تحقیق مقاله معیار ها و ظوابط کلی طراحی کالبدی روستا

معیارها و ظوابط کلی طراحی کالبدی روستا :

به حداقل رسانیدن تخریب در مرحله کنونی

تداوم توسعه کالبدی در جهت انسجام و یکپارچه‌ای روستا

رعایت استفاده از زمین‌های مناسب جهت توسعه روستا براساس مطالعات گذشته

ممکن ساختن حداثر استفاده از شبکه عبئر و مرور فعلی

محدود کردن روستا و جلوگیری از رشد و توسعه بیرویه با بهره گیری از عوامل محدود کننده موجود و استفاده از فضاهای خالی و پرت

اهمیت دادن به محلات و خصوصا مرکز روستا

تامین دسترسی به مناطق مختلف روستا

حفظ باغات و زمینهای کشاورزی مرغوب به عنوان عناصر اصلی اقتصاد روستا

توجه به شرایط محلی و جغرافیایی

ارائه طرح‌هادی

1-3 پیش بینی محل استقرار فضاهای خدماتی و تاسیساتی زیر بنای و تعین نحوه کاربری اراضی در 10 سال آینده

جهت تامین نیاز توسعه در بخش مسکن روستای فونش‌آیاد علاوه بر اراضی بایر پراکنده موجود در سطح روستا از اراضی حاشیه جنوبی روستا طبق نقشه ارائه شده قابل استفاده می‌باشد . جهات توسعه نیز درجهت جنوب می‌باشد .

فضای سبز پیشنهادی در مرکز روستا خواهد بود که بصورت پارک و فضای بازی کودکان نیز عمل خواهد کرد .

تجاری‌های پیشنهادی در مراکز محله‌ای و مرکز روستا قرار خواهد گرفت .

مرکز آموزش قبل از دبستان در زمینی در شمال روستا در کنار درمانگاه و فضای بازی پیشنهاد گردیده است . یک دبیرستان دخترانه نیز در شرق روستا در نظر گرفته شده است .

پاینه ماسفربری پیشنهاد ی در شرق روستا پیشنهاد گردیده که تعمیر گاه نیز در آن پیش بینی شده است .

یک مرکز اداری شامل دفتر شورا و سایر مراکز اداری مورد نیاز در روستا در مرکز روستا و نزدیک به پارک در نظر گرفته شده است . مکان ورزشی و سالیر کاربریها با رعایت حریم و تعریض‌ها در موقعیت خود باغی مانده ، فقط گورستان به خارج از بافت انتقال یافته است .

2-3 – اصلاح تاسیسات زیربنایی و جمع آوری آبهای سطحی

در وضع موجود دفع فاضلاب روستا از طریق چاههای جذبی و یا انتقال به مسیر قناتی که متروکه می‌باشد هدایت می‌گردد ، در صورت احداث یک شبکه اگو فاضلاب سنگین با توجه به مسیر حرکت مسیلها وشیب به جنوب غربی قابل هدایت است . مسلما نیاز به سیستم تصفیه فاضلای ضروری می‌باشد. آبهای سطحی نیز توسط کانالهای کانیو و نهری قابل هدایت می‌باشد در هر صورت لازم است شبکه فاضلاب سنگین روستا و مسایل‌های دفع آبهای سطحی کاملا مجزا عمل نمایند .

منبع زیرزمینی موجود با توجه به نوسازس بودن آن جوابگوی روستا بوده ولی شبکه آب آشیمیدنی با توجه به قدامت آن لازم است اصلاح گردد .

5-3 نحوه مدیریت اجرای طرح هادی :

خلاء مدیریتی یکی از مشکلاتی است که در حال حاضر روستاها با آن مواجه می‌باشند .

مهمترین و بهترین مدیریت با توجه به سیاست‌های تمرکز زدایی حظور موثر ، فعال و نظام مند اهالی روستا و خصوصا شورای اسلامی می‌باشد که با هدایت یک سازمان رسمی ( در کنار همکاری سایر سازمانها ) مانند بنیاد مسکن مسیر خواهد گردید . لذا ایجاد کمیته عمران ویا دهداری در روستا جهت پی گیری مشکلات و مسایل روستا ضروری می‌باشد . این تشکیلات لازم است توسط فردی مسئول و آگاه و تمام وقت اداره شود . هزینه تشکیلات مدیریتی روستا از طریق دریافت حق آبونمان که بر روی قبوض ( آب ، برق ، تلفن وغیره ) قابل تامین می‌باشد .

این مدیریت می تواند در مراحل تصمیم گیری و اجرا و بعد از اجرا عمل نماید.

