تحقیق مقاله نسبت های مالی تعهدی نقدی

نسبت های مالی تعهدی نقدی

چیکده

 این تحقیق به بررسی بار اطلاعاتی نسبت های مالی تهیه شده برمبنای جریانات نقدی می پردازد . اگر چه هر یک از در روش محتوای اطلا عاتی خاص را ارائه می کند و جایگزینی یک دیگر نمی توانند باشند،لیکن ارائه اناندر کنار یکدیگر تصویری روشن تر از وضعیت عملیاتی ونقد ینگی یک بنگاه اقتصادی را به معرض نمایشمی گذارد در این تحقیق ارتباط و همبستگی میان نسبت های نقدی ونسبتهای سنتی (تعهدی) مورد آزمون قرار می گیرند تا مشخص شود که ای نشانه هایی از وجود بار افزاینده اطلاعاتی در ارقام مورد مطالعه دیده می شود یا خیر. نتایج تحقیق بیانگرآن است که بین نسبت های نقدی وتعهدی همبستگی معنی داری وجود دارد و ارائه انها در کنار یک دیگر تصویری جامع تر از موقعیت یک سازمان ارائه می نماید.

مقدمه

صورتهای مالی ابزار اصلی انتقال اطلاعات حسابداری به افراد خارج از سازمان می باشد.

اقلام ترازنامه وصورت سودوز یان بر مبنای تعهدی اندازه گیری می شود این اقلام اندازه گیری های مفیدی از کار موسسه اطلاعات مناسبی برای پیش بینی فعالیت اتی موسسسه وپرداخت سودهای فراهم می کند .

تردید وجود دارد برای استفاه روشهای حسابداری سنتی برای گزارش گری فعالیت های اقتصادی پیچیده امروز که کفایت لازم را داشته باشد . نسبتهای مالی یکی ا ابزارهای ارزیابی شرکتها توسط سرمایه گذاران وهمچنین ابزاری برای مدیریت واحد تجاری برای ارزیابی مدیریت واحد تجاری است . این نسبتها بر اساس ارقام مندرج در صورتهای مالی سنتی که بر اساس روش حسابداری تعهدی تهیه شده اند محاسبه و استخراج می شوند .

صورتهای مالی سنتی اطلاعاتی در مورد جریانهای نقدی منعکس نمی نماید واین یکی از ضعفهای عمده صورتهای مالی سنتی است . حسابداری  تعهدی اصولا پوششی بر جریانهای نقدی واحد تجاری می کشد در چنین شرایطی فرض بر این است که فقدان اطلاعات لازم در خصوص گردش وجه نقد می تواند سبب گمراهی تصمیم گیرندگان شود بسیاری از شرکتها که دارای سودهای هنگفت می باشد .بازهم  با چنین شرایطی در پرداخت بدهی خود با مشکل روبه رو هستند .

بیان مسئله

در این تحقیق می خواهیم مشخص کنیم که ایا به کارگیری نسبتهای مالی موجود در سه صورت مالی جریان های نقدی به طور هم زمان جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات مالی مفید تر از به کارگیری جداگانه این نسبتها می باشد . به بیان دیگر ایا افزودن نسبتها استخراج شده از صورتهای جریانهای نقدی به نسبتهای مالی سنتی (ترزنامه سود وزیان )باعث افزایش وبهبود تاثیر اطلاعاتی این نسبتها می شود یا خیر؟

اهمیت موضوع

یکی از پیامدهای سیر تکامل حسابداری استفاده از نسبتهای مالی جهت تجزیه تحلیل صورت های مالی است .یکی از تحولات حسابداری که در سال های اخیر مورد توجه قرار گرفته لزوم تهیه ((تهیه صورتهای جریان وجه نقد )) به عنوان یکی از صورتها ی مالی اساسی توسط واحدهای تجاری است. استفاده ازنسبتهای نقدی می تواند در ارزیابی نقدنیگی وتوان پرداخت دیون واحد تجاری نقش زیادی داشته باشد .

