تجارت الکترونیکی جابه جایی همه داده های بازرگانی میان خریدار، فروشنده و دیگر سازمانها به کمک فناوری اطلاعات است.
تجارت الکترونیکی فعالیتهای بازرگانی است که به روش دیجیتالی و از راه شبکه‌های رایانه‌ای انجام می‌گیرد. امروزه بسیاری از داد و ستدهای میان شرکتها با مشتریان، بدینگونه است.
تفاوت کسب و کار الکترونیکی و تجارت الکترونیکی
کسب و کار الکترونیکی همان تجارت الکترونیکی است. با این تفاوت که فرآیندهای داخلی، از قبیل تولید، مدیریت انبار، توسعه محصول، مدیریت ریسک، مدیریت سرمایه، مدیریت دانش و منابع انسانی هم در کسب در کار الکترونیکی پوشش داده می‌شوند. پس دامنه کسب و کار الکترونیکی وسیع‌تر از تجارت الکترونیکی است.
سیستمهای اطلاعاتی تجاری وظیفه ای در سازمان
سازمانها به طور سنتی براساس حوزه‌‌های عملیاتی یا وظیفه‌ای مستقل از یکدیگر تقسیم‌بندی و سازماندهی شده‌اند. واحدهای سازمانی به یک سیستم و نظام خاص مانند تولید، بازاریابی، فروش و مالی مرتبط هستند. براساس همین دیدگاه و به منظور هماهنگی بین IT و بخشهای مختلف سازمان سیستمهای اطلاعاتی تجاری و وظیفه‌ای نظیر سیستمهای اطلاعاتی تولید، بازاریابی، منابع انسانی، مالی و حسابداری بوجود آمده‌اند؛ که هرکدام باعث بهره‌وری بیشتر سازمان سرعت و دقت بالاتر و ایجاد فرصتهای جدید شده‌اند. این سیستمها در هردو شرکتهای بزرگ و کوچک استفاده می‌شوند. با استفاده از این سیستمها، فناوری اطلاعات در هر بخش ساختار وظیفه‌ای وارد شده و تحولی شگرف ایجاد کرده است.
سیستمهای اطلاعاتی بازاریابی
سیستمهای اطلاعاتی بازاریابی تکنولوژی اطلاعات را برای حمایت از اجزاء اصلی وظیفه بازاریابی به کار می‌گیرد.
وظیفه تجاری بازاریابی شامل برنامه‌ریزی، تبلیغات و فروش کالاهای موجود در بازارهای موجود و توسعه تولیدات جدید و بازارهای جدید برای جذب بهتر مشتریان موجود و مشتریان بالقوه است. شرکتهای تجاری امروزه همزمان با تغییرات سریع محیطی از تکنولوژی اطلاعات در انجام بهتر و سریع تر وظایف بازاریابی کمک می‌گیرند. برای مثال اینترنت و اینترانت و سایتهای وب فرآیند بازاریابی تعاملی را فراهم میکنند به این ترتیب که مشتریان می‌توانند درایجاد، بازاریابی، خرید و بهتر کردن کالاها و خدمات با شرکتهای تجاری شریک شوند.
بازاریابی تعاملی نوعی از بازاریابی است که بر پایه نیازها و علایق مشتریان استوار است در این نوع از بازاریابی مشتریان همانند شرکایی هستند که موسسات تجاری در برنامه‌ریزی، فروش، نحوه و نوع تولید کالاها، خدمات پس از فروش از آنها نظر خواهی میکنند، اما امروزه با کمک فناوری اطلاعات این کار سریع‌تر وسهل‌تر انجام می‌شود مثلا از طریق تکنولوژیهای اینترنت شامل چت، گروههای مباحثه، فرمهای پرسشنامه‌های وب، پست الکترونیکی می‌توان با مشتریان ارتباط برقرار کرد و کالاهای جدید خود را به آنها معرفی کرد یاحتی از آنها ایده‌هایی در مورد تولید کالاهای جدید یا تغییر در کالاهای موجود بدست آورد.
مدیریت روابط با مشتری
از CRM برای شناخت دقیق‌تر مشتریها و ترسیم شفاف‌تر ارتباط با مشتری استفاده می‌شود. مفاهیمCRM یا مدیریت ارتباط با مشتری جدید نیست. امروزه براساس همین مفاهیم چگونگی کار و ارتباط با مشتریها در درازمدت را جهت کسب و سودآرویهای بیشتر فرا می‌گیرند. شرکتها برای انجام این مهم سرمایه گذای وسیعی را پذیرفته و هزینه میکنند. مشتری به خدماتی که دریافت می‌کند آگاه است و براساس تجارب و اطلاعات خود با پول و موجودیش آن را انتخاب می‌کند.
