اچ. آی. وی. یک ویروس است. ویروس موجود زنده بسیار کوچکی است که می تواند خودش را تکثیرکند و منتشر شود. اما نمی تواند به تنهایی از خودش زنده باشد. یک ویروس به بدن یک میزبان برای زندگی و تکثیر نیاز دارد.
زمانی که ویروس به بدن شخصی راه پیدا کرد، شروع به تکثیر یا به عبارت دیگر شروع به شبیه سازی و کپی از خودش درسلول های بدن این شخص می کند. یک ویروس می تواند سلول هایی که داخل آن جای گرفته و از آن تغذیه می کند را معیوب کرده و به آن آسیب برساند. این یکی از راه هایی است که بدن را آلوده کرده و بیماری را بوجود می آورد.
سیستم دفاعی بدن مجموعه ای از سلول ها است که در بدن شما با ویروس ها و عفونت ها مقابله می کند. در انسان، سیستم دفاعی بدن معمولا ویروس ها را به سرعت یافته و سریع می کشد.
اشخاص آلودگی به اچ. آی. وی. را از شخص دیگری که پِیش از این آلوده شده است دریافت می کنند. اگر آنها آلوده شدند همینطور می توانند آلودگی به ویروس را به شخص دیگر انتقال دهند.
در واقع این راهی است که ویروس اچ. آی. وی. شیوع پیدا کرده و منتشرمی شود.
اچ. آی. وی. مخفف "ویروس نقص ایمنی انسان" است.
در دنیا آن را با نام "Human Immunodeficiency Virus" می شناسند.
به کسانی که آلوده به اچ. آی. وی. شده اند اچ. آی. وی. مثبت "+HIV" و یا اچ. آی. وی. پوزتیو "HIV positive" می گویند.
چرا ویروس اچ. آی. وی. خطرناک است؟
اگر سیستم دفاعی بدن به ویروس حمله کرده و آن را می کشد، پس چرا ویروس اچ. آی. وی. یک مشکل است؟
ویروس های مختلف به قسمت های متفاوت بدن حمله می کنند. بعضی ها ممکن است به پوست، دیگری به شش ها و یا قسمت های دیگر حمله کنند. سرماخوردگی های عمومی هم به وسیله یک ویروس ایجاد می شوند. چیزی که ویروس اچ. آی. وی. را چنین خطرناک می سازد این است که مستقیماً سیستم دفاعی بدن را هدف قرار داده و به آن حمله می کند. جایی که معمولاً بدن را از شر ویروس ها رها می کند.
این ویروس خصوصاً به یک نوع مشخصی از سلول های سیستم دفاعی بدن حمله می کند که بدون آن مبارزه با سیستم دفاعی بدن برای ویروس مانند رفتن به تعطیلات و بسیار راحت است و اچ. آی. وی. می تواند در تمام بدن منتشر می شود.
این فرایند قابل رویت نیست وهیج راهی وجود ندارد تا بتوانیم با مشاهده اشخاص تشخیص بدهیم که شخصی آلوده به ویروس اچ. آی. وی. است. تنها یک نوع تست خون آن هم حدود سه ماه بعد از وارد شدن اولین ویروس به بدن می تواند وجود آن را در خون آشکار کند. ممکن است شخصی که آلوده به ویروس اچ. آی. وی. شده است، تا سال های سال کاملاً سالم به نظر رسد و خود را در سلامت کامل احساس کند. ممکن است که حتی ندانند که آلوده به ویروس هستند. سپس هنگامی که سیستم دفاعی بدن تقلیل یافت و ضعیف شد آن ها بطورشدید و روزافزونی نسبت به بیماری ها آسیب پذیر می شوند. بیماری هایی که معمولاً در شرایط طبیعی بسیار ساده درمان می شوند.
ایدز چیست؟
نام بیماری ایدز(AIDS) از حروف اول کلمات زیر گرفته شده است و به معنی نقص ایمنی اکتسابی است:
(Acquired Immuno Deficiency Syndrome)
یک سیستم دفاعی زیان دیده و معیوب نه تنها به وسیله ویروس اچ. آی. وی. که در مرحله اول به آن حمله ور شده آسیب دیده است بلکه همچنین با عفونت های دیگر مورد حمله قرار می گیرد. این سیستم دفاعی آسیب دیده دیگر توانایی و قدرتی برای مقابله و کشتن ویروس هایی که تا پیش از این مزاحمتی برایش نداشتند را ندارد. ویروس اچ. آی. وی. دفاع بدن را روز به روز کاهش می‌دهد تا حدی که هر میکروبی حتی میکروبهای بسیار ضعیف هم فرصت پیدا می‌کنند که بدن را بشدت بیمار کنند.
