مطالعه برتر
یکی از علل ناکامی های تحصیلی روش نادرست مطالعه است . عوامل زیادی برای موفقیت در تحصیل وجود دارد که می توان از عوامل مهمی همچون معلم ماهر و کار آزموده ، پشتکار و جدیت ، محیط مناسب خانوادگی و . . . . نام برد . در بسیاری از موارد همه شرایط تا حدی قابل قبول است اما دانش آموز ، روش های صحیح مطالعه رانمی داند .
شاید بعضی از دانش آموزان گمان می کنند با زیاد مطالعه کردن از بقیه موفق تر خواهند بود ولی از سویی به درست مطالعه کردن بی توجه باشند .بعضی دیگر گمان می کنند که با بی خوابی کشیدن می توانند در تحصیل موفق باشند اما این گروه هم اشتباه می کنند در اینجا برای اهمیت روش های مطالعه دو باره خاطر نشان می کنیم
بسیاری از ناکامی ها در تحصیل به خاطر بد مطالعه کردن و ندانستن اصول روش های مطالعه درست است .
کی از مهمترین چیزهایی که هر دانش آموز باید بداند آن است که روش مطالعه و یادگیری هر درس ممکن است با درس دیگر متفاوت باشد و شما باید از معلمان بخواهید که روش مطالعه درس را که تدریس می کند به شما بیاموزد .
نکاتی برای مطالعه برتر
1 - در مطالعات خود باید تنوع ایجاد کرد به طور مثال اگر قرار باشد ساعاتی را صرف مطالعه کرد نباید همه وقت را برای انجام یک کار صرف کرد . کمی از وقت را باید به مرور مطالب دیگری گذارید یا مختصری درباره آینده برنامه ریزی کرد کمی مطالعه آزاد داشت کمی تنوع به همان خوبی استراحت کردن است ، اگر فکر انسان فعالیتهای متنوعی داشته باشد کارایی بیشتری خواهد داشت .
2 – همیشه باید یادداشت و مطلبی مهم به همراه داشت که همه جا بتوان از آن بهره گرفت بسیار مفید است که یک کتاب جیبی یا کارتی شامل مطالب کلیدی که می خواهیم آن را فرا گیریم به همراه داشته باشیم مکان یادگیری جایی است که انسان آنجا هست یعنی اگر همه جا مطلبی به همراه نداشته باشیم بهانه خوبی برای یاد نگرفتن داریم .
3 – وقتی به تنهایی مطالعه می کنیم این امکان وجود دارد که ساعتها پشت میز بنشینیم بدون این که فراگیری چندانی داشته باشیم زمانی که عضو یک گروه فعال مطالعاتی باشیم امکان « در رویا رفتن » به طور قابل ملاحظه ای کاهش می یابد .
4 – در مطالعه نباید کمال گرا بود یعنی نباید خیلی وسواس داشته باشیم و هر قدر مطالعه کنیم از توانایی خود اطمینان حاصل نکنیم کمال گرایان اغلب به دلیل انجام دادن کامل تعداد کمی از کارها در نهایت ، با انباشته شدن کارهای مهم مواجه می شوید خطر واقعی پافشاری در انجام یک کار ردیف شدن بقیه کارهای انجام نشده است که در همان زمان در حال انباشته شدن هستند .
زمان را به « تفکر در باره مطالعه » نباید تلف کرد افراد با هوش به « تدابیر بسیار پیچیده اجتناب از مطالعه » مانند موارد ذیل آشنا هستند :
تمیز کاری ، مرتب کردن و تظاهر به این که قبل از مطالعه انجام دادن آن کارها لازم است .
انجام دادن کارهای کوچک و آسان به عنوان راهی برای به تا خیر انداختن شروع یک کار مهم بزرگ .
پیدا کردن فعالیتهای جایگزینی.
باید از کنار موانع رد شد ، هنگامی که به مطلبی می رسیم که چیزی درباره آن نمی دانیم نباید متوقف شویم . بلکه باید آن را مانند جزیره کوچکش پشت سر بگذاریم . باید موضوع بعدی را مطالعه نمود شاید ساده تر بیان شده باشد ممکن است پس از این که به چند موضوع و مطلب تسلط پیدا کردیم آن مشکل خود به خود حل شود .
انسان نباید خود را به روش مطالعاتی که به طور اتفاقی برگزیده محدود کند و از روشهای متفاوت سودمند نیز بهره جوید .
باید کاری کنیم که هر صفحه از یاد داشتمان با صفحات قبل فرق داشته باشد این باعث می شود هر صفحه در خاطرمان بماند تمام صفحه را نباید پر کرد بلکه باید جای خالی برای اصطلاحات بعدی و مطلب اضافی قرار دهیم .
خواندن مفید با استفاده از قلم امکان پذیر است .
*باید در حال مطالعه نکات مهم را در کنار صفحات یادداشت کرد و با استفاده از ماژیک یا شبرنگ قسمت های مهم را مشخص کرد . این موضوع به ما امکان می دهد تا به طور مستمر با مطالب کتاب ارتباط داشته باشیم .