درصد ، باسوادی جمعیت 6 ساله وبیشتر در سال 1375 ( نقاط روستائی )

شرح

کل

مرد

زن

کل استان

53/74

52/74

73/57

شهرستان ابهر

36/76

12/81

07/66

دهستان ابهر رود

2/74

4/82

1/66

مقایسه بُعد خانوار دهستان ابهر رود با نقاط روستائی در سطح ملی و منطقه

شرح

جمعیت

خانوار

بُد خانوار

روستائی استان

461769

85270

4/5

روستائی شهرستان ابهر

67719

13044

2/5

دهستان ابهر رود

6702

1182

7/5

روستائی کشور

23237699

4444754

2/5

بُعد خانوار در دهستان ابهررود طی سالهای 75- 1345

شرح

1345

55

65

70

75

جمعیت

6700

6529

7355

6828

6702

خانوار

1411

1287

1270

1137

1182

بعدخانوار

7/4

1/5

8/5

6

7/5

نیروی انسانی

از سرشماری سال 1375 جمعیت 10 ساله و بیشتر دهستان ابهررود بالغ بر 4959 نفر بوده که از این تعداد 1319 نفر شاغل بوده‌اند . بعبارتی 6/26 درصد از جمعیت ده ساله و بیشتر شاغل بوده‌اند . روستای فونش‌آباد با 6/33 درصد بیشتر اشتغال و روستای میموندره با 1/22 درصد کمترین اشتغال را داشته است .

22/249 متر مکعب گزارش شده است . مورد بر آن 305 چاه نیمه عمیق فعال و 113 غیر فعال نیز شناسائی گردیده که جمعا 8/19 میلیون متر مکعب تخلیه آبل داشته است . در مسیر رودخانه 70 چشمه با توان آبدهی 77 میلیون متر مکعب مزارع منطقه ابهر را آبیاری می‌کنند رودخانه دیگری از چشمه‌ای از قریه زره پاش در حدود 20 کیلومتری فونش‌آباد و روستاهای قره آغاج و قشلاق سرچشمه گرفته و پس از مشروب ساختن مزارع وباغات انگور و قلمستانهای اطراف به رودخانه چشین متصل گردیده وپس از عبور از روستاهای کینه ورس اسپاس ، رحمت آباد و فتوش آباد به رودخانه ابهر متصل می‌گردد . بدین ترتیب آب رودخانه و چشمه سارها معیشت مردم را با آبیاری مزارع تامین می‌کنند .

بعلل گوناگون منطقه برخورداری از جنگلخای طبیعی محروم بوده و در مجموع دارای 5000 هکتار مخروبه می‌باشد که توسط اداره کل منابع طبیعی محافظت می‌گردد علاوه بر آن 2000 هکتار جنگلهای مصنوعی نیز در سطح منطقه ایجاد شده است .

مراتع مناسب و خوب منطقه 9500 هکتار می‌باشد که از منابع مهم تعلیف دام محسوب می‌شود . همچنین 12350 هکتار نیز مراتع متوسط و 40900 هکتار نیز مراتع ضعیف در منطقه وجود دارد .

                                   وسعت منابع طبیعی شهرستان ابهر

جنگلهای طبیعی

جنگلهای مخروبه حفاظتی

جنگلهای مصنوعی

مراتع خوب

مراتع متوسط

ضعیف

کل

مساحت حوزه آبخیز

-

5000

2000

9500

102350

40900

152750

299000

  ماخذ : سیمای اقتصادی . اجتماعی شهرستان ابهر در سال 1376

معادن واقع در منطقه ابهر شامل 20 معدن فعال و 11 معدن غیر فعال می‌باشد . که عمدتا شامل معادن سنگ ساختمانی ، سلس و خاک صنعتی می‌باشد .

معادن نزدیک به فونش‌آباد عبارتند از معادن خراسانلو ، و گلنکرز .

رشد جمعیت

جهت بررسی رشد جمعیت در دهستان ابهر رود از آمار مربوط به سالهای 1345 تا 1375 استفاده شده است . دهستان ابهر رود در سال 1345 دارای 6700 نفر بوده است که با نرخ کاهنده منفی 26 درصد در سال 1355 به 6529 نفر کاهش یافته است . ولی در میان آبادیهای واقع در دهستان روستاهای کینه ورس و فونش‌آباد رشدی بیشتر از 2 درصد در سال داشته‌اند .

بر خلاف کاهش جمعیت ط سالهای 1345 تا 1355 جمعیت دهستان در طی سالهای 1355 تا 1365 با نرخ 2/1 درصد افزایش و به 7355 نفر رسیده است.

مجددا طی سالهای 1365 تا 1375 به علت سیاستهای تنظیم خانواده و فعالیت بهورزان خانه بهداشت .

از جمعیت دهستان ابهررود کاسته شده و با نرخ کاهنده 92% در سال 1375 به 6702 نفر رسیده است .

نرخ رشد در دوران 30 ساله 1345 تا 1375 در مجموعه دهستان صفر بوده است . بطوریکه جمعیت در سال 1345 بالغ بر 6700 و در سال 1375 به 6702 نفر رسیده است . تنها روستای فونش‌آباد نرخ رشد 3/2 درصد داشته است که علت آن نیز نزدیکی به ابهر و خرم‌دره بوده است .

بُد خانوار برابر با 9/4 بوده است . جمعیت ساکنین در شهرستان نزدیک به 5/16 درصد از کل جمعیت استان زنجان بوده است .

