تهران- جدیدترین دستاوردهای صنعت فضایی ایران در حالی در نمایشگاه دستاوردهای فضایی تبلور یافت که چشم تمامی دوستان و دشمنان ایران اسلامی را به خود معطوف کرده بود.
ایران تاکنون با طراحی بیش از 10 ماهواره با ماموریت های مختلف در زمره کشورهای صاحب فناوری فضایی قرار گرفته است.
طراحی ماهواره های 'مصباح' ، 'زهره'، 'سینا'، 'رصد'، 'ظفر' ، 'فجر' ، ' امیرکبیر' 'امید' و 'طلوع' و ماهواره برهای 'سیمرغ'، 'سفیر'، 'سفیر امید' ، 'کاوشگر' 1 و 2 از جمله دستاوردهای کشور در این حوزه محسوب می شود.
علاوه بر این محققان کشور به دانش فنی برخی از زیر سیستم ها همچون زیرسیستم 'سازه'، 'حرارت'، 'انرژی'، 'تصویربرداری'، زیرسیستم 'محموله ذخیره' و 'ارسال الکترونیک روی بورد' دست یافته اند.
همچنین در بخش های مهمی چون شبیه ساز خورشید برای کالیبره کردن، نمونه پروازی حسگر خورشیدی و مغناطیسی، شبیه ساز در حلقه برای سیستم کنترل در وضعیت و تصویربرداری و سیستم انرژی و ذخیره آن، کشور به خودکفایی رسیده و آماده ارائه خدمات به سایر بخش‌ها است.
نمایشگاه یک روزه دستاوردهای فضایی ایران روز گذشته - پنج شنبه - در حالی برگزار شد که بسیاری از حوزه های فعال در زمینه این فناوری راهبردی، آخرین دستاوردهای خود را در عرصه هوافضا به نمایش گذاشتند.
** ماهواره های ایرانی حاضر در نمایشگاه
پژوهشکده تحقیقات فضایی در این نمایشگاه به ارایه آخرین اطلاعات درباره پروژه های ماهواره ای از جمله پروژه 'پارس 2'، 'مصباح 2'، 'زهره' و تجهیزات آزمایشگاه های تحقیقات فضایی پرداخت.
***ماهواره زهره
'فرهاد اسکویی'، کارشناس زیرسیستم توان پژوهشکده تحقیقات فضایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا در این باره گفت: ماهواره مخابراتی زهره ماهواره مخابراتی در مدار ژئو و در ابعاد 2*2*2 متر است.
وی افزود: این ماهواره دارای زیرسیستم هایی مانند 'موتورلن' برای تنظیم شعاع مداری و تبدیل مدار بیضوی به مدار دایروی، 'کراسترها' برای کنترل وضعیت، 'سلول های خورشیدی' و 'باتری های لیتیوم' برای تامین توان آن و 'محموله مخابراتی' است.
اسکویی خاطرنشان کرد: ماهواره مخابراتی زهره بناست تا امواج تلویزیونی و مخابراتی را در محدوده جمهوری اسلامی ایران پخش کند و در این راستا از فرکانس های 'اس' و 'کی یو' استفاده می کند.
به گفته وی این ماهواره بناست تا در ارتفاع 36 هزار کیلومتری زمین و در مدار ژئو قرار گیرد و دارای عمر مداری 15 سال خواهد داشت و از این رو یک ماهواره عملیاتی محسوب می شود.
این کارشناس پژوهشکده تحقیقات فضایی گفت: به طور کلی سه نقطه ماهواره ای در مدار ژئو متعلق به جمهوری اسلامی ایران است و در صورتی که فناوری ساخت ماهواره ها در مدار ژئو حاصل شود می توان این سه نقطه مداری را پر کرد.
***ماهواره 'پارس 2'
کارشناس زیرسیستم توان پژوهشکده تحقیقات فضایی همچنین درباره ماهواره پارس 2 گفت: هدف از ساخت این ماهواره دستیابی به فناوری طراحی و ساخت ماهواره های سنجش از دور عملیاتی، از نوع 'اپتیکی' و با قدرت تفکیک مکانی متوسط در طول موج های مرئی، مادون قرمز نزدیک، میانی و حرارتی است.
وی اضافه کرد: فناوری های مورد استفاده در ماهواره پارس 2 نیازهای غیرنظامی کشور در زمینه های مختلف از جمله به روز رسانی نقشه های پایه، تولید اطلاعات کشاورزی، منابع طبیعی، خاک شناسی، شهری و روستایی، منابع آب، بلایای طبیعی، زمین شناسی، هواشناسی و تولید نقشه های مرتبط را برآورده می کند.
اسکویی خاطرنشان کرد: این ماهواره بناست تا در ارتفاع مداری 694 کیلومتری زمین قرار گیرد و دارای جرم کمتر از 230 کیلوگرم و ابعاد یک هزار 200*900*900 و طول عمر مداری 5 سال خواهد بود.
***ماهواره دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف
ماهواره دانشجویی دانشگاه صنعتی شریف، ماهواره ای در کلاس ماهواره های میکرو و با ماموریت تصویربرداری از زمین است.
