مقدمه
در عصر حاضر، پیشرفت های صنعتی و بهره‌گیری از آنها در عرصه های مختلف زندگی، انتقال پیام و برقراری ارتباطات را آسان کرده است. اما هنوز هم، اختلافات فرهنگی، زبانی و توانایی‌های متفاوت جوامع در بهره‌برداری مناسب از وسایل انتقال ارتباطات جدید و پیشرفته در سطح وسیع و همه جانبه، جزو موانع استفاده از اطلاعات است. جامعه‌ای که به دلیل نداشتن توان اقتصادی مناسب نتواند در همه زمینه‌ها از علوم و تکنولوژی پیشرفته برای ایجاد ارتبط و در نتیجه انتقال اطلاعات استفاده کند، مسلماً به اندازه یک جامعه پیشرفته قدرت برابری در مقابل رویدادها و یا رفع نیازهای متفاوت اعضای خود را ندارد.
بنابراین، وجود یک وسیله برقراری و ارتباط و انتقال پیام جهانی که به قدر راههای دیگر ارتباطی نیاز به پشتوانه های اقتصادی نداشته باشد، بسیار مهم است و تمبر از جمله وسایلی است که این منظور را برآورده می‌کند.
تمبر بهترین وسیله ارتباطی و اطلاعاتی است. خواه بر روی آن یک شاهکار هنری نقش بسته باشد و خواه طرحی نمادی، یا یک عکس کوچک را در برگیرد. تمبر پستی این توانایی جالب توجه را دارد که اصول زیبایی شناسی را تعمیم داده و به عنوان ابزاری در خدمت فرهنگ قرار گیرد.
تمبر در جوامع مختلف بشری نقش‌های مختلفی را از جهات فرهنگی و سیاسی ایفا کرده است که از بین آنها می‌توان به نشر فرهنگها، ایجاد روابط دوستانه بین ملتها، برقراری عدالت و صلح جهانی، تشویق ملتهای قدرتمند برای کمک به مردم نیازمند در جهان سوم، ایجاد انگیزه‌های بشر دوستانه وآزادی ملتها از سلطه خودکامگان اشاره کرد.
این نیاز به ارتباط و تبادل فرهنگی ارزش تمبر پستی را بر همگان روشن می‌سازد. تمبر پستی با زبان تصویر، یا به عبارت دیگر استفاده از یک زبان همگانی سخن می‌گوید: زبانی که احتیاج به ترجمه ندارد و در همه جای دنیا و در هر فرهنگی می‌تواند پیام رسان باشد. این قطعه کوچک و جهانگرد ، تصویر است واجد ارزش های هنری، همراه با خلاقیت و زیبایی که هدف خاص هنرمند راکه همانا پیام رسانی است، برآورده می‌کند.
هنرمند درک حس بصری پیام‌گیرنده را در انتقال بهتر مفاهیم در اختیار می‌گیرد و به کمک عوامل فنی و چاپ در به دست‌آوردن ماحصل کار، کوشش می‌کند. کاری که پیش از هرچیز یک اثر هنری است.
استفاده از تمبر فاصله‌های مکانی و زبانی موجود بین ممالک را از بین رده و با یک زبان واحد، مردم دنیا را متحد می‌کند.
آنچه در تمبر به عنوان یک رسانه‌فراگیر اهمیت دارد، پیام های گوناگونی است که از طریق آن به تمام دنیا منتقل می‌شود. پیامی که تحت تاثیر دیدگاهها، علایق و دستاوردهای مختلف یک جامعه قرار دارد. بطوریکه مجموعه تمبرهای پستی هر کشور نمایانگر تاریخ معاصر، میراث‌های فرهنگی، ایدئولوژی و روابط سیاسی، اقتصادی، اجتماعی حاکم بر آن کشور است.
هر تمبر یک پیام بصری به همراه دارد که از دو جهت زیبایی‌شناسی و فنی قابل بررسی است. طراحی مناسب تمبر و استفاده مناسب از عوامل فنی و چاپ می‌تواند در خدمت انتقال بهتر این پیام باشد.
تمبر بدون هیچگونه مانعی به اقصی نقاط کره زمین فرستاده می‌شود و پیام نهفته خود را بی‌هیچ اداعی به گیرنده پاکت می‌رساند و به علت گستردگی استفاده از تمبر در جهان، پیام تمبر می‌تواند از مرزهای یک کشور بگذرد و به کشورهای دوست و متحد و یا مخالف و حتی دشمن برسد و اینجاست که با جرات می‌توان گفت تمبر مخاطبانی بمراتب بیشتر از تیراژ خود و جمعیت کشوری که تمبر در آن منتشر شده ، دارد.
