کشاورزی
کشاورزی به تولید مواد غذایی و کالا از راه زراعت و جنگل داری و دامداری است.کشاورزی همان چیزی است که به ظهور تمدن منجر شد. مطالعه کشاورزی به نام علم کشاورزی شناخته می شود.
کشاورزی شامل طیف وسیعی از تخصص ها و فنون ، از جمله راه هایی برای گسترش زمین های مناسب برای زراعت گیاه ،حفر کانال ها و فرم های مختلف آبیاری می باشد.
در دنیای امروز با نگرانی های موجود و کمبود منابع نیاز است تا کشاورزی را به سوی کشاورزی پایدار (مثلا کشاورزی ارگانیک) یا کشاورزی فشرده (مثلا صنعتی) پیش ببریم تا بتوانیم نیاز ها را در آینده برطرف نماییم.
زراعت مدرن ، اصلاح نباتات ، سموم ،دفع آفات و کود و پیشرفت های تکنولوژیک به شدت باعث افزایش بازده محصول می شوند ولی باید در نظر داشت که این محاسن در کنار عیوبی چون آسیب گسترده زیست محیطی و اثرات منفی سلامت انسان حاصل می شوند. [۱]
شیوه های مدرن در دامپروی نیز به همین گونه است یعنی با افزایش تولید گوشت ما مشکلاتی چون ستم به حیوانات و طبعات بهداشتی ناشی از آنتی بیوتیک ها ، هورمون رشد ، و سایر مواد شیمیایی که معمولا در تولید گوشت های صنعتی استفاده می شود را داریم. [۲]
محصولات کشاورزی را می توان به صورت عمده به غذاها ، الیاف ، سوخت ، مواد اولیه ، دارو و زینت آلات تقسیم نمود.غذاهای عبارتند از غلات ، سبزیجات ، میوه ها ، و گوشت. الیاف عبارتند از پنبه ، پشم ، کنف ، ابریشم و کتان. مواد خام مانند چوب.
مخدره عبارتند از تنباکو ، الکل ، تریاک ، کوکائین. از دیگر مواد مفید توسط گیاهان ، از رزین می توان نام برد. سوخت های زیستی شامل متان از زیست توده ها ، اتانول و بیودیزل.
در سال ۲۰۰۷ ، حدود یک سوم از کارگران جهان در بخش کشاورزی شاغل بودند. اگرچه در سال ۲۰۰۳ تعداد کمتری در بخش کشاورزی مشغول بودند اما به دلیل آگاهی کشاورزی در سال ۲۰۰۸ این آمار به سرعت افزایش یافته.همچنین در بخش های دیگر کشاورزی مانند اقتصاد کشاورزی هم تعداد قابل ملاحظه ای مشغول به کار اند. [۳]
با این که بیش از یک سوم جمعیت جهان در این بخش مشغول اند ولی این بخش تنها ۵٪ از سود خالص جهانی را به خود اختصاص داده است.
تاریخچه
از آنجا که قدمت کشاورزی به ۱۰،۰۰۰[۴] سال پیش باز می گردد دارای کستره وسیعی در سراسر جهان می باشد.
روشهای مختلف در کشاورزی از قبیل آبیاری ، تناوب زراعی ، کودها و سموم دفع آفات مدتها پیش توسعه داده شده بود ،اما گام های بزرگ در قرن گذشته برداشته شد.
در جوامع اولیه افرادی که تولید کشاورزی آنها بیش از نیاز خانواده شان بود قادر بودند تا افراد دیگر را به طرف خود جذب نمایند. برخی از تاریخ دانان بر این عقیده اند که توصعه کشاورزی باعث به وجود آمدن تمدنها گردید.
سیستم های تولید دام
حیواناتی مانند قاطر ، لاما ،اسب ،شتر ،گاو ،گوسفند و خوک و سگ را برای استفاده از گوشتشان و یا محصولات دامی (مانند شیر ،پشم و …) پرورش می دهند. یک نوع برورش ،پرورش دادن دام در مراتع می باشد و آن در صورتی است که نتوان از آن زمین استفاده دیگری نمود که در این صورت دام را در مراتع رها می کنند تا از علوفه موجود در مراتع تغذیه نماید در عوض کود دامی حاصله می تواند برای مرتع مفید می باشد. [۵] تقریبا ۶۸ ٪ از مراتع دائمی مورد استفاده دام هستند.[۶]
فرآیند تولید
خاکورزی: عمل شخم خاک را برای آماده سازی کاشت و یا برای اختلاط مواد مغذی و یا برای کنترل آفات انجام می دهند.
بهره وری توسط با افزودن کود شیمیایی و کنترل علفهای هرز افزایش می یابد و خاک را بیشتر مستعد فرسایش ،تجزیه مواد آلی آزاد ،دی اکسید کربن و کاهش فراوانی و تنوع موجودات زنده می کند. [۷] [۸]
مبارزه با آفات: شامل مدیریت علفهای هرز ، حشرات و بیماری می شود.
