آیا می دانید:
- چرا بهداشت دهان و دندان باید رعایت شود؟
- چگونه باید از دهان و دندان ها مراقبت کرد؟
- چگونه باید دندان مصنوعی را شست؟
آیا می توانید:
- دندان های خود را درست نخ بکشید ؟
- دندان های خود را درست مسواک بزنید ؟
- دندان مصنوعی را درست بشویید؟
چرا باید بهداشت دهان و دندان ها را رعایت کنیم ؟
مراقبت از دندان ها و رعایت بهداشت دهان، اهمیت بسیار زیادی دارد؛ زیرا :
* مهمترین کار دندان ها، جویدن است. اگر بتوانیم غذا را به خوبی بجویم، از خوردن غذا بیشتر لذت خواهیم برد. اگر غذا خوب جویده شود، هضم غذا راحت تر انجام می شود و مشکلات گوارشی کمتری خواهیم داشت .
* همه دوست دارند که دندان های سالم و دهان خوشبو داشته باشند. بوی بد دهان، علاوه براینکه موجب دوری اطرافیان می شود، برای خود ما نیز آزار دهنده است. هر چند بسیاری از بیماری ها، مثل گلودرد، سینوزیت و بیماری های داخلی می توانند موجب بوی بد دهان شوند، اما یکی از دلایل بوی بد دهان، باقی ماندن
ذرات غذا در بین دندان ها و رشد میکروب ها روی آن است. اولین اقدام برای برطرف کردن بوی بدن دهان، پیشگیری از خرابی دندان ها و عفونت های لثه است.
* با رعایت بهداشت دهان و دندان ها، دچار عفونت های لثه و دندان ها نمی شویم. این نوع عفونت ها را نباید کم اهمیت دانست؛ زیرا عفونت های لثه و دندان به
دهان محدود نمی شوند و ممکن است از طریق خون، به سایر قسمت های بدن مثل قلب برسند و باعث آسیب آنها شوند.
برای داشتن دندان های سالم، مراقبت از دندان ها باید از ابتدای زندگی آغاز شود. هریک از ما برحسب اینکه چقدر بهداشت دهان و دندان هایمان را رعایت کرده باشیم.
ممکن است تعدادی دندان سالم ، پرکرده ، روکش شده و دندان مصنوعی داشته باشیم .در هر سنی با داشتن دندان طبیعی یا مصنوعی وحتی بدون دندان ، بایدبهداشت دهان را رعایت کنیم .
پس ببینیم که چگونه باید از دندان ها مراقبت کرد؟
1-مراقبت از دندان های طبیعی
برای مراقبت از دندان های طبیعی انجام کارهای زیر ضروری است:
· در صورت پوسیدگی دندان ، هرچه سریعتر برای درمان آن به دندانپزشک مراجعه کنید.
· حتی اگر فکر می کنید هیچ مشکلی ندارید ، سالی یک بار برای معاینه به دندانپزشک مراجعه کنید.
· روزی یک بار با استفاده از نخ دندان ، سطح بین دندان ها را تمیز کنید.نخ دندان را قبل از مسواک زدن استفاده کنید. در این صورت لای دندان ها طی مسواک زدن بهتر شسته می شود.
روش صحیح استفاده از نخ دندان
* قبل از استفاده از نخ دندان، دست ها را با آب و صابون بشویید .
* حدود 35 سانتیمتر از نخ دندان را ببرید.
* دو طرف نخی را که بریده اید، به دور انگشت وسط هر دو دست بپیچید.
*سه انگشت آخر را ببندید و حدود 2 تا 5/2 سانتی متر از نخ را در میان دو انگشت شست و سبابه قرار دهید.
* نخ دندان را به آرامی و مطابق شکل به صورت رفت وبرگشت در فضای بین دندان ها حرکت دهید.
* با باز کردن تدریجی نخ از دور انگشت وسط، از قسمت های تمیز نخ استفاده کنید.
شیار بین لثه ودندان، محل مناسبی برای گیر کردن مواد غذایی و تشکیل جرم دندانی است . تمیز کردن این ناحیه از دندان ها در پیشگیری ازبیماری های لثه بسیار موثراست .
· حداقل روزی 2 بار مسواک بزنید. بهتر است مسواک زدن بعد از خوردن غذا باشد.
· موهای مسواک نباید خیلی نرم یا خیلی سفت باشد. بهتر است از مسواک نوع متوسط استفاده کنید.
