مقدمه :
بزرگترین سیلی که در سال 1953 میلادی در هلند پدید آمد ، مهندسین و طراحان هلندی را بر آن داشت تا با استفاده از ابتکار و فن آوری نوین سدی متحرک در این کشور احداث نمایند تا از انرژی بسیار زیاد سیلها در هنگام بروز استفاده شود و همچنین متحرک بودن سد ، امکان حمل و نقل دریایی را از بین نبرد .
پروژه ی سد متحرک دلتا ، از بسیاری جهات در دنیا بی نظیر می باشد . ساختمان سد در محل اتصال رودخانه به دریا احداث گردیده است .
طرح اولیه :
طراحی اولیه سد ، با توجه به مشکلات و مسائل ترافیکی منطقه بسیار دشوار به نظر می رسد . مهندسان هلندی تنها با طرح یک آب بند مواجه نبودند بلکه سازه باید طوری طراحی می شد که از ورود حجم زیاد آب به خلیج جلوگیری کند و در عین حال رفت و آمد کشتی ها را مختلف نکند . پس طرح ((سد بطور کامل متحرک )) از پنج طرحی که پیشنهاد شده بود توسط پنج پیمانکار بزرگ هلندی پذیرفته شد .
ساخت سد :
ساخت سد ، با کارگذاشتن پایه های بتنی برای تثبیت و استحکام متناسب با اندازه سد ، شروع شد . ابتدا عقیده بر این بود که پایه های بتنی در یک ساختار محکم سنگی قرار دهند و 62 دروازه متحرک بین آنها تعبیه نمایند ، با این کار جذر و مد به طور چشمگیری تاثیر خود را از دست می دهد و آب در خلیج ها آرام باقی می ماند .
ساختمان سد و مقایسه آن با برج ایفل :
بالاخره سد در سال 1997 با ساختار سفید و با عظمتی که از کیلومترها دورتر دیده می شد به اتمام رسید . بازوهای قوی آن توانایی بستن آبراهی به پهنای 350 متر ، با ارتفاع 3 متر بالاتر از سطح دریا را داشتند ، این تنها سد موج شکن دنیا با دو قسمت متحرک همسان می باشد بلندی هر یک از دروازه های آن به اندازه برج ایفل می باشد ، در صورتی که مقدار فولاد به کار رفته در هر کدام از دروازه ها نصف فولاد به کار رفته در برج ایفل می باشد .
بستر حرکت دریچه ها :
این بستر از تعداد 64 عدد بلوک بتنی بسیار سنگین که هر کدام 630 تن وزن دارند تشکیل شده است این بلوکها بر روی لایه هایی از سنگ و ماسه قرار گرفته اند .
اتصالات توپی :
وزن هر یک از این اتصالات 680 تن میباشد . این اتصالات دارای یک هسته فلزی می باشد که اجزای تشکیل دهنده کروی شکل به آن متصل شده اند این گلوله در 8 عضو مقعر که به پایه بتنی متصل شده اند حرکت می کنند .
خرپا :
خرپا وظیفه اتصال دیوارها را به اتصال توپی ایفا می کند . هر خرپا دارای 237 متر طول و شامل سه لوله قطور می باشد .
پایه اتصال توپی :
نیرویی که به دیواره های دریچه وارد می شود توسط سازه موجود و اتصال توپی به یک بلوک سه گوش بتنی که دارای وزنی معادل 52000 تن می باشد و به عنوان پایه اتصال ایفای نقش می کند منتقل می شود . این پایه می تواند نیروی معادل 70000 تن را تحمل کند .
نتیجه :
با توجه به سیل خیز بودن کشورمان و صدماتی که هر ساله به بعضی از ساکنین کشورمان وارد می شود در صورت بررسی دقیق و مقرون به صرفه بودن و هم چنین بررسی لزوم احداث این بنا به کارگیری این تکنولوژی برتر می تواند از رخ دادن حوادث فجیع جلوگیری نماید .