تولید گوشت مرغ
مقدمه
با رشد انفجاری جمعیت بشر در قرن گذشته ، نیاز مبرم به تهیه مواد غذایی مورد احتیاج این جمعیت روبه رشد ، بیشتر احساس می شود. از بین مواد غذایی مورد نظر انسان تأمین مواد پروتئینی در دوره های مختلف رشد (از کودکی تا جوانی و پیری) از اهمیت و جایگاه ویژه و خاصی برخوردار است. در بین کشورهای مختلف جهان جمعیت جوان و روبه رشد کشور ما جای و مکان خاص دارد. که نیاز به تأمین مواد پروتئینی را برای این جمعیت جوان بیشتر نمایان می سازد.
در سال 1382 جمعیت کشور ما حدود 72 میلیون نفر که در بیست سال آینده به 85 میلیون نفر خواهد رسید که امکانات فعلی جوابگوی نیاز این جمعیت نخواهد بود.
تنها راه ممکن تأمین احتیاجات این جمعیت در مرحله ی اول برنامه ریزی جهت استفاده بهینه و بهره وری درست از امکانات موجود است و در مرحله ی دوم استفاده از تحقیقات و نو آوریها در زمینه افزایش راندمان و تولید در واحد سطح.
هدف
آنچه در این طرح بدان پرداخته می شود تکنولوژی تولید و عوامل مؤثر و دخیل در تولید گوشت سفید (مرغ) و در نهایت برآورد قیمت تمام شده یک کیلو گرم گوشت مرغ می باشد که امید است با عنایت خداوند بتوانیم به درستی از عهده انجام آن برآییم.
عوامل مؤثر عبارتند از:
1-ساختمان
2- وسایل و تجهیزات
3- آب ، برق،سوخت
4- هزینه کارگری
5- خرید جوجه یکروزه و پوشال
6- دان مورد نیاز
7- دارو – واکسن و ضد عفونی کننده ها
8- فروش
هر کدام از عوامل فوق در چرخه تولید خود به زیر مجموعه هایی تقسیم می گردد که اجزاء فوق نیز به نوبه ی خود در این چرخه سهم مؤثری دارند.
ساختمان: معمولاً ساختمان یک مرغداری دارای عمر مفید و زمان استهلاک وجه اختصاص داده شده به آن می باشد که بطور متوسط حدود 15 سال می باشد. با توجه به اینکه اکثر سالنهای مرغداری در کشور ما بیش از 15 سال عمر دارند لذا مبلغ استهلاک ساختمان در نظر گرفته نمی شود.
وسایل و تجهیزات:
شامل
آبخوری ها
دانخوری ها
آسیاب
میکر
فن ها و هواکش ها
هیتر و وسایل گرما ساز
رطوبت ساز
وسایل خنک کننده مانند کولر
منابع آب و سوخت
وسایل و تجهیزات نیز به مرور زمان دچار خرابی و فرسودگی می گردند که مبلغی جهت تغییرات و خرابی آنها در نظر گرفته می شود که به ازاء هر سه جوجه معمولاً تا 100 ریال برآورد می گردد.
آب ، برق، سوخت: آب مورد نیاز اکثر مرغداری ها از طریق حفر یک حلقه چاه با دبی آب معین تأمین می گردد که هزینه اولیه جزو هزینه ساختمان و هزینه های بعدی مصرف برق آب چاه می باشد که با توجه به نیروی الکتروموتور مصرف آن محاسبه می گردد به طور متوسط برق مصرفی در این قسمت ماهانه 100000 ریال می باشد.
برق مصرفی واحد های مرغداری بر اساس تعرفه های برق صنعتی کشاورزی محاسبه می گردد که معمولاً در فصول سرد سال بعلت استفاده از هیتر _ لامپهای روشنایی و … مصرف برق بیشتر و در فصول گرم و معتدل کمتر است برای یک واحد ده هزار مرغ گوشتی مصرف برق ماهانه بین 15 تا 20 هزار ریال متغیر است.
سوخت مورد استفاده اکثر مرغداری ها گازوئیل می باشد که معمولاً از طریق تعاونی مرغداران گوشتی و یا از طریق ستاد سوخت مستقر در شرکت نفت خریداری و تأمین می گردد مصرف سوخت یک دوره پرورش مرغ گوشتی بطور متوسط 2500000 تا3000000 هزار ریال می باشد که شامل سوخت مورد نیاز کارگران واحد نیز می باشد.
