گیاهان و نباتات
نباتات تک سلولی نو ظهور رفته رفته تغییراتی در محیط خودبوجود می آورند. در این زمان که چنین تغییری صورت میگیرد چنین به نظر می سذد که در جو زمین اکسیژن آزاد، مقدار کمی وجود داشته یا اساساً خیلی کم بوده ولی حالا بمقدار اکسیژن افزوده شده است زیرا سلولهای نخستین اکسیژن دفع می کنند که نتیجه ترکیب کلروفیلیفتوسنتژ می باشد که نباتات تک سلولی تولید و دفع می کنند ، البته اکسیژنی که گیاه دفع می کند خیای کم است اما چون نباتات به سرعت تکثیر می یابد ؛ مقدار اکسیژن زیاد تر می شود. در این بین تیره هایی از سلولها که قادر به استفاده ازاکسیژه می باشند پدید میآیند.
انواع گیاه :
تا کنون ازگیاهان بیش ازسیصد نوع شناخته شده، اما همه گیاهان را به چهار شاخه تقسیم کرده اند.
1 ) گیاهانی که ریشه و ساقه و برگ و گل ندارند ، و ابتدائی ترین نوع گیاهان به شمار می روند ، بعضی از آنها کلروفیل دارند وبعضی ندارند آن عده از گیاهان فاقد کلروفیل مانند حیوانات باید غذائی آماده مصرف کنند که جلبک ها و قاچیها از این نوع هستند.
باکتریها : گیاهان بسیار ریزی هستند که در حدود میلیمتر می رسند وبرای آنکه باکتنریها دیده شوند باید میلیونها از آنها در یک جا جمع شوند، باکتریها ساختمان بسیار ساده ای دارند و شفاف هستند که هر روز ما میلیونها باکتری را می خوریم – یا تنفس می کنیم و یا می آشامیم ، زیرا باکتریها در هوا ، آب – غذا بمقدار فروان یافت می شوند. بعضی از باکتریها مضر و بعضی دیگر مفید هستند باکتریها به کشاورزی خدمات شایسته می کنند، باکتریها الکل را بسرکه تبدیل می کنند.
مخمر ها : قارچهای تک سلولی می باشند که قند را به انیدرید کوبنیک والکل تبدیل می کنند این تغییر را تخمیر گویند ، در تهیه مشروبات مخمر ها نقش اساسی دارند.
2 ) خزه ها :
این دسته از گیاهان از نوع اول (جلبک ها ، قارچها) کامل تر میباشند و دارای تنوع بیشتری هستند. رشد چندانی ندارند فقط چند سانتیمتر رشد می کنند . خزه ها در همه جا از قبیل نواحی قطبی بر روی سنگها – در کنار مردابها – در جنگلهای تاریک میرویند خزه ها در شکافتن وخرد کردن سنگها موثرند. وقتی که خزه ها می میرند بقایای فاسد شده آنها برای کشاورزی مفید است، خزه ها کلروفیل دارند، وغذای خود را از این طریق تهیه می کنند.
3 ) سرخسها :
که از نوع اول (قارچها وجلبکها) ونوع دوم (خزه ها) کاملتر است، اما چون گل ودامنه ندارد بنابراین از لحاظ تکامل به نوع چهارم نمی رسند سرخسها دارای ریشه حقیقی و ساقه و برگ درشت میباشند ، آب زیادی را جذب می کنند ، و همین عمل سبب رشد آنها می شود، بیشتر در پای درختان ، جا های مرطوب در دره های تنگ میرویند.
4 ) گیاهان گلدار :
این گیاهان از نباتات تکامل یافته است ، زیرا اولاً غذایش را بیش از اندازه مصرف خود تهیه می کنند که مورد استفاده آدمی قرار می گیرد، گاهی ساقه آنها مثل کتان وگاهی برگ آنها مثل اسفناج،کاهو، میوهوئگل آن از قبیل سیب، انار،گردو گوجه، گیلاس، گلابی مورد استفاده آدمی می باشد.
از بعضی گیاهان مانند: پنبه، کتان، کائوچو استفاده های سرشاری در تهیه لوازم زندگی از جمله لباس، تهیه لاستیک، الیاف مصنوعی – ابریشم، عطرها و هزاران نوع دیگر می شود.
گل بیشتر برای پدید آوردن تخم تلاش می کند:
نحوه روئیدن گلها مختلف است. برخی تک تک مثل گل قاصد، گل مروارید، و بعضی گروه گروه میروند مانند:شکوفه موز، گل ادریس، یاس (یاس درختی) همه گلها بارنگها و اندازه های مختلف فقط یک هدف دارند آنهم پرورش و بجا گذاران تخم می باشد، اما بیشتر گلها باید از گرده ای که باید از شکوفه ای به شکوفه دیگر می رساند، و یا بوسیله پاهای حشرات و پرندگان که بر روی گلها می نشینند، تخم درست می کنند و همین گرده ها هستند که با ترکیب تخمک ها، در تخمدان تولید تخم می کند؛ و مقدار بسیار زیادی از این گرده ها که در حقیقت سلول حیاتی است و بسیار ریز هم می باشد یعنی تا اینج ترکیب می یاابند.