توانایی پیش بینی ورشکستگی واحد تجاری هم از دیدگاه سرمایه گذاری خصوصی وهم اجتماعی از انجاکه نشانه اشکاری از تخصیص نادرست منابع است حائز اهمیت می باشد .

یکی هشدار اولیه از احتمال ور شکستگی ، مدیریت و سرمایه گذاران را  قادر می سازد تا دست به اقدام پیشگرانه بزنند.

در ایران نیز با توجه به اینکه هیات تدوین استانداردهای حسابداری در چارچوب نظری خود پیشنهاد نموده است  که به همراه صورتهای مالی سنتی (ترزنامه و صورت سود و زیان )صورت جریان نقدی جایگزین صورت تغییرات در وضعیت مالی گردد لازم است تحقیقاتی در زمینه محتوای اطلاعاتی نسبت های مبتنی بر جریانهای نقدی صورت می گیرد.

فرضیه

به بررسی ارتباط نسبتهای نقدی وتعهدی بپردازد و مشخص نماید که ایا اطلاعاتی در نسبتهای نقدی وجود دارد که در نسبتهای مالی سنتی موجد نباشد.

در صورتی که پاسخ مثبت باشد مفهوم این نیست که نسبتهای نقدی برنسبتهای مالی سنتی که بر مبنای تعهدی تهیه شده اند برتری دارد ممکن است  اطلاعاتی در نسبت های تعهدی وجود داشته باشد که در نسبت های نقدی وجود نداشته باشد .

فرضیه : بین نسبتهای مالی تعهدی ونسبت های مالی نقدی رابطه معنی داری وجود دارد .

متغییرها

الف ترزنامه : یکی از اهداف سیستم اطلاعاتی حسابداری و گزارشهای مالی ارائه اطلاعات درمورد منابع اقتصادی و علایق سهامداران نسبت به منابع واحدهای تجاری در یک تاریخ معین در فواصل زمانی منظم است که اطلاعات لازم را در مورد درائیهای ،بدهیها وحقوق صاحبان سرمایه در پایان هر دوره مالی ارائه می نمایند.

ب. صورت سود وزیان: صورت سود وزیان صورتی است که درامدها وهزینه ها را در یک دوره مالی تلخیص می نماید وابزاری که قدرت سود دهی شرکت را در طول یک دوره زمانی مشخص بیان می کند .

ج.صورت جریان نقدی: سومین جزء مهم صورتهای مالی اساسی صورت جریانهای نقدی می باشد این صورت چگونگی تاثیر فعالیتهای مختلف شرکت ( از نظر عملیاتی ،سرمایه گذارای و تامین مالی )بایستی در کنار استفاده از روش تجزیه تحلیل  نسبتهای مبتنی بر ترزنامه وصورت سود وزیان به نسبت های صورت جریانهای نقدی مجموعه ای از نتایج بدست می اید که استفاده  کنندگان  می توانند با توجه به آن وضعیت مالی شرکت را بهتر مورد بررسی قرار دهند.

مفاهیم اساسی :

حسابداری یک سیستم پردازش اطلاعات است که دادهای مالی را به اطلاعات مالی تبدیل می کند گزارشهای مالی که نتیجه فرایند حسابداری ات به عنوان محصول نهایی این سیستم در اختیار استفاده کنندگان برون سازمان تهیه می شود و استفاده کنندگان به فراخور نیاز و میزان آگاهی که از صورتهای مالی دارند از آن استفاده می نمایند .

اهداف صورتهای مالی:

صورتهای مالی علاوه بر اینکه مورد استفاده مدیران واحدهای تجاری قرار می گیرد اطلاعانت مناسب و لازم را برای گروهای مختلف استفاده کنندگان ارائه می نماید.

اهداف تهیه و ارائه صورتهای مال به طور خلاصه بشرح زیر می باشد.

الف- ارائه اطلاعات برای سرمایه گذاران فعلی وآتی

ب- ارائه اطلاعات قابل فهم برای کسانی که درک قابل قبولی در امور اقتصادی و تجاری دارند

ج- ارائه اطلاعات در مورد منابع اقتصادی واحدهای تجاری وادعاهای مربوط به آن .