همچنان که زمان می گذرد، شخصی که به ویروس اچ. آی. وی. آلوده شده است، نسبت به قبل بیشتر و بیشتر به بیماری مبتلا می شود، معمولاً چندین سال بعد از آلودگی و ورود ویروس به بدن، آن ها مبتلا به مریضی های خاص ناشناحته و عجیب متعددی می شوند. این مرحله ای است که به آن می گویند کسی به ایدز مبتلا شده است. وقتی که شخص به بیماری های وخیم خطرناک جدی دچار می شود و یا زمانی که تعداد سلول های دفاعی در بدن شخص آلوده زیر میزان مشخصی به شدت افت کرده باشد.
در کشور های مختلف تفاوت های اندکی در تعریف این مرحله وجود دارد که چه زمانی یک شخص را مبتلا به بیماری ایدز و یا هنوز شخص آلوده به ویروس اچ. آی. وی. بنامند.
ایدز (Acquired Immune Deficiency Syndrome) یک حالت به شدت وخیم است ودر این مرحله بدن دفاع بسیارضعیفی در برابر هر نوعی از عفونت و بیماری را دارد.
از زمان آلوده شدن به ویروس اچ. آی. وی. تا ابتلا به بیماری ایدز چه مدت طول می کشد؟
بر اساس نتایج حاصله از تحقیقات مختلف به عمل آمده، از زمان دریافت آلودگی (ورود ویروس اچ. آی. وی. به بدن) تا ابتلاء به بیماری ایدز (ازکار افتادن سیستم دفاعی بدن)، بدون دسترسی به یک درمان دارویی علیه ویروس اچ. آی. وی. ، معمولاً یک دوره زمانی بین 6 تا 8 سال به درازا می کشد . این دوره می تواند بدون علامت باشد و تازه بعد از این مدت علایم بیماری ظاهر گشته، شخص مبتلاء به بیماری ایدز شود .
این فاصله زمانی – آلودگی تا ابتلا ء به بیماری ایدز – ازفردی به فرد دیگر متفاوت است و به عوامل زیادی از جمله وضعیت سلامتی فرد، عادات بهداشتی و تغذیه وی ارتباط دارد.
در هر صورت، این میانگین بر اساس اشخاصی تنظیم شده است که پرهیزهای معقولی را انجام می دهند. در یک ناحیه فقیر نشین ممکن است در بین کسانی که توانایی تهیه تغذیه کافی و مناسب را ندارند ، سرعت پیشرفت و چیره شدن ویروس بر سیستم دفاعی بدن و در نتیجه ابتلا ء به بیماری ایدز ، بسیار سریعترباشد و این افراد خیلی سریعتر فوت کنند.
علایم بیماری ایدز چگونه ظاهر می شود؟
این علایم معمولاً چندین سال بعد از آلودگی به ویروس اچ. ای. وی. ظاهر می شود و مرحله گذار از آلودگی به ویروس اچ. آی. وی. به بیماری ایدز است.
با کاهش قدرت سیستم دفاعی به مرور زمان بدن آماده ابتلا به عفونتها و سرطانهایی می شود که به طور معمول در مردم عادی دیده نمی شوند ، این بیماریها بصورت بیماریهای ریوی ، اسهالهای شدید و مزمن ، تبهای طولانی ، کاهش وزن ، اختلالات شخصیتی ، بیماریهای مغزی وپوستی خود را نشان می دهند که درنهایت منجر به مرگ فرد مبتلا خواهد شد.
◄ علائم اصلی ایدز:
• کاهش وزن بیشتر از 10 درصد
• اسهال مزمن بیشتر از یک ماه
• تبهای متناوب یا ثابت بیش از یک ماه
◄ علائم فرعی:
• سرفه پایدار به مدت بیش از یک ماه
• عفونت پوستی منتشر همراه با خارش
• تبخالهای عود کننده
• برفک دهانی
• عفونت تبخالی مزمن پیشرونده و منتشر
• بزرگ شدن عمومی غدد لنفی آلودگی به ویروس ایدز دلیل ابتلا به بیماری ایدز نیست
ولی سرانجام تقریباً بطوراجتناب ناپذیری به بیماری ایدز منتهی می شود.
یکی از اولین راه های شناخت یک بیماری، شناخت علائم و مراحل مختلف سیر بیماری است. با این شناسایی می توان از گسترش و توسعه بیماری در مراحل اولیه جلوگیری نمود. علائم آلودگی بیماری ایدز بسیار پیچیده است و دارای مراحل چندی است که الزاماًهمه آنها در افراد آلوده مشاهده نمی شود.