این تخمها مقداری مواد غذایی با خود دارند که تا مدتی که دانه به رشد می رسد از آن ذخیره استفاده می کنند، پوشش تخمها برخی سفید، سیاه، خاکستری – قرمز می باشد و برخی ،
از تخمها پوست نازک و بعضی دیگر پوست ضخیم دارند. معمولاً تخمها تا مدتی می توانند سلول حیاتی را نگهدارند گندمی را که سی سال مانده بود کاشتند، از آن جوانه برآمد. برخی از گیاهان مانند خشخاش دارای تخم های خیلی ریز هستند و بعضی دیگر مانند یک نوع نارگیل بوزرن 40 پوند می رسد.
میوه ها:
در واقع می توان میوه ها را پوشش و حفاظ تخم گیاهان دانست. که برخی از آنها آبدار است، مانند سیب، گلابی و برخی چون گردو، فندوق و پسته در درون پوست سختی جا دارند بعضی از گیاهان از تخم یک میوه می آورند، مانند لیمو، بعضی از چند شکوفه، میوه ای بوجود می آید که دارای بخشهای متعددی است. مانند تمشک وآناناس مخصوصاً آناناس هنگام شکوفه یک خوشه شکوفه آبی رنگ دارد، که در آن شکوفه ها تبدیل به تخمها و میوه می گردند. این میوه ها را مرکب نامند.
باز دانگان:
گیاهانید را گویندکه تخم خود را خوب حفاظت و شکوفه های آنها بسیار ریزاست، اینها از جمله گیاهان دورانها نخستین بودند که تخم وگل داشتند، و اکنون برخی از انواع آن از قبیل درخت کاج، صنوبر، و سرخسدار باقی ماند ه اند.
اندازه کاجها از دو اینچ می شود تا شکر کاج که میوه اش 21 اینچ طول و سه اینچ ضخامت دارند در حالیکه کاج شوکران خاوری از نیم اینج هم کوتاه تر است.
برگها:
گیاهان گلدار از سه قسمت: برگ، شاخه، ریششه، ریشه تشکیل شده اند برخی برگها تبدیل به گل و بعضی تبدیل به برگ می شوند، دانشمندان سه نوع برگ را تشخیص داده داند.
1) برگهای شکوفه ای – که به صورت گل در می آیند.
2 ) برگها ی محافظ، مثل برگهای بعضی از تخمها.
3 ) شاخ برگها، کار شاخبرگ مهمتر از گل است، زیرا گلها فقط تخم می دهند اما شاخ برگها به شکوفه و ساقه، ریشه خود غذا می دهتند، بسیاری از موجودات دیگر را هم تغذیه می کنند شاخبرگ انواع و اشکال گوناگون دارد.
اندازه برگها نیز مختلف است، بعضی از برگها مانند هر برگ نخل سلطانی بیش از ده پوند وزن دارد، وبرگ بعضی از گیاهان خیلی ریز و باریک اسست، برگهای بعضی از درختان جنگل آمازون چهل یا بلندی دارد، و یک سفیدار حدود هفتاد هزار برگ، یک درخت بلوط کهنسال هفتصد هزار برگ و یکنوع کاج 8 بلیون برگ دارد.
نقش برگها:
برگها با اینکه بظاهر ساده جلوه میکنند، اما هر کدام از آنها یک آزمایشگاه فعال و مدرن می باشد، زیرا هوا را جذب می کند، رطوبت پس از مواد را می سازد، در روی هر اینچ مربع یک برگ حدود صد هزار سوراخ ریز بنام دهانه وجود دارد که بر سر هر سوراخ یافته، نگهبان، بسته باز شدن آنرا منظم می کند.
برگها ازدهار ها می کشند ورطوبت زیادی را که ریشه از زمین گرفته است پس می دهند یک بوته بزرگ ذرت در ماده 35 لیتر و یک بلوط بزرگ در یک ماه 25 تن آب پس می دهد و این عمل را ( تعرق) می نامند ( یعنی عرق کردن برگها.)
گیاهان در ساختن مواد خوراکی به تجزیه و ترکیب های شیمیائی متعددی می پردازند، مثلا برای اینکه بخواهند قند بسازند، بایستی کربن را از هوا بگیرند در حالیکه در هوا فقط گاز کربنیک وجود دارد. پس برای ساختن یک پوند قند، برگ باید سیصد هزار گالن هوا را فروبرد. در برگ تعدادی زیادی، یاخته و عده بیشماری کلروفیل وجود دارد، کهسبزی گیاهان نیز از آن است، این کلروفیل در حقیقت یک دنیامو است که مقداری از انرژی آفتاب را برای قند سازی خود جذب می کند و با این حال بیش از نور جذب شد، استفاده میکند.