د- ارائه اطلاعات در مورد نتایج عملیات در طی یک دوره مالی

ه- ارائه اطلاعات به منظور برآورد مبلغ زمان بندی و احتمال خطر دریافت سود سهام بهره و همچنین پیش بینی مبالغ حاصل از فروش سرمایه گذاری .

ترازنامه سود وزیان وصورت جریانها ی نقدی اجزاء صورت های مالی اساسی هستند که به عنوان افزاینده نهای سیستم های حسابداری مالی دستیابی به اهداف فوق را محقق می سازد .

الف- ترزنامه:

 یکی از اهداف سیستم اطلاعاتی حسابداری و گزارش های مالی ، ارائه اطلاعات در مورد منابع اقتصادی تعهدات قتصادی و علایق سهامداران نسبت به منابع واحدهای تجاری در یک تاریخ معین داریئهای ، بدیهای و حقوق صاحبان سرمایه در پایان هر دوره مالی ارائه می نمایند .

ب- صورت سود وزیان:

صورت سود وزیان صورتی است که  درامد های و هزینه ها را در یک دوره مالی تلخیص می نماید و ابزاری است که قدرت سود دهی شرکت را در طول یک دوره زمانی مشخص بیان می کند .

ج- صورت های جریان نقدی

سومین جزء مهم صورتهای مالی اساسی ، صورت جریان های نقدی می باشد . این صورت چگونگی تاثیر فعالیتهای مختلف شرکت  از نظر عملیاتی ، سرمایه گذاری وتامین مالی بایستی در کنار استفاده از روش تجزیه وتحلیل نسبتهای مبتنی بر ترزنامه و صورت سود وزیان به نسبهای صورت جریانهای نقدی نیز توجه کنند .  به نظر می رسد از ترکیب روش تجزیه وتحلیل نسبتهای مالی سنتی (ترزنامه سود وزیان) و تجزیه و تحلیل نسبتهای صورت جریانهای نقدی مجموعه از نتایج بدست می آید که استفاده کنندگان می توانند با توجه به آن وضعیت مالی شرکت را بهتر مورد برسی و تجزیه تحلیل قرار دهند.

تاریخچه پیدایش صورت جریانهای نقدی

طی سالهای متمادی ترازنامه سود وزیان به همراه یادداشتهای و جداول مکمل  صورتهای مالی را تشکیل می داد شناخت این واقعیت که با تهیه و ارائه صورتهای مالی فوق دلایل کلیه موارد تغییر در وضعیت مالی افشاء نمی گردد ، نهادهای حرفهای حسابداری را در کشورهای مختلف به فکر چاره جوئی انداخت.

نخستین بار در سال 1905 در آمریکا پروفسر(( ویلیام مورس کل)) درکتاب خود ((صورت از کجا آمده وبه کجا رفته )) را بیان نمود و مزایا و فواید آن را مورد بحث قرار داد . بعد ها این صورت تکامل پیدا کرد وبه صورت وجوه تغیر نام پیدا کرد.

در سال 1961 انجمن        تحقیق شماره 2 خود را تحت عنوان ((صورت تجزیه و تحلیل گردش وجوه )) انتشار داد .

در سال 1963 (( هیئت اصول حسابداری ))بیانیه شماره 3 خود را تحت عنوان صورت منابع و مصارف انتشار داد. در سال 1971       بیانهای شماره 19 را تحت عنوان گردش وجوه را در گزارشهای مالی سالیانه الزامی کرده و استفاده از نام (( صورت تغییرات در وضعیت مالی )) را به جای صورت منابع و مصارف وجوه ، توصیه نمود و پس از انتشار (( بیانه شماره 19 کمیته بررسی اصول حسابداری چندین سال واحدهای تجاری اقدام به تهیه صورت تغییرات در وضعیت مالی نمودند . این صورت بیانگر منابع مالی (سرمایه در گردش وجه نقد) تامیین شده و مصرف شده در طی یک دوره مالی یود

در سال  1987 (( کمیته تدوین استانداردهای حسابداری مالی))  بیانه شماره 95 خود را تحت عنوان (( صورت گردش وجه نقد ))9 انتشار داد و شرکتهای را ملزم کرد که در پایان هر دوره مالی به همراه ترزنامه صورت سود و زیان ، صورت گردش وجه نقد را نیز ارائه نماید.