*باید در حالی که مطالعه می کنیم سوالاتی مطرح کرده و بنویسم که موجب می شود بعدها در آن مورد خود را بیازماییم.
*حتماْ باید در حال مطالعه خلاصه برداری کرد . خلاصه نویسی مهارت بسیار سودمندی است که با تمرین پیشرفت می کند مهارت یافتن در خلاصه نویسی به انسان کمک می کند تا حجم مطالبی که می خواهد یاد بگیرد کمتر شود .این مهارت خود به خود انسان را به تصمیم گیری راجع به موارد مهم و غیر مهم وادار می سازد و موجب جلوگیری از اتلاف وقت و انرژی می شود .
*وضو داشتن به هنگام مطالعه باعث شادابی جسم و روح انسان و تمرکز حواس می شود .
*خواندن دعای مطالعه قبل از شروع به کار می تواند اثر بخش باشد .
الهم اخرجنی من ظلمات ، الوهم و اکرمنی بنور الفهم الهم افتح علینا ابواب
رحمتک و انشرعلینا خزائن علومک برحمتک یا ارحم الراحمین
*« پیش مطالعه » بسیار مهم است نباید فراموش کرد که حتی ، اگر پیش مطالعه خیلی سطحی هم باشد باید آنرا انجام داد.
*نت برداری . نوشتن نکات اساسی و مشخص کردن مطالب مهم بسیار مفید است که ما را در مرور سریع یاری خواهد کرد.
*تکرار مرتب مطالب آم.خته شده به صورت روزانه ، هفتگی ، . . . . ، فوق العاده مفید است و باید مطالب طوری در ذهن جای گیرد تا هرگز فراموش نشود .
(( جزیی از حافظه بلند مدت ما را تشکیل دهند ))
چند دقیقه مطالعه پس از کلاس ، اگر از پیش مطالعه پر اهمیت تر نباشد ، کم اهمیت تر هم نخوا هد بود .
*باید از تجربه های شخصی خود برای مطالعه بهتر کمک بگیریم . البته تجربه هایی که ثمر بخش بوده اند .
*مواردی هم چون مکان مطالعه ، روشن بودن فضای مطالعه ، جریان هوای تازه ، استراحت در بین مطالعه و غیره بسیار مهم است البته نباید در این موارد خیلی وسواس داشت برای مطالعه در همه شرایط ، چه آرام و ساکت و چه شلوغ و پر سرو صدا باید تمرین کنیم زیرا در بعضی از مواقع ناچار به مطا لعه در این شرایط خواهیم بود .
دانستن طرح و برنامه در مطالعه بسیار ثمر بخش است البته برنامه های قابل اجرا انعطاف پذیر و در حد توان .
*بهتر است طرحها و برنامه های مطالعاتی را به اطرافیان بگوییم تا در انجام آنها بیشتر تلاش کنیم .
خواندن بیش از حد , از ساده به مشکل خواندن و بی وقفه خواندن از عوامل آسیب زا در مطالعه دانش آموزان است .
دفتر مشاوره
دبیرستان و مرکز پیش دانشگاهی نمونه دولتی بشری م 19
قسمت دوم
گذرخوانی :
خواندن پاراگرافها همراه با درک آنها هدف نهایی خواندن است . خواندن و فهم کلمات و جملات مهارتهای لازم هستند که سرانجام به خواندن پاراگراف منتهی می شوند به علاوه خواننده احتمالااهداف متفاوتی از خواندن پاراگراف دارد سه هدف عمده برای خواندن پاراگراف وجود دارد.
به منظور ایده اصلی یا مرکزی پاراگرافی را می توان خواند که این را گذر خوانی یا سطحی خوانی می نامند .
( Skimming )
پاراگراف ممکن است برای دریافت اطلاعات مخصوصی خوانده شود این خواندن پژوهشی می نامند.
( Scdhning )
جهت اطلاعات جزیی و درک کامل ممکن است خوانده شود که آن را دقیق خوانی می نامند.
(Reading for exact in for mationt )
سطحی خوانی برای بدست آوردن مفهوم اصلی پاراگراف بدون توجه به جزئیات است توانایی تشخیص مقصود اصلی از نوشتن پاراگراف یکی از مفید ترین مهارتهای خواندن است که خواننده باید در آن پیشرفت کند .
سطحی خوانی یک پروسه آزمایش و خطاست خواننده باید بداند به کجای صفحه چاپ شده برای انتخاب اطلاعات درست نگاه کند .
سطحی خوانی فنی به منظور بهینه سازی سرعت خواندن هست از آن برای خواندن کار آمد موثر استفاده می شودیا اولین قدم مطالعه متن و بدست آوردن مفهوم عام آن جهت فهم بهتر جزئیات عبارت مورد استفاده قرار می گیرد .
گذشته از این که چه هدفی هست سطحی خوانی دو مرحله دارد .
