تحقیق مقاله تشابه مهر های جیرفت با مهر های بین النهرین

مقدمه

مطالعه بیش از 250 مهر کشف شده در جیرفت نشان داد که این منطقه در هزاره سوم پیش از میلاد چهار راه تجارت بوده است. این مطالعات اثبات کرد که شهر باستانی کنارصندل در حوزه‌ هلیل‌رود چهار‌راه تجاری بین افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، خلیج‌فارس و بین‌النهرین بوده ‌است.

آثار به دست آمده از محوطه‌های باستانی هلیل‌رود حکایت از تمدن در خور توجهی دارد. این آثار در جریان کاوش‌های علمی باستان‌شناسان و حفاری‌های غیر مجاز قاچاقچیان، آثار سنگی، سفالی و بقایای معماری از هزاره سوم پیش از میلاد در آنها به دست آمده اند. تاکنون در حاشیه رودخانه هلیل‌رود با 400 کیلومتر طول، 120محوطه باستانی شناسایی شده است.

"یوسف مجید‌زاده"، سرپرست هیات کاوش در هلیل‌رود در این باره گفت: «مطالعه بیش از 250 مهر کشف شده در جیرفت، ارتباط تجاری این منطقه در پنج هزارسال پیش با افغانستان، پاکستان، تاجیکستان، خلیج‌فارس و بین‌النهرین را اثبات می‌کند. این مطالعات نشان داد که جیرفت چهار‌راه تجاری اقتصادی در هزاره سوم پیش از میلاد بوده‌است.»

او گفت: «علاوه بر وجود نقوش مختلف روی یک مهر، حک امضا تجاری اطلاعات مهمی را درباره نحوه زندگی افراد وارتباط‌های تجاری و اقتصادی می‌دهد. مهرها نشان می‌دهد که تاجران با چه مناطقی تبادل کالا داشته‌اند. مهرهای هر فرهنگ ومنطقه سبک خاصی دارد. با توجه به وجود مهرهای مختلف کشور‌های گوناگون در این مجموعه می‌توان گفت که

جیرفت یک شاهر‌اه بزرگ تجاری در این دوره بوده‌است.»
‌تازه‌ترین فصل کاوش‌های باستان‌شناسی با هدف اثبات حقانیت ایران در دادگاه‌های بین‌المللی برای استرداد اشیای به غارت رفتن تمدن کهن جیرفت 12 دی به سرپرستی یوسف مجید زاده در منطقه باستانی کنار صندل آغاز شد.
رودخانه هلیل رود از کوه های هزار و لاله زار سرچشمه می گیرد و در طول 400 کیلومتر آن تا رودخانه جازموریان، محوطه های تاریخی بسیاری شناسایی شده است.

کارشناسان متوجه میشوند ، محوطه ای که به وسیله روستائیان حفاری شده، زمین بزرگی بوده که محوطه قبرستان شهر کهن بوده است. اشیاء به یغما رفته هدایائی بوده اندکه معمولأ در هر قبری بطور متوسط 50 تا 60 عدد شیئ که برای خدایان همراه با مرده گان در داخل قبور نهاده می شدند. غم انگیز آنکه در اثر رفتار نابخردانه روستائیان تمام استخوانها پودر و نابود شده اند. در حال حاضر بنظر میرسد که تنها باقی مانده بیولوژیک ، از این مردمان که میتوانست اطلاعاتی در مورد هویت و نوع زندگی ایشان به ما برساند از دست رفته است.
قای مجیدزاده و همکارانش کار خود را از منطقه ای جنوبی تر در امتداد "هلیل رود" ادامه می دهند و با کمال تعجب به آثار بیشتری برخورد میکنند. در نهایت، در منطقه ای به وسعت 50 کیلومتر عرض و 400 کیلومتر طول جغرافیائی: تمام امتداد "هلیل رود" از جیرفت تا دریاچه هامون ( جازموریان )، آنان به منطقه ای با چندین شهر، گورستان و یک زیگورات عظیم برخورد می کنند، با آثاری از تمدنی بین 4500 تا 3000 سال پیش از میلاد ( پیش از سلسله های ایلام و سومر ).با پیدایش این آثار میتوان از یک بین النهرین دیگر سخن گفت.