برای این کار از روشهای شیمیایی (حشره کش) ، بیولوژیکی (کنترل بیولوژیکی) ، مکانیکی (کشت) ، و روش های فرهنگی استفاده می شود. روش های فرهنگی شامل تناوب کشت ، وجین ، پوشش محصولات زراعی ، به زراعی ، کمپوست ، پیشگیری و مقاومت می باشد. روشهای غیر شیمیایی و پیشگیری بهتر است به این دلیل که باعث کاهش محصول نمی گردد و روشهای پیشگیرانه است و روش شیمیایی تنها زمانی توصیه می شود که راه دیگری باقی نمانده باشد. [۹]
مدیریت: شامل هر دو منبع ورودی های مواد مغذی هم برای تولید محصولات زراعی و هم دام است ،و همچنین شامل روش استفاده از کود تولید شده توسط دام است.
ورودی ها می توند شامل ،عناصر شیمیایی ،کودهای آلی ،کود سبز ،کمپوست و مواد معدنی باشد. [۱۰] همچنین تناوب و یا دوره آیش را باید در مدیریت در نظر گرفت. [۱۱] [۱۲]
مدیریت آب در دنیا این که آب باران کافی است یا نیاز به منابع دیگری هم هست بسته به منطقه متقاوت می باشد.
تعریف بخش کشاورزی
به نظر میرسد لازم باشد پیش از پرداختن به وضعیت کارفرمایان در بخش کشاورزی، تعریف این بخش از نظر قوانین ملی و بینالمللی مورد توجه قرار بگیرد. تعریف کشاورزی بر اساس این قوانین عبارت است از بهرهبرداری از آب و خاک و خورشید برای تولید کالاها و فرآوردهای گیاهی و حیوانی اعم از صیادی، دامداری، زراعت، باغبانی، جنگلکاری و جنگلداری. در نتیجه وقتی از «کشاورزی» صحبت میشود، این مقهوم تمام این فعالیتها را در برمیگیرد.
متأسفانه، کارفرمایان بخش کشاورزی که 9/99 درصد کارفرمایان بخش خصوصی را تشکیل میدهند و بیش از 96 درصد تولیدات بخش خصوصی را تولید میکنند، و نهادهای بخش دولتی کمترین نقش را در این بخش دارند، از نظر خصوصیسازی به دو دلیل آسیب جدی دیدهاند. اول اصلاحات ارضی پیش از انقلاب و دوم، تقیسم اراضی پس از انقلاب غیر از خروج سرمایه از بخش کشاورزی و ناامنی سرمایهگذاری و سرمایهدار چیز دیگری عاید کشور نکرد.
تحقق خصوصیسازی در بخش کشاورزی
وقتی صحبت از خصوصیسازی میشود، باید توجه داشت که خصوصیسازی در بخش کشاورزی، به جز در جاهایی که دولت به عنوان کارفرمای بزرگ و تنها کارفرما حضور دارد، انجام شده است.
طبق آخرین آمارهای مرکز آمار ایران حدود 5/4 میلیون نفر بهرهبردار کشاورزی داریم که تمامشان کارفرمای خویشفرما هستند. کارفرمایان بزرگ بخش کشاورزی کمتر از حدود یک درصد کارفرمایان بخش کشاورزی هستند و چیزی حدود 25 تا 28 درصد تولیدات این بخش متعلق به آنان است. بقیهی کارفرمایان همان خویشفرمایان یا کشاورزان و روستانشینانی هستند که امروز به دلایل زیاد گرفتارند.
در حال حاضر، کارفرمایان بخش کشاورزی برخلاف کارفرمایان صنعت و حتی بخش خدمات، گرفتارترین افراد کشور محسوب میشوند. دلیلش هم واضح است: وقتی «کار کشاورزی» بیمار باشد، کارفرمای کشاورزی نیز قاعدتاً بیمار خواهد بود. خود بخش کشاورزی به دلایلی که گفتم و نیز به این دلیل که کارفرمای بزرگش دولت است که تلاش میکند به هر نحوی که برایش مقدور باشد امنیت غذایی را در کشور حاکم کند، بیمار است.
در چنین شرایطی، وقتی صحبت از قیمت تمام شده است، وقتی صحبت از سرمایهگذاری است، وقتی صحبت از توان تولید و کمک به تولید است، وقتی صحبت از تأمین نهادهای تولید استف جای دولت خالی است. اما وقتی صحبت از قیمت تمام شده باشد، دولت حضور دارد و بدون حضور کارفرمان بخش، تعیین کنندهی قیمت است. این عوامل سبب شده که بخش کشاورزی به مرضی به نام کمبود سرمایه مبتلا شود. چون سرمایه حتی از سرمایهدار هم محافظهکارتر است و جایی ساکن میشود که کمترین خطر تهدیدش کند.