آنچه در تمبر به عنوان یک رسانه فراگیر به چشم می‌خورد، پیامهای گوناگونی است که از طریق آن به تمام مخاطبین منتقل می‌شود.
امروز نمی‌توان کشوری را، گرچه چندان هم پیشرفته بی‌نیاز از مکاتبات و در نتیجه فاقد تمبر پستی تصور کرد.
تمبرپستی چیزی بیش از یک برچسب ساده و وسیله‌ای موثر برای ارتباط و پیوند انسانهاست. تمبر پستی یک زبان است، عاملی است که فاصله ها را کوتاه می‌کند، هرگونه مانعی را از سر راه برمی‌دارد. مظهری از زیبایی و جاودانگی آفرینش‌های بشری است.
تمبر آیینه فرهنگ‌هاست، تمبر گرچه یک اثر کوچک هنری است ولی در پس آن تاریخی نهفته است. ازهمان آغاز تشکیل پست به صورت جدید و امروزی مساله پرداخت کرایه پستی و اینکه چه کسی(گیرنده و یافرستنده) باید آن را بپردازد و چگونه ارسال یک نامه را عملی سازند از مشکلات ادارات پست به شمار می‌آمد.
مشکلاتی که در حین رد وبدل کردن نامه‌ها و مرسولات پیش می‌آمد زمینه را جهت اختراع تمبر آماده کرد.
تاریخچه
پست و حمل نامه‌های به وسیله چاپاران تاریخچه‌ای بسیار قدیمی دارد و بویژه در بعضی کشورها از قدیم ترین ایام به این امر توجه خاصی مبذول شده است.
سرگذشت به وجود آمدن تمبر در دنیا از پست جدا نیست. همانطوری که واژه‌های آنها نیز در اکثر موارد از یکدیگر مجزا نمی باشد. ولی تاریخچه تمبر بسیار جدیدتر از آن است.
قبل از پرداختن به موضوع تاریخچه تمبر ضروری است ریشه و معنی و مفهوم کلمه تمبر مورد ارزیابی قرار بگیرد.
درباره پیدایش و ریشه گرفتن کلمه تمبر در فرهنگهای لغات مختلف توضیحاتی داده شده است.
الف- تمبر:
کاغذ کوچک چهارگوش که بر آن نشان پستخانه چاپ می‌شود و در پستخانه بر پاکت و غیر آن چسبانده می‌شود که نشان ادای کرایه پست است و نیز در ادارات دولتی نشان ادای حق دولت است که بر کاغذها چسبانده می شود.
تمبرTamber: (فرانسه Timbre) برگه‌ای کوچک که در ادارات پست طبع و در مقابل اخذ حق حمل و نقل نامه ها و غیره بنامه و محمول الصاق کنند.
تمبر پست:(Timbre De Post) تمبر دولتی که به پاکت‌ها یا بسته‌ها الصاق می‌کنند تا معلوم شود که مخارج حمل آن پرداخت شده است.
تمبر Timbre علامتی رسمی و معمولا کاغذی که در مقابل پرداخت مالیات یا عوارض یا مخارج حمل‌نامه یا محمولات پستی بعنوان اعلام وصول وجه دریافت شده بر اسناد یا اشیاء مربوط چسبانیده می‌شود.
ب- اختراع تمبر:
در سال 1607 میلادی ، یک شرکت پستی در ونیز، کاغذهای مخصوص را برای نامه انتشار داد که تصویر شیر کلیسای سن مارک بر روی آن چاپ شده بود و کلیه مردم مجبور شدند که مطالب خود را روی آن کاغذها بنویسند.
در قرن هفدهم میلادی،(سال 1653) در شهر پاریس فردی به نام ولییه قصد داشت پست کوچکی تاسیس کند. به همین علت نوعی کاغذ که روی آن عبارت«کرایه پرداخت شده» ذکر گردیده بود تهیه و به مردم عرضه داشت. روی این کاغذها بایستی مطالب لازم رانوشته و درون صندوقهای مخصوص انداخته تا به مقصد ارسال شود و پرداخت قیمت آن شامل حق‌الزحمه رساندن نامه هم بود این پوشش‌ها مقدمه تمبر پست بود که بعدا معمول گردید. با استفاده از این پوشش‌هاکه در فرانسه مرسوم شده بود.