اهمیت آثار

اشیاء پیدا شده مانند جام ها، ظروف مختلف، گلدانها. ساخته شده از سنگ یا گل مخصوص کوزه گری. مزین با نقش و نگارهای برجسته بسیار بدیع از حیوانات، دام، طبیعت، نخل و گیاهان که با نگین های رنگین گرانبها مانند فیروزه، مرمر، یشم ویا مروارید مزین بوده اند. بروی بسیاری از ظروف طرح معماری ساختمان 2 یا 3 طبقه به چشم می خورد.

اشکال انسان، پهلوانان و یا حیوانات مانند عقاب، قوچ، گاو، آهو، مار، شیر، عقرب.

کارشناسان از نقوش دام، طبیعت و انسان بروی ظروف و از باز مانده دانه های غلات پی برده اند که این مردم

زندگی کاملأ شهرنشینی توام با کشاورزی، دامپروری، پیشه وری و صنعت داشته اند. در هیچکدام از نقوش اثری از شکار یا جنگ و یا ابزاری که گویای چنین صحنه ها و اعمالی باشد دیده نشده.

مُهرها

خانم هالی پیتمن متخصص مُهرهای منطقه بین النهرین میگوید، مُهرهای یافت شده با نقوش مختلف در منطقه متعلق به تجاری بوده که از نقاط دیگر برای خرید کالا به "جیرفت" میامدند و از این مُهر ها برای مُهر و موم کالا ها استفاده میکردند. تعداد زیاد مهرها و تنوع طرحها نشان میدهد که خریداران زیادی ازنقاط مختلف خارج از منطقه به این شهر میامده اند.

چند سالی بود که کارشناسان به اشیائی با فرم مشابه هم (با نقوش مختلف و مزین به نگینهای قیمتی) در کشورهای مصر، تاجیکستان، مغولستان، افغانستان و بین النهرین برخورد میکردند، بدون آنکه بتوانند مبدأ آنان را پیدا کنند. متخصصین این اشیاء را "کیف دستی" مینامند وتا کنون هیچ کاربرد خاصی برای این اشیاء معلوم نشده بود. اکنون پس از کاوشهای " جیرفت " متخصصین پی به مبدأ ساخت این اشیاء گرانبها برده اند. خانم پیتمن و آقای مجید زاده معتقدند که این اجسام برای وزن کردن دقیق سنگها و نگینهای گرانبها استفاده میشده اند. بدلیل تراکم مهر ها و سنگ وزن ها خانم پیتمن معتقد است که " جیرفت" " الدورادوی" خریداران سنگهای قیمتی بوده است.

زیگورات

قدیمیترین زیگوراتی که تا کنون در بین النهرین یافت شده مربوط به هزاره سوم پیش از میلاد، در اوروک ( اورUr -) در پایه 120متر در 120 میباشد.
پایه زیگورات پیدا شده در کناره "هلیل رود" ( کنار صندال konar sandal -) در پایه 400 متر در 400 متر و مربوط به میانه هزاره چهارم پیش از میلاد میباشد.
در تحقیقاتی که در زمستان 2005 با کمک دستکاه های الکتریکی ( مقاومت کهربائی ) در تپه باستانی "کنار صندال " انجام شده، نتیجه مقاومت زمین نشان میدهد که در عمق 12 متری زیر تپه ها ، آثار ولایه هائی به مراتب قدیمیتر از لایه های فوقانی وجود دارند.

نمونه خط

نمونه هائی ازخط بروی گل رس در "هلیل رود " پیدا شده که به گفته کارشناسان این خط قرنها قدیمیتر از خط میخی ست. این خط یک خط سمبلیک ( symbolic) نیست، بلکه خطی یا ) linear ) است، شامل خطوط مختلف که کنار یکدیگر قرار میگیرند.
لازم به ذکر است که تا کنون خط میخی به عنوان اولین و قدیمیترین نوع خط نوشتاری بحساب میامده وزادگاه آن بین النهرین بوده است.
آراتای باستانی