توزیع جغرافیایی جمعیت : 8/56 درصد از خانوارهای شهرستان و 4/54 درصد از جمعیت آن در سال 1375 در نقاط شهری ساکن بوده‌اند در حالیکه جمعیت ساکن در نقاط روستایی شهرستان در سال 1355 بالغ بر 7/63 درصد بوده در سال 1375 به 6/45 درصد کاهش یافته است .

نرخ رشد جمعیت : جمعیت این شهرستان در سال 1345 برابر 90461 نفر بوده که با نرخ 7/1 درصد سال 1375 به 148624 نفر افزایش یافته است . نرخ رشد سالانه جمعیت طی همین مدت در نقاط روستایی برابر با 28/0 در صدودر نقاط شهری 6/3 درصد بوده است .

جمعیت و خانوار طی سالهای 1345 – 1375

شرح

1345

1355

1365

1375

جمعیت

خانوار

جمعیت

خانوار

جمعیت

خانوار

جمعیت

خانوار

جمع

9046

1

10184

1

2001

1

132733

25165

14862

4

30195

شهری

2815

4

36993

7340

63614

12493

80905

17151

روستایی

6230

7

1282

9

64841

1267

1

69119

12672

67619

13044

ماخذ مرکز آمار ایران

ترکیب سنی جمعیت :

در سال 1375 از 48624 نفر جمعیت شهرستان 5/39 درص را افراد کمتر از 15 سال تشکیل می‌داده است این رقم در نقاط شهری و روستای به ترتیب برابر با 3/28 درصد و 1/41 درصد است که از جمعیت جوان ‌تری نسبت به استان برخوردار است . همچنین جمعیت نقاط روستای شهرستان نیز جوان‌تر از نقاط شهری شهرستان می‌باشد .

موقعیت جغرافیایی روستا¹ :

فنوش‌آباد در فاصله 2 کیلومتری شمال غربی شهر ابهر و دو کیلومتری جنوب شهر خرم‌دره ، در کنار جنوبی رودخانه کینه‌ورس ، ( از شاخه‌های فرعی ابهر رود ) قرار گرفته است . فونش‌آباد میان ارتفاعات سندان داغ و جهان‌داغ محصور شده است . این روستا در حقیقت در دامنه کوه « گی‌قیه » و به معنی « صخره آبی » که در جنوب روستا از ارتفاعات جهان‌داغ می‌باشد واقع گردیده است .

روستای فونش‌آباد به لحاظ مختصات جغرافیائی در منطقه 36 درجه و عرض شمالی و 49 درجه 11 دقیقه طول شرقی واقع گردیده است .

ارتفاعات متوسط آن سطح دریا حدود 1560 متر می‌باشد . 

جلیل پناهلو . پایان نامه دانشجوی پاییز 79 – دانشگاه پیام‌نور مرکز ابهر

2- تعیین محدوده اراضی کشاورزی و منابع طبیعی

اراضی کشاورزی روستا از یک سو محدود به اراضی اسپاس و از سوی دیگر به اراضی کشاورزی روستای میمون‌دره محدود می‌گردد .

اطلاعات ارائه شده توسط اداره کشاورزی شهرستان ابهر نشان می‌دهد در سال زراعی 78- 77 روستای فنوش‌آباد دارای حدود 552 هکتار اراضی زراعی زیر‌کشت بوده که عمدتا به کشت غلات ، علوفه ، سیب‌زمینی ، باغات انگور اختصاص داشته است .

علاوه بر منابع آب سطحی و زیرزمینی که در بخش بعدی به آن می‌پردازیم ، منابع طبیعی فنوش‌آباد شامل مقدار محدودی جنگلهای مخروبه می‌باشد .

پوشش گیاهی در فنوش‌آباد شامل گیاهان گل‌گاوزبان ، خاکشیر ، ورک ، تلخه بیان ، گل بنفشه و گل ختمی می‌باشد .

3- منابع تامین آب

 منابع آب سطحی : قرار گرفتن در میان ارتفاعات سندان داغ در غرب و گی تپه در جنوب و ذوب شمال برفهای این ارتفاعات موجب گردیده تا فنوش‌آباد منابع آباد سطحی نسبتا مطلوبی داشته باشد که ابهر‌رود را تغذیه می‌کنند . بدین ترتیب ابهر‌رود در این قسمت دارای یک شاخه اصلی و یک شاخه فرعی می‌باشد .

شاخه اصلی یا دائمی ابهر‌رود به نام کینه‌ورس معروف است . این شاخه از کوههای غربی در جنوب غربی ابهر سرچشمه می‌گیرد .

این شاخه از ابهر‌رود از حاشیه شمالی فنوش‌آباد عبور کرده است . شاخه فرعی که از ارتفاعات چمن در سلطانیه و ارتفاعات الله‌داغی سرچشمه می‌گیرد . و در نزدیکی ابهر به شاخه اصلی می‌پیوندد .

روستای فنوش‌آباد از آب این شاخه در آبیاری اراضی و مصارف خاکی استفاده می‌کنند ولی در سالهای اخیر بعلت خشکسالی به غیر از زمستان و بهار در بقیه فصول آبی در آن وجود ندارد.