پروژه طراحی و ساخت این ماهواره در سال 87 و براساس توافق میان سازمان فضایی کشور و دانشگاه صنعتی شریف آغاز شده است.
این ماهواره دانشجویی دارای وزن 50 کیلوگرم و ابعاد 40*40*40 است و به منظور طراحی و ساخت این ماهواره فعالیت های دقیق علمی وپژوهشی توسط بیش از 100 نفر از دانشجویان، فارغ التحصیلان و اعضای هیات علمی انجام شده است.
در حال حاضر مجموعه ای متشکل از تیم های حرفه ای در زمینه های اپتیک و تصویربرداری، سازه، حرارت، مخابرات، دینامیک و کنترل، توان، کامپیوتر پرواز، ایستگاه زمینی، قابلیت اطمینان، تست و یکپارچه سازی در این پروژه شکل گرفته است.
*** ماهواره دانشجویی امیرکبیر
ماهواره امیرکبیر محصول متخصصان رشته هوافضا دانشگاه امیرکبیر است که بناست در سال آینده به فضا پرتاب شود.
به گفته متخصصان، تیم گسترده ای در حدود 50 تا 80 نفر متشکل از اساتید و دانشجویان تحصیلات تکمیلی در رشته های برق، مکانیک، کامپیوتر، هوافضا، صنایع و نساجی برای ساخت این ماهواره همکاری می کنند و بناست علاوه بر انجام فعالیت های مطالعاتی در زمینه حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله است.
***ماهواره فجر
این ماهواره اولین ماهواره ایرانی است که دارای زیر سامانه پیشرانش گاز سد برای انتقال مداری است.
علاوه بر این مجهز به پالس پلاسمایی است که نوعی رانشگر الکتریکی با ضربه ویژه بسیار بالا است و به عنوان محموله فرعی بهره برداری می شود.
این ماهواره دارای ماموریت های سنجش از راه دور و نقشه برداری است که برای این منظور یک محموله دوربین بر روی آن نصب خواهد شد.
***دانشگاه های مادر در نمایشگاه دستاوردهای فضایی
در این نمایشگاه دانشگاه های کشور از جمله دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی، دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه امیرکبیر و دانشگاه علم و صنعت در کنار سازمان های مادر در حوزه هوافضا گزارشی از روند پیشرفت آنها به علاقمندان ارایه می کردند.
آزمایشگاه تحقیقات فضایی دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی به ارایه دستاوردهای خود از جمله 'طراحی، ساخت و راه اندازی مدل مجازی دینامیک وضعیت ماهواره'، 'مدل سخت افزاری دینامیک وضعیت ماهواره، استند سه درجه آزادی'، 'شبه سازی جازی خط مخابراتی' و نمونه تحقیقات و مهندسی عملگرهای عکس العملی، زیرمجموعه پایداری و کنترل وضعیت ماهواره ها' را در معرض دید علاقمندان قرار داده بود.
از جمله نرم افزراهای موجود در غرفه تحقیقات فضایی دانشگاه صنعتی خواجه نصیر 'نرم افزارهای سیستمی سامانه های فضایی'، 'ارزیابی و سطح بندی ماهواره های سنجش از دور'، 'تحلیل مدار ماهواره های لئو و ژئو' و نرم افزارهای موشک های حمل دو و سه مرحله ای' بود.
شبیه سازها ازجمله ابزارهای مهم و پرکاربرد در زمینه آزمایش سامانه های فضایی است؛ نمونه آزمایشگاهی 'شبیه ساز محیط مغناطیسی مداری ماهواره از جمله این برنامه های کاربردی است که توسط 'آزمایشگاه تحقیقات فضایی' دانشگاه خواجه نصیر ارایه شد.
براساس این گزارش قطرحلقه های این شبیه ساز 700 میلیمتر، بزرگی میدان تولیدی در یک بعد آن یک جی، بزرگی میدان تولید در دو بعد آن یک و چهار جی و شدت جریان مورد استفاده در این شبیه ساز 1/2 دهم تا 4/2 دهم آمپر است.
به گفته مسوولان این شبیه ساز قابلیت طراحی و ساخت سامانه شبیه ساز با ابعاد و قابلیت تولید میدان با بزرگی و محدوده پایداری مطلوب کاربر نیز وجود دارد.
رانشگر گاز سرد، نمونه مهندسی و تحقیقاتی چرخ عکس العملی از دیگر قطعات به کار رفته در یک ماهواه است که توسط مرکز تحقیقات دانشگاه خواجه نصیر الدین طوسی به نمایش گذاشته شد.
همچنین در غرفه دانشگاه صنعتی امیرکبیر آخرین دستاوردهای این دانشگاه از جمله سیستم ناوبری اینرسی 'جی.پی.اس' حلقه بسته، نرم افزارهای تحلیل سازه های فضایی ، سیستم شبیه ساز شرایط حمل و نقل ماهواره و نیز شبیه ساز سخت افزاری سمت ماهواره از دیگر دستاوردهای پژوهشکده علوم و فناوری فضایی دانشگاه امیر کبیر بود.