دیر زمانیست که باستا نشنا سا ن در لوح های گلی یافت شده از بین النهرین به نام تمدنی به نام " آراتا " برخورد کرده بودند ولی تا کنون اثری از چنین تمدنی پیدا نشده بود.
در یکی از این الواح " مردوک " پادشاه سومر ( هزاره سوم پیش از میلاد ) از زبان " ای نانا " بزرگترین الهه خدای سومریان، مردم " آراتا " را که به تازه گی تحت سلطه سومریان درآمده بودند زنهار میدهد و میگوید که اگر میخواهند پس از شکست تحت سلطه سومر به زندگی خود آزادانه ادامه دهند، باید از گنجینه های گرانبهائی که در اختیار دارند به عنوان خراج به او بپردازند.

در یکی از این الواح مسیر فرستاده مردوک برای بردن پیام به نزد مردم" آراتا " چنین شرح داده شده است:
از اوروک به آنشان و از آنشان به سمت شرق باید چندین کوه را پشت سر میگذاشته.
آقای مجید زاده و هیئت همراه او اعتقاد کامل دارند که این مسیر، مسیریست که فرستاده از سومر به سمت کرانه های " هلیل رود " پیموده است.

بدین ترتیب، یافته های " جیرفت " افق دیگری از فرهنگهای شرق را گشوده. امروزه، کارشناسان و خاورشناسان همصدا بر یک باورند که در تاریخ مردم شناسی 2 دوره وجود دارد. یکی دوره پیش از کشفیات " جیرفت " و دیگری پس از کشفیات آن. پس از این کشفیات است که تاریخ تمدن جهان باید از نو نگاشته شود.

دوران ﭘﻴﺶ از ﺗﺎرﻳﺦ

ﻛﻬﻦ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻬﺮﻫﺎ در ﻫﺰاره ﭼﻬﺎرم پ .م.

از ﮔﻞ ﭘﺨﺘﻪ ﺳﻨﮓ ﮔﭻ وﺳﻨﮓ ﻣﺮﻣﺮ ﺳﻔﻴﺪ و ﺷﻴﺮی ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ

دردوران ﻫﺎی

ﺑﻌﺪی از ﺳﻨﮕﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ

ﺳﻨﮓ آﻫﻦ، ﺳﻨﮓ ﻳﻤﺎﻧﻲ ﻗﺮﻣﺰ ﻳﺎ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮی، ﺳﻨﮓ ﻳﺸﻢ، ﻳﺸﻢ ﺧﺘﺎﺋﻲ، ﺳﻨﮓ ﺳﻠﻴﻤﺎﻧﻲ، ﺳﻨﮓ

ﻻﺟﻮرد، ﺳﻨﮓ ﻣﺮﻣﺮ ﺳﻔﻴﺪ ﻳﺎ ﺳﻴﺎه، ﺳﻨ

ﮓ ﺑﻠﻮر، ﻗﻴﺮ، اﺳﺘﺨﻮان، ﻋﺎج ، ﻋﻘﻴﻖ ﺑﺮﻧﮕﻬﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﺑﺮﻧﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ

ﺷﻜﻞ

ﻣﻬﺮﻫﺎی اوﻟﻴﻪ دﮔﻤﻪ ای ﻳﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﻛﺮوی، ﺑﻴﻀﻲ ﻣﺨﺮوﻃﻲ، ﻣﻜﻌﺐ و ﻣﻜﻌﺐ ﻣﺴﺘﻄﻴﻞ اﺳﺖ

دﺳﺘﻪ ای از ﻣﻬﺮﻫﺎی ﻧﻴﻤﻪ ﻛﺮوی ﻳﺎ

ﻧﻴﻤﻪ ﺑﻴﻀﻲ ﺑﺸﻜﻞ ﺣﻴﻮان ﺧﻮاﺑﻴﺪه اﺳﺖ

ﺟﻨﺲ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻣﻬﺮ ازﺳﻨﮓ ﻣﺮﻣﺮ ﺳﻔﻴﺪ ﻳﺎ ﺷﻴﺮی و

