آنفولانزا یک بیماری ویروسی است که بخشهای بالایی مجرا های تنفسی را درگیر میکند. این بیماری بهناگاه رخ میدهد و نشانههایی مانند تب، کوفتگی و درد در بدن، سر درد، خستگی، از دست دادن اشتها، سرفهی خشک و گلوی دردناک یا خشک را بروز میدهد. انفولانزا با سرماخوردگی تفاوت دارد؛ به طور معمول نشانههای آنفولانزا شدیدتر است و بیمار اغلب نسبت به سرماخوردگی زمان بیشتری از کار و مدرسه بازمیماند.
بیشتر مردم بدون مشکل جدی از این بیماری رهایی مییابند، اما گاهی بیماری به عفونت باکتریایی، از جمله عفونت گوش، عفونت سینوسها یا عفونت مجراهای تنفسی(برونشیت)، میانجامد. البته، با نگهداری مناسب از بیمار در خانه میتوان از این عفونتها پیشگیری کرد. در برخی بیماران ممکن است عفونتهای دردسر سازتری مانند نومونیا به وجود بیاید. بیمارانی که در خطر چنین عفونتی هستند و باید در بیمارستان بسری شوند، عبارتاند از: بچههای کم سن، بزرگسالان ۶۵ ساله یا بیشتر و کسانی که ناراحتیهای پزشکی جدی دارند.
● چه چیزی آنفولانزا را به وجود میآورد؟
دو نوع ویروس آنفولانزا، A و B ، باعث آنفولانزا میشوند. به طور معمول نوع A عامل همهگیری سالانهای است که رخ میدهد. این ویروسها پیوسته تغییر میکنند و زیرنوعها یا سوش هایی را تولید میکنند که با ویروس اولی تفاوت دارند اما برخی از ویژگیهای آن را حفظ کردهاند. سوشهای ویروس آنفولانزا که باعث آنفولانزا میشوند ممکن است از سالی به سال دیگر تفاوت داشته باشد.
● نشانههای آنفولانزا چیست؟
آنفولانزا با تب، سرفه، احساس سردی همراه با لرز، کوفتگی و درد در بدن، سر درد و خستگی همراه است. این نشانهها به طور معمول ۳ تا ۴ روز ادامه دارند و پس از آن ممکن است بیمار برای یک هفتهی دیگر یا بیشتر، سرفههای خشک، آبریزش بینی و گلودرد داشته باشد. دورهی کمون(شکلگیری)، یعنی زمانی که فرد در معرض ویروس آنفولانزا قرار میگیرد تا زمانی که نشانههای بیماری را بروز میدهد، ۱ تا ۴ روز است.
اگرچه مردم اغلب واژهی آنفولانزا را برای هر نوع بیماری به کار میبرند که نشانههایی مانند آنفولانزا دارد( مانند سرماخوردگی معمولی یا ویروس معده)، آنفولانزا یک بیماری ویروسی مجزا با نشانههای ویژهی خود است و بهطور معمول در زمانهای ویژهای از سال، پایان پاییز و طی زمستان، رخ میدهد.
● آنفولانزا چگونه تشخیص داده میشود؟
متخصصان بهداشت به طور معمول آنفولانزا را از روی نشانههای آن تشخیص میدهند، بهویژه اگر موردهای مشابه زیادی از بیماری در جامعه دیده شود و مرکز بهداشت منطقه شیوع بیماری را تایید کرده باشد. به طور معمول به آزمونهای مرسوم از افرادی که نشانههای شاخص آنفولانزا را دارند، نیازی نیست. بهندرت، با آزمون نمونهی خون یا مایع بینی یا گلو، ویروس آنفولانزا را شناسایی میکنند.
● آنفولانزا چگونه درمان میشود؟
مراقبت و استراحت در خانه همهی چیزی است که برای تسکین نشانههای آنفولانزا نیاز هست. باوجود این، داروهای ضد ویروس برای کاهش مدت زمان بیماری و شدت نشانهها نیز وجود دارد. این داروها بهویژه برای افراد مسن و کسانی که خطر شدت گرفتن پیامدهای بیماری در آنان بالاست، مفید هستند. مصرف این داروها را طی دو روز پس از بروز نخستین نشانهها باید آغاز کرد. مصرف این داروها به دستور پزشک نیاز دارد.
