چاپ
بعد از اینکه یک طرح کامل شد باید برای چاپ آماده شود. قبلا بهتر است انواع سیستمهای چاپ را بدانیم.
سیستمهای مختلفی برای چاپ وجود دارند از انواع چاپ دستی گرفته تا چاپهای سیلک و فلکسو و تامپو و.. و چاپهای ماشینی مثل سیستمهای مسطح ( ماشین ملخی ) و چاپ افست و این اواخر چاپ دیجیتال.
آنچه که امروزه بیشتر با آن سرو کار داریم چاپ افست و دیجیتال است. که اکنون موضوع بحث ما چاپ افست است.
نکته ایی که باید قبل از هر چیز به آن اشاره کنیم این است که برای چاپ افست حتما باید از سیستم CMYK استفاده شود (نکته ایی که همه به آن آگاهی دارند لزوم کالیبره بودن مانیتور و مدیریت رنگ است)
چاپ افست مبتنی بر چاپ چهار رنگ است اما می توانیم کارهایی با یک رنگ تا حتی 10 رنگ مختلف چاپ کنیم. که البته چاپ بیشتر از 4 رنگ تخصص و اطلاعات خاص خودش را می طلبد. ماشینهای چاپ افست یا تک رنگ هستند یا دو رنگ و یا چهار رنگ و البته دستگاههایی وجوددارند که چاپ بیشتر از چهاررنگ را انجام میدهند.
در ماشینهای چاپ افست برای هر رنگ یک ستون چاپ وجود دارد که متشکل از سیلندر بستن زینک و غلطک های رنگ است.
در دستگاههای تک رنگ هر رنگ بطور مجزا چاپ می شود و مثلا یک کار چهاررنگ باید چهار بار از ماشین عبور کند و هر بار رنگها تنظیم شوند . و به همین دلیل در کارهای چهار رنگ بهتر از است از این نوع ماشینها استفاده نشود چون به تجربه ثابت شده است که در صورت چاپ چهاررنگ با دستگاه تک رنگ نتیجه به هیچ وجه قبل قبول نخواهد بود.
ابعاد ماشینهای چاپ
ماشن های چاپ افست از ابعاد 25×35 تا 100×140 وجود دارند و به علت وجود دستگاههای با ابعاد مختلف باید دقیقا محاسبه شود که چاپ کار با کدام یک از این دستگاهها به صرفه تر است چون در تیراژ های بالا استفاده از دستگاه مناسب از نظر اقتصادی تفاوت زیادی در کل هزینه ها ایجاد می کند.
مثلا کاری با ابعاد 25×35 و تیراژ 10000 را میتوانیم هم با دستگاه 50 ×70 و دو دور چاپ کنیم و هم با دستگاه 100×70 و یک دور . که چاپ با 100×70 به صرفه تر است. البته باید هزینه فیلم و زینک را هم در نظر گرفت. و ممکن است در کارهای با تیراژ متوسط با احتساب هزینه فیلم و زینک تفاوتی در استفاده از دستگاههای مختلف از نظر هزینه ایجاد نشود.
اما در مورد ابعاد ماشینهای چاپ و هزینه متوسط چاپ با هر کدام.
کوچکترین دستگاه چاپ که قدیمی تر هم هست و در ضمن فقط نوع تک رنگ آن وجود دارد(یا حداقل من فقط تک رنگ آنرا دیده ام ) ماشن نیم ورقی (35×25) است . که معمولا برای کارهای با ابعاد کوچک و نهایت دورنگ مثل سربرگ و تراکت قابل استفاده است. در این ماشین از کاغذ A4 هم می توانیم استفاده کنیم.
هزینه هر دور چاپ نیم ورقی تک رنگ 7500 تا 8500 است.( هر دور چاپ 5000 تیراژ است)
بعد از آن ماشین یک ورقی است که ابعاد 35×50 را چاپ می کند و به آن GTO می گویند . دستگاههای نسبتا قدیمی تر و اغلب تک رنگ هستند.اما دستگاههای GTO چهاررنگ هم وجود دارند که بسیار دقیق هستند و کیفیت چاپ خوبی دارند.
هزینه هر دور چاپ یک ورقی تک رنگ 12500 تا 15000 تومان است . مثلا هزینه یک دور کار چهاررنگ 50000تا 60000 تومان است.
دستگاه بعدی دوورقی که ابعاد 50×70 را چاپ می کند و پر کاربرد ترین دستگاه چاپ افست است.
هزینه هر دور چاپ تک رنگ دو ورقی 15000 تا 17000 تومان است.
بعد از آن ماشین چهارونیم ورقی است که ابعاد 70×100 را چاپ می کند و معمولا کارهاری تیراژ بالا یا بزرگ را با این دستگاهها چاپ می کنند .
هزینه هر دور چاپ چهارو نیم ورقی تک رنگ 40000است.
در نهایت دستگاههای هم هستد که چاپ 140×100 را انجام میدهند که معمولا برای چاپهای خاص مثل نقشه و یا کارهایی با تیراژ خیلی زیاد با این ماشن چاپ می شوند و در ایران فقط چند چاپخانه این ماشین را دارند.
این دستگاههایی که اشاره شد دستگاههای معمولی چاپ هستند و به ماشین های مخصوص چاپ روزنامه که بسیار بزرگ و گران هستند اشاره نکردیم . توضیح اینکه دستگاه های چاپ روزنامه اگرچه از نظر کلیت با ماشنهای چاپ تفاوتی ندارند اما امکاناتی دارند که بسیار اختصاصی و منحصر به فرد هستد مثل تغذیه از رول یه جای شیت و انجام مراحل صحافی در داخل خود ماشین . ضمن اینکه سرعت بالایی هم دارند طوری که مثلا ماشین موجود در چاپخانه افست که چندین روزنامه را چاپ می کند (مثل همشهری. ایران. شرق و جوان ) که در مجموع با محاسبه تعداد صفحلات تیراژ چند میلیونی دارند . در کمتر از یک شبانه روز این تیراژ را چاپ می کند.
معمولا چاپ با دستگاههای چار رنگ کیفیت بهتری دارندو رنگها بسیار نزدیک به رنگهای مدنظر ما در می آیند و اکثر طراحان علاقه به چاپ با ماشین چهاررنگ دارند .
وقتی یک کار چهاررنگ به لیتوگرافی میدهیم در نهایت چهار زینک با ابعاد سطح چاپ به ما داده می شود.که در چاپخانه این چهار زینک به ترتیبی که مشخص است به دستگاه بسته می شوند و چاپچی وظیفه تنظیم کردن زینک ها را بوسیله رجیسترها ی روی زینک را به عهده دارد.
توضیح اینکه رجیستر علامت یاست که در کنار قسمتی که چاپ میشود روی زینک ها قرار دارد. علامت رجیستر که معمولا به شکل دایره ایی با دو خط عمود به هم در وسط آن استشامل هر چهار رنگ است و اینکه چهار رنگ مورد نظر در این علامت هنگام چاپ روی هم بخورد نشان دنده این است که کار بدون اشکال چاپ خواهد شد. حتما کارهای چاپ را دیده اید که رنگها روی هم نخورده اند و لبه ای کار و یا روی سفیدی ها مقدار ی از یک رنگ دیگر قرار دارد.دلیل این مشکل عدم تنظیم درست رجستر است.