هزینه ی کارگری: هزینه ی کارگری واحد های مرغداری معمولاً وابسته به وسایل و تجهیزات واحد می باشد هر چه وسایل و امکانات بیشتر و پیشرفته تری در واحد موجود باشد به تعداد کارگر کمتری احتیاج است و باعث پائین آمدن هزینه نهایی می گردد.
بطور متوسط جهت یک واحد ده هزاری مرغ گوشتی به دو نفر کارگر احتیاج است که طبق تعرفه ی تأمین اجتماعی حقوق ماهانه در شرایط حاضر به ازاء هر کارگر حدوداً 110000 تومان می باشد که جمعاً 220000 تومان در هر ماه هزینه می گردد.
جوجه ی یکروزه و پوشال:
پوشال مورد احتیاج جهت مفروش ساختن بستر پرورش معمولاً از منابع متفاوتی تأمین می گردد تراشه چوب نجاری _ بقایای زراعتی گندم و جو _ شالی برنج و غیره از جمله این اقلام می باشند که معمولاً تراشه چوب بعلت مناسب بودن _ نم گیری بیشتر و فروش بهتر کود در پایان دوره به اقلام دیگر برتری دارد . قیمت تراشه نیز متفاوت و از کیلویی 50 ریال تا 100 ریال می باشد.
جوجه یکروزه : از عوامل مهم و مؤثر در سود دهی پایان دوره انتخاب جوجه ی یکروزه می باشد جوجه های با نژادهای مختلف در بازار موجود است از جمله آرین _ لوهمن و غیره که هر کدام دارای ویژگی خاصی می باشند و عواملی مانند فصل_متراکم بودن تغذیه_ زمان عرضه به بازار_ قیمت جوجه در انتخاب و خرید جوجه نقش مهمی دارند. در سال گذشته نوسانات قیمت ج.جه بقدری زیاد بوده که پیش بینی قیمت جوجه را با مشکل مواجه می نماید.مثلاً در سال گذشته قیمت جوجه از قطعه ای یک هزار ریال تا 5500 هزار ریال در نوسان بوده است.از عوامل مهم در تعیین قیمت جوجه می توان از عرضه جوجه به بازار_ نقش واسطه ها در قیمت جوجه_میزان تقاضا جهت جوجه ریزی و عوامل دیگر را نام برد .
دان مورد نیاز:
اقلام غذایی مورد احتیاج پرورش مرغ گوشتی بسیار متفاوت و گوناگون است که ذیلاً به برخی از آنها اشاره می گردد:
1- تأمین انرژی - ذرت 2- تأمین پروتئین - سویا
-سویا - پودر ماهی -گندم - اسیدهای آمینه
3- تأمین موادمعدنی - دی کلسیم فسفات
مونوکلسیم فسفات
صدف
مکمل های معدنی
نمک
4- تأمین ویتامینها - ویتامینهای A,D,E,K
گروه B
کولین وCو مکمل های ویتامینی
علاوه بر اقلام فوق مرغداران از بعضی افزودنیها نیز استفاده می نمایند مانند: ملاس و غیره.
در تهیه ی مواد تشکیل دهنده ی دان مورد احتیاج مرغ گوشتی معمولاً به دو طریق عمل می شود:
1- خرید از محل تعاونی مرغداران 2- خرید آزاد
مرغداران ضمن اطلاع کامل از قیمت اقلام در بازار و تعاونی اقدام به خرید اقلام فوق الذکر می نمایند و رأساً در محل مرغداری طبق فرمول و برنامه ای که از قبل تهیه شده با توجه به سن ج.جه ها برنامه ریزی نموده و خوراک مورد احتیاج را توسط آسیاب و میکر آماده می نمایند معمولاً در بدو ورود جوجه ها به سالن از ذرت آسیاب شده استفاده می شود و سپس فرمول غذایی پیش دان که دارای پروتئین بیشتری نسبت به غذای میان دان و پس دان می باشد تهیه و در اختیار جوجه ها قرار می گیرد. بطور خلاصه هرچه به طرف آخر دوره پرورش پیش می رویم از میزان پروتئین کاسته و به میزان انرژی اضافه می گردد