این مراحل عبارتند از:
◄ مرحله اول عفونت حاد:
در اغلب موارد در صورتی که تعداد کافی ویروس ایدز وارد بدن فردی شود ، بعد از چند هفته علائمی نظیر تب ، گلودرد،بزرگی غدد لنفاوی، درد مفاصل و عضلات ، سر درد، ضعف و بی حالی، بی اشتهایی ، تهوع و استفراغ، کاهش وزن، اسهال و گاهی دانه های جلدی و یا تظاهرات عصبی ظاهر میگردد. این علائم اختصاصی نبوده و شباهت کاملی با نشانه های بسیاری ازبیماریهای دیگر دارد. چون خود بخود ظرف یک تا دو هفته بهبودی حاصل میگردد ، کمتر اتفاق می افتد که بیماری دراین دوره تشخیص داده شود. بعلاوه از هنگام ورود ویروس ایدز تا مثبت شدن نتیجه آزمایشگاهی که نشانگر آلودگی فرد است حدود 2 تا 12 هفته و گاهی تا16 ماه طول می کشد. در این فاصله زمانی ، فرد، آلوده بوده و ممکن است سایرین را آلوده کند.
◄ مرحله دوم بدون علامت:
پس از بهبودی خود بخودی مرحله حاد، بیمار وارد مرحله بدون علامت می شود که بر حسب نوع ویروس آلوده کننده از10تا 17 سال طول می کشد. در این مدت شخص آلوده هیچگونه علامتی از بیماری را بروز نمی دهد و به ظاهر کاملاً سالم است ولی برای دیگران آلوده کننده می باشد. این مرحله نزد کودکان کوتاهتر است و در این مرحله شخص دیگران را مبتلا می کند. در این دوره آزمایش خون مثبت است. کنترل انتشار ویروس در این مرحله مشکل می باشد.
◄ مرحله سوم بزرگی منتشر و پایدار غدد لنفاوی:
دراین مرحله غدد لنفاوی به صورت بزرگ شده و به شکل قرینه و بدون درد در بیش از دو نقطه بدن بجز ناحیه کشاله ران ظاهر می شود حداقل 3ماه باقی می مانند.
◄ مرحله چهارم مرحله قبل از ایدز و حالات وابسته به ایدز:
قبل از بروز علائم نهایی ایدز در بیمار ، عوارضی ظاهر می شود که به آن علائم مربوط به ایدز می گویند و عبارتند از
• کاهش وزن بیشتر از10درصد وزن سابق
• اسهال به مدت بیشتر از یک ماه
• تب به مدت بیشتر از یک ماه
• عرق شبانه
• خستگی، بی حالی و ضعف
این علائم را مقدمه استقرار کامل ایدز که پایان طیف بیماری می باشد ، به حساب می آورند. در برخی موارد، بی قراری، بی اشتهایی، دل درد، سردرد وجود دارد و تغییرات عصبی منجر به از دست دادن حافظه و آسیب اعصاب محیطی می شود. این علائم معمولاً متناوب است ولی کاهش وزن در اکثر بیماران وجود دارد و پیشرونده هم می باشد. بسیاری از بیماران در این مرحله دچار ضایعات پوستی، مخاطی و ضایعات دائم و یا عود کننده دهنی و یا ناحیه تناسلی به علت ویروسهای مختلف می شوند.
◄ مرحله پنجم ایدز:
ایدز به مرحله نهایی آلودگی ایدز گفته میشود. در این مرحله به علت کاهش شدید قدرت دفاعی بدن، شخص، مستعد ابتلا به بسیاری عفونتهای و سرطانها می شود که علائم بسیار متنوعی دارند و درنهایت بیمار را از پای در می آورند.
آیا بیماری ایدز درمان دارد؟
بیماری ایدز متاسفانه تاکنون هیچ درمان قطعی ندارد. ایدز کشنده است.
چیزی که نگران کننده است، این است که بسیاری از مردم گمان می کنند که برای بیماری ایدز درمان وجود دارد. این موضوع به آن ها احساس آرامش و اطمینان می دهد و ممکن است که به این دلیل به راه های مختلف قبول ریسک بکنند. متاسفانه این اشخاص در اشتباه به سر می برند چون برای ایدز هیچ درمانی وجود ندارد.
هنوز هیچ درمان قطعی برای اچ. آی. وی. وجود ندارد و تنها راه برای سالم ماندن این است که آلوده نشویم. پیشگیری تنها درمان ایدز است.