ﻳﺎ ﺳﻨﮓ ﺻﺎﺑﻮن اﺳﺖ و ﻧﻘﺶ ﺑﺮﻃﺮف

ﻣﺴﻄﺢ ﻣﻬﺮ ﻧﻘﺮ اﺳﺖ

ﺑﺮ ﻣﻬﺮﻫﺎی دﮔﻤﻪ ای ﺷﻜﻞ ﻣﻜﺸﻮﻓﺔ از ﺳﻴﻠﻚ در ﻛﺎﺷﺎن و ﺗﭙﻪ ﺣﺼﺎر در داﻣﻐﺎن و ﺗﭙﻪ ﮔﻴﺎن در ﻧﻬﺎوﻧﺪ و

ﺷﻮش، ﺑﻪ ﻫﻤﺎن ﻃﺮﻳﻖ ﻧﻘﺶ ﻛﻨﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ

در ﻧﻮع دﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﻟﻮﻟﺔ اﺳﺘﻮاﻧﻪ ای

ﺳﻴﻠﻨﺪر

ﺷﻜﻞ اﺳﺖ، ﻧﻘﻮش ﺑﺮ ﺑﺪﻧﺔ آﻧﻬﺎ ﻛﻨﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ

در وﺳﻂ ﻣﻬﺮﻫﺎ ﭼﻪ ﻣﺪور و ﭼﻪ دﮔﻤﻪ

ای ﺷﻜﻞ و ﭼﻪ ﻟﻮﻟﻪ ای ﺳﻮراﺣﻲ ﺑﺮای ﮔﺬراﻧﺪن ﺗﺴﻤﻪ ﻳﺎ ﺑﻨﺪ ﻛﺮدن آﻧﻬﺎ در ﻧﻬﺎﻳﺖ دﻗﺖ ﺗﻌﺒﻴﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ

ﻧﻘﻮش اﺑﺘﺪاﺋﻲ ﺗﺮﻳﻦ

ﻣﻬﺮﻫﺎ از ﺧﻄﻮط ﺳﺎده ﻫﻨﺪﺳﻲ ﻳﺎ ﺧﻄﻮط ﻫﻨﺪﺳﻲ ﺗﺰﺋﻴﻨﻲ، ﺣﻴﻮاﻧﺎت ، ﺣﺸﺮات و ﺧﻮرﺷﻴﺪ و ﺳﺘﺎره و اﻧﺴﺎن ﻛﻪ ﻫﻤﺮاه ﺑﺎ ﺣﻴﻮان اﺳﺖ

و درﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺎﻣﻲ ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﻳﺎ ﺧﺪای ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﻮد، و ﻳﺎ ﻣﻘﺎم روﺣﺎﻧﻲ دارد، ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪ اﺳﺖ

ﺑﺮﮔﺰﻳﺪن ﻧﻘﻮش

ﺣﻴﻮاﻧﻲ و اﻧﺴﺎﻧﻲ ﻳﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﺣﻴﻮاﻧﻲ و ﻧﻴﻤﻪ اﻧﺴﺎﻧﻲ و ﻳﺎ ﺻﻮر ﻓﻠﻜﻲ ﺑﺮای ﻣﻬﺮ، ﻋﻼوه ﺑﺮ آﻧﻜﻪ ﻋﻼﻣﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻬﺮ اﺳﺖ،

ﺑﺮای اﻧﺴﺎن آن روز ﻛﻪ داﺋﻢ ﻣﻮاﺟﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺼﺎﺋ

ﺐ و ﺧﻄﺮات ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻣﻴﻨﻲ و آﺳﻤﺎﻧﻲ و درد و رﻧﮓ ﺑﻮده اﺳﺖ و ﻫﺮاﺳﻲ

ﺧﺎص از دﻧﻴﺎی ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻛﻪ در آن ﻣﻲ زﻳﺴﺘﻪ داﺷﺘﻪ، ﺑﻤﻨﺰﻟﺔ ﻃﻠﺴﻤﻲ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﺷﺪه ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻚ آﻧﺮا در ﭘﻨﺎه ﺧﻮد از ﺷﺮ ارواح

