معمولا ، یک فیوز یا دسته فیوزهایی به اتصال های تامین کننده جریان در یک ساختمان یا هر آپارتمانی متصل می شود.
گاهی فیوزها را در جعبه مستقلی قرارمی دهند. فیوزپریزی در ساختمان جعبه فیوز وجود دارد که با عبور جریان 3تا 5A ذوب می شود، فیوز آپارتمان با عبور جریان 15تا 20A ذوب می شود. در حالی که فیوز یک ساختمان برای جریانهای خیلی شدیدتر چند صد آمپر تنظیم می شود.
مقاومت الکتریکی و جریان در مدار
جریان الکتریکی در رسانای متصل به مدار ، بنابر قانون اهم از روی مقاومت رسانا و ولتاژ دو سر آن معین می شود. برای یک ولتاژ معین ، هر چه مقاومت رسانای داده شده بیشتر باشد جریان کمتر است. مثلاً مقاومت لامپ های التهابی معمولی نسبتا ًزیاد است ( صدها اهم ) و از این رو جریانی که از آنها می گذرد کم است (چند دهم آمپر) .
کوتاه شدگی مدار
اگر سیم ها را با اتصال فرعی به لامپ متصل کنیم. مدار فرعی با مقاومت بسیار کم بدست می آید و جریان خیلی شدید می شود در این مورد گفته می شود که مدار کوتاه بوجود آمده است. مدار کوتاه بطور عام هر اتصال کم مقاومتی در دو سر منبع جریان الکتریکی است. جریان های شدیدی که در مدار کوتاه ظاهر می شود فوق العاده خطرناک هستند و به علت آنکه سیم ها شدیداً گرم می شوند برای منبع جریان بسیار زیان آورند.
محافظت سیم ها از کوتاه شدگی مدار
برای محافظت سیم ها از کوتاه شدگی مدار ، فیوز استفاده می شود .
فیوز ها سیم های نازک مسی اند یا سیم هایی که از فلزات زود گداخت مثل سرب ساخته شده اند.
که به طور سری به مدار حامل جریان متصل می شوند و طوری در نظرگرفته می شوند که اگر جریان از مقدار مشخص شده بیشتر شود ذوب می شود. وقتی که سیم ها توسط تکه سیم مسی متصل شوند مدار کوتاه فیوز بطور سریع ذوب شده و مدار قطع می شود.
ساختمان فیوز فشنگی با توپی پیچی
این فیوز رایجترین نوع از فیوزهاست که به کار برده می شود. در این نوع از فیوز سیم با نقطه ذوب پایین در آن قراردارد. توپی مانند سرپیچ لامپ در سر پیچ پیچانده می شود و پس در هر کوتاه شدن مدار تعویض می شود.
ساختمان فیوز با توپ پیچی شامل:
1. توپی چینی
2. سیم با نقطه ذوب پائین
3. جای فیوز
می شود.
تعریف دیگری از فیوز
فیوز معمولا از یک تیوب سرامیکی تشکیل شده که آلیاژی از جنس نقره یا مس از وسط آن عبور می کند و اطراف آن با کوارتز یا سیلیس پر می شود ،المان مرکزی فیوز به گونه ای طراحی شده است که اجازه عبور جریانهای مجاز را می دهد و به این ترتیب فیوز از عبور جریانهای اضافی و خطا جلوگیری می کند.
اتصال کوتاه چیست؟
اتصال کوتاه خطایی است در یک وسیله الکتریکی که در آن بار الکتریکی اجازه می یابد تا بین یک فاز و زمین الکتریکی یا بین دو فاز جریان یابد. به عبارت غیر فنی تر، یک اتصال کوتاه هنگامی رخ میدهد که جریان الکتریسیته از یک مدار در جهتی ناخواسته، عموما به دلیل یک اتصالی در جایی که کسی انتظار ندارد، عبور کند.
ساده ترین راه برای ایجاد یک اتصال کوتاه متصل کردن سرهای مثبت و منفی یک باتری توسط یک هادی کم مقاومت، مانند سیم، است. مقاومت کم موجب جریان زیاد می شود که منجر به خروج انرژی زیادی از باتری در مدت کوتاه میشود.
مفهوم بار اضافی به چه معنا می باشد؟
مقدار جریان عبوری از مدار را اصطلاحا بار می نامند،گاهی به هنگام استفاده بیش از حد مصرف کننده ها ،راه اندازی الکترو موتورها تحت فشار و یا عدم تعادل در شبکه در مدار الکتریکی بار اضافی بیش از حد مجاز به وجود می آید که باید از عبور آن جلوگیری شود چرا که باعث صدمه به تجهیزات می گردد.
یوزها از نقطه نظر کاربرد و تکتولوژی ساخت به گونه های متعددی تقسیم می شوند.
تقسیم بندی فیوزها از نقطه نظر کاربرد.
فیوزهای ساختمانی و سیستم های روشنایی
فیوزهای ساختمانی معمولا از نظر ولتاژ با ولتاژ برق شهری یکسان بوده و از آنها برای محافظت از تجهیزات ساختمانی و روشنایی استفاده می شود نمونه ساده این فیوزها موسوم به فیوز فشنگی در پایین کنتور برق نصب می شود.
فیوزهای صنعتی و نیروگاهی
با توجه به تنوع فعالیتهای صنعتی این فیوزها دارای تنوع بسیاری هستند یک نمونه از این فیوز که معمولا به شکل مکعب مستطیل با دو قسمت فلزی کارد مانند که از دو سار آن خارج شده ،می باشد که به آن فیوز کاردی می گویند ولتاژ این فیوزها بسته به تجهیزاتی که از آنها حفظت می کنند بین 500 تا 1200 ولت و با شدت جریانهای مختلف می باشد.
البته نوعی خاص از فیوز وجود دارد که مخصوص حفاظت از تجهیزات ÷ستهای برق و نیروگاهی می باشد،که به انها فیوزهای HV یا های ولتاژ می گویند این فیوزها قابلیت کار با ولتاژهای بسیار بالا گاها تا 36000 ولت را نیز دارا می باشند.
فیوز های الکترونیک صنعتی
درواقع این فیوزها محافظت از وسایلی نظیر کنترل درایوهای برق مستقیم ،یو پی اس ها و اینورتر ها و سایر تجهیزاتی که به نوعی با عناصر نیمه رسانای الکتریکی semiconductors سرو کار دارند ،را به عهده دارند و از آنجا که این عناصر ظرفیت حرارتی پایین داشته و فوق العاده نسبت به افزایش جریان حساس هستند بنابراین باید با فیوزهای خاصی موسوم به فیوزهای تند سوز حفاظت شوند.