حیوانات نیز در زندگی اجتماعی خود به مانند انسانها تابع قوانینی خاص و تعیین شده هستند که تبعیت از آن باعث بقای جامعه می باشد و در مواردی خود را بیشتر از ما انسانها ملزم به تبعیت از آن می دانند.
نظام اجتماعی حیوانات نیز مانند جامعه انسانی دارای طبقات اجتماعی مشخص و متفاوتی است این مورد در حیواناتی که دارای زندگی اجتماعی و جمعی می باشند نمود بیشتری دارد و هر فرد با توجه به طبقه و جایگاه خود ملزم به رعایت قوانین می باشد.
برای مثال در هر گله ای فردی بعنوان رییس یا سرپرست گله وجود دارد که تمام اعضا از او فرمانبرداری داشته و تحت امر او می باشند.این فرد از قلمرو دفاع نموده و گله را هدایت نموده و تصمیم گیر ی ها به عهده وی می باشد معمولا این فرد قویترین و با تجربه ترین نر موجود می باشد ولی در حیواناتی نظیر فیل ها این مقام در اختیار ماده ی مسن و با تجربه ای است و تمام اعضا حتی نرها از وی تبعیت می کنند.ولی در گله شیر ها قویترین شیر این نقش را ایفا نموده و دیگر نرهای گله به او کمک می نمایند.
در اینجا مثالی جالب را در جامعه پرندگان ذکر می کنم:
مرغهایی که در مرغداریها پرورش می یابند با توجه به نحوه نگهداری آنها تابع قانونی خاص می باشند برای مثال مرغهاییی که روی بستر نگهداری می شوند به طبقات اجتماعی مختلفی تقسیم بندی شده و تحت آن زندگی می کنند مثلا در بالاترین جایگاه یک مرغ نقش ملکه را ایفا نموده و اجازه نوک زدن به تمام افراد دیگر را دارد و در هنگام غذا خوردن تقدم با وی می باشد پس از ملکه طبقه دوم قرار دارند افراد این طبقه نسبت به زیر دست ها برتری دارند ولی خود زیر دست ملکه می باشند و درپایین تر از این گروه طبقه سوم قرار دارند که به طبقات بالاتر برتری ندارند ولی می توانند به طبقات پایین تر برتری نمایند. این برتری بصورت نوک زدن نمود پیدا می کند یعنی اینکه طبقات بالاتر اجازه نوک زدن به طبقات زیر دست را دارند ولی طبقات زیردست نمی تواننند به بالادستی ها نوک بزنند.
این طبقه بندی با تعویض نحوه نگهداری تغییر می کند, مرغهایی که در قفس نگهداری می شوند دارای این طبقه بندی نیستند بلکه فقط به دو طبقه تقسیم بندی شده طبقه اول ملکه می باشد و کلیه افراد دیگر در طبقه دوم قرار می گیرند و فقط ملکه اجازه نوک زدن به دیگران را دارد و دیگ افراد همگی در یک سطح قرار دارند. این قانون قانون نوک زدن نامیده می شود.
__________________
خرده نظام ها ی نظام اجتماعی کل
در میان خرده نظام های هر جامعه، خرده نظام فرهنگی در بالاترین جایگاه قرار دارد، به این معنا که سایر .........
