مقدمه
آدمی در فراز و نشیب زندگی و حادثه های تلخ و شیرین گاهی چنان دچار آزردگی می شود که با هیچ وسیله مادی آرامش نمی یابد. در چنین حالتی گاهی انسان به سراغ بهترین دوست و نزدیکترین کس می رود تا با او راز دل گوید ؛ و تنها راه درمان و آرامش را انس با محبوب و باز کردن سفره دل نزد معشوق می داد که رو به سوی بارگاه حق نموده و دستان پر از نیاز خود را به سوی او دراز می کند و با او زمزمه می کند. آری دعا عمق احساس انسان نسبت به بندگی خویش و طنین آهنگ روح انسان از قرب الهی است.
مگر می توان در نوشته ای اندک ، اخلاق کسی را منعکس کرد که خدا درباره اش فرموده است : « انک لعلی خلق عظیم » تو بر خلق بزرگی هستی .
او کسی است که تولدش شعله های آتشکده فارس را خاموش کرده و بعثتش شعله های فساد را. تولدش پایه های کاخ کسری را تکان داد و بعثتش قلب و مغز افراد آماده را.
کسی است که از یک سو به معراج رفت و مهمان خدا شد و از سوی دیگر اگر برده ای او را برای غذای ساده ای در فاصله دوری دعوت می کرد ، می پذیرفت.
پیامبر اکرم (ص) از همان دوران کودکی مشغول عبادت پروردگار بودند. از آن بزرگوار سئوال می کنند که شما قبل از رسالت تابع کدام دین بوده اید که حضرت در پاسخ می فرمایند : « کنت نبیا آدم بین الماء و الطین» ؛ یعنی قبل از اینکه حضرت آدم (ع) بین آب و گل باشد، من پیغمبر بودم . یعنی لیاقت ذاتی را خداوند تبارک و تعالی از بدو خلقت در وجود من قرار داده بود. عبادت پیامبر (ص) قبل از بعثت ، می تواند یک الگو و اسوه باشد برای ما که پیرو آن حضرت هستیم.
دعا به تعبیر برخی از بزرگان ، قرآن صاعد است که معصومین در خلوت خویش
می خوانده اند .
پیامبر (ص) فرمود : جبرئیل به من دستور داد که قرآن را ایستاده بخوانم و حمد او را در حال رکوع و تسبیح او را در حال سجود به جای آورم و نشسته دعا بخوانم.
پیامبر (ص) دستان خود را هنگام دعا بلند می کرد و مانند فقیری که غذا درخواست می کند دعا می کرد.
دعای هر روز پیامبر (ص)
حضرت رسول گرامی (ص) فرمود : فرزند آدم سیصد و شصت رگ دارد که صدوهشتاد عدد از آن متحرک و صدو هشتاد عدد آن ساکن هستند. پس اگر رگ های متحرک ساکن و یا رگهای ساکن متحرک شوند ، انسان نمی تواند بخوابد و پیامبر بامداد و شامگاه سیصد و شصت مرتبه می فرمود :
« الحمدلله رب العالمین کثیراً علی کل حال »
« ستایش خدای عالمیان را بسیار زیاد در هر حال »
عبادت و عبودیت رمز عظمت و برگزیدگی هر پیامبر و به ویژه پیامبر اعظم (ص) است که هم در قرآن به آن اشاره شده و هم به عنوان مهمترین ویژگی حضرت برای سفر آسمانی مطرح شده است.
شب سرشار از سکوت و آرامش بود و بر مخمل سیاه آسمان ستاره ها چنان درشت به نظر می رسیدند که گویی از هر زمان دیگری به زمین نزدیک تر شده اند.
در پایین کوه ، شهر مکه با چراغهای اندکی که سوسو می زد ، هویدا بود و همین منظره حکایت از آن داشت که مردم شهر خسته از کار روزانه ، تن به خواب سپرده اند.
اما بر فراز کوه ، مردی چهل ساله غرق در اندیشه های بلند خویش بود و چشمهایش با خواب بیگانه ، او بارها به تنهایی به این نقطه از کوه صعود کرده بود و در کنار غار کوچکی به نام «حرا» که یک نفر بیشتر در آن جا نمی گرفت برای خود خلوتی آسمانی فراهم کرده بود و با خدای خود راز و نیاز می کرد .
وضو و غسل پیامبر (ص)
پیامبر (ص) برای هر عمل واجب و هر نمازی ، وضوی خود را تجدید می فرمود .
امام صادق فرمود :
مضمغه و استنشاق از سنت پیامبر (ص) است .
پیامبر (ص) فرمود : ما دستور داریم که وضو را کامل بگیریم.
پیامبر (ص) با ده سیر آب وضو می گرفت و با سه کیلو آب غسل می کرد.
نماز پیامبر (ص)
عایشه در خصوص نماز پیامبر (ص) گفت : وقتی که پیامبر (ص) با ما صحبت می کرد و در همان وقت نماز فرا می رسید ، آنگاه مثل این بود که ما او را نمی شناسیم و او نیز ما را نمی شناسد.
پیامبر (ص) قبل از قرائت در نماز می فرمود : اعوذ بالله من الشیطان الرجیم .
پیامبر (ص) در رکوع به اندازه أی خم می شد که اگر قطره أی آب روی پشتش می ریختند ثابت می ماند.
پیامبر (ص) وقتی که با مردم نماز می خواند (بسم الله الرحمن الرحیم ) را بلند می گفت .
نمازهای مستحبی پیامبر (ص)
پیامبر (ص) دو برابر نمازهای واجب نماز مستحبی به جا می آورد ایشان هنگام اذان ظهر هشت رکعت نافله ، چهار رکعت نماز ظهر سپس هشت رکعت نافله و چهار رکعت نماز عصر می خواند.
و سه رکعت مغرب و سپس چهار رکعت نافله و چهار رکعت عشا و هشت رکعت نماز شب و سه رکعت وتر (2 رکعت شفع و یک رکعت وتر) و دو رکعت نافله صبح و دو رکعت صبح به جای می آورد.
نماز جماعت پیامبر (ص)
لقمان می گوید : پیامبر (ص) صفوف ما را منظم می کرد که گویا مانند چوب های تیر هیچگونه کجی نداشت و گاهی که می دید ما غفلت داریم تذکر می داد و لذا روزی هنگام تکبیره الاحرام متوجه مردی شد که سینه اش جلوتر از دیگران است فرمود : بندگان خدا صفوف خود را منظم کنید و گر نه بین دلهایتان اختلاف و تفرقه خواهد افتاد.
پیامبر (ص) در نماز دست به شانه های ما می گذارد و می فرمود منظم و صاف بایستید وگرنه دلهایتان دچار تفرقه
خواهد شد.
قرآن خواندن پیامبر (ص)
هیچ چیز جز جنابت مانع قرآن خواندن پیامبر (ص) نبود.
پیامبر (ص) وقتی که سوره اعلی را می خواند می فرمود : سبحان ربی اله علی .
پیامبر (ص) نمی خوابید مگر آنکه سوره های حدید و حشر و صف و جمعه و تغابن را می خواند .
بنابراین پیامبر اعظم(ص) به قرآن به تلاوت آن بسیار اهمیت می داد چرا چون قرآن کتاب قانون و برنامه حیات بخش و سعادتمندی برای آنهایست که بدان تمسک و عمل نمایند