● درمان خانگی آنفولانزا چیست؟
استراحت، استراحت و استراحت. برای کاهش تب و سر درد میتوانید از استامینوفن یا ایبوپروفن استفاده کنید. دکانجستانتها میتوانند آبریزش بینی را کاهش دهند و از فشار و درد بافتهای باد کرده در صورت و پشت پردهی صماخ گوش بکاهند. با نوشیدن مایع و ضد سرفههایی که به تجویز پزشک نیاز ندارند، میتوانید از سرفهها بکاهید. شستن دست و صورت و پاشویه، البته نه با آب بسیار سرد، نیز به کاهش تب کمک میکند.
● آیا ازآنفولانزا میتوان پیشگیری کرد؟
شما با واکسینهشدن سالانه علیه ویروس آنفولانزا میتوانید از این بیماری پیشگیری کنید. این واکسن به بدن شما تزریق می شود و بهترین زمان برای این کار ماه مهر و آبان است. این واکسن را به کودکان بالاتر از ۶ ماه و هر فردی که میخواهد به پیشگیری از این بیمار کمک کند، تزریق کرد. این واکسن برای افراد زیر سفارش میشود:
۱) همهی کودکان۶ تا ۲۳ ماهه
۲) همهی بزرگسالان بالاتر از ۵۰ سال
۳) بزرگسالان و کودکان ۲ ساله و بیشتر که به ناراحتیهای دیگری مانند آسم، بیماری قلبی، ناراحتیهای تنفسی یا بیماریهای دستگاه ایمنی دچار هستند
۴) زنانی که طی فصل آنفولانزا باردار هستند
واکسنی دیگر نیز به بازار آمده است که نوعی افشانهی بینی است و برای کودکان سالم و بزرگسالان ۵ تا ۴۹ سال مناسب است. این واکسن به زنان باردار و کسانی که بیماری دستگاه ایمنی دارند، داده نمیشود.
● بیشتر بدانیم
همهگیری گستردهی آنفولانزا درپی تغییرهای شگرفی در ویروس آنفولانزا رخ میدهد. این همهگیری حدود هر ۱۰ سال رخ میدهد. وقتی تغییر شگرفی در ویروس رخ میدهد، افرادی که به آنفولانزا مبتلا شدهاند، با شدن بیشتری بیمار میشوند.
ویروس سرماخوردگی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود. قطرههای کوچکی از سرفه یا عطسهی دیگران، چیزهایی مانند دستمال یا هوله که به مایع بینی یا گلوی فرد بیمار آلوده شده باشد یا تماس با دست آلودهی فرد مبتلا، میتواند شما را بیمار کند. از این رو، شستن دستها، بهویژه طی زمستان، سفارش شده است.
افرادی که به ویروس آنفولانزا آلوده شوند، ۱ روز پیش از این که نشانههای بیماری بروز کند تا ۵ روز پس از بروز آن، میتوانند دیگران را آلوده کنند. بنابراین، ممکن است شما زمانی که هنوز نمیدانید به این بیماری دچار شدهاید، آن را به دیگران انتقال دهید.
دور نگهداشتن دستها از بینی، چشمها و دهان نیز به پیشگیری از بیماری کمک میکند. احتمال این که ویروس از این راهها به بدن شما وارد شود، زیاد است.
ورزش منظم، غذای مناسب، سیگار نکشیدن به پیشگری از آنفولانزا کمک میکند.دود سیگار به پوشش مجراهای تنفسی و ششها آسیب میرساند و آنها را به ویروس حساس میکند.
آنفولانزا به طور معمول طی ۵ تا ۷ روز فروکش میکند. البته، خستگی آن ممکن است ادامه داشته باشد. گاهی ممکن است به عفونت های باکتریایی نیز دچار شوید که در این صورت باید بیدرنگ به پزشک مراجعه کنید. عفونت گوش، مجراهای تنفسی و سینوسها از نشانههای عفونت باکتریایی است.
شما به مصرف آنتیبیوتیک نمیتوانید از این بیماری پیشگیری یا آن را درمان کنید. آنتیبیوتیکها برای مبارزه با باکتریها مناسب هستند و روی ویروسها اثری ندارند. البته، آنتیبیوتیکها باید همواره با نظر پزشک مصرف شوند.
مصرف فراوان ویتامینها، مواد معدنی، مانند قرصهای ویتامین سی و روی یا داروهای گیاهی به درمان یا پیشگیری از آنفولانزا کمک نمیکنند و بهتر است به رژیم غذایی سالم توجه بیشتری داشته باشیم.