ﭘﻠﻴﺪ ﻧﮕﻪ ﻣﻲ داﺷﺘﻪ اﺳﺖ

ﺑﺪون ﺗﺮدﻳﺪ وﺿﻊ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎن و ﻣﺘﺰﻟﺰل اﻧﺴﺎن، او را وا ﻣﻲ داﺷﺖ ﺗ

ﺎ راﻫﻲ ﺑﺮای ﺑﻬﺘﺮ زﻳﺴﺘﻦ و ﺑﻘﺎء ﺧﻮد ﭘﻴﺪا ﻛﻨﺪ و ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ای آﻻم

روﺣﻲ و ﺟﺴﻤﻲ ﺧﻮد را ﺗﺴﻜﻴﻦ دﻫﺪ و ﺑﺘﻮاﻧﺪ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷﺪاﺋﺪ و ﺳﺨﺘﻲ ﻫﺎ ﻣﻘﺎوﻣﺖ ورزد

 اﻳﻦ اﻣﺮ ﺟﺰ از راه ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﻗﺪرت ﻫﺎی

ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ای ﻛﻪ او را از ﻫﺮ ﺳﻮ اﺣﺎﻃﻪ ﻛﺮده ﺑﻮد ﻣﻴﺴﺮ ﻧﺒﻮد

ﻟﺬا ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻞ ﺟﺴﺘﻦ و ارﺗﺒﺎ

ط ﻳﺎﻓﺘﻦ آن ﺑﺎ آن ﻧﻴﺮوﻫﺎی ﻧﺎﻣﺮﺋﻲ ﻧﻘﺸﻲ

ﺑﻜﺎر ﻣﻲ ﺑﺮد ﻛﻪ ﻣﻈﻬﺮ ﺧﺪاﻳﺎن و ارﺑﺎب اﻧﻮاع ﺑﻮد

ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ اﻧﺴﺎن ﻣﻬﺮﻫﺎﺋﻲ را ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﻫﺎﺋﻲ ﻣﻨﻘﻮر ﺑﻮد ﺑﺎ ﺧﻮد داﺷﺖ،

ﺑﻨﻮﻋﻲ اﺣﺴﺎس آراﻣﺶ و اﻣﻨﻴﺖ دﺳﺖ ﻣﻲ ﻳﺎﻓﺖ

در ﻣﺮﺣﻠﺔ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺗﻤﺪن ﻣﺎ ﻗﺒﻞ ﺗﺎرﻳﺨﻲ ﻛﻪ آﻏﺎز دوران ﻛﺸﺎورزی و ﻓﻌﺎﻟﻴ

ﺖ زراﻋﻲ و اﻫﻠﻲ ﻛﺮدن ﺣﻴﻮاﻧﺎت اﺳﺖ ﺑﺎ وﺟﻮد ﻣﺸﻜﻼت

ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﻪ در وﺿﻊ ﻣﻌﻴﺸﺖ اﻗﻮام ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﻧﺎﻣﺴﺎﻋﺪﺑﻮدن ﺷﺮاﻳﻂ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻳﺎ ﻛﻤﻲ ﺑﺎرﻧﺪﮔﻲ روی ﻣﻲ داد، ﻣﻌﻬﺬا ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻲ در وﺿﻊ

ﻣﺪﻧﻲ از ﻗﺒﻴﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺎزی و ﻛﻮزه ﮔﺮی، ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻇﺮوف ﻣﻨﻘﻮش و اﺷﻴﺎء ﻛﻮﭼﻚ ﻣﺴﻴﻦ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدﻳﺪ

ﺑﻪ ﻣﻮازات ﺗﺤﻮل ﻣﺎ

دی

زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺸﺮ، در ﺣﻔﻆ و ﻧﻀﺞ ﺛﻤﺮات ان ﻧﻴﺎزﻣﻨﺪ دﮔﺮﮔﻮﻧﻲ ﻫﺎی ﻣﻌﻨﻮی و ﻣﺎوراء اﻟﻄﺒﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺿﺮوری و ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ اﺟﺘﻨﺎب ﺑﻮد