· بعد از مسواک زدن ، مسواک را با آب بشویید تا بقایای خمیر دندان و مواد غذایی داخل آن نماند.
· هر چند وقت یکبار مسواک را عوض کنید. مسواکی که موهای آن خمیده یا نا منظم شده و یا رنگ آن تغییر کرده باشد ، اصلاً مناسب نیست. معمولاً از یک مسواک بیشتر از 3 یا 4 ماه نمی توان استفاده کرد.
· از نمک خشک یا جوش شیرین برای مسواک کردن یا شستن دندان ها با انگشت استفاده نکنید. این مواد خشک باعث ساییدگی دندان می شوند.
· پس از مسواک زدن لثه های خود را با انگشت ماساژ دهید.
· اگر در موقع مسواک زدن، لثه شما خونریزی می کند، مسواک زدن را قطع نکنید و به دندانپزشک مراجعه کنید.
سلامتی دندان ها در سلامتی سایر قسمت های بدن موثر است .
طریقه صحیح مسواک زدن
* برای سطح بیرونی و داخلی دندان، مسواک را به طور مایل در محل اتصال لثه و دندان قرار دهید و به صورت جاروب کردن از سمت لثه به طرف لبه دندان مسواک را حرکت دهید.
* برای سطح جونده دندان مسواک را با کمی فشار روی این سطح به جلو و عقب ببرید.
* برای سطح داخلی دندان های جلو، مسواک را به صورت عمودی روی لثه و سطح داخلی دندان ها قرار داده و به سمت لبه دندان هاحرکت دهید.
بسیاری از ما علاوه بردندان های طبیعی ، تعدادی دندان روکش شده ، دندان کاشته شده ویا دندان مصنوعی ثابتی که به وسیله گیره به دندانهای کناری وصل شده باشد داریم .تمیز کردن این دندان ها نیز مانند دندان های طبیعی است. اما نخ کشیدن ومسواک زدن این دندان ها باید بادقت وتوجه بیشتری انجام شود؛ زیرا احتمال گیرکردن خرده های غذا در بین این دندان ها بیشتر است .
بیماری های دهان ودندان قابل پیشگیری هستند.
2- مراقبت از دندان های مصنوعی
دندان های مصنوعی نیز مانند دندان های طبیعی، نیازمند مسواک زدن و مراقبت هستند. اگر دندان مصنوعی تمیز نشود، ممکن است باعث ایجاد عفونت های مختلف، مانند «برفک دهان» شود.
برای شستن آن دسته از دندان های مصنوعی که می توان آنها را ازدهان خارج کرد به نکات زیر توجه کنید:
· دندان های مصنوعی را حداقل یک بار در روز از دهان خارج کرده و با مسواک نرم بشویید.
· به خاطر داشته باشید که خمیر دندان برای شستن دندان های مصنوعی مناسب نیست. برای شستن دندان های مصنوعی
از مایع ظرفشویی استفاده کنید. پس از آن دندان مصنوعی را به خوبی با آب بشویید.
· بعد از خارج کردن دندان مصنوعی از دهان، لثه ها و زبان خود را با یک مسواک نرم بشویید. سپس لثه ها را با انگشت ماساژ دهید.
· شب ها دندان های مصنوعی را از دهان خارج کرده و در یک ظرف آب یا آب نمک تمیز قرار دهید. اگر دندان های مصنوعی در هوا خشک شوند یا در آب خیلی داغ قرار داده شوند، خراب خواهند شد.
· در موارد زیر حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید:
- اگر دندان مصنوعی شل است.
- اگر دندان مصنوعی به لثه فشار می آورد.
- اگر در هر قسمت از دهان زخم به وجود آمده است.
- اگرقسمتی از دندان مصنوعی شکسته است.
- اگر نمی توانید با دندان مصنوعی غذا بخورید.
- اگربعد از خارج کردن دندان مصنوعی از دهان احساس می کنید لثه شما برجسته است.
بی دندانی
اگر اصلاً دندان ندارید، باز هم برای جلوگیری از عفونت لثه بهداشت دهان را رعایت کنید.
· با یک مسواک نرم وکمی خمیر دندان لثه ها و سطح روی زبان را بشویید.پس از آن لثه ها را با انگشت ماساژ دهید.
· هر چه سریعتر برای گذاشتن دندان مصنوعی اقدام کنید.
هر زخمی در دهان را جدی بگیرید و به دندانپزشک مراجعه کنید.