در میان خرده نظام های هر جامعه، خرده نظام فرهنگی در بالاترین جایگاه قرار دارد، به این معنا که سایر
نظام ها، الگو های رفتاری و هنجاریِ خود را از او می گیرند و نظم و ترتیبات خود را بر اساس اطلاعات صادرشده از سوی او تنظیم می کنند. ایجاد اختلال در این نظام موجب اختلال در دیگر نظام ها و نابسامانی کل جامعه می شود. هر یک از خرده نظام ها قلمروی وظایف معین و کارکرد مشخصی دارند. هرگاه یکی از آنها قلمرو خود را بسط دهد، بر دیگران مسلط شود و فضا را برای دیگران تنگ کند، جامعه دستخوش عدم تعادل و بی ثباتی می گردد. در جوامع سنتی، خرده نظام سیاسی و در جوامع مدرن، خرده نظام اقتصادی بر جامعه مسلط اند. خرده نظام سیاسی به دلیل بهره مندی از ابزار قدرت، بیش از دیگران مشتاق بسط قلمروی خویش است. اگر قدرت سیاسی گسترش یابد، هنجارها توسط او تعریف می شود و روابط اجتماعی و سپس ساختارهای سیاسی و اقتصادی بر اساس آن هنجارها شکل می گیرند. این اختلال در نظام هنجاری، تعادل کل جامعه را بر هم می زند. برای فهم چه گونگی رابطه خرده نظام ها با یکدیگر و عواقب دخالت نظام سیاسی بر نظام فرهنگی، ابتدا تصویری کلی از خرده نظام های یک جامعه و کارکرد و وظایف هر کدام:
در نظر پارسونز، جامعه انسانی به عنوان یک نظام کنش را می توان به چهار بخش تقسیم کرد: نظام جامعه پذیری (یا نظام درونی سازی فرهنگ که به اختصار آن را نظام فرهنگی می نامیم)، نظام اجتماعی، نظام سیاسی و نظام اقتصادی. نهاد جامعه پذیری، مجموعه شبکه فرآیندهای جامعه پذیری اعضای جامعه است که از گذر آن فرهنگ به کنشگران اجتماعی عرضه شده و به آن ها انتقال می یابد و اینان آن را درونی می کنند و به این سان فرهنگ یک عامل مهم ِ انگیزه رفتار اجتماعی شان می شود. کارکرد جامعه پذیری عمدتا از آن خانواده و نظام آموزشی جامعه است*، اما جز این دو، گروه ها و مراکز بسیاری مستقیم و غیرمستقیم در چنین کارکردی سهیم اند: همه فعالیت های تربیتی، گروه های دوستان، همسالان، همکاران یا هم محله ای ها، مراکز فرهنگی و مذهبی مانند فرهنگسراها، مساجد، هیأت های مذهبی، وسایل ارتباط جمعی، سندیکاها و احزاب سیاسی، فعالیت های فکری و هنری و ... .
نظام اجتماعی، شامل مجموعه نهادهایی ست که کارکردشان ایجاد و حفظ همبستگی هایی ست که یک جامعه از اعضایش توقع دارد، نهادهایی که هماهنگی های لازم برای عملکرد اجتماع را ایجاد می کنند که نه خیلی آشفته باشد و نه خیلی همستیزانه. در واقع نظام اجتماعی، از مجموع روابطی که کنشگران یک جامعه را با هم متحد و به یکدیگر وابسته و همبسته می کند و انسجام و یکپارچگیِ دست کم نسبی جامعه را تأمین می کند، تشکیل شده است. نظام اجتماعی، هم نظارت اجتماعی ست و هم یک اصل تشویق و تنبیه، و می توان آن را به شیوه ای عینی تر شامل نهادهای اجتماعی، سازمان ها، جنبش های اجتماعی و گروه های فشار دانست که اعضای یک جامعه را دور هم جمع و با هم مرتبط می کند، و از گذر آن ها اینان از منافع شان دفاع و نیازهایشان را تأمین می کنند و هدف هایشان را تحقق می بخشند* و **. یکی از ساخت یافته ترین اجزا نظام اجتماعی، نظام دیوانی و اداری ست.
نظام سیاسی: در این جا سیاست در معنای خاصی موردنظر است و آن عبارت است از هر نوع تصمیم گیری و بسیج منابع انسانی برای رسیدن به هدفی کم و بیش آشکار که جامعه معین کرده و پیگیری می کند. سیاست شامل یک یا چند هدف تعریف شده جمعی و بسیج منابع در راستای این هدف ها و تصمیم گیری لازم برای رسیدن به این هدف هاست، یا مجموعه کنش هایی که منجر به تصمیم گیری (یافتن هدف ها و ارائه راهکارها) و اجرای تصمیمات می شوند. به این ترتیب سیاست معنای وسیعی می یابد به نحوی که همه صورت های تصمیم گیری، سازماندهی و بسیج منابع نظام را در بر می گیرد. در این معنا مرد سیاست هم در شرکت بازرگانی حضور دارد هم در حزب هم در خودِ دولت. پس کنش سیاسی تنها در نهاد حکومت خلاصه نمی شود، بلکه همه سازمان ها و انجمن های جامعه کار سیاسی می کنند. یک بنگاه صنعتی یا بازرگانی، یک بیمارستان، یک دانشگاه، یک سندیکا، یک حزب سیاسی و یک جنبش اجتماعی کارکرد سیاسی دارند*.