ﺑﻪ اﻳﻦ

Page 2

ﺟﻬﺖ ﻣﺎ در اﻳﻦ دوره ﺑﻨﺎﺑﺮ رواﻳﺎت اﻓﺴﺎﻧﻪ ای ﻛﻬﻦ ﺑﺎ ﺗﺠﺴﻢ ﺗﺼﻮﻳﺮ ارﺑﺎب اﻧﻮاع ﻳﺎ ﻣﻈﺎﻫﺮ آﻧﻬﺎ ﺑﺼﻮرت اﻧﺴﺎن ﻳﺎ ﻧﻴﻤﻪ اﻧﺴﺎن و ﻧﻴﻤﻪ

ﺣﻴﻮان ﻳﺎ ﻏﻮل ﻫﺎ و

ﻳﺎ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻗﺪرت ﺟﺴﻤﻲ و ﺗﻮاﻧﺎﺋﻲ و ﺑﺮﺗﺮی ﺧﻮد، در آزﻣﺎﺋﻲ ﺑﺎ اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﻳﺎ ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﺟﻨﺒﺔ ﻧﻴﻤﻪ

ﺧﺪاﺋﻲ ﺑﺨﻮد ﮔﺮﻓﺘﻪ اﻧﺪ ﺑﺮﻣﻴﺨﻮرﻳﻢ

ﻧﻘﻮش دﻳﮕﺮی ﻣﺒﺎرزه ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ، ﻳﺎ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﺣﻴﻮان ﻳﺎ اﻧﺴﺎن ﺑﺎ ﻏﻮل ﻫﺎ و ﺣﻴﻮاﻧﺎت اﻓﺴﺎﻧﻪ ای را ﻛﻪ روی دو ﭘﺎ ﺑﺮای

ﻣﺒﺎرزه

اﻳﺴﺘﺎده اﻧﺪ ﻧﺸﺎن ﻣﻲ دﻫﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎدی دﻧﻴﺎی ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ آن روزﮔﺎران اﺳﺖ

ﺑﺴﻴﺎری از ﻣﻬﺮﻫﺎ دارای ﻧﻘﻮش ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﮔﺬران زﻧﺪﮔﻲ اﻓﺮاد اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻜﺎر، ﺣﺮاﺳﺖ ﮔﻠﻪ و رﻣﻪ، ﻛﺸﺎورزی،

ﺻﻴﺪ ﻣﺎﻫﻲ، ﻛﻮزه ﮔﺮی و اﻧﻮاع ﻛﺎرﻫﺎی دﺳﺘﻲ دﻳﮕﺮ

ﻧﻘﻮش دﻳﮕﺮی ﻧﻴﺰ ﺣﻴﻮاﻧﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﺟﺪال

آﻧﻬﺎ، آﻏﻞ ، ﻣﺨﺎزن ﻏﻠﻪ

ﺳﻴﻠﻮ

ﻣﻌﺎﺑﺪ را ﻣﺠﺴﻢ ﻣﻲ ﺳﺎزد

ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدی ازﻣﻬﺮﻫﺎی ﻟﻮﻟﻪ ای ﺷﻜﻞ ﻧﻘﻮﺷﻲ از ﻣﻈﺎﻫﺮ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻧﻘﺮ ﮔﺮدﻳﺪه اﺳﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ درﺧﺖ زﻧﺪﮔﻲ، ﻣﻈﻬﺮ ﻓﺮاواﻧﻲ، رب اﻟﻨﻮع

روﺋﻴﺪﻧﻴﻬﺎ، ﻣﺎر ﻛﻪ ﻣﻈﻬﺮ آﺑﻬﺎی زﻳﺮ زﻣﻴﻨﻲ اﺳﺖ، اﺟﺮام ﺳﻤﺎوی ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺮص ﺧﻮرﺷﻴﺪ، ﻫﻼل ﻣﺎه و ﺑ

ﺴﻴﺎری از اﻳﺰدان ﻳﺎ ﻣﻈﺎﻫﺮ آﻧﺎن

ﻛﻪ در ﻣﺒﺎﺣﺚ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن درﺑﺎره آﻧﻬﺎ ﮔﻔﺘﮕﻮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ

.