اهداف واهمیت تهیه صورت جریانهای نقدی :

  در بیانه شماره 95 خود در سال 1987 هدف اصلی از تهیه گردش وجوه را فراهم کردن اطلاعات مربوط به دریافتها وپرداختهای نقدی موسسات در یک دوره مالی توصیف می کند . با استفاده از اطلاعات مندرج در این صورت می توان به اهداف زیر دست یافت.

الف) ارزیابی توانایی شرکت در ایجاد جریانهای نقدی آتی

ب) ارزیابی توانایی شرکت در ایجاد و عمل به تعهدات و پرداخت سود نقدی سهام

ج) توجیه دلایل اختلاف بین سود و دریافتها و پراختهای نقدی

د) بررسی تاثیر سرمایه گذاریهای نقدی و غیر نقدی و مبادلات تامین مالی بر وضعیت مالی شرکت.

ه) ارائه اطلاعات به سرمایه گذاران فعلی وبالقوه و اعتبار دهندگان و دیگر استفاده کنندگان به منظور ارزیابی مبالغ زمان بندی وعدم اطمینان دریافتهای نقدی سود سهام،فروش بازخرید یا سررسید اوراق بهادار .

مفاهیم و تعریف وجوه نقد

در طی سالهای متمادی ، تعاریف از وجه نقد ارائه شده است که مورد بررسی قرار می گیرد .

الف- دارئیهای پولی کوتاه مدت : منابعی هستند که به راحتی قابل تبدیل به وجوه نقد می باشد.

ب- خالص دارئیهای پولی : که از طریق کسر نمودن بدیهای جاری پولی از دارئیهای جاری پولی به دست می آید .

ج- مفهوم سرمایه در گردش :  از کسر بدهیهای جاری از دارئیهای جاری بدست می آید در این مفهوم علاوه بر دارئیهای و بدهیهای جاری پولی ،  دارایهای وبدهیهای جاری غیر پولی، نیز مد نظر قرار گرفته است.

د- مفهوم تمامی منابع مالی وجوه:  این مفهوم تاثیر فعالیتهای مهم تامین مالی ، واحد تجاری را بیان می کند .

ه- مفهوم نقد : این تعریف شامل وجه نقد در دسترس و شبه پول می باشد . که این تعریف در بیانیه شماره 95-       نیزآمده است.

 مزایای صورت جریانهای نقدی :

مهمترین مزایای صوت جریانهای نقدی عبارتنداز :

1- از آنجا ئیکه اندازه گیری وجه نقد از ارزیابیهای ذهنی به دور است،در نتیجه نسبت به سود از عینت بیشتری بر خوردار است .

2- مشکل مربوط به تشخیص زمان تحقق در آمد و تحمل هزینه در حسابداری جریانهای نقدی بوجود نمی آیند بنابراین اگر چه پیش بینی سود و پیش بینی سود نقد هر در دارای ریسک عدم اطمینان هستند اما وجه نقد از عینیت بیشتری برخوردار می باشد.

3-وجه نقد لازمه ارتقاء و رشد واحد تجاری می باشد و توانائی پرداخت دیون واحد تجاری  را  نشان می دهد .

 ماهیت صورت جریانهای نقدی

صورت جریانهای نقدی منبع تهیه اطلاعات  در ارتباط با تغییرات وجه نقد در طی یک دوره به صورت نقد ومعادل وجه نقد می باشد که می تواند برای ارزیابی نقدینگی شرکت ،قابلیت انعطاف پذیری مالی و توانائیهای عملیاتی و رسیک شرکت مفید واقع نشود .(( معادل وجه نقد عبارت است از سرمایه گذاری های کوتاه مدت یعنی سرمایه گذاریهای با نقدینگی بالا که دارای ویژگیهای زیر باشد .