فعل و انفعالات شیمیایی گیاهان:
گیاهان علاوه بر تهیه مواد قند و سایر مواد مهم دیگر از قبیل نشاسته، پروتین، روغن و چربی نیز می سازند که در درون گیاه یا تخم ان ذخیره می گردد تا به مصرف مراحل اولیه رشد آن برسد، غذای تمام را همین گیاهان فراهم می کنند.
عمل ریشه گیاهان :
ریشه گیاهان علاوه بر جذب آب، مواد فراوان دیگری را هم از قبیل گوگرد، کلسیم، پتاسیم، منگنز، آهن، مس، روی، بروم، فسفر وگاهی هم طلا و اورانیوم جذب می کنند.
همچنین ازت نیز جذبق می نمایند، و بر برگ ها می رسانند، بنابراین ریشه در رشد گیاهان تاثیر فراوانی دارد این حال برخی از گیاهان بدون ریشه هستند کهد آنها را ( هوازی) گویند.
که بر روی شاخه درختی رشد می کنند و برگ آنها به ده پا می رسد، و برخی دیگر از گیاهان بدون ریشه در آب شناورند بعضی از گیاهان ریشه عمودی و برخی افقی و بعضی هم افقی و عمودی را با هم دارند که در دل خاک و ریز سنگها و صخره ها به جستجوی رطوبت می روند، ریشه بعضی گیاهان خود موواد غذایی فغراوان ذخیره می کند، مانند چغندر و هویچ، ترب و کلم قمری.
یک تنوع نیلوفر پیچ وجود دارد که ریششه آن به 50 پوند می رسد.
عمل ساقه گیاهان:
ساقه در حقیقت تلمبه خانه ای پس عظیم است که آبو هوا و مواد معدنی را به برگ ها می رساند و آن از سلوز و بقیه ماده دیگری می باشد، یک نوع درخت کاج هست، که روزانه 300 گالن آب را تا 200 بالا می برد.
برخی از ساقه های گیاهان مانند آهن سخت است. بطوریکه بناهای عظیمی را روی آن بنا می کنند، و عضی از چوبها در استرلیا در مقابل آتش بیش از ستونهای آهنی مقاومت دارند.
ولی بعضی نازک وکم مقاومت است، مانند ساقه بیشتر سبزیجات، و درختان کوچک یک نوع درخت مو در آمریکا هست که صدها یا بلندی دارد، و ساقه آن بسیار محکم می باشد.
گیاهان گوشتخوار و حشره خوار:
برخی از گیاعهان مردابی گوشتخوار هستند، زیرا به ازت دسترسی ندارند، گیاهان حشره خوار که از جمله شگفت انگیزترین گیاهان هستند، از جمله آنهایی چر Piechear می باشد.
که در حدود فلوریدا می روید، و برگها یش شبیه گلدانی است که آب باران در آن جمع می شوند و برگهای آن موهای سخت و روبه پائین دارد وچون حشره بسوی آن می روند، به درون شهر می افتد وگیاه بافتهای بدن حشره را جذب می نماید.
یکی دیگر از گیاهان حشره خوار بلادروت Bealadrouort می باشد، که در زیر سطح پایان می روند، و ریشه آن کیسه کوچک دارد، که حشرات به درون آن می روند و گرفتار می شوند، بلادرورت هم حشرات گرفتار را بوسیله اسیدی هضم می کند، حشره خوار، ونوس، دام انداز در اطراف ساقه مرکزیش که بیش از یک پا بلندی دارد، شکوفه های سفیدی می روند، وبرگهای وبرگها فراوان بهمانند خوشه دارد، که دولا می باشند ومنتهی به ( سیخک) سوزنی می شوند، همینکه حشذره ای بر روی یکی از این لبه ها نشست، لبه ها بسرعت بسته می شوند، وسیخک ها بهمقفل می شوند و کار آن مانند تله شکارچیان اس.
که از آتن جمله کوشش (لوتربوربانک) می باشد، این مرد گیاهان بسیاری را بصورت مختنلف پیوند زذده که یکی از آنها، نوعی کاکتوس بی خار می باشد، که گاوهامی توانند از آن استفاده کنند.
یک نفر دانشمند روسی بنام (وادیلوف) 35000 نژاد گندم پروش داده، که رسیدن آنها برخی در بهار وبعضی در پائیز است و این گندمها در مقابل سرما مقاومت دارند.
همانطوریکه میدانم گیاهان بطور خودرو می رووبند، منتها بشر آنها را از راه پرورش دادن سیب حوب پرورش داده اند، و بیش از 5000 نوع ازب گلابقی ازاین راه پرورش دادهاند. مرکبات نیز بر اثر کوشش دانشمندان بیش از 140 نوع می باشد از گیاهان ریز و درشت دانشمندان صورتهای تهیه کرده اند مثلاً بیش از 40000 نوعجلبک و 30000 نوع قارچ وجود دارد.