الف ) چشم انداختن به مطالب به منظور یافتن چیزی که قابل جستجو و جایی که قابل نگاه کردن است .
ب ) خواندن مطلب به منظور فهمیدن روش سازماندهی مفاهیم .
شیوه سطحی خوانی
سطحی خوانی عملی قدم به قدم با طرز عمل معین است خواننده باید بداند در جستجوی چه می باشد و چگونه اطلاعات را جستجو نماید مراحل زیر برای کمک به خوانندگان جهت بدست آوردن مفهوم عمومی متن پیشنهاد می شود .
خواننده باید هدفی در سطحی خوانی داشته باشد چرا دارد می خواند و چه چیز را می خواند ؟ در خواندن اگر او هدفش را روشن کند خواهد دانست کجا را نگاه کند و چه چیز را جستجو کند در نتیجه خیلی سریع تر می تواند بخواند.
خواننده به عنوان متن باید نگاه کند و بکوشد در مورد معنایش فکر کند و روی کلمات اصلی عنوان مکث نماید « « « تیتر» مفهوم اساسی یا اصلی متن منتخب است .
خواننده باید فقط مقداری از پاراگراف را که برای دستیابی به مفهوم اصلی لازم است بخواند احتمالاخواندن اولین و آخرین جمله هر پاراگراف .
او باید به دنبال ابزارهای ترسیمی نظیر تصاویر ، نقشه ها ، عکسها ، نقاشیها ، و نمودارها بگردد . آنها اطلاعات بیشتری نسبت به متون نوشتاری ارائه می کند .
او باید هدف نویسنده را در نوشته اش بفهمد منظور نویسنده را ؟ الگوی فکری ؟
خواننده ضرورتا می کوشد تا حقایق پاراگراف رابفهمد آیا نویسنده ایده های خود را به ترتیب زمانی به صورت منطقی یا به گونه آماری بیان کرده است ؟ آیا مطالب در یک سازماندهی منظم « یک ، دو » مرتب شده اند .
خواننده باید روی یافتن و پیگیری مفهوم اساسی نویسنده دقت داشته باشد و نباید به حفظ جزئیات نظیر تاریخهای جزیی ، لیست اسامی ، شماره ها و اطلاعات دیگر شبیه به اینها مبادرت ورزد .
باید کلمات راکلیدی بخواند و از بقیه سطحی رد شود و کوشش کند معانی کلماتی را که نمی داند حدس بزند اگر کلمه ای را که نمی فهمد نباید توقف کند و مجددا بخواند ، خواندن را هر چه قدر می تواند به سرعت ادامه دهد ولی نه آنقدر سریع که حتی به طور سطحی از لب مطلب هم بگذرد.
تمرین:
هر جمله را دقیقا خوانده و معین کنید آیا درست ( د ) است یا نادرست ( ن )
خواندن برای ایده اصلی را سطحی خوانی می گویند .
خواندن برای ایده دقیق را خواندن پژوهشی می گویید .
در سطحی خوانی ، خواننده بر جزئیات متمرکز است .
سطحی خوانی یک فرایند آزمایش و خطاست .
در یک پاراگراف خوب ، بیشتر جملات به طور منطقی سازماندهی می شوند .
دورa-b-c یا d که هریک از موارد زیر را بهتر تکمیل می کند خط بکشید .
سطحی خواندن ، خواندنی است برای:
a-اطلاعات دقیق c- اطلاعات مخصوص
b- ایده مرکزی d- حمایتهای جزئی
دقیق خوانی
دقیق خوانی یا خواندن برای اطلاعات دقیق , به معنای خواندن برای درک کامل است مطالعه برای چنین هدفی , جریانی است که در آن خواننده اطلاعات درست متن را بر می گزیند و گرد آوری می نماید .
این نوع خواندن لازمه اش اینست که خواننده مفاهیم , استنباطها و دلالتها ی جملات را در پاراگراف بفهمد به علاوه خواننده باید معانی غیر مستقیم را بنحوی معانی مستقیم کلمات را درک کند .
مراحل دقیق خوانی
یافتن مفهوم اساسی با خواندن اولین و آخرین جمله پاراگراف و نگاه گذرا به بقیه.
گزینش آگاهیهای جزئی مهم پاراگراف جهت دستیابی به اطلاعات دقیق.
مبادرت به طرح کردن سوالات و جواب گفتن به آنها در خلال مطالعه پاراگراف با درکی کامل.
دنبال کردن همه زوایای پاراگراف به طور کامل جهت درک آنها.
تقسیم بندیو سازماندهی عناصردر ذهن خود برای درک مفاهیم پاراگراف.
هنگام خواندن پاراگراف به نتایج کلی دست یافتن .
توانایی برای فهم نقشهه های ترسیمی به منظوردرک پاراگراف.
فهم لغات , جملات و تعابیر راهنما جهت درک همه پاراگراف و بدست آوردن مفهوم درست.