طلاق که همانند تمام موارد فوق دارای کارکردهای ناهنجار است آثار سوء خود را بر روی فرزندان می گذارد. فرزندانی که به علت جدایی و رانده شدن از پدر یا مادر و گاهی هر دو آنها دچار سردرگمی و بی هویی می شوند و این بار نیز چاره ای نیست جز فرار برای آرامشی که همیشه آرزوی آن را داشته اند. تمام این موارد که بیان شد مربوط به مسائل درون خانواده است اما یک سری علل دیگر است که به نابسامانی های اجتماعی برمی گردد. چه این نابسامانی ها و ناهنجاری ها خودشان برآیند رفتارهای خانوادگی باشند و چه حاصل عوامل بیرونی مانند: فقر اجتماعی، مسائل سیاسی و جنگ و مسائل اقتصادی.
همه اینها دست به دست هم داده اند تا شخصیت فرد را به عنوان عنصری از جامعه که هویت خود را از دست داده است متزلزل کنند فردی که تنها راه نجات خود را در فرار از همه چیز و همه کس می داند فرار دختران و اعتیاد آنان همگی حاصل شرایط نابسامانی روح اجتماع است.
***
مساله فرار دختران از خانه بدون اینکه شناختی از پیامدهای آن داشته باشند از دیرباز ما شاهد آن در جامعه بوده و هستیم و تحقیقاتی که طی چندسال اخیر در این رابطه صورت گرفته است همه و همه بازگوی این مساله و مشکل بوده است.
در بررسی که توسط داود جوشان در سال 1379 انجام پذیرفته نیز به علل فرار دختران پرداخته است. براساس آمار موجود در 11 ماه از سال 1379 تعداد 984 نفر دختر در تهران بزرگ متواری شده اند که محقق به منظور یافتن انگیزه های گریز از 120 دختر فراری پرسشنامه هایی تنظیم کرد که نتایج به دست آمده از این آمار بیانگر این است که میانگین سنی آنان 19 سال است.
24 درصد آنان محصل، 73 درصد بدون شغل و 3 درصد نیز شاغل بوده اند. میزان تحصیلات جامعه آماری 2 درصد بی سواد، 11 درصد ابتدایی، 51 درصد راهنمایی و 36 درصد نیز مدرک تحصیلی متوسطه داشته اند.
از نظر اقتصادی 94 درصد آنان وضع مناسب و مطلوبی داشته اند.
43 درصد انگیزه فرار را داشتن دوست پسر دانسته اند و 34 درصد نیز بد رفتاری والدین ذکر کرده اند. 67 درصد آنان بعداز فرار مدتی با مردان غریبه و نامحرم به سر برده اند و 47 درصد آنان مورد تجاوز جنسی قرار گرفته اند.
77 درصد از افراد مورد بررسی اولین بار بوده است که مرتکب چنین عملی شده اند و 23 درصد نیز برای چندمین بار فرار از خانه را تکرار کرده اند.
تحقیق دیگر در زمینه فرار از خانه توسط دکتر صمدی راد صورت گرفته است که با هدف یافتن علت ها و عوامل اجتماعی و خانوادگی موثر برفرار دختران صورت پذیرفته است، پدیده فرار دختران را یک معضل اجتماعی دانسته که زمینه ساز انواع جرایم و انحراف های اجتماعی نظیر فحشا، اعتیاد، قاچاق مواد مخدر، سرقت، شیوع بیماری های مقاربتی و ... است. در این پژوهش از عامل های مختلف خانوادگی نظیر سرپرستی والدین، آزار جسمی و جنسی، تبعیض میان دختر و پسر، وضعیت اقتصادی - اجتماعی و نیز عامل های دیگری چون نحوه گذران اوقات فراغت، نوع دوستان و معاشران و نظایر آنها در قالب فرضیه هایی مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری این بررسی را دو گروه از دختران تشکیل می دهند. گروه اول شامل 50 نفر از دختران فراری دستگیر شده ای است که در مراکز مداخله در بحران های اجتماعی، سازمان بهزیستی و کانون تربیت در اسفندماه 79 و فروردین سال 80 نگهداری می شوند و همچنین گروه دیگر را 50 نفر از دختران دوره دبیرستان مناطق 19 و 20 برای مقایسه با دختران فراری تشکیل می دهند. روش تحقیق شیوه پس رویدادی یا مقایسه علمی بوده است که برای گردآوری اطلاعات از شیوه تکمیل پرسشنامه و مصاحبه استفاده شده است.
براساس یافته های پژوهشی، اکثر دختران فراری قبل از فرار در تهران سکونت داشته اند و در زمان فرار ترک تحصیل کرده و مجرد بوده اند، نیمی از آنان سابقه قبلی داشته اند و اکثریت پیش از این توسط نیروی انتظامی دستگیر و به مراکز نگهداری ارجاع داده شده بودند. درباره علت ترک منزل اکثر آنان تاثیر دوست، مشکل با ناپدری و یا نامادری و ازدواج اجباری را عامل فرار خود دانسته اند.
بحث و نتیجه گیری
در این تحقیق ما به علل و عوامل فرار دختران از منزل پی بردیم که مهمترین عامل فرار از خانه وجود ناپدری یا نامادری، زندانی شدن یکی از والدین یا هر دو آنها، فقر، اعتیاد والدین و خود فرد، بی توجهی به خواسته های فرد، تجاوزات جنسی و عواملی از این قبیل است که فرد در خانه محیط مناسبی که منطبق با روحیات شخصی خود باشد نمی یابد و فکر می کند که با فرار از خانه می تواند تمام مشکلات را پشت سرگذاشته و وارد دنیایی خارج از این مشکلات شود و به اشتباه احساس می کند جامعه امن ترین محیط برای رفع حوائج او است. او به گونه ای با مشکلات عجین شده است که کوچکترین فکری به پیامدهای بعداز فرار نمی کند.
طبق بررسی ها، به این نتیجه رسیدیم که وجود مکان های مختلف و ورزشی، اجتماعی مهمترین عامل برای کاهش بزه افراد است و برای جلوگیری از گرایش افراد به اعتیاد و سرقت و از این قبیل باید مورد استفاده قرار گیرد.