ارتباط بین برنامه های آموزشی فنی و بازار کار صنعتی
نشست دانشجویی روزنامه آفرینش درباره ارتباط دانشگاه و اشتغال و نقش دانشگاه
در توانمندسازی دانشجویان برای ورود به بازار کار با حضور دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر تشکیل شد.
دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر در این گفتگو و گپ دانشجویی مشکلات و در عین حال راهکارهایی که می تواند آموزش دانشگاهی را از تئوری بودن به سمت کاربردی و عملیاتی بودن هدایت کند، مورد توجه قرار دادند. در این گفتگو، شاخص هایی مانند نحوه پذیرش دانشجو در دانشگاه ها، انتخاب رشته تحصیلی در دانشگاه ها، نقش مثلثی استاد، دانشجو و نظام آموزشی در دانشگاه ها، امکانات آموزشی دانشگاه ها، به عنوان عوامل موثر در ارتباط دانشگاه با اشتغال مورد بررسی قرار گرفت.
لازم به ذکر است دانشجویان حاضر در این نشست هدیه مدنی، فربد میرشاهی و حبیب بهاری نیا در رشته های پلیمر و نرم افزار دانشگاه امیرکبیر مشغول به تحصیل هستند.
آفرینش: موضوع را از نقش دانشگاه در اشتغال زایی یا ورود دانشجویان به بازار کار شروع می کنیم.به نظر شما، ارتباط بین دانشگاه و بازار کار در حال حاضر چگونه است؟ و اصلا دانشگاه برای ورود دانشجویان به بازار کار چه وظایفی دارد؟
هدیه مدنی: به نظر من مشکل به دوران تحصیل در مقاطع پایین تر بر می گردد. نظام آموزشی ما یکطرفه است و محفوظات در آن نقش اساسی را ایفا می کند و دانشجویان بعد از اینکه از دانشگاه فارغ التحصیل می شوند به جای استفاده از آموخته های دانشگاهی شان باید بیشتر از تجربیات افراد شاغل در بازار کار و صنعت استفاده کنند چون آموزش های دانشگاهی کاربردی نبوده است. نارسایی سیستم آموزشی ما موجب شده بچه ها قدرت تحلیل و تفسیر نداشته باشند و در بسیاری مواقع اساتید چیزی برای آموختن به دانشجویان ندارند.
فربد میرشاهی: من فکر می کنم برای ارتباط دانشگاه و اشتغال باید کمی به عقب برگردیم. باید ببینیم هدف ما از ورود به دانشگاه چه بوده است. نوع هدفی که ما برای ورود به دانشگاه تعریف کرده ایم، تاثیر زیادی در اشتغال و ورود به بازار کار بعد از دانشگاه دارد. من دو هدف را دنبال کرده ام: یکی دستیابی به شغل مناسب با رشته تحصیلی و دیگری کسب وجهه اجتماعی یا همان پرستیژ اجتماعی.
آفرینش: خب به نظر شما، هدف دانشگاه اشتغال زایی است؟ و از نظر آموزشی چه عواملی در این زمینه ذخیل هستند تا به شغل مناسب دست یابید؟
میرشاهی: دانشجویانی که با هدف اشتغال به دانشگاه آمده اند، سرخورده می شوند. سیستم آموزشی به ما مهارت چندنای آموزش نمی دهد ودانشجویان هم پس لرزه ای این سیستم هستند که بعد از فارغ التحصیلی در جامعه سرگردان می شوند. علت دیگر هم این است که نظام آموزشی ما در دانشگاه ها دانش را به صورت تک بعدی ارایه می کنند و بیشتر به صورت تئوری است. آموزش مهارت های ارتباطی و مدیریتی برای هر رشته ای لازم است و نیز کارگاه های آموزشی اما این مسایل به ندرت در دانشگاه ها دیده می شود.
حبیب بهار نیا: به نظر من بین دروس دانشگاهی و آینده شغلی شکاف زیادی وجود دارد. شکاف بین دروس تخصصی و مدرکی که ارایه می شود بسیار زیاد است. دانشگاه باید زمینه اشتغال را فراهم کند و دانشجو خودش با توجه به تلاش ها و مهارت های هر چند محدود کسب شده، اشتغال را فراهم کند مثلا در دوران دانشجویی در محیط های صنعتی به تدریج کارکند و ارتباط با صنعت را برقرار سازد. تنها در این صورت است که شکاف بین دانشگاه و بازار کار پر می شود و ارتباط بین خوانده ها یا آموخته های دانشگاهی با آینده شغلی ایجاد می شود.
مباحث بسیار خوبی مطرح شد. من فکر می کنم شما به نارسایی سیستم آموزشی و تاکید بر تئوریک بودن آموزش دانشگاهی به عنوان مهمترین معضل در مسیر ارتباط دانشگاه و اشتغال اشاره می کنید. اما این سوال مطرح می شود که نقش استاد و خود دانشجو در این مسیر چیست؟ آیا فکر نمی کنید باید رابطه ای مثلثی میان استاد، دانشجو و نظام آموزشی برقرار باشد و برنامه ریزی در قالب اضلاع این مثلث صورت گیرد؟ به عبارت دیگر شما چه سهمی برای هر کدام از این سه عنصر دخیل در دانشگاه و بازار کار قایل هستید؟
بله. کاملا! استاد، دانشجو و نظام آموزشی همه نقش آفرین هستند اما به نظر من نقش خود دانشجو می تواند برجسته تر باشد. اینکه می گویند کار نیست و بازار کار خراب است من قبول ندارم اگر هرکس توانایی هایش را ارتقا دهد و در محیط آموزشی مانند دانشگاه تلاش کند به هر حال می تواند در بازار کار هم برای خود جایگاهی داشته باشد.
البته همه این عوامل دخیل هستند اما من فکر می کنم سیستم آموزشی ما باید بیشتر کار کند چون تا وقتی سیستم نارسا باشد فعالیت ها و تلاش های دانشجویان و اساتید هم کارایی لازم را نخواهد داشت. سیستم آموزشی ضعیف، گنجایش و ظرفیت پذیرش بیشتر دانشجویان را ندارد و در صورت این اقدام نمی تواند خروجی های خود را به بازار کار روانه کند. بنابراین سطح امکانات ما با پذیرش های دانشگاهی رابطه مستقیم دارد. الیته این تنها عامل نیست.
سیستم آموزشی نقش زیربنایی را ایفا می کند. وقتی ما در قالب یک سیستم قرار می گیرم اگر متناسب با امکانات، برنامه ریزی نکنیم من معتقدم مهارت های دانشگاه ابتدا باید از سوی اساتید و سیستم آموزشی به دانشجویان آنوزش داده شود و از طرف دیگر دانشجویان در ابتدای دوران دانشجویی و شغلی زیاد انتظارات شان را بالا نبرند تا در صورت عدم موفقیت احتمالی سرخورده و مایوس نشوند. مثلا در ابتدای امر، به دنبال حقوق های آن چنانی نباشند بلکه سعی کنند اول مهارت های خود را افزایش دهند و دانش بیشتری کسب کنند. پله پله و از پایین شروع کنند