CRM یک محصول یا خدمات نیست؛ بلکه یک استراتژی کلی تجاری است که شرکتها را قادر به مدیریت موثر ارتباط با مشتری می‌کند.CRM یک دید و شمای کلی از مشتریهای هر سازمان را برای اعضای آن سازمان به تصویر می‌کشد. براساس مفاهیم CRM، هرکس بایستی روی مشتری و اطلاعات مشتری متمرکز باشد. برای این منظور بایستی اطلاعات مشتری به طور کامل و یکسان در تمام سازمان در اختیار تمام ارکان مرتبط با مشتری قرار گیرد. در این رابطه، بخش بازاریابی درهر شرکت با تلاشی سازمان یافته و مداوم اطلاعات مشتری را جمع‌آوری و در سیستم اطلاع‌رسانی و شبکه‌سازمان نگهداری می‌کند. عوامل فروش با استفاده از این اطلاعات با مشتری تماس گرفته و کالا یا خدمات مورد نیاز وی را عرضه میکنند. خدمات مشتری نیز با استفاده از همین اطلاعات به هر سوال و نیاز مشتری پاسخ می‌دهند. پشتیبانی وطراحی تولید نیز با استفاده از همین اطلاعات پی به نیاز مشتریها برده و فعالیتهای خود را مطابق این نیازها تنظیم می کند. در تکمیل مفاهیم CRM هر بخش از سازمان ضمن استفاده از اطلاعات یکسان درباره مشتری، عملکرد و ارتباط خود با مشتری را دقیقا در همان بانک اطلاعاتی وارد میکنند تا آخرین تماسها و نظرات مشتری در دسترس همه ارکان سازمان قرار گیرد. هیچ بخشی از سازمان حق ندارد ارتباط و اطلاعات خود با مشتری را محرمانه و مخفی از دیگران نگهداری کند. بلکه منطق این راهکار این است که اطلاعات مشتری بایستی به طور جامع، کامل و مشابه در اختیار همه ارکان مرتبط با مشتری در سازمان قرار گیرد و درعین حال این اطلاعات به عنوان اسرار مهم سازمان نباید از ارکان مربوطه به خارج از سازمان منتقل گردد.
روشهای تبلیغات و بازاریابی در اینترنت
پس از طراحی سایت تجاری بایستی با مراحل زیر سایت را در اینترنت فعال کنید تا برنامه های تبلیغات و بازاریابی در اینترنت موثر و نتیجه بخش گردند.
انتخاب یک نام به عنوان آدرس سایت و ثبت آن در اینترنت
ارسال فایل طراحی شده سایت با فرمت HTML همراه با مشخصات نام ثبت شده به مکانی که به عنوان یک پایگاه (Server) اینترنتی فعال است. این عمل را اصطلاحا Hasting می‌گویند. با این عمل سایت شما با آدرس ثبت شده در مرحله قبل، در اینترنت قابل دسترس خواهد بود. پس از مراحل فوق، نوبت به ثبت و معرفی سایت و جستجوگرها و برنامه‌های تبلیغ و بازاریابی در اینترنت می رسد. علاوه بر ثبت سایت در جستجوگرها از روشهای دیگری برای توسعه سایت و تبلیغات و بازاریابی می‌توان استفاده نمود که در اینجا به آنها اشاره می شود:
تبلیغ با استفاده ازبنر (Banner)
وقتی به سایتهای پر بیننده رجوع می کنید، کادرهای تبلیغی فراوانی رامشاهده می‌کنید که با روشهای جذاب بیننده‌های سایت را وادار به تایید علامت ماوس روی آنها میکنند. این کادرهای تبلیغی را بنر می گویند. با تایید هر نقطه از این کادرها، نشانی اینترنتی متصل به آنها نیز فعال می‌شود و روی صفحه مانیتور ظاهر می‌گردد.
بازاریابی ویروسی
شرکتهای Yahoo، Hot mail و AoL از روش بازاریابی ویروسی استفاده می کنند. این شرکتها از طریق پیامهایی در نامه‌های پست الکترونیکی، برای خود تبلیغ میکنند. براساس این شیوه، هر نامه که توسط خدمات پست الکترونیک این شرکتها صادر می‌شود حاوی یک پیام مختصر و مفید تبلیغاتی است؛ یعنی به تعداد نامه‌هایی که مردم با استفاده از خدمات این شرکتها بین هم مبادله می کنند این پیامها نیز توزیع می گردد. از آنجا که این پیامها بدون فعالیت یا دخالت بیشتر این شرکتها توزیع می گردد و در تمام مکاتبات بین مردم که نشانی پست الکترونیک خود را از این نوع شرکتها اخذ کرده‌اند منتشر می‌گردد، به این شیوه بازاریابی ویروسی گفته می‌شود.
سیستم های اطلاعاتی تولید
سیستمهای اطلاعاتی تولید از بخش تولید و عملیات که شامل وظایف مربوط به فرایندهای تولید کالا ها و خدمات است حمایت می کنند.
یک نوع از سیستمهای اطلاعاتی تولید CIM یا سیستمهای تولید یکپارچه کامپیوتری هستند. CIM یک مفهوم جامع و کلی است که بر انجام وظایف و فعالیتهای بخش تولید بر پایه سیستمهای کامپیوتری تاکید می کند و بر ساده کردن، اتوماتیک کردن و هماهنگی و یکپارچگی فرآیندهای تولید توجه دارد.