ﺑﺮ ﺗﻌﺪاد زﻳﺎدی از اﻟﻮاح ﮔﻠﻲ ﻋﻴﻼﻣﻲ ﻣﻘﺪم

دوره دوم ﻫﺰاره ﭼﻬﺎرم پ

اﺛﺮ اﻳﻦ ﻧﻮع ﻧﻘﻮش دﻳﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد

ﺷﻴﻮه ﻛﺎراﻳﻦ ﺑﻮد ﻛﻪ

ﻣﻬﺮﻫﺎی

ﻟﻮﻟﻪ ای ﺷﻜﻞ را ﺑﺮ روی ﺧﻤﻴﺮﮔﻞ ﻛﻪ ﻫﻨﻮز ﻛﺎﻣﻼ ﺧﺸﻚ ﻧﺸﺪه ﺑﻮد ﻣﻲ ﻏﻠﻄﺎﻧﺪﻧﺪ، ﺗﺎ اﺛﺮ ﻧﻘﺶ ﺑﺮ ﺟﺎی ﻣﺎﻧﺪ

در ﻣﻮارد ﺑﺴﻴﺎری ﻋﻼﻣﺎت روی ﺳﻠﻴﻨﺪرﻫﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺧﻂ اﺳﺖ، زﻳﺮا ﭘﻴﺪاﻳﺶ ﺧﻂ ﺗﺼﻮﻳﺮی در ﻧﺎﺣﻴﺔ ﻋﻴﻼم ﻣﻘﺎرن ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دوره ﺑﻮده

اﺳﺖ

ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻋﺪاد و ارﻗﺎم ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺳﺎده و اﺑﺘﺪاﺋﻲ

ﺑﺮ ﻣﻬﺮﻫﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد

در ﻧﻘﻮش اﻳﻦ دوران ارﺗﺒﺎط ﻫﻨﺮی ﺑﻴﻦ ﻋﻴﻼم

ﺷﻮش

و ﺑﻴﻦ اﻟﻨﻬﺮﻳﻦ

ﺳﻮﻣﺮ

ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲ ﺧﻮرد

زﻳﺮا ﻋﻴﻼم ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎن

ﻏﺮﺑﻲ ﺧﻮد داﺋﻢ در ﺗﻤﺎس ﺑﻮده اﺳﺖ و اﻳﻦ ﺗﻤﺎس ﻫﺎ ﻳﺎ از راه داد و ﺳﺘﺪ، ﺑﻄﺮﻳﻖ دوﺳﺘﺎﻧﺔ، اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﺮﻓﺖ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻮردﻫﺎی

ﺧﺼﻤﺎﻧﻪ، ﻛﻪ

در ﻫﺮ دو ﺻﻮرت ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻔﻮذ ﻓﺮﻫﻨﮓ و ﻧﺰدﻳﻜﻲ ﺑﻴﻦ اﻳﻦ ﻣﻠﺘﻬﺎ ﻣﻲ ﮔﺮدﻳﺪ

ﻟﺬا در ﻧﻘﻮش ﻣﻬﺮﻫﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﺮﺧﻮرد اﻳﻦ

ﺟﻮاﻣﻊ ﺑﺮﻳﻜﺪﻳﮕﺮ واﺿﺢ اﺳﺖ

ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ دررﻓﺖ و آﻣﺪ و آﻣﻴﺰش ﺷﻮﺷﻴﺎن ﺑﺎ ﻣﺮدم ﺳﻴﻠﻚ

ﻛﺎﺷﺎن

ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺨﺘﺼﺎت درآﺛﺎر آﻧﺎن

ﭘﻴﺪاﺳﺖ

در ﻛﺎوﺷﻬﺎی ﺑﻼاﻧﻘﻄﺎع ﻛﻪ ازﺣﺪود ﻳﻚ ﻗﺮن ﭘﻴﺶ ﺗ

ﺎ ﻛﻨﻮن در ﺷﻮش و ﻧﻮاﺣﻲ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻴﻼم اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ، آﺛﺎر ﻣﺘﻨﻮﻋﻲ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ

ﺗﻤﺪن و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﻴﻼﻣﻲ ﺑﺪﺳﺖ آﻣﺪه اﺳﺖ