پَرَنده به جانورانی که بدنی پوشیده از پر دارند و خونگرم می باشند گفته میشود. بیشتر پرندگان توانایی پرواز دارند.
در ردهبندی جانوران، پرندگان از مهره داران بهشمار میروند.
پرندگان مهرهدارانی هستند خونگرم با پوشش پر و تخمگذار , در این موجودات زائده های حرکتی قدامی به صورت بال تغییر شکل یافته و زائده های حرکتی خلفی برای راه رفتن , نشستن و یا شنا کردن سازگاری یافته است . قلب پرندگان چهار حفره ای و خم آئورت به سمت راست است .استخوانهای سر به هم جوشخورده و در استخوان پسسری , تنها یک ( مهره -مفصل ) دارند . در این مهره داران ۹ کیسه هوایی متصل به ششها وجود دارد , استخوان ها به جهت کاهش وزن مجوف شده اند , چشمها بزرگ و حس بینایی بارزترین حس آنهاست .
این گروه از موجودات از سلسله جانوران , شاخه طناب داران , زیر شاخه مهره داران , رده پرندگان مشتق شده و بعد از پستانداران از تکامل یافته ترین جانوران می باشند .
پراکنش
پرندگان در همه نقاط دنیا به سر میبرند. از کشتزارها و کوهستانها و جنگلها، تا صحراها و دشتها و در نزدیکی آبها و حتی در قطبها. پرندگان بسته به این که در کجا زندگی میکنند رنگهای گوناگونی دارند. پرهای برخی روشن و برخی دیگر تیره وکمرنگ است و این امر کمک به پنهان شدن آنها مینماید. پروازهای دلربا و رنگهای دلاویز و آواز شیرین پرندگان شور و شوقی وصف ناپذیر در هنرمندان، شاعران و موسیقیدانها پدید میآورد. پرندگان برای انسان ارزشهای گوناگون دارند. از ارزش غذایی گرفته تا پزشکی و غیره. حتی عدهای پرندگان را به عنوان حیوان اهلی و برای تفریح نگهداری میکنند، مانند طوطی. کلاغ پرنده ای است که با اکوسیستم ایران به خصوص شهرهای بزرگ والوده از نظر اب وهوا همزیست شده است
رده بندی پرندگان
برای شناسایی هرچه بهتر موجودات لازم است که آنها را در دسته هایی طبقه بندی نمود . بزرگترین مشکل رده بندی پرندگان یکسان بودن شکل ساختمانی آنها با یکدیگر است . به عبارت دیگر تحول و تغییراتی را که در حیوانات دیگر بخصوص در پستانداران ( با وجودی که تعداد گونه های آنها نصف گونه های پرندگان است ) می توان مشاهده کرد در پرندگان چندان قابل مشاهده نیست . از طرف دیگر مطالعات مربوط به آناتومی مقایسه یا در سطحی نسبتاً ابتدایی بوده تنها در سالهای اخیر قدمهای موثری در جهت شناخت علمی تر عادات و رفتار پرندگان برداشته شده است . و در همین راستا تغییرات فراوانی در نامگذاری و شیوه های رده بندی داده شده است.
برای رده بندی پرندگان از تغییرات ظاهری موجود در سیستم های استخوانی و ماهیچه های آنها استفاده می شود . برخی از دانشمندان هم سعی دارند از روی میزان پروتئین موجود در تخم پرندگان یا از روی عادات و رفتاری که بین پرندگان مشترک است , روابطی برای رده بندی آنان پیدا کنند . متخصصین رده بندی در مورد نحوه تکامل پرندگان در طول حیات آنها در کره زمین سازگاری آنها با شرایط متفاوت اقلیمی و جغرافیایی و نیز شرایطی که در آن طبیعت برروی اندامهای مختلف پرندگان تاثیر گذاشته و آنهایی را که قابلیت سازگاری داشته اند بحث بسیاری کرده اند. در حال حاضر بهترین شیوه برای مشخص کردن جایگاه و رده بندی پرندگان تعیین تغییرات و وضعیت DNA در پرنده علاوه بر چگونگی شکل ظاهر و ویژگیهای اکولوژیک آنهاست . بحث رده بندی پرندگان از موارد بسیار با اهمیت و قابل تعمق در مطالعه پرندگان است و در سالهای اخیر بر روی آن مطالعات فراوانی صورت گرفته است .