثر جوامع بخواهند همپای این قافله راه بسپارند بایستی حرکت کند و سنتی خویش را کنار گذاشته و آهنگی تند و سریع برای گام برداشتن اختیار کنند. که اگر جز این باشد از قافله باز می مانند و این به مفهوم گسستن حلقه ارتباط ایشان با جوامع دیگر است در این چرخه تحولات و پیشرفت فناوی، آنچه بیش از همه جوامع بشری را تحت تأثیر قرار داده ظهور فناوری ارتباطات و اطلاعات (ICT) است. این فناوی نظریه مک لوهان را مبنی بر کوچک شدن جهان و ایجاد دهکده جهانی محقق کرده و به گونه ای باور نکردنی فاصله ها را از میان برداشته و ارتباطات را بسیار سهل تر از پیش در سطح جهان برقرار ساخته است.[2]

مهمترین خصوصیت و ویژگی فناوری اطلاعات و ارتباطات تکیه بر تولید، اشاعه و پردازش اطلاعات و در دسترس قرار دادن آن برای همگان در کمترین زمان ممکن با حداقل هزینه ها و همه زمانها و مکانها است.[3] که مستلزم استفاده از آموزش الکترونیک (E-Learning) به عنوان فرایند کمکی و تسهیل کننده انجام می شود.

یادگیری الکترونیکی:

یادگیری الکترونیکی به مجموع فعالیتهای آموزش اطلاق می گردد که با استفاده از ابزار های الکترونیکی اعم از صوتی، تصویری، رایانه‌ای، شبکه ای و مجازی و ... صورت می گیرد. به عبارتی کلیه برنامه هایی را که از طریق شبکه های رایانه به ویژه اینترنت، منجر به یادگیری می شود یادگیری الکترونیکی می نامند. اصطلاح یادگیری الکترونیکی، شامل مجموع وسیعی از کاربردها و عملکردها، از جمله آموزش مبتنی بر «وب»، آموزش مبتنی بر کامپیوتر، کلاس های مجازی و همکاری های الکترونیکی است.[4]

یادگیری «آموزش» الکترونیکی به کمک رایانه ها از طریق رسانه‌های الکترونیکی، اینترنت، وب، شبکه های سازمان یافته مثل اکترانت و اینترانت و بخش ماهواره ای، دیک سخت، بسترهای چند رسانه ای مانند DVD , CD-ROM و نوارهای صوتی و تصویری ارائه می‌شود. در واقع یادگیری الکترونیکی آموزش و یادگیری از راه دور بر مبنای فناوری است. به عبارت اینکه محتوای دوره آموزش با استفاده از انتقال صدا، تصویر و متن ارائه می شود که با بهره گیری از ارتباط دو سویه بین افراد فراگیر و استاد یا بین فراگیران، کیفیت ارائه دوره آموزشی به بالاترین سطح خود می رسد. استفاده از تجهیزات و امکانات پیشرفته تر، امکان ارائه اطلاعات و دانش را با کیفیت بهتر و بالاتر فراهم می سازد. مثلاً در کسب اطلاعات از طریق وب، هرچه پهنای باند ارسال داده ها بیشتر شود، اطلاعات بیشتری دریافت می‌شود.

حرف C در واژه E-Learning از دیدگاه کاربران چنین تعبیر می شود.

1- Exploration (اکتشاف): برای فراگیران وب محور این شیوه آموزشی وسیله اکتشافی برای دستیابی به اقیانوسی از اطلاعات و منابع است.

2- Experience (تجربه): وب می تواند تجربیات آموزشی همه جانبه و فراگیری را از آموزش همزمان، سلسله مباحث، متوالی و خودآموز  ، در اختیار فراگیران قرار دهد.

3- Engagement (سرگرمی و مشغولیت): وب با فراهم ساختن رویکردهای خلاق آموزشی برای کاربران، و ایجاد حس مشارکت و همکاری، فراگیران را مشتاق و علاقه مند می سازد.

4- Ease of use (سهولت استفاده): استفاده از وب نه تنها برای فراگیرانی که با قابلیتهای آن آشنا هستند، بلکه برای فراهم آورندگان مطالب اینترنتی نیز ساده و آسان است، زیرا آنها می توانند به راحتی مطالب را در کلیه ساختارهای حتی (همانند ویندوز، یونیکس و ...) در اختیار کاربران قرار دهند.

5- Empowerment (اعطای قدرت انتخاب): وسیله کمک مجموعه‌ای از ابزارها فراگیران را قادر می سازد که بهترین روش یادگیری را از دیدگاه خود برگزینند.

ویژگی های یادگیری الکترونیکی:

اهم خصوصیات یادگیری الکترونیکی را می توان در موارد زیر خلاصه کرد[5]:

1- دانش آموز محور بوده و نقش معلم به عنوان راهنما و تسهیل کننده است.

2- دوره های آموزشی به صورت تعاملی (کاربرد تعاملی در امر یاددهی و یادگیری) هستند.

3- برای تمامی گروه های سنی و در همه جا و همه وقت با شعار 7/24 فعالیت می کنند.

4- یادگیری مشارکتی است. یادگیرندگان، معلمان و متخصصان را گردهم می آورد.

5- یادگیری سریع، زنده و پویا و در عین حال کم هزینه است.

6- یادگیری فردی، یعنی بر اساس علایق و تواناییهای فردی است، جامع، یعنی امکان استفاده از همه منابع و ابزارهای آموزشی و یادگیری مثل کلاسهای مجازی، شبیه سازی را دارد و فرصتهای آموزشی برابر را در اختیار همگان قرار می دهد.

7- کلیه فعالیت ها از جمله مدیریت، ثبت نام، دریافت شهریه و نظارت بر روی شبکه اینترنت انجام می شود. به علاوه کلیه خدمات آموزشی مثل ثبت نام، آموزش و اعطای گواهینامه از همین طریق قابل انجام است.

8- دروس، توسط استادانی که در محل های مختلف قرار دارند، تهیه می شوند.

در یک جمع بندی کلی و با ترسیم جدول زیر شاید بتوان ویژگی‌های مهم یادگیری الکترونیکی را براساس مقایسه دو نگرش سنتی و مدون نسبت به امر آموزش بهتر بیان نمود.[6]