هم بله و هم خیر! پاسخ کوتاه و دو پهلو به نظر میرسد؛ Ms-Dos دیگر یکه تاز عرصه ها نیست، اما زیر ساختار Dos هم چنان باقی است و هنگام استفاده از Windows 98 خود را نشان میدهد. حتی ویندوزهای 2000 و XP که پایه های NT هستند خط دستورهایی دارند که به شما این امکان را میدهد تا دستورات برپایه ی Dos را وارد کنید.
درست است که وجود Dos در XP مخفی است، اما شما میتوانید آن را در تمام برنامه های اصلی و برنامه های فرعی و خط فرمان ها پیدا کنید. هر کدام از شما با دستور Dos آشنایی داشته باسید حتما تا حالا فهمیده اید که این آشنایی به شما قدرت میدهد تا در سطح توانایی و مفهوم فوق العاده ای در زمینه رایانه قرار بگیرید، کافی است خود را با تازه به دوران رسیده های پر ادعایی که درزمان پیش تازی DOS دهنشان بوی شیر میداد مقایسه کنید!! در حقیقت، آخرین مرور (دوره ی) + A ما شامل 3 بخش بر روی DOS میباشد و دلیل آن هم بسیار ساده است، چرا که به کمک فرامین DOS کارهایی در سیستم عامل صورت میگیرد که صرفا با کلیک قابل انجام نیست. با این اوصاف، اگرچه شما میتوانید بگویید که دیگر دوران Dos به سر رسیده است، اما خط فرامین DoS هنوز زنده است و حالش خوب! در حقیقت، DOS آنقدر توانمندی ها دارد که به تازگی چند تابع دستور Command-Line Functions به XP اضافه شده که حتی در DOS قدیمی هم نبود. در زیر شما را با این دستورات آشنا میکنیم، گواینکه میدانیم قطعا بعضی از دستورات قدیمی DOS را از یاد برده اید. مثل همیشه یا نوشتن ؟/ میتوانید مطالب بیشتری راجع به آنها یاد بگیرید.
Bootcfg: تنظیمات Boot loader را نشان میدهد، مثل (default os) os اولیه، Time out انتخابی، ورودی های Boot و امکانات load.
Diskpart: بخش بندی های دیسک شما را مدیریت میکند و یا به عبارتی سامان میدهد. بعد از اینکه "Disk part" شما اعلان خواهد شد. علامت سوال که بنویسید به شما لیستی از قابلیت های ممکن را میدهد. با نوشتن exit میتوانید از این دستور خارج شوید.
Driverquerv: این دستور به شما لیست بلند بالایی از Driver و خصوصیات شان نشان میدهد.
Fsutil: این دستور بسیار ساده و کارآمد است. شما بامدیریت Hard Link ها در جهت (Query) و کنکاش حجم جای خالی خیلی کارها میتوانید انجام دهید.
عبارت "Fsutil" را تایپ کنید، لیستی از قابلیت ها را در اختیارتان قرار خواهد داد.
ما "fsinfo" را انتخاب کرده، سپس داخل خط فرمان نوشتیم: "fsutil fsinfo". حالابرنامه امکانات بیشتری را معرفی میکند، اما ما درایوها را اینگونه انتخاب میکنیم: "Fsutil Fsinfo Drives".
جالب و ساده است و به راحتی میتوانید از آن استفاده کنید. تلاش کنید امکاناتی را که به شما میدهد کشف کنید. خصوصیات و تلاش پیچیدگی های زیادی دارد که بد نیست آن ها را پیدا کنید.
Get Mac: این دستور به شما آدرس های MAC را میدهد.
Gpresult: به شما Rsop، تنظیمات کاربر و تنظیمات Group Policy را میدهد. (Rsop برای نشان دادن و سازماندهی Group Policy شبکه به درد میخوردو بر پایه تنظیم Policy است. )
Help ctr: مرکز Help and Support (کمک و پشتیبانی) را باز میکند.
Ipseccmd: ipsec (Internet Protocol Security) داخل Directory Service یا Registry محل یا دور دست پیکربندی میکند.
Ipseccmd خط فرمانی از IP Security Policies است که برای ( MMC (Microsoft Management Consol سریعا قابل استفاده است.
Netsh: ابزاری برای پیکربندی شبکه است. "net sw?" اطلاعات بیشتری از این دستور را میتوانید بخوانید. برای خروج از این برنامه از "Exit" را تایپ کنید.
Open files: به مدیر (Administrator) اجازه میدهد تا در XP Professional فایل ها را نشان بدهد (Display)، یاجلوی استفاده از آنها رابگیرد (Disconnect).
عبارت "Open files/?" را تایپ کنید تا پارامترهای ممکن را به شما نشان دهد.
Page File Config: تنظیمات حافظه مجازی (Virtual Memory) را در سیستم شما پیکربندی میکند یا نمایش میدهد.
Prncnfg: برای نمایش و پیکربندی اطلاعات راجع به پرینتر است.
Prnjob: کارهای پرینتر را Pause، Resume، Cancel یا List میکند.
Recover: این فرمان کمک میکند تا اطلاعات قابل خواندن از دیسک صدمه دیده Recover شود.
برای دیدن قسمت های مختلف آن "Recover" را تایپ کنید.
Reg: ابزار کمک کننده ی Registry. با نوشتن "Reg" راهنمای قسمت های مختلف آن را خواهید دید. شما میتوانید خروجی های Registry، Copy، Compare، Restore و ... را داشته باشید.
Schtasks: مدیریت (Administrator) میتواند بر روی سیستم محلی یا دوردست، دستورات را برنامه ریزی و اجرا کند، تغییر دهد و یا پاک کند. برای اطلاعات بیشترتایپ کنید: "Schtasks/?"
Sfc: چک کننده فایل سیستم که فایل های محافظ سیستم را Scan میکند و اگر کار شما Hack شده باشد، آنها را با نمونه واقعی شان جایگزین میکند یعنی با ورژن Office Microsoft. "Sfc" را که بنویسید لیست امکاناتش را به شما میدهد.
Shutdown: شما میتوانید کامپیوتر خود را با این دستور خاموش یا Restart کنید و یا Administrator میتواند همین کارها را با کامپیوترهای دیگر انجام دهد. برای دیدن لیست امکانات این دستور در خط فرمان بنویسید "Shutdown".
Systeminfo: اطلاعات اولیه پیکربندی سیستم را به شما میدهد. اطلاعاتی مانند نوع سیستم، نوع پردازنده، زمان محلی، تنظیمات حافظه مجازی و...
Tasklist: آیا دلتان میخواهد بدانید که پشت پرده چه خبر است؟ "Tasklist" را داخل خط فرمان تایپ کنید تا لیست فرآیندهای جاری را ببینید.
Taskkill: حالا ممکن است بخواهید برخی کارها را ببندید. Taskkill اینجا به درد میخورد. "Taskkill/?" را تایپ کنید تا سریع تر اطلاعات مکفی را در زمینه امکاناتی که در اختیارتان میگذارد به دست آورید، سپس تمام کارهایی را که میخواهید میتوانید ببندید: "Task kill/PID 1680" برای به دست آوردن PID (هویت محصول) Task list باید اجرا شود.
TvpePert: اطلاعات شمارنده عملکرد (Performance-counter) را در پنجره فرمان یا به صورت یک لاگفایل محافظت شده مینویسد.