الف) به سرعت و سهولت به مبالغی مشخص از وجه نقد قابل تبدیل باشد .

ب) تاریخ تبدیل آن به وجه نقد ، آنقد نزدیک باشد که احتمال تغییر در لرزش آن بعید به نظر برسد

اطلاعات موجود در صورت جریانهای نقدی شامل موارد زیر می باشد :

الف ) خالص جریان نقد حاصل از فعالیتهای عملیاتی

ب) خالص جریانهای نقد حاصل از فعالیتهای سرمایه گذاری

ج) خالص جریان نقدحاصل از فعالیتهای تامین مالی

د) خالص افزایش یا کاهش دوره وجه نقد

ه) تفاوت مانده اول و پایان دوره وجه نقد

و) صورت مکمل از فعالیتهای غیر نقدی سرمایه گذاری و تامین مالی

فعالیتهای عملیاتی :

اولین بخش صورت جریانهای نقد را در گردش مرتبط با عملیات واحد تجاری تشکیل می دهد . که شامل جریانهای ورودی وجه نقد ناشی از فروش محصولات یا ارائه خدمات را از محل مبالغ وصولی از مشتریان و جریانهای خروجی وجه نقد ناشی از وجوه پرداختی به فروشندگان مواد وارائه دهندگان خدمات مورد نیاز وجوه پرداختی به کارکنان بابت حقوق و دستمزد  وجوه پرداختی بابت هزیته های استقراض ، پرداخت به دولت بابت مالیات و عوارض و سایر پرداختهای نقدی بابت هزینه است .

فعالیتهای تامین مالی 

این فعالیتهای اساسا بر رویدادها ومبادلات مربوط تامین مالی شامل انواع استقراض و افزایش و کاهش حقوق صاحبان سهام است و در برگیرنده جریان ورود و خروج وجه نقد ناشی ازاین رویدادها و مبادلات می باشد.

تجزیه تحلیل و صورتهای مالی :

یکی از اهداف حسابداری تفسیر اطلاعات مالی به منظور تصمیم گیری اشخاص و مراجع مختلف از جمله سرمایه گذاران و بانکها ، بستانکاران ، و سایر علاقمندان است  ضرورت تفسیر صورتهای مالی به نحوی که نیاز استفاده کنندگان مختلف از صورت های مالی را برطرف نماید منجر به پیدایش و توسعه وروشهای وفنونی شد که روابط بین ارقام مندرج در صورتهای مالی نامیده می شود .

لی پولد معتقد است که استفاده کنندگان صورتهای مالی جهت دستیابی به اهداف زیر اقدام به

تجزبه وتحلیل صورتهای مالی نامیده می شود.

الف) صاحبان ، اوراق بهادر جهت ارزیابی ریسک و بازده اوراق بهادار به پیش بینی قدرت مالی و بر آورد سودهای آینده علاقمند هستند.

ب) بستانکاران به شناسائی خطرات ذاتی موجود در بدهیها و پیش بینی جریان وجوه آینده اقدام می کند .

ج) صاحبان سرمایه جهت تصمیم گیری در مورد نگهداری فروش و یا خرید سهام شرکت  به تجزیه وتحلیل صورتهای مالی متوسل می شوند.

ابزارهای اصلی تجزیه و تحلیل صورتهای مالی:

عمده ترین روشهای تجزیه وتحلیل صورتهای مالی به شرح زیر طبقه بندی می شوند:

الف )مقایسه واندازه گیری های مربوط به اطلاعات مالی برای دو دوره جاری (تجزیه و تحلیل افقی یا بیرونی )

ب) مقایسه و اندازه گیریهایی مربوط به دادهای مالی دوره جاری (تجزیه و تحلیل عمودی یا درونی )

ج) بررسی با اهداف خاص

د) خطر سنجی

ت) تجزیه و تحلیل سرمایه در گردش